Σε αυτό τον χώρο γράψαμε την Τετάρτη πως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απέφυγε όλο αυτό το διάστημα να παρέμβει δυναμικά στις παραχαϊδεμένες αγορές, για να βάλει φρένο στην κερδοσκοπία, τα υπερκέρδη και την πλημμελή λειτουργία του μοντέλου ανταγωνιστικής αγοράς ηλεκτρισμού (και φυσικού αερίου). Η αγορά δεν αυτορρυθμίστηκε, ούτε θα αυτορρυθμιστεί. Τρελή είναι; Ήταν προ πολλού αναγκαία η παρέμβαση της ΕΕ, για να θέσει, έστω προσωρινά, τη λειτουργία της αγοράς ενέργειας σε ένα καλούπι που θα προστατέψει το δημόσιο συμφέρον και τους πολίτες. Κι αν επιμένουμε σε αυτή την στήλη, παρόλο που κάποιοι θεωρούν πως το θέμα δεν μας αφορά επειδή… δεν έχουμε φυσικό αέριο, είναι γιατί όταν επεκταθεί κι άλλο η ενεργειακή φτώχεια στην ΕΕ τους επόμενους μήνες, αυξηθεί η μείωση παραγωγής και κατανάλωσης και ομολογηθεί η είσοδος σε ύφεση, θα πληγεί σοβαρότερα και η κυπριακή οικονομία. Εμείς.

Την Πέμπτη η Κομισιόν ανακοίνωσε προτάσεις για κατακράτηση, από τα κράτη, μέρους των υπερκερδών εταιρειών ενέργειας. Απέφυγε και πάλι να παρέμβει στο ίδιο το σύστημα εμπορίας που παράγει τα υπερκέρδη αλλά και την κερδοσκοπία στα χρηματιστήρια ηλεκτρισμού και αερίου. Παραπέμπονται για το 2023 οι προτάσεις για αναθεώρηση του μοντέλου αγοράς ρεύματος. Για την ώρα, οι Ευρωπαίοι θα πρέπει απλώς να ελπίζουν πως η κατακράτηση/φορολόγηση μέρους των υπερκερδών θα είναι αποτελεσματική (παρ’ ότι οι τιμές θα συνεχίσουν να καθορίζονται με τον ίδιο παράλογο τρόπο, στα ίδια ψηλά επίπεδα!) και ότι θα αξιοποιηθούν δίκαια και ουσιαστικά τα έσοδα για «στοχευμένες επιστροφές».

Έχει ενδιαφέρον να δούμε κάποιες επισημάνσεις που έκανε χθες στο energypress.gr ο Παντελής Κάπρος, καθηγητής ενεργειακής οικονομίας στο Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο:

 – «Με μεγάλη καθυστέρηση και με δυστοκία, επιτέλους η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υιοθετεί μέτρα κρατικής παρέμβασης στις αγορές ενέργειας, αποδεχόμενη ευθέως αστοχία των αγορών».

 – «Σε τι ακριβώς έγκειται η αστοχία της αγοράς ηλεκτρισμού; Δεν κατάφερε να τιμολογείται ο τελικός καταναλωτής στο πραγματικό μακροχρόνιο μέσο κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας, όπως θα πετύχαινε ο υγιής ανταγωνισμός». Δηλαδή, ο καταναλωτής δεν επωφελείται από το χαμηλό κόστος παραγωγής από ΑΠΕ, πυρημική ενέργεια, λιγνίτη, αφού αυτή η παραγωγή, μέσω των χρηματιστηριακών αγορών ηλεκτρισμού, πωλείται στην τιμή του πανάκριβου φυσικού αερίου.

 – «Η τιμολόγηση στο πλήρες μέσο κόστος δεν μειώνει τα κίνητρα επενδύσεων γιατί απλούστατα αμείβει την παραγωγή όσο χρειάζεται για να ανακτηθούν όλα τα κόστη, περιλαμβανομένης της εξυπηρέτησης κεφαλαίου και παγίων δαπανών». Η αναφορά αυτή του κ. Κάπρου απαντά στην επιλογή της Κομισιόν να καθορίσει πλαφόν τιμής από ΑΠΕ στα 18 σεντ την κιλοβατώρα, επιτρέποντάς τους πάλι να έχουν μεγάλα υπερκέρδη (ως ενθάρρυνση για επενδύσεις…), αφού το κόστος τους είναι πολύ κάτω από 10 σεντ.