Νέα μεγάλη απώλεια για την ελληνική λογοτεχνία ο θάνατος της συγγραφέως Αλκης Ζέη σε ηλικία 97 ετών.
«Όταν στην Ελλάδα δεν τολμούσαν να βάλουν τα βιβλία μου στα σχολεία -ακόμα και μετά τη μεταπολίτευση-, η Κύπρος διάλεγε τον ‘Μεγάλο Περίπατο του Πέτρου’ ως αναγνωστικό στα σχολεία της κι αυτό κράτησε πάνω από 30 χρόνια. Θα την ευγνωμονώ πάντα γι’ αυτό» είχε πει η σπουδαία συγγραφέας πριν από λίγα χρόνια, κατά την αναγόρευσή της σε Επίτιμη Διδάκτορα της Σχολής Κοινωνικών Επιστημών και Επιστημών της Αγωγής του Πανεπιστημίου Κύπρου.
Σταθερή αξία
Σταθερή αξία για τη σύγχρονη λογοτεχνία μας, η Αλκη Ζέη, μπορεί να έγραφε κυρίως για παιδιά, όμως απευθυνόταν και στους ενήλικες.
Η Αλκη Ζέη είχε γεννηθεί στην Αθήνα τo 1923 και πέρασε τα πρώτα παιδικά της χρόνια στη Σάμο, απ’ όπου καταγόταν η μητέρα της. Οταν άρχισε το σχολείο, η οικογένειά της εγκαταστάθηκε στο Μαρούσι και στη συνέχεια στην Αθήνα.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ: Ο μεγάλος περίπατος της Άλκης Ζέη: «Δεν θ’ άλλαζα ούτε αράδα απ’ τη ζωή μου»
Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, στη Δραματική Σχολή του Ωδείου Αθηνών και στο Κινηματογραφικό Ινστιτούτο της Μόσχας.
Η σχέση της με το γράψιμο ξεκίνησε από τα γυμνασιακά της χρόνια, με έργα για το κουκλοθέατρο, διηγήματα και νουβέλες, που δημοσιεύονταν σε διάφορα λογοτεχνικά περιοδικά.
Στους κοινωνικούς αγώνες
Η Ζέη συμμετείχε στην ΕΠΟΝ στη διάρκεια της κατοχής και το 1984 οδηγήθηκε στην εξορία. Από το 1952 μέχρι το 1964 έζησαν με τον σύζυγό της, τον θεατρικό συγγραφέα Γιώργο Σεβαστίκογλου, ως πολιτικοί πρόσφυγες στη Σοβιετική Ενωση, όπου γεννήθηκαν και τα δυο παιδιά τους.
Η Αρραβωνιαστικιά του Αχιλλέα , Το καπλάνι της βιτρίνας και Ο μεγάλος περίπατος του Πέτρου, συμπεριλαμβάνονται στα διαχρονικά βιβλία της σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας.
Εμπνέονται από προσωπικές της εμπειρίες υφαίνοντας την υπόθεσή τους παράλληλα με ιστορικά γεγονότα. Τα θέματα που πραγματεύονται είναι καθημερινά και πανανθρώπινα.
Πρέσβειρα στο εξωτερικό
Το Καπλάνι της βιτρίνας, το πρώτο της μυθιστόρημα, υπήρξε έργο – σταθμός για την ελληνική παιδική λογοτεχνία και θεωρείται πλέον κλασικό έργο της παγκόσμιας λογοτεχνίας για παιδιά, με συνεχείς επανεκδόσεις από το 1963 που πρωτοκυκλοφόρησε στην Ελλάδα και πολλές μεταφράσεις και διακρίσεις στο εξωτερικό.
Η Αλκη Ζέη αποτελεί πρέσβειρα της σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας στο εξωτερικό, καθώς το σύνολο του έργου της είναι μεταφρασμένο και κυκλοφορεί σε πολλές χώρες ανά τον κόσμο.
Η ίδια έχει επίσης μεταφράσει από τα γαλλικά, τα ιταλικά και τα ρωσικά αρκετά βιβλία, ανάμεσα στα οποία έργα των Τζιάννι Ροντάρι και Βέρα Πανόβα.
Συλλυπητήρια από ΘΟΚ
«Ο Θεατρικός Οργανισμός Κύπρου αποχαιρετά με συγκίνηση την Άλκη Ζέη, μια μεγάλη ελληνίδα δημιουργό, που γαλούχησε με το πηγαίο συγγραφικό της ταλέντο, το απαράμιλλο πνεύμα της, τη μαχητική γραφή της και την ακάματη δραστηριότητά της γενιές μικρών και μεγάλων αναγνωστών και θεατών. Το Διοικητικό Συμβούλιο και ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής εκφράζουν τα θερμά τους συλλυπητήρια στην οικογένεια και τους οικείους της» αναφέρει ανακοίνωση του Θεατρικού Οργανισμού Κύπρου. Θυμίζουμε ότι το 2016 ο ΘΟΚ είχε φιλοξενήσει στην Κύπρο την Άλκη Ζέη στο πλαίσιο της παράσταση με το έργο της «Ο μεγάλος περίπατος του Πέτρου».
