Ανεξέλεγκτο εμπόριο από pet shops

 

Εδώ και 10 χρόνια οι αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες προσπαθούν να ετοιμάσουν νομοθετικό πλαίσιο που να ρυθμίζει τη λειτουργία των καταστημάτων πώλησης κατοικίδιων ζώων με σκοπό την απαγόρευση της εισαγωγής στην Κύπρο όλων εκείνων των ζώων και ερπετών που θεωρούνται επικίνδυνα για τον άνθρωπο και που προκαλούν ζημιά στην πανίδα του τόπου μας σε περίπτωση που αφεθούν ελεύθερα ή διαφύγουν από τους ιδιοκτήτες τους, όπως πριν δυο χρόνια περίπου στην Πάφο, όπου ένας πίθηκος κατάφερε να βγει από το κλουβί του και έκοβε βόλτες στην πόλη για τέσσερις μέρες μέχρι να εντοπιστεί από την Αστυνομία, η οποία, μάλιστα, έδωσε φωτογραφία του πιθήκου στη δημοσιότητα. 

 

Κατά το έτος 2008 ο τότε υπουργός Γεωργίας, Μιχάλης Πολυνείκης, ενημέρωσε σχετικά τη Βουλή, μετά από ερώτηση του Γιώργου Περδίκη, ότι «οι Κτηνιατρικές Υπηρεσίες έχουν, ήδη, εντοπίσει το κενό όσον αφορά στην ύπαρξη συγκεκριμένου νομικού πλαισίου για τη λειτουργία των χώρων όπου πωλούνται σήμερα ζώα συντροφιάς και στην παρούσα φάση βρίσκονται σε στάδιο ετοιμασίας Κανονισμών για τη λειτουργία τους». Στους υπό διαμόρφωση Κανονισμούς, τόνιζε στην επιστολή του ο κ. Πολυνείκης, θα υπάρχουν πρόνοιες για την υγεία και την ευημερία των ζώων, καθώς και για τα είδη ή κατηγορίες ειδών ζώων τα οποία θα δικαιούται ο ιδιοκτήτης κάθε υποστατικού να διατηρεί και να διαθέτει προς πώληση ανάλογα με τον χώρο και τον εξοπλισμό που διαθέτει το υποστατικό του.

 

Επιπλέον, θα προβλέπεται η εκ μέρους του ιδιοκτήτη εξασφάλιση άδειας για τη λειτουργία του υποστατικού, καθώς και τήρηση αρχείου για τα εισερχόμενα και εξερχόμενα ζώα με στόχο την ιχνηλασιμότητά τους όπου παρίσταται ανάγκη. Δέκα χρόνια μετά, η εν λόγω νομοθεσία αγνοείται. Όπως μας λέχθηκε χθες από το υπουργείο Γεωργίας, η σχετική προτεινόμενη νομοθεσία ετοιμάστηκε από τον Ιούλιο του 2017 και διαβιβάστηκε στη Νομική Υπηρεσία της Δημοκρατίας για νομοτεχνική επεξεργασία, όπου και εκκρεμεί. Η προτεινόμενη νομοθεσία τιτλοφορείται ως «οι περί της Προστασίας και Ευημερίας των Ζώων (Κατοχή και Πώληση Ζώων Συντροφιάς) Κανονισμοί». Όπως μας επισημάνθηκε αρμοδίως, υπάρχει συνεχής επαφή με τη Νομική Υπηρεσία προκειμένου το συντομότερο δυνατόν να ολοκληρωθεί ο νομοτεχνικός έλεγχος, καθώς προβλέπει ανάμεσα σε άλλα και θετική λίστα με τα είδη κατοικίδιων ζώων που θα επιτρέπεται να κατέχονται ως τέτοια. 

 

Αξίζει να αναφερθεί ότι σε πρόσφατη παρέμβασή του από το βήμα της Βουλής, ο Χαράλαμπος Θεοπέμπτου, που στηλίτευσε κατ’ επανάληψη τα κενά της ισχύουσας νομοθεσίας, κατήγγειλε, μεταξύ άλλων, τα εξής: «Το νομοσχέδιο κυκλοφορεί από το 2008 και η Κυβέρνηση όποτε ερωτηθεί, έχει μια μόνιμη απάντηση τα τελευταία χρόνια, ότι το νομοσχέδιο είναι «υπό διαβούλευση». Έτσι καταλήξαμε στην Κύπρο να έχουμε σε σπίτια και αυλές πύθωνες, πιθήκους, τάρανδους, ελάφια, αγριόγατους και ό,τι άλλο χωρεί ο νους, χωρίς έγνοια για την πραγματική ευημερία των ζώων».
 

