Η προεκλογική περίοδος, η αποτύπωση ποιοτικών στοιχείων ως προς την αντίληψη του κοινωνικού συνόλου σε συγκεκριμένα στοιχεία που συνθέτουν την κυπριακή πραγματικότητα ως προς τα οργανωμένα σύνολα, όπως βέβαια και το αποτέλεσμα της εκλογικής διαδικασίας, συμπεριλαμβανομένης και της αποχής, στέλνουν συγκεκριμένα μηνύματα που θα πρέπει να αξιολογηθούν και να αποτελέσουν τη βάση των απαιτούμενων αλλαγών.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, γίνεται κατανοητή η αναπροσαρμογή και αλληλοκάλυψη διαφορετικών ιδεολογιών στη βάση των δεδομένων που δημιουργεί αλλά και που βιώνει η κοινωνία των πολιτών σε μια πιο ορθόδοξη και ορθολογιστική προσέγγιση των καθημερινών αναγκών, αξιοποιώντας την ίδια στιγμή και το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο, τόσο στην Κύπρο όσο και σε ευρύτερο ευρωπαϊκό επίπεδο.
Οι προκλήσεις που δημιουργούνται στη βάση των αλλαγών που παρατηρούνται στην ίδια την αγορά εργασίας και μέσα από τις μονοδιάστατες νεοφιλελεύθερες τάσεις σε αντιδιαστολή με την ουτοπική ταξική πάλη, οδηγούν σε ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης όπου θα πρέπει να συνυπάρχουν οι αναπτυξιακές προοπτικές με το στοιχείο της κοινωνικής δικαιοσύνης.
Η εφαρμογή της ευρωπαϊκής απόφασης για την αξιοποίηση του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και ο πρόσφατος καταρτισμός του από την Κυβέρνηση, τους τεχνοκράτες των εμπλεκόμενων Υπουργείων και τους κοινωνικούς εταίρους μέσα από την κατάθεση συγκεκριμένων δράσεων, μπορεί να μετουσιώσει τη θεωρία σε πράξη.
Η στήριξη των αρχών και αξιών της Ένωσης, στη βάση και της ανθρωποκεντρικής προσέγγισης και της στόχευσης για κοινωνική συνοχή, δημιουργεί τις ικανές και αναγκαίες συνθήκες, έτσι ώστε να δοθεί έμφαση στην ανάκαμψη μέσω της οικονομικής και επιχειρηματικής ανάπτυξης, με βασική συνιστώσα τους εργαζόμενους και την ενίσχυση της απασχόλησης, όπως και της ανθεκτικότητας, μέσα από τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις για βιώσιμη και αειφόρο ανάπτυξη.
Η προοπτική που δημιουργείται και αποτελεί βασική απαίτηση και της ίδιας της κοινωνίας, θα πρέπει να συνυπάρχει με την αυθεντικότητα και την καθαρότητα όσων συμμετέχουν στη διαδικασία λήψης και υλοποίησης των αποφάσεων. Σε αυτή την προοπτική, δεν μπορεί να υπάρχουν χαρακτηριστικά ανεπάρκειας και προσωπικών σκοπιμοτήτων για κανένα πολιτικό, πολιτευτή, δημόσιο αξιωματούχο ή συνδικαλιστή (εκπρόσωπο εργαζομένων ή εκπρόσωπο εργοδοτών).
Παράλληλα, οι αποφάσεις θα πρέπει να έχουν πολιτικό και κοινωνικό νόημα, το οποίο να γίνεται αντιληπτό και κατανοητό από τους πολίτες και ιδιαίτερα τους άμεσα επηρεαζόμενους, για να μπορεί να υπάρξει η αίσθηση της συναπόφασης, δημιουργώντας συνθήκες και δυναμική ανάπτυξης στο πλαίσιο της κοινωνικής οικονομίας της αγοράς.
Αναντίλεκτα, σε αυτό το πλαίσιο των διαφοροποιήσεων και των κοινωνικών αλλαγών, έχει επιβεβαιωθεί μέσα και από τις συνέπειες της πανδημίας πως, η οικονομία δεν αυτορυθμίζεται απόλυτα και ο ρόλος του κράτους ως συνιστώσα στήριξης των παραγωγικών τομέων, όπως επίσης και καθορισμού του πλαισίου πρόνοιας, δικαίου και κοινωνικής διάστασης, παραμένει κεντρικός.
Αναπόφευκτα, σε μια κοινωνία που αλλάζει ως προς τις αντιλήψεις, τις προτεραιότητες και ανάγκες, το μορφωτικό επίπεδο και τις διεκδικήσεις της, ομοίως και η αγορά εργασίας επιβάλλοντας τις αναγκαίες αναπροσαρμογές, ενισχύοντας την κατάρτιση και εδραιώνοντας τις συλλογικές συμβάσεις για προστασία των εργαζομένων, ο λόγος και η τεκμηρίωση θα πρέπει να αναβαθμιστούν ανάλογα ποιοτικά.
