Του Κώστα Ράπτη
Ζητείται “σαφήνεια” – που είναι ένας διαφορετικός τρόπος για να πει κανείς ότι ζητούνται τα κατάλληλα προσχήματα ώστε η Ε.Ε. να διατηρήσει τόσο το γόητρό της όσο και την εξάρτησή της από το ρωσικό φυσικό αέριο, την οποία διακηρύσσει ότι επιθυμεί να αποτινάξει χωρίς να είναι καθόλου έτοιμη στην πραγματικότητα για αυτό.
Η σημερινή συνεδρίαση των “27” στον απόηχο της διακοπής της ροής ρωσικού φυσικού αερίου προς την Πολωνία και τη Βουλγαρία αποτελεί στην πραγματικότητα ένα μπρα ντε φερ ανάμεσα στην Κομισιόν και εκείνα τα κράτη-μέλη τα οποία εμφανίζονται πρόθυμα να προσχωρήσουν στον νέο μηχανισμό πληρωμής που απαιτεί η Μόσχα, με το άνοιγμα στην Gazprombank λογαριασμών σε ρούβλια, ώστε η τράπεζα να πραγματοποιεί τη μετατροπή των εισπράξεων στο ρωσικό νόμισμα από ευρώ.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Σε συναγερμό η ΕΕ για διακοπή παραδόσεων αερίου από Ρωσία
Οι αρχικές οδηγίες της Κομισιόν ήταν επιδεκτικές ερμηνειών – οι οποίες και αξιοποιήθηκαν από τους ενδιαφερόμενους. Όμως την περασμένη εβδομάδα η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν διαμήνυσε ότι η προσχώρηση στον μηχανισμό αυτό συνιστά παραβίαση των ευρωπαϊκών κυρώσεων κατά της Ρωσίας. Το οποίο βεβαίως ήταν ακριβώς ο λόγος για τον οποίο ο Πούτιν εμπνεύσθηκε αυτό το σχήμα.
Περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο λόγο, περισσότερο και από τις ανάγκες στήριξης της ισοτιμίας του ρωσικού νομίσματος, η οποία έχει επανέλθει στα πρό της εισβολής στην Ουκρανία επίπεδα, η στόχευση του ισχυρού άνδρα του Κρεμλίνου ήταν πολιτική: να φέρει αντιμέτωπους τους Ευρωπαίους με τις ακρότατες λογικές συνέπειες των ενεργειών τους, προκειμένου να υποχρεώσει κάποιους από αυτούς να υπονομεύσουν τις ίδιες τους τις κυρώσεις.
Πρόκειται στην πραγματικότητα, όπως το κατέστησε σαφές για άλλη μία φορά με δηλώσεις του ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ, για απάντηση στην πιο τολμηρή έως τώρα κίνηση της Δύσης, ήτοι την δέσμευση των συναλλαγματικών διαθεσίμων της κεντρικής τράπεζας της Ρωσίας.
Εφόσον οι εισπράξεις από το φυσικό αέριο πραγματοποιούνται σε ευρώ ή δολάρια και είναι υποχρεωτικά τοποθετημένες σε δυτικές τράπεζες, η δέσμευση συνεπάγεται ότι το αντίτιμο κάθε μελλοντικής πώλησης θα μη προσβάσιμο στους πωλητές.
Αλλά “δωρεάν γεύμα”, ως γνωστόν, δεν υπάρχει. Και το φυσικό αέριο (σε αντίθεση με το ρωσικό πετρέλαιο από το οποίο η Ε.Ε. είναι ευκολότερο να απεξαρτηθεί) έχει συγκριμένο, προς το παρόν αναντικατάστατο προμηθευτή ικανό να καλύψει τις ανάγκες χωρών όπως η Γερμανία.
Και η εταιρεία Uniper, η οποία έχει συμβόλαια προμήθειας 22 bcm αερίου ετησίως, ήτοι το ήμισυ των γερμανικών εισαγωγών, δηλώνει ότι θα προσχωρήσει στον μηχανισμό της Gazprombank. Και έχει σε αυτό την στήριξη κλάδων όπως η χημική βιομηχανία, που σε οποιαδήποτε διατάραξη της τροφοδοσίας θα υποστούν ισχυρό πλήγμα, το οποίο θα μεταφερθεί σε ισχυρούς μετόχους όπως τα γερμανικά ταμιευτήρια και ασφαλιστικά ταμεία.
Σύμφωνα με το πρακτορείο Bloomberg, σε κλειστή συνάντηση την Τετάρτη με τους μονίμους αντιπροσώπους των κρατών-μελών, η Πολωνία και η Βουλγαρία, υποστηριζόμενες από την Ελλάδα, τη Σλοβακία, τη Δανία, τη Λετονία, το Βέλγιο, την Αυστρία, την Ουγγαρία και τη Φινλανδία, διαμαρτυρήθηκαν για την έλλειψη σαφήνειας και λεπτομερειών σε ορισμένες από τις κατευθυντήριες γραμμές της Κομισιόν.
Η Πολωνία ειδικότερα δήλωσε ότι η επιλεκτική ερμηνεία του ρωσικού διατάγματος αποτελεί εργαλείο διάσπασης της αλληλεγγύης της Ε.Ε. από τη Ρωσία, ενώ από κοινού με την Βουλγαρία αφενός υποστήριξαν ότι η κίνηση της Μόσχας δεν αποτελεί άμεση απειλή για την οικονομία τους σε αυτό το στάδιο, αφετέρου κατηγόρησαν τους λοιπούς εταίρους ότι επωφελούνται από εναλλακτικές ρυθμίσεις εφοδιασμού.
Ωστόσο, τυχόν επιμονή της Κομισιόν στην αυστηρή θέση ότι και η συναλλαγματική μετατροπή μέσω Gazprombank συνιστά παραβίαση κυρώσεων, θα σημαίνει ότι σειρά εταιρειών από διαφορετικά κράτη-μέλη θα βρεθούν αντιμέτωπες με την κοινοτική διαδικασία παραβίασης (infringmenet procedure) και τα πρόστιμα που αυτή συνεπάγεται.
Εξ ού και αναζητούνται οδοί διαφυγής, όπως η βεβαίωση ότι η συναλλαγή με την Gazprom ολοκληρώνεται κατά την κατάθεση του ποσού σε ευρώ, πριν την μετατροπή του στον δεύτερο λογαριασμό, ενώ ταυτόχρονα η Πολωνία και η Βουλγαρία θα καλυφθούν με επιπλέον αέριο που θα παράσχουν γείτονες όπως η Γερμανία και η Ελλάδα.
Πηγή: Capital.gr
