Ένα άγνωστο σε πολλούς τοπίο, το οποίο οφείλουμε να διασφαλίσουμε ως μνημείο φυσικής ιστορίας και γεωλογίας και το οποίο προκαλεί τον θαυμασμό σε κάθε επισκέπτη, βρίσκεται στη Λευκωσία. Το μονοπάτι μελέτης της φύσης στην περιοχή του φαραγγιού της Κακκαρίστρας, 500 περίπου μέτρα νοτιοδυτικά των Λατσιών και δίπλα από το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, χαρακτηρίζεται ως ένα τοπίο εξέχουσας σημασίας, καθώς τα πετρώματα που εμφανίζονται στα τοιχώματα του φαραγγιού περιγράφουν τα τελευταία στάδια ανάδυσης της Κύπρου από τη θάλασσα, ένα εκατομμύριο οκτακόσιες χιλιάδες χρόνια πριν. 
 
Το φαράγγι της Κακκαρίστρας
 
Το φαράγγι της Κακκαρίστρας σχηματίστηκε από το ρυάκι της Κακκαρίστρας, που είναι παραπόταμος του ποταμού Καλόγηρος, λόγω της διάβρωσης του εδάφους από το νερό της βροχής, δημιουργώντας τις χαράδρες. Πρόσφατα είχαμε την ευκαιρία να επισκεφθούμε την τοποθεσία,  μαζί με τον δήμαρχο Λατσιών, Χρίστο Πιτταρά, και να δούμε ιδίοις όμμασι τα άφθονα απολιθώματα οστράκων, των ειδών Ostrea edulis και Ballanus tintinabulum, που εμφανίζονται στα τοιχώματα του φαραγγιού.
 
 Κατά την περιδιάβασή μας, καθώς διασχίζαμε το κυκλικό μονοπάτι, μας προκάλεσε εντύπωση  το γεγονός ότι σε κάθε βήμα μας και σε κάθε πλαγιά που ρίχναμε το βλέμμα μας, αντικρίζαμε εκατοντάδες όστρακα. Τα απολιθώματα φαίνεται να προέκυψαν λόγω της απότομης αλλαγής των θαλασσίων συνθηκών και πιθανότατα από την αλλαγή της αλατότητας του νερού, λόγω της ανύψωσης της Κύπρου, καθώς και λόγω των κλιματικών αλλαγών, όπως η εναλλαγή υγρών και ξηρών εποχών.
 
Οι λεπτομερείς γεωλογικές μελέτες έχουν δείξει ότι τα πετρώματα του Σχηματισμού Κακκαρίστρας δεν παρουσιάζουν ενιαία εξάπλωση, αλλά εμφανίζονται κατά τόπους σε διάφορες περιοχές νότια της Λευκωσίας, με χαρακτηριστικότερη στο φαράγγι της Κακκαρίστρας. Ως εκ τούτου στα πετρώματα αυτά έχει δοθεί το όνομα «Σχηματισμός Κακκαρίστρας», ο οποίος στη συγκεκριμένη περιοχή έχει πάχος περίπου 15 μέτρα, ενώ μεταξύ των απολιθωμάτων που βρέθηκαν στον ανώτερο ορίζοντά του είναι και η χελώνα trionyx. Σημειώνεται ότι στη Γεωλογία, «σχηματισμός» ονομάζεται μια ομάδα πετρωμάτων που έχουν την ίδια ηλικία, σύνθεση και τρόπο σχηματισμού. 
 
Η ονομασία του φαραγγιού εικάζεται ότι αναφέρεται στο «κακκάρισμα», δηλαδή το κελάηδημα της πέρδικας ή το κελάρυσμα του νερού στην περιοχή, ενώ η πρόσβαση σε αυτό είναι προς το παρόν ελεύθερη, οπότε όποιος θέλει μπορεί να το επισκεφτεί. 
Η δημιουργία μονοπατιού της φύσης
 
Δυστυχώς για πολλά χρόνια το φαράγγι υπήρξε παραμελημένο, αποτελώντας χώρο συγκέντρωσης σκουπιδιών, πράγμα που μετά από μεγάλες προσπάθειες του Δήμου Λατσιών, πλέον αποφεύγεται. Από το 2009 ο Δήμος έχει αναλάβει πρωτοβουλία για την προστασία και την αξιοποίηση της περιοχής, ενώ σχετικά πρόσφατα δημιουργήθηκε στον χώρο μονοπάτι της φύσης.
 
