Η υγειονομική κρίση που βιώνει η ανθρωπότητα εδώ και ένα χρόνο έφερε στην Ευρώπη τη χειρότερη οικονομική ύφεση μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Είναι ηλίου φαεινότερο ότι ο δρόμος προς την ανάκαμψη θα είναι μακρύς, ανηφορικός και δύσβατος. Μέγα ζητούμενο για τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι η γρήγορη ανάκαμψη και η κοινωνικοοικονομική  ανασυγκρότηση, σε συνδυασμό με τη θεμελίωση ισχυρού και ανθεκτικού κράτους πρόνοιας. Το εγχείρημα ασφαλώς δεν είναι διόλου εύκολο. Ωστόσο, υπάρχουν οι απαραίτητες προυποθέσεις για να στεφθεί η όλη προσπάθεια με επιτυχία, με κεντρικό στόχο στην επόμενη πενταετία η Ευρώπη να αναδυθεί ισχυρότερη σε σχέση με την προ πανδημίας εποχή. 

Κλειδί για επίτευξη του φιλόδοξου αυτού στόχου είναι η προστασία των ανθρωπίνων και των κοινωνικών δικαιωμάτων, η εμπέδωση της δικαιοκρατίας, η πλήρης αξιοποίηση του δυναμικού της ενιαίας αγοράς και η κοινωνικοοικονομική πρόοδος, στη βάση της βιώσιμης ανάπτυξης. Στην όλη διαδικασία, οι οικονομικοί και κοινωνικοί εταίροι θα πρέπει να διαδραματίζουν αξιοσημείωτο ρόλο, επενεργώντας  κατά κάποιο ρόλο ως δικλείδα ασφαλείας στην εφαρμογή του εγκριθέντος μεγαλόπνοου προγράμματος της ΕΕ για την επόμενη γενιά [new generation] και τον συνολικό ενωσιακό προϋπολογισμό για την περίοδο 2021-2027.

 

Τα 10 χρυσά κλειδιά της Κύπρου

Στην Κύπρο, το αποτέλεσμα της συλλογικής διαχείρισης της κρίσης κρίνεται υπό τις περιστάσεις ικανοποιητικό, καθώς τα κρατικά προγράμματα στηρίζουν τους εργαζόμενους, την απασχόληση και τις επιχειρήσεις, κρατώντας την οικονομία ζωντανή. Αρκετοί τομείς της οικονομικής δραστηριότητας έχουν επαναλειτουργήσει, διανοίγοντας ευοίωνες προοπτικές για επαναφορά στην κανονικότητα, με δεδομένη την έναρξη εμβολιασμού του πληθυσμού. Η ΣΕΚ προσδιορίζει το περίγραμμα των στοχεύσεων για το 2021 στη βάση της γρήγορης ανάκαμψης, μέσω της ταχύτατης επιτυχούς μετάβασης στην ψηφιοποιημένη και την πράσινη οικονομία, που θα έχει άμεσο θετικό αντίκτυπο στην αγορά εργασίας και την αυξημένη παραγωγικότητα. Η ιεράρχηση των κορυφαίων προτεραιοτήτων για να επιτευχθούν οι επιδιωκόμενοι στόχοι, τουλάχιστον για το τρέχον έτος, καταγράφεται στους πιο κάτω κινητήριους άξονες:

1 Αναχαίτιση της ανοδικής πορείας της ανεργίας και επαναφορά σε ρυθμούς πλήρους απασχόλησης, στοιχείο απαραίτητο για την ενίσχυση των μισθών και την υιοθέτηση εθνικού κατώτατου μισθού για να διασφαλιστεί αξιοπρεπές εισόδημα για όλους

2 Εδραίωση του Γενικού Συστήματος Υγείας, έτσι ώστε να διασφαλιστεί η πάταξη φαινομένων κατάχρησης και η αποτροπή παρείσφρησης άλλων συμφερόντων και σκοπιμοτήτων και να  θωρακιστεί το μείζον αγαθό της δημόσιας υγείας