 

Με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, οι Κτηνιατρικές Υπηρεσίες μετονομάζονται σε Κτηνιατρικές Υπηρεσίες και Υπηρεσίες Ευημερίας των ζώων και αναλαμβάνουν ρόλο ενιαίου φορέα για την προστασία και ευημερία των ζώων. Για τον σκοπό της μετονομασίας έχει ετοιμαστεί σχετικό νομοσχέδιο το οποίο κατατέθηκε στη Νομική Υπηρεσία για νομοτεχνικό έλεγχο. Παράλληλα, προωθήθηκε στη Νομική Υπηρεσία και το τροποποιητικό νομοσχέδιο «περί Προστασίας και Ευημερίας των Ζώων» με το οποίο ενδυναμώνεται ο ρόλος και οι εξουσίες της Παγκύπριας Συντονιστικής Επιτροπής Ευημερίας Ζώων προκειμένου να πλαισιώσει τις Κτηνιατρικές Υπηρεσίες στον νέο τους αυτό ρόλο.
 

 

Στη Νομική Υπηρεσία της Δημοκρατίας εκκρεμεί για νομοτεχνικό έλεγχο και ένα δεύτερο νομοθέτημα, εξίσου σημαντικό, για τη διασφάλιση της ευημερίας των ζώων, το οποίο προβλέπει τη σύσταση ειδικού τμήματος εντός της Αστυνομίας με αποκλειστική αρμοδιότητα τη διερεύνηση υποθέσεων κακοποίησης/κακομεταχείρισης ζώων. Σύμφωνα με το νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης, τα μέλη της Αστυνομίας που θα επιλεγούν για να συγκροτούν την Αστυνομία για τα ζώα, θα διερευνούν υποθέσεις που αφορούν, μεταξύ άλλων, τα εξής:

 

* Περιπτώσεις κατά τις οποίες πρόσωπο χορηγεί ή προμηθεύει ή όντας ιδιοκτήτης ή κάτοχος ζώου επιτρέπει τη χορήγηση ή προμήθεια οποιουδήποτε δηλητηρίου ή άλλης βλαβερής ουσίας σ’ οποιοδήποτε ζώο ή προκαλεί όπως τέτοια ουσία ληφθεί απ’ οποιοδήποτε ζώο.
* Περιπτώσεις όπου με οποιονδήποτε τρόπο περιέρχεται το ζώο σε κατάσταση επέλευσης φρικτού θανάτου.
* Τη θανάτωση ζώου για σκοπούς ψυχαγωγίας ή άλλους ανεπίτρεπτους σκοπούς, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης ζώων ως στόχων εξάσκησης. 
* Τη διοργάνωση αγώνων μεταξύ ζώων κατά τη διάρκεια των οποίων τα τελευταία υφίστανται κακομεταχείριση ή θανατώνονται.
* Την πρόσδεση και έλκυση ζώου σε αυτοκινούμενο όχημα με τρόπο που δυνατό να του προκαλέσει καταπόνηση, τραυματισμό και ταλαιπωρία.

 

Η ευαισθητοποίηση όλο και περισσότερων πολιτών στο πολύ σοβαρό θέμα της κακοποίησης των ζώων έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση, τα τελευταία χρόνια, των καταγγελιών και κατ’ επέκταση, των ποινικών διώξεων που αφορούν δηλητηριάσεις, ξυλοδαρμό, βασανισμό και εγκατάλειψη ζώων. Πλέον, και τα Δικαστήρια επιβάλλουν αποτρεπτικές ποινές. 

 

 

Με σκοπό την ενδυνάμωση της νομοθεσίας που ρυθμίζει την αδειοδότηση και λειτουργία των ζωολογικών κήπων και με πρόθεση να διασφαλιστεί περαιτέρω ότι στις εγκαταστάσεις αυτές θα λειτουργούν κατάλληλα προγράμματα για την προστασία και ευημερία των ζώων, το υπουργείο Γεωργίας ετοίμασε και κατέθεσε το 2017 για νομοτεχνικό έλεγχο στη Νομική Υπηρεσία και τον νόμο «περί διατήρησης ζώων άγριων ειδών σε εγκαταστάσεις που επιδεικνύουν ζώα στο κοινό». Ο εν λόγω νόμος θα αντικαταστήσει τους σχετικούς Κανονισμούς που διέπουν τη λειτουργία των ζωολογικών κήπων, θέτοντας έτσι σε ισχύ ένα πιο πλήρες και απαιτητικό θεσμικό πλαίσιο.