«Άτακτη υποχώρηση» κάνει το προσχέδιο έκθεσης της Ευρωβουλής στο ζήτημα του παγώματος των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Τουρκίας, ενώ την ίδια ώρα, σε ό,τι αφορά στο Κυπριακό, χαϊδεύει τα αυτιά της Άγκυρας, εξαφανίζοντας τις πάγιες υποδείξεις για επιστροφή της περίκλειστης πόλης της Αμμοχώστου στους νομίμους κατοίκους της και για άμεση έναρξη της αποχώρησης των τουρκικών στρατευμάτων από την Κύπρο.
Οι δύο κυρίαρχες αναφορές που υπήρχαν επί σειρά ετών στις εκθέσεις της Ευρωβουλής, έχουν κυριολεκτικά «εξαφανιστεί» από το προσχέδιο έκθεσης που υπέβαλε η εισηγήτρια, ευρωβουλευτής των Σοσιαλιστών, Κάτι Πίρι, κάτι που συνεπάγεται σημαντικές απώλειες για τη Λευκωσία και αφήνει εκτεθειμένα όλα τα κυπριακά κόμματα, τα οποία δεν κατάφεραν να περάσουν τις θέσεις τους και να εξασφαλίσουν ένα ικανοποιητικό προσχέδιο έκθεσης.
Παράλληλα, το προσχέδιο έκθεσης «νερώνει» προηγούμενο ψήφισμα της Ευρωβουλής που ζητούσε άμεσα την αναστολή των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Τουρκίας. Η έννοια της αμεσότητας επίσης «εξαφανίζεται», καθώς το προσχέδιο έκθεσης ζητά «αναστολή των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Τουρκία, εάν το συνταγματικό πακέτο (σ.σ. που εγκρίθηκε στο δημοψήφισμα) εφαρμοστεί αναλλοίωτο».
Ωστόσο, η εφαρμογή του βασικού όγκου του εν λόγω πακέτου -14 από τις 18 τροποποιήσεις- θα λάβει χώρα το 2019 και συνεπώς οι όποιες φραστικές υποδείξεις της Ευρωβουλής για «αναστολή», στερούνται ουσιαστικού περιεχομένου, αφού παραπέμπονται σε δύο χρόνια… Η μοναδική υπόδειξη για άμεση αναστολή των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Τουρκίας, εξαντλείται πλέον στο ζήτημα επαναφοράς της θανατικής ποινής, όπως επισημαίνεται στο προσχέδιο.
Σε ό,τι αφορά στα κυπρογενή ζητήματα, το προσχέδιο έκθεσης επαναλαμβάνει την υποχρέωση της Τουρκίας να συμβάλει ενεργώς για λύση του Κυπριακού, αλλά την ίδια ώρα ξεχνά κι άλλες υποχρεώσεις της Τουρκίας, όπως την εξομάλυνση των σχέσεων με την Κυπριακή Δημοκρατία. Ειδικότερα, η κυπρογενής παράγραφος αναφέρει:
• «Υπογραμμίζει ότι η διευθέτηση του κυπριακού προβλήματος θα είχε θετικές επιπτώσεις σε όλη την περιοχή, ενώ πρωταρχικά και κυρίως θα είναι επωφελής για τους Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους. Επαινεί τους ηγέτες της ελληνικής και της τουρκικής κοινότητας στην Κύπρο που έχουν επιτύχει σημαντική πρόοδο στις διαπραγματεύσεις. Καλωσορίζει την ανταλλαγή χαρτών, που δεν έχει ξαναγίνει και την πρώτη διεθνή διάσκεψη που πραγματοποιήθηκε με τις εγγυήτριες δυνάμεις. Στηρίζει τη λύση στη βάση διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα, μια διεθνή νομική προσωπικότητα, μια ιθαγένεια, με πολιτική ισότητα μεταξύ των δύο κοινοτήτων, σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας ΟΗΕ και με σεβασμό στις αρχές επί των οποίων εδράζεται η Ε.Ε. Καλωσορίζει την ενισχυμένη δέσμευση των μερών στη λύση το κυπριακού προβλήματος. Αναμένει την ενεργό συμβολή της Τουρκίας στις διαπραγματεύσεις και επαναλαμβάνει ότι η συμβολή της Τουρκίας σε μια συνολική διευθέτηση, παραμένει κρίσιμη. Επαινεί τη σημαντική εργασία της Διερευνητικής Επιτροπής για τους Αγνοουμένους (ΔΕΑ) και καλεί την Τουρκία να επιτρέψει πρόσβαση σε σχετικούς χώρους και να συνδράμει τη ΔΕΑ, δίνοντας πληροφορίες από τα στρατιωτικά της αρχεία».
