Η ενεργειακή κρίση, ως αποτέλεσμα του πολέμου στην Ουκρανία και των κυρώσεων που ακολούθησαν, οι οποίες εκτόξευσαν στα ύψη τις τιμές του φυσικού αερίου και του πετρελαίου, έχει αυξήσει σημαντικά το ενδιαφέρον του κοινού για τα κίνητρα του Υπουργείου Ενέργειας για αντικατάσταση ενεργοβόρων ηλεκτρικών συσκευών, όπως ψυγεία, πλυντήρια και κλιματιστικά. Το σχέδιο κινήτρων προς αυτήν την κατεύθυνση, που απευθύνεται σε ευάλωτα νοικοκυριά, έχει για την ώρα συγκεντρώσει πέραν των 4 χιλιάδων αιτήσεων, ενώ άλλες 1000 περίπου αιτήσεις βρίσκονται πρόχειρα αποθηκευμένες για επίσημη υποβολή.

Συνοπτικά, εφόσον στο σύνολο τους οι αιτήσεις εγκριθούν, δεν αποκλείεται να εξαντληθεί ο διαθέσιμος προϋπολογισμός του σχεδίου, ύψους πέντε εκατ. ευρώ. Ωστόσο, λόγω συχνών λαθών στη συμπλήρωση των αιτήσεων, εκτιμάται πως σημαντικός αριθμός αιτήσεων θα απορριφθεί, οπόταν οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να συνεχίσουν να εκφράζουν ενδιαφέρον και να υποβάλλουν αιτήσεις για το σχέδιο, το οποίο από μόνο του αποτελεί ένα εργαλείο για αντιμετώπιση της ενεργειακής ακρίβειας που καταγράφεται το τελευταίο διάστημα.

Σημειώνεται μάλιστα ότι παρόμοιο πρόγραμμα, που θα εφαρμόσει η Ελλάδα, εντάσσεται στο πλαίσιο των μέτρων και παρεμβάσεων της χώρας για ανακούφιση των νοικοκυριών από τις αυξήσεις στις τιμές του ρεύματος. Σημειώνεται ότι και το κυπριακό σχέδιο ανακοινώθηκε τον Σεπτέμβριο του 2021 και εφαρμόστηκε τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους, ως αντισταθμιστικό μέτρο για τις ανατιμήσεις της ενέργειας, λόγω της πανδημίας, οι οποιες λόγω και του Ουκρανικού εντάθηκαν αλλά και πως η αντικατάσταση συσκευών με σύγχρονες, υψηλής ενεργειακής κλάσης, υπολογίζεται ότι συντείνουν σε εξοικονόμηση ενέργειας που μπορεί να ξεπεράσει το 50%!

Στην περίπτωση της Κύπρου, το σχέδιο χορηγιών του Υπουργείου Ενέργειας για αντικατάσταση ενεργοβόρων ηλεκτρικών συσκευών απευθύνεται σε κατοικίες ευάλωτων νοικοκυριών και το ενδιαφέρον αυξάνεται το τελευταίο διάστημα, ως αποτέλεσμα και του αυξανόμενου πληθωρισμού. Έως χθες, υπήρχαν για το σχέδιο οριστικά 4108 υποβληθέντα αιτήματα προέγκρισης/ επίσημα δεκτές αιτήσεις, ενώ άλλες 926 ήταν οι αιτήσεις που ήταν κατοχυρωμένες στο σύστημα ως πρόχειρα αποθηκευμένα αιτήματα προέγκρισης. Πριν μια εβδομάδα υπήρχαν στον ηλεκτρικό σύστημα του Ταμείου Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) και Εξοικονόμησης Ενέργειας (ΕΞ.Ε) 4000 υποβληθέντα αιτήματα προέγκρισης και 896 πρόχειρα αποθηκευμένα αιτήματα.

Όπως γράψαμε ξανά, βάσει του σχεδίου δίδονται χορηγίες που κυμαίνονται από €300 έως €600 ανά συσκευή και αναλόγως συσκευής για αντικατάσταση παλαιών και ενεργοβόρων συσκευών. Επιλέξιμες συσκευές είναι τα ψυγεία/ψυγειοκαταψύκτες, τα πλυντήρια ρούχων και τα κλιματιστικά, συγκεκριμένων προδιαγραφών. Βάσει του σχεδίου, οι δικαιούχοι μπορούν να αντικαταστήσουν έως πέντε συσκευές και, συγκεκριμένα, έως τρία κλιματιστικά, ένα πλυντήριο και ένα ψυγείο.

