Ζήσαμε μια φορά κόντρα Κυβέρνησης – Γενικού Ελεγκτή, ζήσαμε δύο φορές, τρεις, δέκα τρεις. Λογικά θα έπρεπε να είχαμε δεχθεί πως ένας Γενικός Ελεγκτής που θα χειροκροτούσε ο,τιδήποτε ανακοινώνει ή προγραμματίζει η Κυβέρνηση, δεν θα ήταν χρήσιμος. Χειροκροτητές πολλοί. Γιατί να χρυσοπληρώνουμε άλλον ένα;
Και διεκπεραιωτές πολλοί. Δείτε τι γίνεται στη Νομική Υπηρεσία. Ό,τι ενοχλεί τα δώματα της εξουσίας, εντοπίζεται ο τρόπος να βγει αντισυνταγματικό. Και με το σύνταγμα που έχουμε, πολύ πιθανό να είναι όντως. Και με παρέλευση χρόνου το επιβεβαιώνει και το Ανώτατο. Με εξαιρέσεις. Το θέμα είναι ότι πάρα πολλά άλλα που ψηφίζονται και τίθενται σε ισχύ πολύ πιθανό, πανεύκολα, να αποδεικνύονταν αντισυνταγματικά, αν η διακυβέρνηση επέλεγε να τα στείλει ως αναφορές στο δικαστήριο. Με αυτά και με άλλα, κατά κανόνα ό,τι απορρίπτει η Κυβέρνηση, κρίνεται αντισυνταγματικό. Έχει έφεση η Βουλή στην παραβίαση του συντάγματος ή συμβαίνει κάτι άλλο;
Επιστροφή στον Γενικό Ελεγκτή. Είναι λογικό πως κάποιος που δεν βάζει γλώσσα μέσα, με την καλή έννοια, και εννοεί να επισημαίνει ό,τι δεν κολλά με τη νομοθεσία, το ενωσιακό κεκτημένο ή το δημόσιο συμφέρον, με τον τρόπο που τα κατανοεί ο ίδιος και η υπηρεσία του, να ενοχλεί. Όχι μόνο την Κυβέρνηση. Και πολλούς άλλους. Προσωπικά νευρίασα όταν έσπευσαν -μάλλον εκτός αρμοδιότητας- εκεί στην Ελεγκτική να βγάλουν… παράνομο τον Θωμά Αντωνίου του ΟΑΥ. Μην χάσουν. Και πιο παλιά όταν γινόταν χαμός με διάφορα τσιμπούσια κι η Ελεγκτική έβγαζε όλη την αυστηρότητά της σε κάποια επιδόματα εργαζομένων του δημόσιου ή ευρύτερου δημόσιου τομέα. Που μπορεί να ήταν/είναι υπερβολικά ή άνευ λογικής ή αναχρονιστικά, αλλά -που να πάρει- το χοντρό κλέψιμο δεν είναι στις απολαβές εργαζομένων.
Όμως, θεωρώ σχεδόν επικίνδυνο για το δημόσιο συμφέρον να ξεμυτίζουν διάφοροι κάθε φορά που καταθέτει μια ΑΠΟΨΗ ο Γενικός Ελεγκτής και να τον κατηγορούν για εμμονές ή για εμπάθειες ή για αντιπολιτευτική διάθεση. Ας έχει και εμμονές, ας έχει και εμπάθειες. Ας είναι και αντιπολίτευση. Μακάρι να είναι πάντα αντιπολίτευση ο εκάστοτε Γενικός Ελεγκτής. Το θέμα είναι όποτε τοποθετείται εναντίον της ο Ελεγκτής, να μπορεί η εκτελεστική εξουσία να απαντήσει πειστικά. Να τον «αδειάζει». Να τον εκθέτει. Με στοιχεία. Να του λέει -και να πείθει με αποδείξεις- ότι δεν ξέρει πού παν τα τέσσερα.
Θυμάστε περιπτώσεις που εξετέθη επί της ουσίας ο Γενικός Ελεγκτής; Αν κάτι μπορούμε να πούμε, είναι για περιπτώσεις που δεν αντέδρασε έγκαιρα ή καθόλου, όχι γι’ αυτές που επενέβη.