Σε αυτό το απαραιτήτως αναδιαμορφούμενο περιβάλλον, η ρύθμιση που αφορά την ηθική διάσταση και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης θα πρέπει να είναι ανάλογη, έτσι ώστε να εμπεδωθεί στην πράξη η ηλεκτρονική δημοκρατία σε αντιδιαστολή της ηλεκτρονικής ασυδοσίας. Αδιαπραγμάτευτα, ο σεβασμός προς το σύνολο της κοινωνίας, επιβάλλει την αποστροφή στο λαϊκισμό, στη στείρα άρνηση και στη δημιουργία ατεκμηρίωτων και επιφανειακών εντυπώσεων αφενός και αφετέρου, στην απάλειψη του εύκολου, ανέξοδου και αβίαστου βρίζειν και στην καταρράκωση προσωπικής, συλλογικής ή άλλης μορφής αξιοπρέπειας.
Η όποια επιφανειακή και αβίαστη, ίσως και σπασμωδική κίνηση για εντυπωσιασμό και δημαγωγία, θα απομακρύνει ακόμα περισσότερο την κοινωνία από την πολιτική, καθώς θα επιβεβαιωθεί η αδυναμία κατανόησης των επισημάνσεων και των μηνυμάτων που εκπέμπει η κοινωνία μας που αλλάζει, όπως και η έλλειψη πρόθεσης για προώθηση των απαιτούμενων αλλαγών, με ότι αυτό συνεπάγεται για το επίπεδο της συμμετοχικής δημοκρατίας.
Το πρώτο μεγάλο βήμα γίνεται όταν αντιληφθούμε την αλλαγή και αποδεχτούμε ότι το πρόβλημα λύνεται όταν αποφασίσουμε και μπορέσουμε να γίνουμε μέρος της λύσης. Το επόμενο σημαντικό βήμα, είναι η κατανόηση των νέων δεδομένων, στη βάση του ότι δεν ευθύνεται η κοινωνία που αλλάζει αλλά εμείς αν δεν μπορέσουμε να αναπροσαρμοστούμε συνειδητά και ανάλογα.
Οι ταχύτητες που αναπτύσσονται είναι ίσως πολύ πιο γρήγορες απ’ ότι ενδεχομένως να μπορούμε ή να θέλουμε να πιστέψουμε, σε βαθμό που οι μεταρρυθμιστικές αλλαγές και αναπροσαρμογές θα πρέπει να γίνουν πολύ πιο άμεσα. Σε αυτή τη διαδικασία, το τελευταίο αλλά εξίσου σημαντικό βήμα αφορά την απομυθοποίηση της ψευδαίσθησης που αφορά την αναντικατάστατη ηγετική παρουσία. Μέσα από αυτό τον τελευταίο βηματισμό, θα πρέπει να είναι εκ προοιμίου κατανοητό και αποδεκτό πως, η αποτυχία προσέγγισης των νέων κοινωνικών δεδομένων μέσα από την αλληλουχία και τη συνέπεια λόγων και έργων μας οδηγεί στο σπίτι μας και αυτό αφορά όλους όσους λαμβάνουν αποφάσεις ή σχεδιάζουν, καθορίζουν, προωθούν ή και εφαρμόζουν πολιτικές, είτε σε πολιτειακό, κομματικό, συνδικαλιστικό ή όποιο άλλο επίπεδο.
Σε αυτό το μεταβατικό στάδιο, εκείνο που ενδεχομένως να χρειάζεται να υπάρξει αντισταθμιστικά, πέραν από την ηθική στην πολιτική, την καθαρότητα, την αυθεντικότητα και την κοινωνική ευαισθησία, αντίληψη και υπευθυνότητα, ως σημαντική παράμετρος και ειδοποιός διαφορά, είναι η πνευματικότητα που θα πρέπει να χαρακτηρίζει κάθε έκφανση δράσης.
Αυτή η παράμετρος, δεν θα βοηθήσει μόνο στην κατανόηση της εν εξελίξει διαφοροποιούμενης κοινωνίας, αλλά θα συμβάλει στη δημιουργία μιας πιο υγιούς, κοινωνικά δίκαιης, αλληλέγγυας και ευημερούσας κοινωνίας. Αξίζει τουλάχιστον η προσπάθεια. Το οφείλουμε στην επόμενη ημέρα που θα πρέπει να ξημερώσει σωστά, αισιόδοξα και συλλογικά.
*Γενικός Γραμματέας ΣΕΚ.
