Παρά τα βήματα προόδου που έχουν γίνει, και είναι γεγονός πως η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι πρωτοπόρος σε θέματα ισότητας των δύο φύλων, η εικόνα σήμερα είναι αποθαρρυντική. Στην ΕΕ εξακολουθεί να υφίσταται σημαντικό χάσμα μεταξύ των δύο φύλων όσον αφορά τις αμοιβές (14,1%) και τις συντάξεις (29,5%), καθώς και για το γεγονός ότι οι γυναίκες εργάζονται συχνά με επισφαλείς σχέσεις εργασίας. Οι γυναίκες καλούνται συχνά να ισορροπήσουν ανάμεσα στη φροντίδα της οικογένειάς τους και τις επαγγελματικές τους φιλοδοξίες και σηκώνουν δυσανάλογα πολύ μεγαλύτερα βάρη.
Η πανδημία επιδείνωσε ακόμη περισσότερο την κατάσταση όπως δείχνουν αρκετές έρευνες, που έχουν δημοσιοποιηθεί το τελευταίο διάστημα. Με αφορμή την κλιμάκωση της έμφυλης βίας στην περίοδο της πανδημίας, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο παρουσίασε για πρώτη φορά Ευρωβαρόμετρο στη βάση των γυναικείων δικαιωμάτων ρωτώντας συνολικά 27.000 γυναίκες για τις επιπτώσεις της Covid-19 και των lockdowns στη ζωή τους. Τα ευρήματα της έρευνας δείχνουν ένα σημαντικό πισωγύρισμα για τα δικαιώματα των γυναικών.
Το 77% των γυναικών στην ΕΕ πιστεύει ότι η πανδημία Covid-19 έχει οδηγήσει σε αύξηση της σωματικής και ψυχολογικής βίας κατά των γυναικών στη χώρα τους – από 47% στην Ουγγαρία μέχρι 93% στην Ελλάδα, που είναι και το μεγαλύτερο. Στην Κύπρο, το ποσοστό φτάνει το 83%.
Περίπου τέσσερις στις δέκα γυναίκες (38%) δηλώνουν ότι η πανδημία είχε αρνητικό αντίκτυπο στο εισόδημά τους και στην ισορροπία επαγγελματικής και προσωπικής ζωής (44%), ενώ μία στις πέντε δηλώνει ότι η κρίση επέδρασε αρνητικά στον χρόνο που μπορεί να αφιερώσει στην αμειβόμενη εργασία (21%).
Στην Κύπρο (57%), πάνω από τις μισές ερωτηθείσες εντοπίζουν αρνητικό αντίκτυπο στο εισόδημά τους, ποσοστό αρκετά μεγαλύτερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Η Κύπρος κατέχει την πρώτη θέση πανευρωπαϊκά με 68% των ερωτηθεισών (ο μέσος όρος της ΕΕ είναι στο 44%) που δηλώνουν ότι η πανδημία είχε αρνητικό αντίκτυπο στην ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής.
Σημαντικά έχουν επηρεάσει την ψυχική υγεία των γυναικών και τα μέτρα περιορισμού και απαγόρευσης της κυκλοφορίας (41% σε επίπεδο ΕΕ, 54% στην Κύπρο), καθώς και οι περιορισμοί όσον αφορά τον αριθμό των ατόμων που μπορεί να συναντήσει κανείς (38% σε επίπεδο ΕΕ, 37% στην Κύπρο).
Το 38% των γυναικών σε επίπεδο ΕΕ δήλωσε σύμφωνα με την έρευνα ότι η πανδημία είχε αρνητικό αντίκτυπο στο προσωπικό τους εισόδημα. Τα ποσοστά κυμαίνονται από 18% στη Δανία μέχρι 57% στην Κύπρο και 60% στην Ελλάδα, που είναι από τα μεγαλύτερα. Το 44% των γυναικών που συμμετείχαν στην έρευνα αναφέρουν επίσης ότι η πανδημία είχε αρνητικό αντίκτυπο στην ισορροπία μεταξύ της επαγγελματικής και της προσωπικής τους ζωής. Αυτό ισχύει για πάνω από τις μισές γυναίκες στην Κύπρο (68%) που καταλαμβάνουν τις δύο ψηλότερες θέσεις στη λίστα, ενώ ακολουθούν η Μάλτα (58%), το Λουξεμβούργο (56%), η Ιταλία (52%), η Πορτογαλία (52%) και η Ουγγαρία (51%). Επιπλέον, το 22% των γυναικών σκέφτονται ή έχουν αποφασίσει ήδη να μειώσουν μόνιμα τον χρόνο που αφιερώνουν σε αμειβόμενη εργασία. Επίσης, αξίζει να σημειωθεί ότι το 34% στην Κύπρο θεωρούν ότι εξ αιτίας της πανδημίας εξαρτώνται περισσότερο οικονομικά από τους συντρόφους τους, ενώ ο ευρωπαϊκός μέσος όρος εντοπίζεται στο 19%.