Αφορμή γι’ αυτό το κείμενο ήταν μια ανακοίνωση του υποψήφιου Προέδρου Μάριου Ηλιάδη (τις ανακοινώσεις του οποίου διαβάζω ανελλιπώς), ο οποίος θέλησε μεν να επικρίνει την Κυβέρνηση για την αψυχολόγητη απόφαση να αναστείλει τα κίνητρα σε αεροπορικές εταιρείες (εν γνώσει της ότι θα προκαλέσει, αν επιμείνει, πρόβλημα στις αφίξεις και τον τουρισμό) αλλά περιέλαβε και τον Γενικό Ελεγκτή στους ενόχους για το μπάχαλο που προκλήθηκε. Και ενώ έγραψε πως «δεν θα μπούμε στη λογική του ποιος έχει ή δεν έχει δίκαιο ή του ποιος φταίει και ποιος όχι», το έκανε εμμέσως, γράφοντας ότι «έχουμε άποψη και για τον προβληματικό τρόπο που λειτουργούν σε πολλές περιπτώσεις και τα δύο υπουργεία, αλλά και για την αμετροέπεια που ενίοτε παρασύρει τον Γενικό Ελεγκτή, αλλά δεν είναι του παρόντος».
Ο ίδιος ο Γενικός Ελεγκτής έχει επισημάνει πολλές φορές πως ο ρόλος της Ελεγκτικής είναι συμβουλευτικός. Αυτός που αποφασίζει είναι η Κυβέρνηση. Και η Βουλή, όταν απαιτείται νομοθετική πράξη.
Στο θέμα των κινήτρων για προσέλκυση επιβατών είναι απίστευτη η λεπτομέρεια με την οποία γνωρίζουν και κατανοούν το θέμα ο Γενικός Ελεγκτής και οι συνεργάτες του. Και κρίνουν πως το νέο σχέδιο κινήτρων, που αξίωσε η διαχειρίστρια των αεροδρομίων, βλάπτει τα συμφέροντα του κράτους. Θα χάσουμε λεφτά, εν ολίγοις. Δεν θα αποφασίσουν όμως ο Οδυσσέας και οι δικοί του. Θα αποφασίσει η Κυβέρνηση. Και αντί να αποφασίσει, είπε, λίγο-πολύ, έτσι είσαστε (;), δεν θα κάνουμε τίποτε. Και ανέστειλαν τα κίνητρα! Αντί να πείσουν -ή απλά να εμμείνουν- στις θέσεις τους, τράπηκαν σε φυγή.
Ε δεν φταίει ο Γενικός Ελεγκτής αν δεν μπορούν να τον αντιμετωπίσουν δημόσια και να αποδείξουν το όποιο λάθος του.
ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ
ΚΑΤΑΝΟΗΤΟ, θεμιτό, λογικό, πρέπον και δικαιολογημένο να θεωρούμε στο θαλασσοδαρμένο και ημικατεχόμενο νησί μας υπέρτατη αποστολή την επιβίωση, απέναντι στην επιθετικότητα της Τουρκίας. Αν δεν ήταν η Τουρκία στη μέση, θα ήμασταν παράδεισος, έτσι δεν λέμε συχνά;
Ο ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ αναγνωρισμένος Αμερικανός καθηγητής Νόαμ Τσόμσκι, γνωσσολόγος, φιλόσοφος, κοινωνιολόγος, ακτιβιστής του ευρύτερου αριστερού χώρου, έχει μια διαφορετική εισήγηση προς τους Κύπριους: Περισσότερο και από την Τουρκία (αυτό είναι δικό μου), την επιβίωσή μας εδώ κάτω την απειλεί η κλιματική αλλαγή και, για να μην τα μασούμε, το ξανασκέπασμά μας από το νερό της θάλασσας.
ΜΕΤΕΔΩΣΕ το ΚΥΠΕ την Παρασκευή πως, σε μαγνητοσκοπημένη συνέντευξή του που παρουσιάστηκε στο Cyprus Forum, ο Τσόμσκι είπε πως τα τοπικά προβλήματα είναι ασήμαντα υπό το φως της κλιματικής κρίσης και υπάρχει μόνο ένα στενό παράθυρο για δράση. Ασήμαντα, προφανώς εννοεί, μόνο σε σχέση με τη μεγαλύτερης επικινδυνότητας κλιματική κρίση.
ΕΙΠΕ ακόμα: «Η Κύπρος αντιμετωπίζει πολύ πιο σοβαρά προβλήματα από το τοπικό (ωχ, είναι ακόμα διεθνές, Νόαμ, θέλουμε να πιστεύουμε) πρόβλημα της σύγκρουσης με την Τουρκία». Και αναφέρθηκε σε μια έκθεση που μελέτησε τις πιθανές προοπτικές για την περιοχή της Μέσης Ανατολής, η οποία έδειξε ότι μέχρι το τέλος του αιώνα, η υπερθέρμανση της ατμόσφαιρας θα προχωρά δύο φορές πιο γρήγορα στη Μέση Ανατολή από ό,τι στον υπόλοιπο κόσμο.
