Το διαδίκτυο έχει φέρει επανάσταση στον τρόπο αγοράς πάσης φύσεως προϊόντων, αλλά η μεγάλη πλειοψηφία των Κυπρίων παραμένει συγκρατημένη, προτιμώντας να μεταβαίνει για τις αγορές της σε φυσικά καταστήματα, face to face, και να πληρώνει με κάρτα, παρά να ψωνίζει on line. Tα στοιχεία που εξασφάλισε ο «Φ» από την JCC δείχνουν ότι μια μικρή αλλαγή στις συνήθειες πήγε να φέρει η πανδημία, ιδιαίτερα όταν υπήρχαν τα lockdowns στην οικονομία, αλλά η επιστροφή στην κανονικότητα επανέφερε την προτίμηση στις αγορές από καταστήματα.

Μάλιστα, ως προς τα συνολικά στοιχεία αγορών με κάρτα, φαίνεται ότι σταδιακά, μετά την άρση των περιοριστικών μέτρων για την πανδημία, μειώνονται οι αγορές μέσω διαδικτύου. Στο εννιάμηνο του 2022 οι αγορές μέσω διαδικτύου ήταν 30,4% του συνόλου των αγορών με κάρτα, ενώ το 2021 ήταν στο 33,8% και το 2020 στο 40%. Οι πληρωμές στα  καταστήματα, face to face, με τη χρήση πιστωτικής ή χρεωστικής κάρτας ήταν 69,6% το εννιάμηνο, σε σχέση με 66,2% το 2021. 

Για τα χρόνια πριν την πανδημία τα στοιχεία της JCC δείχνουν ακόμα μικρότερη χρήση του διαδικτύου για αγορές προϊόντων. Το 2018 οι αγορές μέσω διαδικτύου ήταν 27,1% και το 2019 στο 29,2%, ενώ οι αγορές σε καταστήματα με την χρήση καρτών ήταν 72,9% και 70,9% αντίστοιχα. Αν συγκρίνουμε το ποσοστό των ηλεκτρονικών αγορών το 2019 με αυτές των πρώτων εννέα μηνών του 2022, προκύπτει ότι η αύξηση στη χρήση του διαδικτύου για ψώνια ήταν πολύ μικρή.

Για πληρωμές διδάκτρων

Αυτό που ξεχωρίζει στις διαδικτυακές πληρωμές είναι ότι η μεγάλη πλειοψηφία των Κυπρίων τις επιλέγει για να πληρώνει σχολεία, φροντιστήρια, κολέγια και πανεπιστήμια. Το ποσοστό πληρωμών για εκπαιδευτικές υπηρεσίες, μέσω ίντερνετ, ανήλθε στο 66,2% το εννιάμηνο του 2022, ενώ με φυσική παρουσία έγινε το 33,8% των πληρωμών με κάρτα σε αυτούς τους χώρους. Το 2021 οι πληρωμές διδάκτρων διαδικτυακά ήταν 75,9% και το 2020 στο 73,5% του συνόλου των πληρωμών με κάρτα για δίδακτρα. Το 2018 και 2019 οι διαδικτυακές πληρωμές που αφορούν την εκπαίδευση ήταν σε πιο χαμηλά επίπεδα, με το ποσοστό να είναι 49,2% και 52,9% αντίστοιχα.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Πιέζουν για ΑΤΑ, ωράριο και εργάτες οι εργοδότες

Παρά το γεγονός ότι υπάρχει η γενική εκτίμηση ότι οι Κύπριοι έχουν αυξήσει σημαντικά τις διαδικτυακές αγορές όσον αφορά την ένδυση και υπόδηση, εντούτοις τα στοιχεία της JCC δεν επιβεβαιώνουν κάτι τέτοιο. Οι αγορές τέτοιων ειδών μέσω διαδικτύου (Ecommerce) με τη χρήση καρτών το εννιάμηνο του 2022 ήταν μόλις 0,6%, το 2021 ήταν 0,8% και το 2020 ήταν 0,7%. Το 2018 και 2019 ήταν σχεδόν ανύπαρκτες, στο 0,1% για κάθε χρόνο.

Ανέβηκε και έπεσε η εστίαση

Η εστίαση έκανε τη διαφορά στις πληρωμές μέσω διαδικτύου την εποχή της πανδημίας, λόγω των περιορισμών που υπήρχαν, αλλά η συνήθεια αυτή στη συνέχεια έχασε έδαφος. Το 2020 και 2021 οι πληρωμές με κάρτες μέσω διαδικτύου για αγορές από χώρους εστίασης ήταν το 22,6% του συνόλου και 18,6% αντίστοιχα, αλλά στο εννιάμηνο του 2022 μόλις στο 1,6%. Το 2018 και 2019 οι πληρωμές μέσω διαδικτύου ήταν πάλι σε χαμηλά επίπεδα, στο 1,7% και 4,4% αντίστοιχα.

Οι πληρωμές μέσω διαδικτύου σε «διάφορες επαγγελματικές υπηρεσίες» ήταν 61,9% το εννιάμηνο και σε «συνδέσμους, σώματα και οργανισμούς» 86,8%.

Ηλεκτρονικά είδη και ημικρατικοί

Ένας τομέας που έχει διψήφιο ποσοστό στις πληρωμές με κάρτες για αγορές μέσω διαδικτύου είναι τα ηλεκτρικά και ηλεκτρονικά είδη. Στο εννιάμηνο του 2022 οι πληρωμές γι’ αυτά τα είδη ήταν 10,1% του συνόλου, ενώ το 2021 ήταν 12,1%. Το 2020, την πρώτη χρονιά της πανδημίας, ήταν στο 13% αλλά τα προηγούμενα δυο χρόνια (2018 και 2019) ήταν στο 4,2% και 5,3% αντίστοιχα.

Η πληρωμή λογαριασμών κοινής ωφελείας (cyta, ΑΗΚ, διαδίκτυο, ύδρευση, κλπ) μέσω διαδικτύου είναι κάτι που πλέον συνηθίζεται ευρέως. Στο εννιάμηνο του 2022 το ποσοστό αυτών των πληρωμών ανήλθε στο 83,1%, ενώ οι πληρωμές με φυσική παρουσία, με τη χρήση κάρτας, μόλις 16,9%. Το 2020 και 2021 το ποσοστό των διαδικτυακών εξοφλήσεων ήταν 81,8% και 83,5% αντίστοιχα.