Η Ιστορική Υπομονή!

Νεοφανής όρος, δεν τον γνωρίζω, ίσως άλλοι έγκριτοι ιστορικοί να τον ξέρουν. Τον άκουσα στα ερτζιανά από τον υποψήφιο κ. Γεώργιο Κολοκασίδη στην εκπομπή της Κατερίνας Ηλιάδη την Τρίτη 26 Ιουλίου και μου έκανε εντύπωση. Γνωρίζω άλλα επίθετα για το θέμα της υπομονής!

Γνωρίζω όμως ότι υπάρχει κάτι πολύ ανώτερο, πολύ πιο ουσιαστικό, ίσως και ο λόγος επιβίωσης μας ακόμη και σήμερα επάνω στον παγκόσμιο χάρτη. Λέγεται ιστορικός συμβιβασμός. Τεράστια η διαφορά… Είναι η βιωματική συναίσθηση της πραγματικότητας η οποία επιφέρει μια κατ’ οικονομίαν συμβιβαστική ιστορική συμπεριφορά έναντι των εκάστοτε κατακτητών για χάριν της επιβίωσης. Αυτόν επέλεξαν η Γερμανία και η Γαλλία, αυτόν επιλέγουν αληθινοί ηγέτες για το κοινό καλό.

Όσοι κυκλοφορούν μαζί μου στην άλλη πλευρά του Πενταδακτύλου, ναι την κατεχόμενη πατρίδα, έχουν μάθει νεράκι μια φράση που έγραψε ο Πατριάρχης Γερμανός το 1223 ως απάντηση στην επίσκεψη στο Πατριαρχείο δυο Λεόντων, του μητροπολίτη Σολέας Λεοντίου, και του ηγουμένου της μονής των Αψυνθίων, επίσης Λεόντιου. Οι δυο αυτοί εκπρόσωποι της Εκκλησίας της Κύπρου προ του δεινού διλήμματος που αντιμετώπιζε η Ορθόδοξη ιεραρχία, δηλαδή να υποταγεί στις απαιτήσεις των Λατίνων και να απεμπολήσει την πνευματική της ταυτότητα ή να εξοριστεί από το νησί και να εγκαταλείψει το ποίμνιό της, αποφάσισε να προσφύγει στο Οικουμενικό Πατριαρχείο που έδρευε τότε στη Νίκαια, να αναφέρει τα προβλήματα και να ζητήσει από τον Πατριάρχη Γερμανό (1222-1240) την καθοδήγησή του. Οι Κύπριοι απεσταλμένοι, αφού παρουσίασαν στον Πατριάρχη τις αξιώσεις της Λατινικής Εκκλησίας, του ζήτησαν να επιληφθεί παντός δυνατού μέτρου για τη διασφάλιση της ακεραιότητας της Εκκλησίας της Κύπρου και την ψυχική σωτηρία του ποιμνίου της.

Ο Πατριάρχης, αφού μελέτησε το θέμα με τη Σύνοδο και με κριτήριο τους Ιερούς Κανόνες της ορθόδοξης παράδοσης εξέδωσε συνοδική απόφαση, την οποία και κοινοποίησε σε μια πρώτη επιστολή προς Κύπριους το 1223. «Εν όψει αφ’ ενός μεν της προεχούσης ανάγκης να διαφυλαχθεί η πνευματική ακεραιότης της Κυπριακής Εκκλησίας, αφ’ ετέρου δε της αδήριτης ανάγκης κάτω από την οποία βρισκόταν η Εκκλησία, ο Κυπριακός κλήρος μπορούσε κατ’ οικονομίαν και κατ’επίφασιν να συμμορφώνεται προς τα επιβαλλόμενα μέτρα προς αποφυγή της επαπειλούμενης ψυχολέθρου συντριβής» . (1)