3 Δημιουργία του πλαισίου ομαλής μετάβασης των επιχειρήσεων, των εργαζομένων και των καταναλωτών στην ψηφιοποιημένη οικονομία 

4 Ρύθμιση της τηλεργασίας μέσω των εργασιακών θεσμίων και στη βάση της Ευρωπαϊκής Συμφωνίας–Πλαίσιο, ώστε να διασφαλίζονται τα εργασιακά δικαιώματα, αποτρέποντας φαινόμενα απορρύθμισης της αγοράς εργασίας 

5 Προώθηση της κυκλικής οικονομίας, μέσα και από την εφαρμογή της πράσινης φορολογικής μεταρρύθμισης, η οποία θα περιορίζει την επιβάρυνση της εργασίας και θα ενισχύει την περιβαλλοντική πολιτική, φορολογώντας τη ρύπανση

6 Επανασχεδιασμός του οικονομικού μοντέλου ανάπτυξης, δίδοντας έμφαση στον πρωτογενή τομέα, τη μεταποίηση, την πράσινη και γαλάζια οικονομία, την εκπαίδευση, την ιατρική και τις ηλεκτρονικές εφαρμογές, με παράλληλη μείωση της εξάρτησης της οικονομίας από τον τουρισμό και τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες

7 Εφαρμογή υγιούς προγράμματος προσέλκυσης επενδύσεων, με γνώμονα την ουσιαστική στήριξη της πραγματικής οικονομίας και της αειφορίας

8 Επίσπευση των εξαγγελθέντων μεταρρυθμίσεων στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, με αιχμή την ηλεκτρονική διακυβέρνηση, προσδίδοντας ιδιαίτερη έμφαση στην ταχεία απονομή της δικαιοσύνης και την εμπέδωση συνθηκών ισονομίας, ισοπολιτείας, αξιοκρατίας και διαφάνειας 

9 Εισαγωγή νομοθετικής πρόνοιας για επέκταση του θεσμού της συλλογικής σύμβασης, προκειμένου να καλύπεται το σύνολο των εργαζομένων για προστασία των εργαζομένων από ασύδοτους εργοδότες

10 Έναρξη κοινωνικού διαλόγου για επανασχεδιασμό των συνταξιοδοτικών παροχών με θεσμοθέτηση αξιοπρεπούς κατώτατης σύνταξης και επίλυσης του χρονίζοντος θέματος των πολυσυνταξιούχων, που προκαλεί κραυγαλέες ανισότητες  

Σε αυτό το κομβικό σημείο της πολιτικής και κοινωνικοοικονομικής ζωής, σε συνάρτηση με τις εξελίξεις στο Κυπριακό, οι πολιτικές δυνάμεις καλούνται να  θέσουν αυστηρά το συμφέρον της κοινωνίας και της χώρας υπεράνω μικροπολιτικών σκοπιμοτήτων και ιδιοτελών επιδιώξεων και να εργασθούν συνειδητά στη δημιουργία κράτους δικαίου και κοινωνικής πρόνοιας, σεβαστό στους πολίτες του και φοβερό στους εχθρούς του, πάνω στο οποίο θα προσκρούουν οι κάθε μορφής απειλές κατά της Κυπριακής Δημοκρατίας. Το πολιτικό προσωπικό και δη οι έχοντες την ευθύνη διακυβέρνησης, οφείλουν επιτέλους να συνειδητοποιήσουν ότι χωρίς αξιόπιστο, σοβαρό και ισχυρό κράτος, οι εταίροι, οι φίλοι και οι υποψήφιοι σύμμαχοι, δεν μας λαμβάνουν σοβαρά υπόψη, με όλα τα αρνητικά συνεπακόλουθα.

* Δημοσιογράφος, διευθυντής γραφείου τύπου Συνομοσπονδίας Εργαζομένων Κύπρου, ΣΕΚ