Ευτυχώς η Βουλή δεν ξεχείλωσε τα κριτήρια που πρέπει να πληρούν οι εταιρείες στις οποίες θα εφαρμόζεται ο νέος θεσμός ελέγχου στις οικονομικές τους καταστάσεις. Οι συγκεκριμένες εταιρείες θα τυγχάνουν σε επισκόπηση των οικονομικών καταστάσεων τους, από νόμιμο ελεγκτή ή ελεγκτικό γραφείο, αντί της διαδικασίας που εφαρμόζεται σήμερα με την υποβολή εξελεγμένων οικονομικών λογαριασμών. Δηλαδή, με την επισκόπηση στις μικρές επιχειρήσεις, θα γίνεται λιγότερος εκτεταμένος και λεπτομερής έλεγχος σε σχέση με εκείνον που γίνεται για τις μεγάλες επιχειρήσεις. Μετά από έντονες διαβουλεύσεις με τους εμπλεκόμενους φορείς τα μέλη της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Εμπορείου, αποφάσισαν πως η νέα διαδικασία ελέγχου θα εφαρμόζεται για εταιρείες που έχουν ετήσιο κύκλο εργασιών €200 χιλ. και €500 χιλ. ισολογισμό (περιλαμβάνει όλα τα περιουσιακά στοιχεία των νομικών προσώπων χωρίς τα δάνεια και τις υποχρεώσεις). Αξίζει να σημειωθεί πως στα συγκεκριμένα κριτήρια εμπίπτουν 36.863 εταιρείες που αντιστοιχούν στο 42,6% των επιχειρήσεων της Κύπρου. Πάντως, εάν κάποιος μελετήσει την ευρωπαϊκή οδηγία τότε θα διαπιστώσει πως είναι στοχευμένα τα κριτήρια που καθόρισε η Βουλή. Συγκεκριμένα, η ευρωπαϊκή οδηγία καθορίζει πως πολύ μικρές επιχειρήσεις είναι οι επιχειρήσεις με ισολογισμό μέχρι €350 χιλ. και κύκλο εργασίων €700 χιλ., ενώ οι μικρές επιχειρήσεις, είναι οι εταιρείες με ισολογισμό €4 εκατ. και κύκλο εργασιών €8 εκατ. Λόγω του ότι δεν υπάρχει μεγάλος αριθμός επιχειρήσεων με τα κριτήρια που καθορίζονται στην ευρωπαϊκή οδηγία, η πλειοψηφία των κομμάτων εισάκουσε στις εκκλήσεις του Τμήματος Φορολογίας και έλαβε συντηρητικές αποφάσεις. Εκείνο όμως που προκάλεσε εντύπωση κατά τις συζητήσεις που έγιναν το τελευταίο διάστημα, είναι το γεγονός ότι η Κύπρος έπρεπε να εφαρμόσει την συγκεκριμένη ευρωπαϊκή οδηγία από το 2012, κάτι το οποίο δεν έπραξε τόσα χρόνια. Το 2004 κατά την ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η χώρα εξαιρέθηκε από την υποχρέωση να μεταφέρει στο εθνικό της δίκαιο όλες τις πρόνοιες της λογιστικής νομοθεσίας. Ακολούθως, το 2013 και μετά την εφαρμογή του μνημονίου δημοσιονομικής εξυγίανσης, η συγκεκριμένη νομοθεσία αναθεωρήθηκε και μεταφέρθηκε στο κυπριακό δίκαιο. Έγινε ρύθμιση για τον οικονομικό έλεγχο των εταιρειών, ενώ για τον νέο θεσμό ελέγχου δηλαδή αυτού της επισκόπησης για τις μικρές επιχειρήσεις θα εξεταζόταν σε μεταγενέστερο στάδιο. Παρόλο που πέρασαν εννέα χρόνια από τότε, δυστυχώς το θέμα μπήκε στα συρτάρια. Η κυβέρνηση δεν κατάθεσε νομοσχέδιο για τον θεσμό της επισκόπησης των οικονομικών καταστάσεων των εταιρειών, γι’ αυτό τα κόμματα, μετά από πιέσεις που δέχθηκαν από επαγγελματικούς κλάδους κατέθεσαν προτάσεις νόμου. ΕΔΕΚ, ΔΗΣΥ, ΔΗΠΑ κατέθεσαν τρεις προτάσεις νόμου με τις οποίες ο θεσμός της επισκόπησης των οικονομικών καταστάσεων, θα εφαρμόζεται σε επιχειρήσεις με κύκλο εργασιών μέχρι €700 χιλ. και με ισολογισμό μέχρι €1 εκατ. Λόγω των έντονων αντιδράσεων που υπήρχαν από την Κυβέρνηση καθώς υπήρχαν φόβοι πως οι προτάσεις πιθανόν να ενίσχυαν τη φοροδιαφυγή, ΔΗΣΥ και ΔΗΚΟ κατέθεσαν τέταρτη πρόταση νόμου με την οποία προτείνεται εφαρμογή του θεσμού για επιχειρήσεις με κύκλο εργασιών μέχρι €200 χιλ. Πρόταση η οποία είναι κοντά στη φόρμουλα που αποφασίστηκε καθώς και στις εισηγήσεις του Τμήματος Φορολογίας, το οποίο είχε εισηγηθεί την εφαρμογή του θεσμού της επισκόπησης σε εταιρείες με κύκλο εργασιών €100χιλ. με €200 χιλ. και με ισολογισμό €350 χιλ. με €500 χιλ. Με τη νέα διαδικασία ελέγχου, εκτιμάται πως θα μειωθεί το κόστος για τις μικρές επιχειρήσεις ενώ θα απλοποιηθεί και η διαδικασία η οποία είναι περίπλοκη και χρονοβόρα. Με τον ίδιο οικονομικό έλεγχο που υφίστανται οι μεγάλες και οι μικρές επιχειρήσεις δεν υπήρχε ισορροπία. Δεν μπορεί να είναι ίδιος ο οικονομικός έλεγχος για μια επιχείρηση που έχει κύκλο εργασιών €10 εκατ., με μια επιχείρηση με κύκλο εργασιών €100 χιλ. Θα πρέπει, όταν πρόκειται για νομοθετικές ρυθμίσεις οι οποίες είναι προς όφελος του επιχειρείν, να εφαρμόζονται άμεσα, καθώς αυτές θα έχουν θετικό αντίκτυπο και στην οικονομία.