Την περασμένη Δευτέρα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πραγματοποίησε ένα δημοσιογραφικό Webinar με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, όπου έγινε ενημέρωση για τα επόμενα βήματα στο νομοθετικό έργο του Σώματος. Ακούστηκαν ενδιαφέρουσες απόψεις και συζητήθηκαν μέτρα τα οποία πρέπει να παρθούν, προκειμένου οι ανισότητες να σταματήσουν να υφίστανται.
Στον χαιρετισμό της η πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου έκανε ιδιαίτερη αναφορά στον πόλεμο στην Ουκρανία και τον αντίκτυπό του πάνω στις γυναίκες. Βλέπουμε με τρόμο ,ανάφερε η Ρομπέρτα Μετσόλα, ότι οι γυναίκες και τα κορίτσια σε αυτή την κρίση είναι από τα πρώτα θύματα. «Περισσότερο από ενάμισι εκατομμύριο Ουκρανοί αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους αναζητώντας ασφαλές καταφύγιο αλλού και οι περισσότεροι από τους πρόσφυγες είναι γυναίκες και παιδιά. Τίποτα δεν συγκρίνεται με τον τρόμο ενός πολέμου, ωστόσο οι γυναίκες δίνουν μάχη σε πολλά και διαφορετικά επίπεδα, καθώς ήταν και τα μεγαλύτερα θύματα της πανδημίας», ανάφερε.
Στην παρέμβασή του ο Ρόμπερτ Μπιετρόν, (Πολωνία, Σοσιαλιστές) πρόεδρος της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων (FEMM) στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αναφέρθηκε στις προσπάθειες που γίνονται για καταπολέμηση της έμφυλης βίας και μίλησε για τη σημασία της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης. «Για εμάς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο η Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης αποτελεί προτεραιότητα. Η σύμβαση, η οποία εισήχθη από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο πριν από πολλά χρόνια και υιοθετήθηκε από πολλές χώρες. «Χαιρετίζουμε θερμά την Oδηγία για την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών εξαιτίας και της κατάστασης που έχει διαμορφωθεί για τις γυναίκες και τα κορίτσια μετά την πανδημία. Σύμφωνα με έρευνα που έχει γίνει και στα 27 κράτη μέλη το 77% πιστεύει ότι η πανδημία έχει οδηγήσει σε αύξηση της βίας κατά των γυναικών στη χώρα τους. Σύμφωνα με συγκλονιστικά στοιχεία βλέπουμε ξεκάθαρα ότι τα κορίτσια και οι γυναίκες είναι τα πρώτα θύματα αυτής της πανδημίας, καλούμε για επείγουσες ενέργειες για να σταματήσει αυτό», ανάφερε.
Πρόσθεσε πως είναι πολύ σημαντικό το γεγονός προετοιμάζεται ένα είδος ευρωπαϊκού χάρτη για τα δικαιώματα των γυναικών, ο οποίος θα συγκεντρώνει όλα τα συναφή θέματα που αφορούν την Ευρωπαϊκή Ένωση. «Θέλουμε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να έχει ένα συγκεκριμένο, ειδικό χώρο θέματα φύλου. Υπάρχει συμμόρφωση σε θέματα που αφορούν τον προϋπολογισμό, την άμυνα, αλλά μέχρι σήμερα, δεν υπάρχει χώρος για συζήτηση μιας κοινής πολιτικής σε επίπεδο Συμβουλίου για θέματα φύλου», επεσήμανε.
Τι ζητούν
Οι γυναίκες στην ΕΕ θεωρούν, σύμφωνα με το Ευρωβαρόμετρο, ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα πρέπει να αντιμετωπίσει κατά προτεραιότητα: την εμπορία ανθρώπων και τη σεξουαλική εκμετάλλευση γυναικών και παιδιών (47% στην ΕΕ, 57% στην Κύπρο), την ψυχολογική και σωματική βία κατά των γυναικών (47% στην ΕΕ, 54% στην Κύπρο), το μισθολογικό χάσμα μεταξύ γυναικών και ανδρών και τις επιπτώσεις του στην επαγγελματική εξέλιξη των γυναικών (41%), τις μεγαλύτερες δυσκολίες των γυναικών να ισορροπήσουν την προσωπική με την επαγγελματική τους ζωή (31% στην ΕΕ), καθώς και την προστασία των γυναικών και των κοριτσιών που ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες (30% στην ΕΕ). Οι Κύπριες ταυτίζονται με την τρίτη προτεραιότητα σε επίπεδο ΕΕ, το μισθολογικό χάσμα μεταξύ γυναικών και ανδρών και τις επιπτώσεις του στην επαγγελματική εξέλιξη των γυναικών, αν και με ελαφρώς υψηλότερο ποσοστό (50%).
