Οι πρώτες τρεις βραδινές ακολουθίες (ιεροτελεστίες) της Μεγάλης Εβδομάδας ονομάστηκαν «Ακολουθίες του Νυμφίου», γιατί σ’ αυτές δεσπόζουν (κυριαρχούν) οι δυο πιο κάτω εμπνευσμένοι ύμνοι με τα μηνύματά τους:
A. «Ιδού, ο Νυμφίος έρχεται εν τω μέσω της νυκτός, / και μακάριος ο δούλος ον ευρήσει γρηγορούντα ανάξιος δε πάλιν ον ευρήσει ραθυμούντα. / Βλέπε ουν ψυχή μου μη τω ύπνω κατενεχθείς / ίνα μη τω θανάτω παραδοθείς / και της βασιλείας έξω κλεισθείς, / αλλά ανάνηψον κράζουσα: Άγιος, Άγιος, Άγιος ει ο Θεός δια της Θεοτόκου ελέησον ημάς».
Ερμηνεία: Να, ο Νυμφίος (συμβολίζει το Χριστό, που όλοι περιμένουμε τη Δευτέρα Παρουσία Του) έρχεται στη μέση της νύχτας (ξαφνικά) / και ευλογημένος όποιον βρει στολισμένο με έργα αγαθά το ένδυμα της ψυχής του (θα τον οδηγήσει στο Νυμφώνα του, στον Παράδεισο), αλλά ανάξιος εκείνος που θα τον βρει προσκολλημένο στα πάθη του (ζήλια, μίσος κακία) / Πρόσεχε λοιπόν, ψυχή μου μην αφεθείς στον πνευματικό ύπνο / για να μην παραδοθείς στον πνευματικό θάνατο / και κλειστείς έξω από την ουράνια βασιλεία. / Αλλά σύνελθε και φώναξε: Είσαι Άγιος, Άγιος, Άγιος, (υποδηλώνει την Αγία Τριάδα) Θεέ μας, μέσω της Θεοτόκου ελέησέ μας.
* Ο ύμνος αναφέρεται στην παραβολή των δέκα Παρθένων που πήγαν να προϋπαντήσουν το Νυμφίο της Εκκλησίας. Οι πέντε «συνετές» συμβολίζουν όσους από εμάς αγάπησαν το Χριστό, όπως Αυτός πρώτος μάς αγάπησε, με έργα αρετής (αγάπη, αλληλεγγύη, γενναιοδωρία). Οι πέντε «επιπόλαιες» συμβολίζουν όσους από εμάς προδώσαμε την αγάπη Του, λατρεύοντας το ατομικό συμφέρον και ως εκ τούτου είμαστε «ακατάλληλοι για να μπούμε στο Νυμφώνα του Χριστού», να κληρονομήσουμε δηλ. την επουράνια βασιλεία Του.
Β. «Τον Νυμφώνα σου βλέπω, Σωτήρ μου, κεκοσμημένον / και ένδυμα ουκ έχω, ίνα εισέλθω εν αυτώ, / λάμπρυνόν μου την στολήν της ψυχής, Φωτοδότα και σώσόν με».
Μετάφραση: Βλέπω, Σωτήρα μου, στολισμένο το σπίτι του γάμου (τη βασιλεία των ουρανών), αλλά δεν έχω τα κατάλληλα ρούχα για να μπω μέσα. Κάνε λαμπερή τη στολή της ψυχής μου. Εσύ που δίνεις το Φως, και σώσε με!
Τη Μ. Τρίτη βράδυ ψάλλεται στις Εκκλησίες το συγκλονιστικό «Τροπάριο τής υμνογράφου Κασσιανής». Το έγραψε και το μελοποίησε η οσία Κασσιανή, βυζαντινή υμνογράφος, η οποία έζησε στα χρόνια του βασιλιά Θεόφιλου (829 -842 μ.Χ.) Εμπνεύστηκε το τροπάριο αυτό από τη συγκινητική σκηνή, που περιγράφει ο Ευαγγελιστής Λουκάς στο Ευαγγέλιό του: «Κύριε, η εν πολλαίς αμαρτίαις περιπεσούσα γυνή / την σήν αισθομένη Θεότητα μυροφόρου αναλαβούσα τάξιν, / οδυρομένη μύρα Σοι προ του ενταφιασμού κομίζει. / Οίμοι! λέγουσα, ότι νύξ μοι υπάρχει, οίστρος ακολασίας, / ζοφώδης τε και ασέληνος έρως της αμαρτίας. / Δέξαι μου τας πηγάς των δακρύων, / ο νεφέλαις διεξάγων τής θαλάσσης το ύδωρ, / κάμφθητί μοι προς τους στεναγμούς της καρδίας, / ο κλίνας τους ουρανούς τη αφάτω σου κενώσει. Καταφιλήσω τους αχράντους σου πόδας, / αποσμήξω τούτους δε πάλιν τοις της κεφαλής μου βοστρύχοις, / ων εν τω Παραδείσω Εύα το δειλινόν κρότον τοις ωσίν ηχηθείσα, τω φόβω εκρύβη. / Αμαρτιών μου τα πλήθη και κριμάτων σου αβύσσους τις εξιχνιάσει, / ψυχοσώστα Σωτήρ μου; / Μη με την σήν δούλην παρίδης, / Ο αμέτρητον έχων το έλεος».
Πηγή: Ιερά Μονή Αγ. Ιωάννου.
