Μπορεί με το νέο πακέτο μέτρων στήριξης των εργαζόμενων να θωρακίζονται μέχρι την 31η Οκτωβρίου οι θέσεις εργασίας, ωστόσο κάποιες επιχειρήσεις αφήνουν ανοικτό το ενδεχόμενο απολύσεων και πλεονασμού υπαλλήλων. Μέσω των κυβερνητικών σχεδίων τα οποία τέθηκαν σε εφαρμογή από τις 16 Μαρτίου καλυπτόταν μέρος των μισθών εργαζόμενων. Εξάλλου, μέσω της εφάπαξ κρατικής χορηγίας η οποία θα δοθεί τις επόμενες ημέρες σε 40 χιλ. επηρεαζόμενες επιχειρήσεις θα καλυφθεί μέρος των άλλων λειτουργικών τους εξόδων.

Στη δεύτερη φάση (13/6 -31/8) των σχεδίων αυτά είναι στοχευμένα καθώς εξαιρέθηκαν 35 κλάδοι, οι οποίοι μετά την άρση των περιοριστικών μέτρων έχουν αρχίσει σιγά–σιγά να ανακάμπτουν. Και στις δυο φάσεις των σχεδίων η επιδότηση των μισθών ήταν 60% των ασφαλιστέων αποδοχών των εργαζομένων. Περί τα τέλη Αυγούστου τα σχέδια θα επανεξεταστούν και θα αποφασιστεί ποιες επιχειρήσεις θα συνεχίσουν να συμμετέχουν και ποιο θα είναι το ύψος της κρατικής επιδότησης που θα δοθεί στους επηρεαζόμενους, καθώς μέχρι τότε εκτιμάται ότι θα έχουν ανεβάσει τα ρολά όλες οι επιχειρήσεις. Αξίζει να σημειωθεί πως για να συμμετέχουν οι επιχειρήσεις στα σχέδια, προϋπόθεση είναι να μην προχωρήσουν σε απολύσεις από την 1η Μαρτίου μέχρι την 31η Οκτωβρίου. 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Πετρίδης: Δεν είναι προτεραιότητα η προσφυγή στον ESM

Πάντως, οι υπουργοί Οικονομικών και Εργασίας κατά την παρουσίαση των νέων μέτρων κάλεσαν τις επιχειρήσεις να σεβαστούν τα εργασιακά θέσμια, διαμηνύοντας πως δεν μπορούν να μειώσουν τους μισθούς των εργαζόμενων χωρίς να έχουν συναινέσει. Εργαζόμενοι βρίσκονται στα δύο στενά και ανησυχούν για το τι θα ακολουθήσει μετά τη λήξη της κρατικής στήριξης. Συνδικαλιστικές οργανώσεις καταγγέλλουν πως κάποιοι εργοδότες που δεν εντάχθηκαν στα νέα σχέδια, εκβιάζουν τους εργαζόμενους πως θα τους κουτσουρέψουν τα εργασιακά τους δικαιώματα. Συνδικαλιστές μιλώντας στον «Φ» προειδοποιούν πως θα αποτελέσουν αιτία πολέμου οι απολύσεις και οι πλεονασμοί προσωπικού. Ταυτόχρονα, υπενθυμίζουν πως όσες επιχειρήσεις δεν εντάχθηκαν στα νέα σχέδια δεν μπορούν να προχωρήσουν σε  απολύσεις μέχρι τον Οκτώβριο.

