Η Αμμόχωστος υπήρξε πάντα μια ξεχωριστή ιδιαιτερότητα μέσα στο σύνολο του Κυπριακού Προβλήματος όπως διαμορφώθηκε από το 1974 μέχρι σήμερα. Η πρόσφατη ιστορία επιβεβαιώνει ότι η πόλη δεν ήταν μέσα στα αρχικά σχέδια κατάληψής της από τα στρατεύματα εισβολής του Αττίλα.
Απόδειξη τούτου ότι οι Αττίλες σταμάτησαν την προέλασή τους προς την πόλη και «στρατοπέδευσαν» το απόγευμα της 15/8/1974 στις βόρειες παρυφές της, στην στενή τότε είσοδό της μετά το τέλος του δρόμου προς την αρχαία Σαλαμίνα και λίγο πριν από τα τείχη της παλαιάς Πόλης.
Η σταδιακή προέλασή τους άρχισε στις επόμενες μέρες και αφού ο άμαχος πληθυσμός και τα συντεταγμένα στρατεύματά μας εγκατέλειψαν την πόλη αμαχητί, γεγονότα που ο ίδιος έζησα τότε ως έφεδρος Ανθυπολοχαγός του 201 τ.π. που υπερασπιζόταν την περιοχή.
Ο σταδιακός εποικισμός της από τ/κ και κουβαλητούς συντελέστηκε σταδιακά και με βάση καλά οργανωμένο σχέδιο της Άγκυρας και των τ/κ εγκάθετών της, με εξαίρεση το σημερινό περιφραγμένο τμήμα της που τέθηκε κάτω από την εποπτεία του Ο.Η.Ε,
Η ιδιαιτερότητα της Αμμοχώστου προσδιορίζεται κυρίως από δύο Ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του Ο.Η.Ε., 550/1984 και 789/1992, τα οποία ρητά προβλέπουν την απόδοση της πόλης στους νόμιμους κατοίκους της και ανεξάρτητα από τη συνολική επίλυση του Κυπριακού Προβλήματος.
Από το 1984 λοιπόν – και αργότερα από το 1992, οι εκάστοτε Πολιτικές ηγεσίες που διακυβέρνησαν τον τόπο – αλλά και αυτές που «κυβερνούσαν» στο παρασκήνιο, μετέτρεψαν τα όπλα των Ψηφισμάτων σε άσφαιρα τυφέκια, τα οποία χρησιμοποιούσαν περιστασιακά, χωρίς μεθοδολογία και εμμονή, χωρίς σχεδιασμό και στρατηγική.
Η προτεραιότητα της Αμμοχώστου ενταφιάστηκε κατά συρροήν και κατ’ εξακολούθησιν, υποβαθμίστηκε και χάθηκε μέσα στους ατέρμονους διαλόγους των συζητήσεων εδαφικών διευθετήσεων και άλλων παραμέτρων του Κυπριακού.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στις συμφωνίες Κυπριανού / Ντενκτάς της 19/5/1979, προβλεπόταν ότι «. . . θα δοθεί προτεραιότητα στην επίτευξη συμφωνίας για την επανεγκατάσταση στα Βαρώσια Ε/κ προσφύγων υπό την αιγίδα του Ο.Η.Ε., χωρίς να αναμένεται το αποτέλεσμα των συζητήσεων και επί άλλων πτυχών του Κυπριακού Προβλήματος».
Είναι επίσης σημαντικό να αναφερθεί ότι η επιστροφή της Αμμοχώστου ουδέποτε επιδιώχθηκε σθεναρά, σταθερά και συστηματικά, ούτε ως Μ.Ο.Ε. επειδή η τουρκική πλευρά προέβαλλε πάντα ως προϋπόθεση την υιοθέτηση ακραίων και παράλογων αξιώσεων της όπως π.χ. η αναγνώριση του παράνομου αεροδρομίου της Τύμπου που συνεπαγόταν την επίσημη αναγνώριση από πλευράς μας του κατοχικού μορφώματος του ψευδοκράτους των κατεχομένων.
Έτσι, μέσω της μακροχρόνιας και καλά σχεδιασμένης τουρκικής στρατηγικής, η υλοποίηση των προνοιών της συμφωνίας του 1979 και των Ψηφισμάτων για την Αμμόχωστο, παρέμειναν γράμμα κενόν περιεχομένου.
Προβλήθηκε πολλές φορές το επιχείρημα ότι η επιστροφή της Αμμοχώστου θα έπρεπε να συνταχθεί μέσα στο γενικότερο πλαίσιο των συζητήσεων για επίλυση του προβλήματος, γιατί διαφορετικά θα γινόταν η λεγόμενη «Αμμοχωστοποίηση του Κυπριακού».