Το προσχέδιο έκθεσης εμφανίζεται ως να «επικρίνει εντονότατα» τις δηλώσεις Ερντογάν περί «ναζιστικών πρακτικών» από ηγέτες της Ε.Ε. Ωστόσο, αρκείται να αναφέρει ότι εάν ο Τούρκος Πρόεδρος συνεχίσει στο ίδιο μοτίβο, τότε θα υπονομεύσει την αξιοπιστία της χώρας του ως πολιτικού εταίρου της Ε.Ε….
Η πρώτη συζήτηση της έκθεσης αναμένεται την ερχόμενη εβδομάδα στην Επιτροπή Εξωτερικών, ενώ θα ακολουθήσει η υποβολή τροπολογιών και η υιοθέτηση της έκθεσης στις 20 Ιουνίου. Η έγκριση της έκθεσης από την ολομέλεια, αναμένεται τον προσεχή Ιούλιο.
«Χάθηκε» και το Πρωτόκολλο
Εξαιρετική εντύπωση προκαλεί και το γεγονός ότι από το προσχέδιο έκθεσης της Κάτι Πίρι απουσιάζει και η ύψιστη -κατά την Ε.Ε.- υποχρέωση της Τουρκίας για εφαρμογή του Πρωτοκόλλου της Τελωνειακής Ένωσης (άνοιγμα τουρκικών λιμανιών) και προς την Κυπριακή Δημοκρατία. Την ίδια μάλιστα ώρα, η εισηγήτρια «στηρίζει την πρόταση της Κομισιόν να αρχίσει διαπραγματεύσεις για την αναβάθμιση της Τελωνειακής Ένωσης», αν και συνεχίζει να μην την εφαρμόζει στη βασική της μορφή έναντι της Λευκωσίας. Το προσχέδιο έκθεσης κάνει πλάτες και στην ελευθέρωση των ευρωπαϊκών θεωρήσεων διαβατηρίων για τα 75 εκατομμύρια Τούρκους πολίτες, λέγοντας ότι θα ενισχύσει τις επαφές μεταξύ των πολιτών, ενώ καλεί την Άγκυρα να εκπληρώσει τα εναπομείναντα προαπαιτούμενα.
«ΔΕΝ ΘΑ ΠΕΡΙΜΕΝΟΥΜΕ ΣΤΟ ΚΑΤΩΦΛΙ ΤΗΣ ΕΕ»
Η Τουρκία δεν θα περιμένει για πάντα στο κατώφλι της Ευρώπης και είναι έτοιμη να αποχωρήσει από τις διαπραγματεύσεις για την ένταξή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αν η αυξανόμενη ισλαμοφοβία και η εχθρότητα από κάποιες χώρες μέλη συνεχιστούν, δήλωσε ο Τούρκος Πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Reuters. Μιλώντας από το προεδρικό μέγαρο λιγότερες από δύο εβδομάδες αφού κέρδισε το δημοψήφισμα για την ενίσχυση των εξουσιών του, ένας ήρεμος Ερντογάν δήλωσε ότι η απόφαση της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης να θέσει τη χώρα του υπό καθεστώς επιτήρησης για τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι «εντελώς πολιτική» και πρόσθεσε ότι η Άγκυρα δεν την αναγνωρίζει. «Στην Ευρώπη τα πράγματα έχουν γίνει πολύ σοβαρά σε ό,τι αφορά το εύρος της ισλαμοφοβίας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση κλείνει τις πόρτες της στην Τουρκία και η Τουρκία δεν κλείνει τις πόρτες της σε κανέναν», τόνισε ο Τούρκος Πρόεδρος, δείχνοντας φωτογραφίες τεμενών που έχουν υποστεί βανδαλισμό και φωτογραφίες μελών του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK) που πραγματοποιούν συγκέντρωση εναντίον του στην Ευρώπη. «Αν δεν ενεργούν ειλικρινά, θα πρέπει να βρούμε έναν τρόπο να φύγουμε. Γιατί να περιμένουμε κι άλλο; Μιλάμε εδώ και περίπου 54 χρόνια», επεσήμανε ο Ερντογάν.