ΣΕΚ: Θα ανοίξει πόλεμος  

Ο γενικός γραμματέας της ΣΕΚ, Αντρέας Μάτσας, δήλωσε πως οι πρόνοιες για διασφάλιση του συνεχούς της απασχόλησης, η προσπάθεια αποτροπής εκμετάλλευσης των σχεδίων, η αποφυγή των απολύσεων, η διαφύλαξη μισθών και γενικότερων όρων απασχόλησης που αποτέλεσαν και παραίνεση των υπουργών Οικονομικών και Εργασίας προς τους εργοδότες, συνθέτουν βασικές συνιστώσες ομαλής εφαρμογής των σχεδίων και αποτελεσματικής διαχείρισης του προβλήματος. Ο κ. Μάτσας προειδοποίησε πως θα ανοίξει πόλεμος σε περίπτωση που εργοδότες παραβιάσουν τους όρους εργασίας του προσωπικού. Είπε, επίσης, πως μετά την ανακοίνωση των νέων μέτρων, εργαζόμενοι προχώρησαν σε καταγγελίες για αυθαιρεσία των επιχειρηματιών. «Εκ πρώτης όψεως δημιουργείται θέμα μονομερών παρεμβάσεων υπό το πρόσχημα της μείωσης ωρών εργασίας», τόνισε. Ο κ. Μάτσας ανέφερε πως η συντεχνία δεν θα διστάσει να προχωρήσει σε επίσημες καταγγελίες στο υπουργείο Εργασίας. Είπε επίσης πως η ΣΕΚ θα εξετάσει το ενδεχόμενο για να κατονομάζονται με τη μέθοδο του name and shame όσες επιχειρήσεις παραβιάζουν τα εργασιακά δίκαια.

ΠΕΟ: Ενδείξεις για παραβίαση των εργασιακών δικαίων 

Από την πλευρά του, ο γενικός γραμματέας της ΠΕΟ, Πάμπης Κυρίτσης, σημείωσε πως μετά τη διακήρυξη της κυβέρνησης, οι επιχειρήσεις απαγορεύεται να προχωρήσουν σε πλεονασμούς μέχρι το τέλος Οκτωβρίου. Σύμφωνα με τον κ. Κυρίτση, αναμένεται να υπάρξουν έντονες πιέσεις από τους εργοδότες προς τους εργαζόμενους για απολύσεις και για μειώσεις μισθών και ωφελημάτων. Όπως είπε, ήδη υπάρχουν κάποιες τέτοιες ενδείξεις από επιχειρήσεις που δεν εντάχθηκαν στη δεύτερη φάση των κυβερνητικών σχεδίων. «Κάτι τέτοιο θα ήταν απαράδεκτο και εκτός λογικής από τη στιγμή που υπάρχουν τα σχέδια», σημείωσε. Καταλήγοντας τόνισε πως σε περιόδους κρίσεων οι επιχειρήσεις μετακυλίουν το πρόβλημα και το φορτώνουν στους εργαζόμενους.

ΔΕΟΚ: Να εφαρμόζονται οι νομοθεσίες 

Στο μεταξύ, ο πρόεδρος της ΔΕΟΚ, Ιωσήφ Αναστασίου, δήλωσε πως η φιλοσοφία των σχεδίων είναι η διατήρηση των θέσεων εργασίας των επιχειρήσεων που επηρεάστηκαν από την πανδημία. Ο κ. Αναστασίου εξέφρασε την ανησυχία του για απολύσεις και πλεονασμούς μετά τη λήξη των σχεδίων, τονίζοντας πως υπάρχουν νομοθεσίες που διασφαλίζουν τις θέσεις εργασίας. «Ο νόμος περί μισθών απαγορεύει ρητά στον εργοδότη να διαφοροποιεί τους μισθούς και τους όρους εργασίας χωρίς να υπάρχει συναίνεση του εργαζόμενου καθώς και η διαφοροποίηση εργασίας», συμπλήρωσε. Ο πρόεδρος της ΔΕΟΚ κάλεσε τους εργοδότες να σεβαστούν τους φορολογούμενους καθώς έχουν στηριχθεί με δημόσιο χρήμα. Παράλληλα, κάλεσε τους εργαζόμενους σε περίπτωση που υπάρξει προσπάθεια αλλοίωσης των δικαιωμάτων τους να προχωρήσουν σε καταγγελίες. Καταλήγοντας, τόνισε πως το 2013 οι εργοδοτικές αυθαιρεσίες οδήγησαν σε απολύσεις και σε αλλαγές στις συλλογικές συμβάσεις.

