Βάσει της αρχής της αυτοδιάθεσης των λαών, η Κύπρος διεκδίκησε την ελευθερία της από τον αγγλικό ζυγό. Δυστυχώς, επειδή το αίτημα μας ήταν αυτοδιάθεση/ένωση και όχι αυτοδιάθεση/ανεξαρτησία, δεν έγινε αποδεχτό, ούτε από τον ΟΗΕ, ούτε από την διεθνή κοινότητα, αλλά ούτε και από την Ελλάδα. Καθόλου τυχαίο ότι η προκήρυξη του Αρχηγού Διγενή, της 1ης Απριλίου 1955, πουθενά δεν αναφέρεται σε Ένωση και ότι οι μηχανορραφίες και το βρόμικο παρασκήνιο των συμφωνιών Ζυρίχης-Λονδίνου την απαγόρευαν ρητώς. Μόνο τότε συγκατένευσαν οι ισχυροί της γης.
Η αναρχία και η ανηθικότητα του διεθνούς συστήματος, καθώς και η επιρροή που ασκούν τα ισχυρά κράτη στους διεθνείς οργανισμούς, ερμήνευσαν και εφάρμοσαν, κατά το δοκούν, την αρχή της αυτοδιάθεσης. Παρά το ότι η αρχή της αυτοδιάθεσης είναι νομικά κατοχυρωμένη, παραμένει πολιτική και όχι νομική απόφαση.
Με το τέλος του Β’ΠΠ, κατά τις δεκαετίες ‘50 και ’60, μέσα από τον ΟΗΕ, γεννήθηκε και θεσμοθετήθηκε το κίνημα της αποαποικοιοποίησης βάσει του δικαιώματος της αυτοδιάθεσης των λαών. Η αυτοδιάθεση ήταν το εργαλείο το οποίο απάλλασσε τον αυτόχθονα πληθυσμό από την ξένη τυραννία και μεταβίβαζε την εξουσία στο σύνολο του λαού μέσω του πλειοψηφικού κανόνα.
Η αρχή της αυτοδιάθεσης διαμόρφωσε τα καινούρια σύνορα των νέων κρατών εφαρμόζοντας την αρχή «uti possidetis», βάσει της οποία τα υφιστάμενα σύνορα της αποικίας έπρεπε να παραμείνουν τα ίδια. Μειοψηφούσες εθνοτικές ομάδες εντός των πρώην αποικιών δεν είχαν το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης.
Η αρχή της αυτοδιάθεσης ορίζει ότι μια ομάδα με κοινή ταυτότητα και/ή συνείδηση, σε μια καθορισμένη περιοχή, μπορεί να αποφασίζει για το μέλλον της με δημοκρατικό τρόπο. Βάσει της αρχής της Δημοκρατίας, η πλειοψηφία αναλαμβάνει την διακυβέρνηση του νέου κράτους. Αριθμητικά υποδεέστερες εθνότητες ορίστηκαν έως η μειοψηφία. Βάσει του διεθνούς δικαίου, μειονότητες εντός μεγαλύτερων πληθυσμιακά ομάδων, δεν αποτελούν ξεχωριστό λαό. Τα δικαιώματα τους όμως ως μειονότητα κατοχυρώνονται.
Η εθνική ταυτότητα του πληθυσμού, ανεξάρτητα της εθνοτικής του καταγωγής, προσδιορίζεται από το έδαφος στο οποίο διαμένει ο πληθυσμός. Μάταια προσπάθησαν οι Τούρκοι, με την καθοδήγηση των Άγγλων να εξασφαλίσουν ξεχωριστό δικαίωμα αυτοδιάθεσης των Τουρκοκυπρίων ως ξεχωριστός λαός. Η εθνική ταυτότητα των νόμιμων κατοίκων της Κύπρου είναι κυπριακή, ανεξαρτήτως της εθνοτικής τους καταγωγής. Ο «Κυπριακός Λαός» είναι ένας, και τον αποτελούν στο σύνολό τους, όλοι οι κάτοικοι της Κύπρου, Έλληνες, Τούρκοι, Μαρωνίτες, Αρμένιοι, Λατίνοι.
Εν τη υποκρισία τους, αυτοί (Ελλάδα, Τουρκία, Αγγλία), που σύνταξαν το Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας, του 1960, με τις διατάξεις του Αρθρου 2, υποχρέωσαν τις εθνοτικές ομάδες των Αρμενίων, Λατίνων, και Μαρωνιτών, υποχρεωτικά να ενταχτούν σε μία από τις δύο κοινότητες: ελληνική ή τουρκική. Αγνόησαν παντελώς το γεγονός ότι, οι κοινότητες αυτές ήταν εθνοτικά, γλωσσικά και θρησκευτικά διαφορετικές. Τόσο από την πλειοψηφούσα ελληνική όσο και από την μειοψηφούσα τουρκική.
Τα μειονοτικά δικαιώματα έχουν στόχο να προστατέψουν την διαφορετικότητα αυτών των ομάδων, έτσι ώστε να μην αφομοιωθούν από την πλειοψηφία. Όχι να τους καταστήσουν ίσους και ρυθμιστές της εξουσίας. Προστατεύουν τις αξίες, ήθη και έθιμα, γλώσσα, θρησκεία, και εθνοτική παράδοση τους, ώστε να μπορούν να συνεχίσουν να υφίσταται μέσα στην πλειονότητα και τα μέλη τους να ευημερούν μέσα στο σύνολο των πολιτών, χωρίς να υφίστανται οποιανδήποτε διάκριση ή καταδίωξη, λόγω της διαφορετικότητάς τους. Πέραν των δικαιωμάτων τους όμως, οι μειονότητες, έχουν και την υποχρέωση να πειθαρχούν στους νόμους του κράτους, και να μην προβαίνουν σε ενέργειες που μπορούν να προκαλέσουν τη διαίρεση του κράτους στο οποίο διαμένουν. Το Διεθνές Δίκαιο δεν ευνοεί απαιτήσεις εθνοτικών μειονοτήτων για απόσχιση. Εξαντλεί όλα τα μέσα για να διατηρήσει τον πληθυσμό στα όρια του ήδη ανεξάρτητου κράτους. Επίσης, δεν επιτρέπει την αποαναγνώριση κράτους. Άπαξ και αναγνωρίστηκε δεν μπορεί να αποαναγνωριστεί από κανένα κράτος ή οργανισμό.
Τον Δεκέμβριο του 1960 (τον Αύγουστο εγκαθιδρύθηκε η Κυπριακή Δημοκρατία) με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, 1514/1960, κέρδισαν το δικαίωμα στην ανεξαρτησία τους οι αποικιακοί λαοί. Μπορούσαν να εκφράσουν αυτό τους το δικαίωμα, με ένα από τους τρεις ακόλουθούς τρόπους:
1. Με τη δημιουργία ανεξάρτητου κράτους
2. Ελεύθερη ένωση με άλλο ανεξάρτητο κράτος
3. Προσχώρηση του εδάφους σε άλλο ανεξάρτητο κράτος.
Ειρωνεία της τύχης, τα βρόμικα παιγνίδια της Αγγλίας, το γεγονός ότι ένα χρόνο νωρίτερα με τις συμφωνίες Ζυρίχης-Λονδίνου το δικαίωμα της Ένωσης με την Μητέρα Πατρίδα Ελλάδα, είχε τόσο άδικα και βάναυσα απορριφθεί για την Κύπρο!
*Μέλος του Εκτελεστικού Γραφείου του ΔΗΚΟ