ΜΕΧΡΙ το τέλος του αιώνα, ανέφερε, οι θερμοκρασίες στην περιοχή θα έχουν ανέβει κατά 5 βαθμούς Κελσίου, καθιστώντας την περιοχή αβίωτη και ότι σύμφωνα με νέες μελέτες μέχρι το 2050 η στάθμη της θάλασσας στην ανατολική Μεσόγειο θα έχει ανέβει κατά ένα μέτρο και μέχρι το τέλος του αιώνα κατά 2,5 μέτρα.
ΠΟΙΟΣ τον κάλεσε να μας την κάνει περιβόλι;
ΥΠΑΡΧΕΙ, όμως, ελπίδα, κατά τον ίδιο: Υπάρχει ένα στενό παράθυρο δράσης και υπάρχουν πολύ εφικτές προτάσεις. Δεν υπάρχει πολύς χρόνος, αλλά τα μέσα υπάρχουν, “με 2-3% του ΑΕΠ μπορούν να υπάρξουν ενέργειες για να ξεπεραστεί η κρίση. Αλλά πρέπει να γίνει σύντομα”.
ΛΙΓΟΤΕΡΗ ανάπτυξη ή διαφορετική ανάπτυξη, κ. Τσόμσκι;
ΕΝ ΣΥΝΤΟΜΙΑ
Μάλτα 1
Θυμάστε τον Οκτώβριο του 2020, όταν το Υπουργικό Συμβούλιο, υπό την πίεση της εσωτερικής αλλά και ευρωπαϊκής κατακραυγής, αποφάσισε κακήν-κακώς να βάλει τίτλους τέλους στο ήδη κακόφημο Κυπριακό Επενδυτικό Πρόγραμμα; Παρ’ ότι η μεγάλη πλειοψηφία είχε πια αποκάμει απ’ όσα σκανδαλώδη γίνονταν γνωστά και συμφώνησε με την κατάργηση του προγράμματος, είχαν βγει κάποιοι και έλεγαν «μα γιατί;», «να το βελτιώσουμε πρέπει, όχι να το καταργήσουμε», «τι θα γίνουμε χωρίς ΚΕΠ;», «θα χαθούν χιλιάδες θέσεις εργασίας» και άλλα συναφή. Σε κάποια φάση, τότε, είχε μάλιστα λεχθεί και γραφτεί πως σε αντίθεση με μας, που… φοβηθήκαμε αδικαιολόγητα, η Μάλτα τροποποίησε κάπως το δικό της πρόγραμμα πώλησης ευρωπαϊκών διαβατηρίων και απτόητη συνέχιζε να μαζεύει εκατομμύρια από ξένους ενδιαφερόμενους. «Να το κάνουμε κι εμείς όπως η Μάλτα, εν πιο έξυπνοι τζείνοι;», έλεγαν μερικοί-μερικοί.
Μάλτα 2
Την Πέμπτη, λοιπόν, ο Γιώργος Κακούρης του ΚΥΠΕ μετέδωσε από τις Βρυξέλλες ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να παραπέμψει στο Δικαστήριο της ΕΕ τη Μάλτα, για τα χρυσά διαβατήρια. Ήταν ήδη σε εξέλιξη διαδικασία επι παραβάσει εναντίον της Μάλτας. Ίδια διαδικασία τρέχει και εις βάρος της Κύπρου, αλλά πάλι καλά που εμείς σταματήσαμε το ΚΕΠ στα αρχικά στάδια της διαδικασίας, σε αντίθεση με τη Μάλτα, που έκανε εξυπνάδες και τώρα θα κληθεί πιθανότατα να πληρώσει χοντρά πρόστιμα. Τα πράγματα είναι δύσκολα για τους Μαλτέζους, διότι σύμφωνα με την Κομισιόν η χώρα παραπέμπεται στο Δικαστήριο καθώς συνεχίζει να λειτουργεί πρόγραμμα χορήγησης «χρυσών διαβατηρίων» χωρίς να εκφράζει πρόθεση τερματισμού του. Να που βρήκαμε και χειρότερους από εμάς. Επί του συγκεκριμένου.