Για τους σκοπούς του σχεδίου θα διατεθούν 5 εκατ. ευρώ και το σχέδιο θα παραμένει σε ισχύ μέχρι εξαντλήσεως του διαθέσιμου προϋπολογισμού, που αναμένεται να καλύψει γύρω στις 5.000 αιτήσεις περίπου. Για την ώρα, επίσημα, αιτήσεις γίνονται δεκτές μέχρι και το τέλος του χρόνου, εκτός κι εάν εξαντληθεί ο προϋπολογισμός.

Το Υπουργείο Ενέργειας έχει δημοσιεύσει, εκτός από τον οδηγό του σχεδίου χορηγιών, και σειρά διευκρινίσεων για συχνά λάθη που παρατηρούνται στη συμπλήρωση αιτήσεων, προς αποφυγή τους. Στο πλαίσιο των διευκρινίσεων, το υπουργείο και το ταμείο ΑΠΕ και ΕΞΕ καλούν τους ενδιαφερόμενους να μην προχωρούν σε αγορές συσκευών πριν προχωρήσουν σε υποβολή «Αιτήματος Προέγκρισης» και λάβουν τη σχετική έγκριση. Μετά την «Προέγκριση», ο αιτήτης έχει στη διάθεσή του οκτώ μήνες για να προβεί σε αγορές και ακολούθως να υποβάλει αίτηση για καταβολή της χορηγίας. Η  αίτηση, η οποία υποβάλλεται μόνο ηλεκτρονικά, μέσω του συστήματος υποβολής αιτήσεων του Ταμείου ΑΠΕ και ΕΞΕ (https://resecfund.org.cy), πρέπει να υποβάλλεται από τον ίδιο τον ευάλωτο καταναλωτή ηλεκτρικής ενέργειας, δηλαδή ο αιτητής πρέπει να είναι το άτομο στο όνομα του οποίου γίνεται η καταβολή των επιδομάτων τα οποία «αναγνωρίζει» το σχέδιο, για να καταστεί κάποιος δικαιούχος.

ΟΙ ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΙ ΤΩΝ ΕΠΙΧΟΡΗΓΗΣΕΩΝ ΓΙΑ ΝΕΕΣ ΣΥΣΚΕΥΕΣ

Δικαιούχοι του σχεδίου είναι οι ευάλωτοι καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας, όπως καθορίζονται στο Διάταγμα Κ.Δ.Π. 289/2015 και μπορούν να βρεθούν με άλλες πληροφορίες στην ιστοσελίδα του Ταμείου ΑΠΕ και ΕΞΕ οι οποίοι δεν ταυτίζονται απόλυτα με τους δικαιούχους της ειδικής διατίμησης ηλεκτρισμού 08 που εφαρμόζει η ΑΗΚ. Συγκεκριμένα δικαιούχοι του σχεδίου του Υπουργείου Ενέργειας είναι οι εξής:

•  Οι δικαιούχοι Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος.

•  Οι λήπτες δημοσίου βοηθήματος από τις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας.

•  Οι λήπτες Επιδόματος Βαριάς Κινητικής Αναπηρίας,

•  Οι λήπτες του επιδόματος σε συνταξιούχους με χαμηλά εισοδήματα, υπό την προϋπόθεση ότι έχουν συμπληρώσει το εβδομηκοστό (70ο) έτος ηλικίας τους και δεν συνοικούν με άλλο πρόσωπο το οποίο δεν έχει συμπληρώσει το εβδομηκοστό (70ο) έτος ηλικίας του.

•  Οι λήπτες επιδόματος φροντίδας σε παραπληγικά άτομα.

•  Οι λήπτες επιδόματος φροντίδας σε τετραπληγικά άτομα.

•  Οι λήπτες της χορηγίας σε τυφλούς.

•  Πολύτεκνη ή πενταμελής οικογένεια που παίρνει επίδομα τέκνου για τρία εξαρτώμενα παιδιά και πάνω και µε ετήσιο μεικτό οικογενειακό εισόδημα μέχρι €51.258. Το εισοδηματικό κριτήριο των €51.258 αυξάνεται κλιμακωτά κατά €5.126 για κάθε πρόσθετο παιδί πέραν των τεσσάρων.