Ο όρος αυτός, αλλά και η νοοτροπία που τον συνόδευσε, αποτέλεσε νομοτελειακά και τον ενταφιασμό της προτεραιότητας για την επιστροφή της πόλης στους νόμιμους κατοίκους της.
Μέσα λοιπόν σ’ αυτή τη διαδρομή λαθών και παραλείψεων, εγκληματικών χειρισμών και καταστροφικών ενεργειών, συνεχών υποχωρήσεων και ατέλειωτων παλινδρομήσεων, οδηγηθήκαμε στα σημερινά τραγικά αδιέξοδα και πρωτοφανή διλήμματα μερίδας Αμμοχωστιανών να επιδιώκουν την επιστροφή τους κάτω από τουρκική διοίκηση, αναγνωρίζοντας με τον τρόπο αυτό τελεσίδικα τα δεδομένα της κατοχής και την υπόσταση του τουρκικού κατοχικού μορφώματος των κατεχομένων.
Προ του εσχάτου κινδύνου να υλοποιηθούν οι απειλές του ισλαμοφασίστα Ερντογάν και του εγκάθετού του στα κατεχόμενα Ερσίν Τατάρ, ασκούνται αφόρητες πιέσεις στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και τη διαπραγματευτική ομάδα, να μεταβούν στην επικείμενη Πενταμερή Διάσκεψη και να επιδείξουν καλή θέληση και πνεύμα συμβιβασμού και διαλλακτικότητας για να μη χαθεί και η Αμμόχωστος.
Και είναι πραγματικά άξιον απορίας: Αυτοί που πιέζουν σήμερα σε υποχωρήσεις πέραν από τις κόκκινες γραμμές μας, για να σωθεί δήθεν η Αμμόχωστος -– και γνωρίζουν πολύ καλά ποιες είναι αυτές οι κόκκινες γραμμές – πού ήσαν όλα αυτά τα χρόνια, αυτές τις ατέλειωτες δεκαετίες που η Αμμόχωστος μετατρεπόταν από ύψιστη προτεραιότητα σε ουραγό των χειρισμών μας;
- Πού κρυβόντουσαν αυτές οι Πολιτικές ηγεσίες – που έχουν όνομα και επίθετο –όταν τα Ψηφίσματα του Ο.Η.Ε. και οι ονομαζόμενες «συμφωνίες υψηλού επιπέδου» μετατρέπονταν σε κουρελόχαρτα;
- Γιατί δεν υπερασπίστηκαν την Αμμόχωστο τότε που οι εφευρέτες του δόγματος «όχι Αμμοχωστοποίηση του Κυπριακού» αντιδρούσαν με μανία απέναντι σε κάθε πρωτοβουλία για υλοποίηση των διεθνών Ψηφισμάτων και Αποφάσεων για την κατά προτεραιότητα επιστροφή της πόλης στους νόμιμους κατοίκους της;
- Με ποιά ανταλλάγματα άραγε και με ποιές υποχωρήσεις επιθυμούν και επιδιώκουν σήμερα – με καθυστέρηση δεκαετιών – να «σταματήσει» το άνοιγμα της περίκλειστης πόλης της Αμμοχώστου;
- Πότε ανησύχησαν και πότε διεκδίκησαν την επιστροφή έστω και ως Μ.Ο.Ε., όταν κατά τις ίδιες τραγικές δεκαετίες πρωταγωνιστούσαν στα Μ.Ο.Ε. που με μαεστρία υλοποιούσαν οι τούρκοι προς προώθηση των συμφερόντων και των πολιτικών τους;
- Όλοι αυτοί που σήμερα κόπτονται και χύνουν κροκοδείλια δάκρυα για την Αμμόχωστό μας που χάθηκε μέσα από τα χέρια μας, τί έκαναν από το 2014 μέχρι σήμερα που συντελέστηκε αργά αλλά σταθερά και μεθοδικά το άνοιγμα της περίκλειστης πόλης της Αμμοχώστου;
- Ας μας δείξουν μια ανακοίνωση και ας μας πουν μια ενέργειά τους που στόχευσε ή συντέλεσε στο να αποφευχθούν τα σημερινά τραγικά τετελεσμένα που συντελούνται στην περίκλειστη πόλη του Ευαγόρα από το 2014 μέχρι σήμερα!!!
Ο αναμάρτητος πρώτος τον λίθον βαλέτω.
*Δημοτικός Σύμβουλος Αμμοχώστου