ΟΕΒ: Αυξημένες φέτος οι απολύσεις

Οι εργοδοτικές οργανώσεις αναμένεται να προχωρήσουν σε συστάσεις στα μέλη τους για να αποφύγουν τις απολύσεις και τους πλεονασμούς. Ο γενικός διευθυντής της ΟΕΒ, Μιχάλης Αντωνίου, μιλώντας στον «Φ» ανέφερε πως τα σχέδια της κυβέρνησης περιόρισαν σε μεγάλο βαθμό τους πλεονασμούς και τις απολύσεις, τονίζοντας πως χωρίς αυτά θα γίνονταν μαζικές απολύσεις σε ποσοστά τα οποία δεν θα μπορούσαν να τύχουν διαχείρισης. «Μετά από τέτοια οικονομική ζημία, θα υπάρξουν απολύσεις αλλά δεν θα εκφεύγουν των μεγεθών που θα είναι κοινωνικά και οικονομικά διαχωρίσιμα», συμπλήρωσε. Σύμφωνα με τον κ. Αντωνίου η κατάσταση δεν θα βελτιωθεί σε τέτοιο βαθμό ώστε να μπορεί να συνεχίσει να εργοδοτείται όλο το προσωπικό. «Όταν τελειώσουν οι δεσμεύσεις που έδωσαν οι επιχειρήσεις προς το κράτος, θεωρούμε αναπόφευκτο ότι θα υπάρξουν κάποιες απολύσεις», ξεκαθάρισε. Σύμφωνα με τον γενικό διευθυντή της ΟΕΒ, η προσπάθεια όλων είναι η δημιουργία των κατάλληλων προϋποθέσεων για την ανάκαμψη των επιχειρήσεων και της οικονομίας. Ο κ. Αντωνίου εξέφρασε την εκτίμηση πως οι επιχειρήσεις που θα προχωρήσουν σε απολύσεις, θα επαναπροσλάβουν το προσωπικό μέχρι το τέλος 2021. 

ΚΕΒΕ: Δεν θέλουν να «κόψουν» μισθούς 

Από την πλευρά του, ο γενικός γραμματέας (γ.γ.) του ΚΕΒΕ, Μάριος Τσιακκής, δήλωσε πως η οργάνωση θα προχωρήσει σε προτροπές προς τις επιχειρήσεις για να αποφύγουν τις απολύσεις αλλά και τη διαφοροποίηση των όρων εργοδότησης του προσωπικού. «Οι επιχειρήσεις εκφράζουν την επιθυμία να μην αναγκαστούν να λάβουν μέτρα και να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους έναντι των εργαζομένων», συμπλήρωσε. Παράλληλα, σημείωσε πως δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο να υπάρξουν απολύσεις εάν δεν ανακάμψει η οικονομία. Το ΚΕΒΕ, σύμφωνα με τον γενικό γραμματέα του, καλεί τους εργοδότες να προσέλθουν σε διάλογο με τους εργαζόμενους σε περίπτωση που συνεχίσουν να βρίσκονται σε δύσκολη οικονομική θέση μετά τη λήξη των κυβερνητικών σχεδίων και για να επιβιώσουν θα πρέπει να προχωρήσουν σε απολύσεις ή σε μειώσεις προσωπικού. Καταλήγοντας, ο κ. Τσιακκής τόνισε πως πολλές επιχειρήσεις επέστρεψαν σταδιακά τους μισθούς στους εργαζόμενους καθώς αυτοί είχαν αποκοπεί εξαιτίας της βαθιάς οικονομικής κρίσης του 2013.

Κυβέρνηση: Τα σχέδια παρέχουν δίκτυ προστασίας στους εργαζόμενους

Παρά τις ανησυχίες των εργαζομένων και τις προειδοποιήσεις της εργοδοτικής πλευράς, η κυβέρνηση θεωρεί πως τα σχέδια παρέχουν δίκτυ προστασίας. Αρμόδια κυβερνητική πηγή, μιλώντας στον «Φ» ανέφερε πως ήταν σημαντική η συμβολή των κυβερνητικών σχεδίων στις επιχειρήσεις καθώς έχουν μειώσει πέραν του 60% τα λειτουργικά τους έξοδα. Παράλληλα, εξέφρασε την εκτίμηση πως θα ανακάμψουν οι επιχειρήσεις και δεν θα χρειαστεί να προχωρήσουν σε απολύσεις. Πάντως, τις επόμενες ημέρες οι επιθεωρητές του υπουργείου Εργασίας θα αρχίσουν ελέγχους στις επιχειρήσεις για να διαπιστώσουν εάν υπήρξαν απολύσεις και παραβίαση των όρων εργοδότησης από όσους συμμετείχαν στα αρχικά σχέδια.

