Αποδυνάμωσε ή όχι η Βουλή τη νομοθεσία για την Ενιαία Υπηρεσία Επιθεώρησης Εργασίας με τη συμπερίληψη την υστάτη στο νόμο της αναφοράς «εκ προθέσεως»; Άλλα υποστηρίζουν νομικοί και άλλα η υπουργός Εργασίας Ζέτα Αιμιλιανίδου.

Τις τελευταίες ημέρες κυκλοφορούν φήμες πως η κυβέρνηση υπέκυψε στις πιέσεις του ΔΗΚΟ για να εγκριθεί το νομοσχέδιο. Όπως λέγεται οι αλλαγές της τελευταίας στιγμής είναι προϊόν συναλλαγής της κυβέρνησης με το ΔΗΚΟ κάτι το οποίο απορρίπτει το υπουργείο Εργασίας. Συγκεκριμένα την περασμένη εβδομάδα η Βουλή μετά από συζητήσεις επί των συζητήσεων που κράτησαν 3 και πλέον χρόνια, ενέκρινε το επίμαχο νομοσχέδιο για την Ενιαία Υπηρεσία Επιθεώρησης Εργασίας κάτω από την ομπρέλα της οποίας θα τεθούν 29 νομοθεσίες που αφορούν το εργατικό δίκαιο.

Το ΔΗΚΟ το οποίο αμφιταλαντεύονταν μέχρι την τελευταία στιγμή αν θα στηρίξει το νομοσχέδιο, την υστάτη κατάθεσε τροπολογία στην οποία προστίθεται στο άρθρο 15 του νόμου, το οποίο αφορά τα αδικήματα και τις ποινές, η φράση «εκ προθέσεως». Μάλιστα, τις αλλαγές αποδέχθηκε και το υπουργείο Εργασίας το οποίο μάλιστα λίγο πριν από την ψήφιση του νομοσχεδίου από τη Βουλή έστειλε αναθεωρημένο κείμενο. Στο τελευταίο κείμενο η κυβέρνηση περιέλαβε την φράση «εκ προθέσεως» μόνο στην πρώτη διάταξη και με την τροπολογία καλύφθηκαν και οι υπόλοιπες τρείς διατάξεις.

Αναλυτικά, το άρθρο 15 μετά την τροπολογία του ΔΗΚΟ διαμορφώθηκε ως εξής:

– όποιος εκ προθέσεως παρεμποδίζει τον Προϊστάμενο ή τον Επιθεωρητή ή τον Βοηθό Επιθεωρητού κατά την άσκηση οποιασδήποτε εξουσίας παρέχεται σε αυτόν από τις διατάξεις του παρόντος Νόμου ή οικείου νόμου

– όποιος εκ προθέσεως απαντά ψευδώς σε οποιαδήποτε έρευνα για την οποία παρέχεται εξουσία από τις διατάξεις του παρόντος Νόμου ή οικείου νόμου˙

– όποιος εκ προθέσεως παραλείπει να παρουσιάσει οποιοδήποτε αρχείο, μητρώο, πιστοποιητικό, βιβλίο ή άλλο έγγραφο ή στοιχείο απαιτείται να παρουσιάσει σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος Νόμου ή οικείου νόμου˙

– όποιος εκ προθέσεως παρεμποδίζει ή αποπειράται να παρεμποδίσει οποιοδήποτε πρόσωπο από του να παρουσιαστεί ενώπιον του Προϊσταμένου ή Επιθεωρητή ή Βοηθού Επιθεωρητού ή να εξεταστεί από αρμόδιο, δυνάμει των διατάξεων του παρόντος Νόμου, πρόσωπο.

Τότε, διαπράττει αδίκημα και, σε περίπτωση καταδίκης του, υπόκειται σε ποινή φυλάκισης που δεν υπερβαίνει τα δύο χρόνια  ή σε χρηματική ποινή που δεν υπερβαίνει τις €5.500 και στις δύο ποινές.

Τόσο το ΔΗΚΟ όσο και η κυβέρνηση θεωρούν πως πρόκειται για λεκτικές αλλαγές και όχι αλλαγές ουσίας που αλλάζουν τη φιλοσοφία του νομοσχέδιου.

Νομικοί μιλώντας στον «Φ» δήλωσαν πως με την συμπερίληψη της φράσης «εκ προθέσεως» στο νομοσχέδιο, ο νόμος ξεδοντιάστηκε στο παρά πέντε. Όπως είπαν,  δεν πρόκειται για φραστική αλλαγή αλλά για τροπολογία ουσίας η οποία αποδυναμώνει τη νομοθεσία. Παράλληλα, σημείωσαν πως με βάση τις συνεννοήσεις της τελευταίας στιγμής η παρεμπόδιση της εισόδου στο χώρο εργασίας εκ προθέσεως ώστε να συνιστά ποινικό αδίκημα καθιστά δύσκολη έως αδύνατη την αποτελεσματική εφαρμογή του νόμου.

Σύμφωνα με νομικούς κύκλους είναι δύσκολο να αποδειχθεί πως οι παραβάτες που παραβιάζουν το νόμο ότι θα διαπράττουν ποινικό αδίκημα για τους επιβληθούν στην πορεία κυρώσεις. Υποστήριξαν πως, μετά τα νέα δεδομένα, πλέον ο καθένας θα παρεμποδίζει την είσοδο των επιθεωρητών στο υποστατικό χωρίς να υπόκειται σε ποινικές συνέπειες.

Εξάλλου, από πλευράς του ΔΗΚΟ, αναφέρθηκε πως η προφορική τροπολογία που κατάθεσε δεν αποδυναμώνει τη νομοθεσία, απλά πρόκειται για λεκτική προσθήκη.

