Η κλιματική αλλαγή είναι ήδη αισθητή και απειλεί την ευημερία ακόμα και την ασφάλεια των ανθρώπων. Η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής απαιτεί μεγάλες αλλαγές στη συμπεριφορά, όχι μόνο των πολιτών και των κυβερνήσεων, αλλά και των επιχειρηματιών. Είτε αυτοί διευθύνουν μικρές είτε μεγάλες επιχειρήσεις.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, υπολογίζεται πως για τη συγκράτηση της ανόδου της θερμοκρασίας του πλανήτη, απαιτούνται επενδύσεις πέραν του ενός τρις ευρώ, από σήμερα μέχρι το 2030. Σύμφωνα με διεθνή Έκθεση της «Νέας Κλιματικής Οικονομίας», εάν κάνουμε τις σωστές επιλογές κατά τα επόμενα 2-3 χρόνια, θα μπορούσαμε να ξεκλειδώσουμε οφέλη αξίας 26 τρισεκατομμυρίων δολαρίων από σήμερα μέχρι το 2030, να δημιουργήσουμε 65 εκατομμύρια νέες θέσεις εργασίας με χαμηλές εκπομπές άνθρακα και να αποφύγουμε πάνω από 700.000 πρόωρους θανάτους από την ατμοσφαιρική ρύπανση.
Σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν εδώ και χρόνια καθοριστεί συγκεκριμένοι στόχοι και χρονοδιαγράμματα για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, με απώτερο στόχο τον περιορισμό της κλιματικής αλλαγής. Η ΕΕ έχει αναλάβει δράση και έχει υιοθετήσει στρατηγική προς μία οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα μέχρι το 2050, όπου απαιτείται η συμβολή όλων των κρατών μελών για την επίτευξη τους.
Η Φινλανδία για παράδειγμα έχει αυτοδεσμευτεί για μηδενικές εκπομπές του διοξειδίου του άνθρακα (CO2) μέχρι το 2035, εφαρμόζοντας αυστηρά συγκεκριμένο πρόγραμμα με πολλές δράσεις. Η Φινλανδία θα φιλοξενήσει τον Νοέμβριο την ετήσια Σύνοδο Ευρωπαϊκών Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων και επέλεξε την κλιματική αλλαγή ως το κύριο θέμα που θα απασχολήσει τους συμμετέχοντες επιχειρηματίες και οι εισηγήσεις τους θα υποβληθούν προς τα αρμόδια σώματα της Ε.Ε. Η ΟΕΒ θα συμμετέχει στη Σύνοδο αυτή και θα εκπροσωπήσει τις επιχειρήσεις – μέλη της.
Μέσα από τη δράση για κλιματική αλλαγή, οι επιχειρήσεις μπορούν να συμβάλουν σε ένα νέο μοντέλο βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης, και συγκεκριμένα:
1. Ενεργειακός μετασχηματισμός. Συνεχίζοντας τη μετάβαση από τα ορυκτά καύσιμα στην καθαρή ενέργεια που παράγεται από ανανεώσιμες πηγές, την αποκέντρωση και τη χρήση της ψηφιακής τεχνολογίας, δημιουργούμε πιο ανθεκτικά, καθαρότερα, φθηνότερα συστήματα παραγωγής ενέργειας.
2. Βιώσιμες χρήσεις γης. Η διαμόρφωση πιο βιώσιμης γεωργίας και η προστασία των δασών μπορούν να βελτιώσουν την επισιτιστική ασφάλεια, μεταξύ άλλων μειώνοντας τις απώλειες τροφίμων και τα απόβλητα και παρέχοντας λύσεις για την κλιματική αλλαγή, μέσω της δέσμευσης άνθρακα.
3. Διαχείριση υδάτων. Η εισαγωγή νέας τεχνολογίας και η καλύτερη διαχείριση υδάτινων πόρων μπορούν να βοηθήσουν στην καλύτερη κατανομή των πόρων, στη βελτίωση της υγείας και στην αντιμετώπιση της σχέσης “ύδωρ-ενέργεια-τροφή”.
4. Κυκλική οικονομία. Πρέπει να αναπτύξουμε μια οικονομία όπου τα υλικά επαναχρησιμοποιούνται, επισκευάζονται, ανασκευάζονται και ανακυκλώνονται. Η μετάβαση σε μια κυκλική βιομηχανική οικονομία, σε συνδυασμό με την αύξηση της αποδοτικότητας πόρων και της ηλεκτροκίνησης, μπορεί να αποσυνδέσει την οικονομική ανάπτυξη από τη χρήση υλικών.
Πραγματικά η απειλή και οι καταστροφικές συνέπειες της κλιματικής αλλαγής δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν μόνο με αλλαγή νοοτροπίας. Χρειάζονται αλλαγές στις μεθόδους παραγωγής και κατανάλωσης, ανάπτυξη νέων ανθεκτικότερων προϊόντων, νέα μηχανήματα, νέα υλικά, ειδικές κατασκευές, κ.λπ. Εδώ είναι που οι επιχειρήσεις θα πρέπει να μετατρέψουν τις κλιματικές προκλήσεις σε επιχειρηματικές ευκαιρίες. Θα πρέπει να επικεντρωθούν σε μια πιο ολιστική προσέγγιση στον τρόπο λειτουργίας τους και στη βιώσιμη παραγωγή, μέσω του ολοκληρωτικού ανασχεδιασμού της παραγωγής προϊόντων και υπηρεσιών.
Σε όλη αυτή την προσπάθεια απαιτείται η ύπαρξη των κατάλληλων πολιτικών και κινήτρων σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο καθώς και η δημιουργικότητα και η καινοτομία σε επιχειρηματικό επίπεδο. Θεσμοί και αρχές θα πρέπει να εργαστούν συντονισμένα για να αναπτυχθούν ή/και να παραχθούν όλα όσα χρειάζονται για αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής διασφαλίζοντας την ευημερία των ανθρώπων και το σεβασμό προς το οικοσύστημα.
Η ΟΕΒ αναγνωρίζοντας τις προκλήσεις που φέρνει η κλιματική αλλαγή παρακολουθεί και δραστηριοποιείται ώστε οι κυπριακές επιχειρήσεις να είναι σε θέση να δράσουν έγκαιρα και αποτελεσματικά. Προς τούτο η ΟΕΒ επεξεργάστηκε και προώθησε προς την κυβέρνηση συγκεκριμένες εισηγήσεις οι οποίες στην πλειοψηφία τους έγιναν αποδεκτές ή/και τυγχάνουν περαιτέρω επεξεργασίας. Οι εισηγήσεις της ΟΕΒ αφορούν κυρίως στη διαμόρφωση νοοτροπίας, πολιτικών και κινήτρων ώστε να αναπτυχθεί η κυκλική οικονομία, η ανάπτυξη δεξιοτήτων στελεχών επιχειρήσεων στα νέα επιχειρηματικά μοντέλα, η ηλεκτρονική αξιοποίηση, η μείωση εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στις επιχειρήσεις, κ.ά. Ακόμα, η ΟΕΒ έχει εφαρμόσει πρωτοβουλίες και συμμετέχει σε εθνικά και ευρωπαϊκά προγράμματα που στοχεύουν στην υποβοήθηση των επιχειρήσεων για μείωση των ρύπων, την μείωση της κατανάλωσης ενέργειας και την παραγωγή νέων φιλικών προς το περιβάλλον προϊόντων.
* Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής Ομοσπονδίας Εργοδοτών και Βιομηχάνων (ΟΕΒ).