Έχουμε πολλά παραδείγματα ιστορικού συμβιβασμού για όσους μετέχουν της αλήθειας της ιστορίας. Ο μέγιστος Ευαγόρας, παρά να καταστρέψουν τη Σαλαμίνα οι Πέρσες, δέχθηκε την κυριαρχία τους θέτοντας ως όρο να παραμείνει ο βασιλιάς της και επί ίσοις όροις με τον Μέγα Βασιλιά! Όταν ο Μωαβία άραξε το 649 έξω από την πρωτεύουσα της Κύπρου, τη βυζαντινή Κωνσταντία, με στόλο που απαριθμούσε [υπερβολή βέβαια] 1700 πλοία… οι κάτοικοι της συνειδητοποιώντας τον κίνδυνο αφανισμού τους και της πόλης τους, αποδέχτηκαν την κυριαρχία με όρους… δικαίωμα ζωής και περιουσίας και δικαίωμα θρησκείας. Ο Μαρκαντώνιος Βραγαδίνος και η Universitá της Αμμοχώστου παρέδωσαν την πόλη [αυτήν που κάποιοι παρομοίασαν με γήπεδο μάππας και αλυκή], στον Λαλά Μουσταφά το1571 σώζοντας την αλλά και τις ζωές των κατοίκων της.

Προτείνοντας «την ιστορική υπομονή» αποδεχόμαστε το σημερινό status quo, τη διαιώνιση της διαίρεσης του τόπου «που θα ζώσουμεν με ττέλια τζιαι ως τζιείθθε μέρου, θωρούμεν τζιαι κάμνουμεν», ή το αμίμητο, υπομονή γιατί θα κατέβει η άσπρη αρκούδα και θα μας σώσει! Ιστορική υπομονή λοιπόν, εν αναμονή το τι θα κόψει ο νους του άλλου παράφρονα ηγέτη… Γιατί τωρά εμείς έχουμεν εκλογές, πρέπει να σάσουμεν κόσμον, να γίνουμεν κυβέρνηση, όποια κυβέρνηση, που θα σταθεί εμπόδιον στις τουρκικές προκλήσεις και απειλές!

Υπομονή κάμνουν οι χήρες και τα ορφανά και όχι η ηγεσία και ο λαός πάνω από τον οποίον επικρέμεται μια «ψυχόλεθρος συντριβή», η απώλεια της μισής Κύπρου και η απόλυτη τουρκοποίηση εδαφών. Πατριωτισμός είναι η αναγνώριση της επικινδυνότητας που κρέμεται πάνω από το κεφάλι μας, και η προσπάθεια ανεύρεσης ενός συμβιβασμού και μιας συναίνεσης η οποία θα μπορούσε να επιφέρει την ειρήνη και την ασφάλεια για όλους τους Κυπρίους.

Το κατ’ οικονομίαν και κατ’ επίφασιν… δεν είναι το σσιήψε να περάσουμεν! Είναι συναίσθηση πραγματικότητας, απόδειξη πατριωτισμού και αγάπης για την πατρώα γη!

Πόσο ανιστόρητοι, πόσο εγωκεντρικοί, πόσο συμφεροντολόγοι μπορούμε να είμαστε μισό αιώνα μετά; Πόσο μοιρολάτρες, πόσο τραγικά εκτός πραγματικότητας είναι να προτρέπουμε έναν λαό να κάνει «ιστορική υπομονή», μέχρι να ξυπνήσει το έθνος για να πάρει μήπως ξανά τα όπλα;

Έχουν ευθύνες οι ηγέτες και όσοι θέλουν να γίνουν ηγέτες. Έχουν ευθύνη για την ψυχοφθόρα συντριβή όλων μας προτού είναι αργά. Γιατί στην εξίσωση αυτή υπάρχουν και άλλοι… Προς υπόμνησιν το ποίημα του Τουρκοκύπριου Gurgench Korkmazel «Η κατάρα της λεηλασίας»:

Λεηλατήσαμε τα καταστήματά τους

Χαλάσαμε τ’ αγάλματά τους

Λογχίσαμε τα γουρούνια τους και τα κάψαμε

μαζί με τις φωτογραφίες των παιδικών τους χρόνων.

Μολώσαμε τα χαντάκια τους

Ισοπεδώσαμε με μπουλντόζες τους τάφους τους

και χτίσαμε απάνω τους γήπεδα ποδοσφαίρου

Κατεδαφίσαμε πλίθινους τοίχους γεμάτους με τις μνήμες τους.

Κόψαμε τα δέντρα τους. Σκοτώσαμε ακόμα και τις σκιές τους.

Νομίσαμε πως δεν θα επιστρέψουν ποτέ.

Και γύρισαν κρατώντας στα χέρια τους

το κλειδί της πόρτας μας…