Απορρίπτει η υπουργός Εργασίας

Την ίδια ώρα, η υπουργό Εργασίας Ζέτα Αιμιλαινίδου μιλώντας στον «Φ» απέρριψε πως η τροπολογία του ΔΗΚΟ αποδυναμώνει το νομοσχέδιο. Όπως υποστήριξε η υπουργός «οι ίδιες διατάξεις υπάρχουν και σε άλλες νομοθεσίες που προστατεύουν τα δικαιώματα των εργαζομένων, με τον ίδιο ακριβώς τρόπο, χωρίς να προκύπτει οποιοδήποτε πρόβλημα στην απόδειξη του ποινικού αδικήματος της παρεμπόδισης επιθεωρητών από το να επιτελέσουν το έργο τους». Παράλληλα η κ. Αιμιλιανίδου παρέθεσε και σειρά παραδειγμάτων.

«Υπάρχει το άρθρο 25 του περί Ίσης Αμοιβής μεταξύ Ανδρών και Γυναικών για την Ίδια Εργασία ή για Εργασία Ίσης Αξίας Νόμου με ακριβώς την ίδια διατύπωση καθώς και το άρθρο 18 του περί της Διευκόλυνσης της Άσκησης των Δικαιωμάτων των Εργαζομένων στο Πλαίσιο της Ελεύθερης Κυκλοφορίας Νόμου και δεν υπάρχει τέτοιο ζήτημα» συμπλήρωσε.

Υπέδειξε, επίσης πως παρόμοιες διατάξεις υπάρχουν και στον περί Ιδιωτικών Γραφείων Εξεύρεσης Εργασίας Νόμο καθώς και στον περί Προστασίας των Νέων κατά την Απασχόληση Νόμος, όπως και σε άλλες εργατικές νομοθεσίες.

«Ούτως ή άλλως όμως, το επιχείρημα περί αποδυνάμωσης του νομοσχεδίου λόγω αδυναμίας αποδείξεως του συγκεκριμένου ποινικού αδικήματος δεν είναι νομικά ορθό, καθώς εξακολουθούν και υφίστανται και οι ποινικές διατάξεις όλων των άλλων εργατικών νομοθεσιών που προνοούν για ποινικά αδικήματα αναφορικά με την παρεμπόδιση επιθεωρητών, ανάλογα πάντα με την περίπτωση», σημείωσε.

Παράλληλα απαντώντας στο ερώτημα εάν το υπουργείο Εργασίας αποδέχθηκε το αίτημα του ΔΗΚΟ για συμπερίληψη της αναφοράς «εκ προθέσεως» για να εγκριθεί το νομοσχέδιο, το οποίο χωρίς τις ψήφους του ΔΗΚΟ δεν θα περνούσε, ανέφερε πως καμιά αλλαγή στο νομοσχέδιο δεν αντιμετωπίστηκε ως προϋπόθεση για έγκριση του νομοσχέδιου. «Σε καμία περίπτωση η οποιαδήποτε συμφωνημένη αλλαγή, περιλαμβανομένης της συγκεκριμένης, δεν αντιμετωπίστηκε ως προϋπόθεση για τη ψήφιση του νομοσχεδίου, αλλά ως προϊόν ώριμου και εις βάθος διαλόγου και ανταλλαγής απόψεων για μία εκ των σημαντικότερων νομοθεσιών για την προστασία των δικαιωμάτων των εργαζομένων», κατέληξε. 

Θα δουν οι συνδικαλιστές

Από την πλευρά τους, οι συνδικαλιστικές οργανώσεις ανέφεραν πως μέχρι στιγμής δεν έχουν εντοπίσει κάτι από τις αλλαγές που έγιναν στη νομοθεσίας. Σημείωσαν πως ανέμεναν για τρία χρόνια να εγκριθεί η νομοθεσία. Παράλληλα υποστήριξαν πως θα ήταν καλό να αφεθεί η νομοθεσία να εφαρμοστεί και στην πορεία εάν διαπιστωθεί πως υπάρχουν αδυναμίες τότε να υπάρξουν αλλαγές. Όπως είπαν δεν πρέπει να υπάρξει προκατάληψη στην εφαρμογή του νόμου, τονίζοντας πως θα πρέπει το υπουργείο θα πρέπει να αξιοποιήσουν το νομοθετικό πλαίσιο για την διασφάλιση των δικαιωμάτων των εργαζόμενων καθώς και των επιχειρήσεων από τον αθέμιτο ανταγωνισμό.

Από €250 μέχρι €10 χιλ. οι κυρώσεις

Βάσει του νόμου, όσοι εργοδότες παραβιάζουν τις εργασιακές νομοθεσίες θα τους επιβάλλονται διοικητικά πρόστιμα από €250 μέχρι €500 ανά εργαζόμενο. Παράλληλα, το συνολικό διοικητικό πρόστιμο κατά τις επιθεωρήσεις θα είναι ύψους €5 χιλ. εκτός από τις περιπτώσεις επανάληψης της παράβασης όπου το πρόστιμο θα αυξάνεται στις €10 χιλ.

Αξίζει να σημειωθεί πως ο νόμος θα τεθεί σε εφαρμογή πέντε μήνες μετά τη δημοσίευση του νόμου στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας για να υπάρξει εκπαίδευση των εργοδότων. Συγκεκριμένα μέχρι την εφαρμογή του νόμου η Υπηρεσία Επιθεωρήσεων θα ετοιμάσει και θα υλοποιήσει πρόγραμμα εκπαίδευσης και ενημέρωσης των εργοδοτών.