Το Πανεπιστήμιο Κύπρου την αναγόρευσε σε Επίτιμη Διδάκτορα το 2012
«Η Άλκη Ζέη, ένας πραγματικός θρύλος της ελληνικής παιδικής λογοτεχνίας, έφυγε από κοντά μας για να ενωθεί ξανά μετά από 30 χρόνια με τον αγαπημένο της Γιώργο. Η Άλκη Ζέη ευτύχησε να ζήσει μια ζωή γεμάτη από συγκινήσεις και δημιουργικότητα και να μας αφήσει ένα έργο τεράστιο σε όγκο και σε σημασία» αναφέρει ανακοίνωση του Πανεπιστημίου Κύπρου.
«Τρεις τουλάχιστον γενιές μεγάλωσαν με τα βιβλία της και έμαθαν μέσα από τη δική της ματιά την ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας, του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου και της Κατοχής, του Εμφυλίου και της Διασποράς που ακολούθησε. Η αλήθεια είναι το δυνατό σημείο στη δουλειά της Άλκης Ζέη, η οποία δε φοβάται να μιλήσει ειλικρινά στα παιδιά και στους μεγάλους.
»Η διεθνώς αναγνωρισμένη και πολυβραβευμένη συγγραφέας τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό, αναγορεύθηκε με τον τίτλο της Επίτιμης Διδάκτορος της Σχολής Κοινωνικών Επιστημών και Επιστημών της Αγωγής του Πανεπιστημίου Κύπρου σε επίσημη τελετή που πραγματοποιηθεί στις 7 Νοεμβρίου 2012 στην κατάμεστη Αίθουσα Τελετών.
Όπως καταγράφηκε στο ψήφισμα της αναγόρευσής της, η Άλκη Ζέη συνεισέφερε στην κατανόηση της ψυχολογίας του παιδιού και στην παιδαγωγική του προσέγγιση και καλλιέργεια σε θέματα και αξίες όπως την ελευθερία, τη δικαιοσύνη, την ισότητα και τη δημοκρατία. Με την πρωτότυπη και γεμάτη δημιουργικότητα και φαντασία δουλειά της άνοιξε τους δρόμους στο χώρο της παιδικής λογοτεχνίας και καταξίωσε την παιδική λογοτεχνία στο διεθνή χώρο.
Κατά την αναγόρευσή της το 2012, η διακεκριμένη συγγραφέας έδωσε ομιλία με τίτλο «Ώσπου να έρθουν οι λέξεις». «Η σημερινή βραδιά αποτελεί μια ξεχωριστή στιγμή της ζωής μου» τόνισε μεταξύ άλλων. «Πρώτα πρώτα, γιατί δεν μπορούσα να φανταστώ μισό αιώνα πριν, όταν έγραφα το ‘Καπλάνι της βιτρίνας’, ότι θα μπορούσα ποτέ να λάβω μια τέτοια διάκριση. Η χαρά μου είναι διπλή γιατί η αναγνώριση αυτή έγινε από την Κύπρο που με συνδέουν πολύχρονοι και άρρηκτοι δεσμοί. Όταν στην Ελλάδα δεν τολμούσαν να βάλουν τα βιβλία μου στα σχολεία -ακόμα και μετά τη μεταπολίτευση-, η Κύπρος διάλεγε τον ‘Μεγάλο Περίπατο του Πέτρου’ ως αναγνωστικό στα σχολεία της κι αυτό κράτησε πάνω από 30 χρόνια. Θα την ευγνωμονώ πάντα γι’ αυτό. Όσο περνούν τα χρόνια -και για μένα έχουν παραπεράσει μάλιστα- αναλογίζεται κανείς πως πλησιάζει η ώρα των απολογισμών, τι κέρδη και τι ζημιές αποκομίσαμε στην πορεία της ζωής μας. Προτού γύρει η ζυγαριά προς τη μια ή την άλλη πλευρά, οφείλω να σας ομολογήσω πως αγάπησα πολύ τα παιδιά μα εξίσου και τους ήρωές μου. Πάσχισα να υπηρετήσω και τους δυο με όσες δυνάμεις διαθέτω» είπε επί λέξει η Άλκη Ζέη.
«Ευχαριστούμε την Άλκη Ζέη που μας έμαθε να μιλάμε ειλικρινά, μέσα από την καρδιά μας στα παιδιά και τους μεγάλους, που μας χάρισε τόση συγκίνηση μέσα από τα έργα της, που μας έμαθε να αγαπάμε και να τιμάμε το διαφορετικό. Καλό σου ταξίδι αγαπημένη μας Άλκη. Τα βιβλία σου θα συντροφεύουν εμάς, και η αγάπη μας εσένα» καταλήγει η ανακοίνωση του Πανεπιστημίου.
Πηγή: in.gr/ philenews