Σε σχέση με τους πλεονασμούς, αρμόδια πηγή δήλωσε πως δεν παρατηρείται αύξηση των αιτήσεων στο υπουργείο Εργασίας. Όπως είπε, κάθε μήνα εργοδότες και εργαζόμενοι συνεισφέρουν στο Ταμείο Πλεονασμού. Πάντως, πριν από την κρίση του κορωνοϊού και λαμβάνοντας υπόψη τα δεδομένα της προηγούμενης χρονιάς είχε υπολογιστεί πως το κράτος το 2020 θα δαπανούσε σε πλεονασμούς ποσό €27,4 εκατ. Όπως μας λέχθηκε, σε περίπτωση πλεονασμών το κράτος θα καταβάλει τα σχετικά κονδύλια το 2021, καθώς θα χρειαστεί χρόνος μέχρι να εξεταστούν οι αιτήσεις που θα υποβληθούν. 

Για το 2020, το μέγιστο ποσό πλεονασμού που θα πληρώσει το κράτος σε ορισμένους εργαζόμενους αγγίζει το €53.121. Βάσει του νόμου, το μέγιστο ποσό πληρωμής υπολογίζεται ως ο μέγιστος αριθμός εβδομάδων αποζημίωσης που είναι 75,5 επί το εκάστοτε μέγιστο ποσό εβδομαδιαίας αμοιβής που λαμβάνεται υπόψη για πληρωμή, το οποίο είναι το τετραπλάσιο του εβδομαδιαίου ποσού των βασικών ασφαλιστέων αποδοχών. Το ποσό της πληρωμής, είναι ανάλογο με την περίοδο συνεχούς απασχόλησης και αντιστοιχεί με τρεις εβδομάδες ανά συνεχές έτος εργασίας. Αξίζει να σημειωθεί πως δικαιούχοι για πληρωμή από το Ταμείο Πλεονασμού είναι εργαζόμενοι που απασχολήθηκαν για 104 εβδομάδες στον ίδιο εργοδότη πριν από τη συντάξιμη ηλικία. 

Πάντως, οι πλεονασμοί αποτυπώνουν και την κατάσταση της οικονομίας. Για παράδειγμα, τα έτη 2013-2014 τα ποσά που πλήρωσε το κράτος σε εργαζόμενους που είχαν πλεονάσει ήταν πολύ αυξημένα λόγω της οικονομικής κρίσης, σε αντίθεση με τα τελευταία χρόνια όπου τα ποσά είχαν μειωθεί σημαντικά. Σύμφωνα με στοιχεία από το υπουργείο Εργασίας, το 2019 είχαν υποβληθεί 2.729 αιτήσεις για πλεονασμούς με το κράτος να καταβάλλει ποσό  €27 εκατ. Το 2018 το κράτος παραχώρησε σε 1.930 εργαζόμενους που πλεόνασαν ποσό €25,4 εκατ. Εξάλλου, το 2017 είχαν εγκριθεί 2.583 αιτήσεις πλεονασμού με κόστος €28,1 εκατ. Το 2016 το Υπουργείο Εργασίας κατέβαλε ποσό €52 εκατ. σε 4.558 εργαζόμενους.

Παράλληλα το 2015 δόθηκαν €49 εκατ., το 2014 καταβλήθηκε ποσό €99,5 εκατ. και το 2013 ποσό €88,5 εκατ. Επίσης το 2012 πληρώθηκε ποσό €54,4 εκατ., το 2011 καταβλήθηκε ποσό €30,8 εκατ. και το 2010 €27,8 εκατ.