Το μονοπάτι ολοκληρώθηκε μετά από προσπάθειες του δημάρχου Λατσιών, Χρίστου Πιτταρά, και των μελών του Δημοτικού Συμβουλίου, ενώ η κατασκευή του αποφασίστηκε έπειτα από συνάντηση με τον υπουργό Γεωργίας, στην παρουσία του διευθυντή του Τμήματος Γεωλογικής Επισκόπησης.  
 
Όπως ανέφερε ο κ. Πιτταράς, «προσπάθεια του Δήμου μας είναι όπως ο χώρος αυτός γίνει γνωστός, όχι μόνο στους Κύπριους πολίτες, αλλά και στους τουρίστες». Ευχαρίστησε μάλιστα το Τμήμα Δασών, το Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης και ιδιαίτερα τον υπουργό Γεωργίας, Κώστα Καδή, για τη στήριξη μέχρι στιγμής, ενώ τόνισε ότι «στόχος μας είναι να μη μείνει αυτός ο όμορφος γεωλογικός θησαυρός της Κύπρου αναξιοποίητος».  
Ανέφερε ακόμη ότι το μονοπάτι βρίσκεται στην παρούσα κατάσταση από τον Μάρτιο του 2019, ενώ σημείωσε ότι ο ίδιος θεωρεί πως είναι προτιμότερο να το επισκέπτεται κανείς είτε την άνοιξη είτε τον χειμώνα, καθώς οι συνθήκες που επικρατούν είναι ερημικές και κατά τους καλοκαιρινούς μήνες επικρατεί πάρα πολλή ζέστη.
 
Πρόσθεσε ότι «έχουμε πραγματοποιήσει ήδη αίτηση εγγραφής του μονοπατιού στο Κτηματολόγιο, ενώ υποστήριξε ότι πρέπει να δημιουργηθούν και κάποια άλλα έργα στον χώρο, όπως γεφύρια. «Προκειμένου να το αναδείξουμε, χρειάζονται προσπάθειες όχι μόνο από μας αλλά και από το κράτος και από διάφορους οργανισμούς», υπογράμμισε ο κ. Πιτταράς.
 
Tα σχέδια επέκτασης προς τον Λόφο του Απαλού 

 Στην πάνω πλευρά του φαραγγιού βρίσκεται ο  λόφος του Απαλού, ο οποίος λέγεται, σύμφωνα με τον δήμαρχο Λατσιών, ότι αποτελεί το κέντρο της Κύπρου,  καθώς η απόσταση του συγκεκριμένου σημείου μέχρι την Κερύνεια είναι η ίδια με την απόσταση του σημείου μέχρι τη Λάρνακα.  Από τον λόφο του Απαλού μπορεί κάποιος να απολαύσει την καταπληκτική  θέα προς τη Λευκωσία, ιδιαίτερα τα βράδια, όπου η πόλη είναι φωτισμένη.

 
Ο Σχηματισμός Απαλού έχει πάχος που φθάνει τα 65 μέτρα και αποτελείται από οριζόντιες στρώσεις λιμναίων αποθέσεων, όπως ιλυόλιθους, κροκαλοπαγή, μάργες, άμμους, καθώς και ανεμογενή ιζήματα, ενώ σημαδεύει το τέλος του κύκλου της ιζηματογένεσης σε ένυδρο περιβάλλον στη λεκάνη της Μεσαορίας.
 
Στα άμεσα σχέδια του Δήμου είναι η ανάδειξη του λόφου, με την επέκταση του μονοπατιού της Κακκαρίστρας, μετά την πραγματοποίηση δεντροφύτευσης, με δεκάδες χιλιάδες κυπριακά δέντρα.  
 
«Στόχος μας είναι στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας «300.000 δέντρα  στη Λευκωσία», να φυτέψουμε εδώ 50 χιλιάδες δέντρα», ανέφερε ο κ. Πιτταράς.
 
Επισημαίνεται ότι η πρωτοβουλία «300.000 δέντρα στη Λευκωσία» είναι μια πρωτοβουλία πολιτών, που στοχεύει στο να κινητοποιήσει και να ασκήσει πίεση σε τοπικές αρχές, το Τμήμα Δασών, πανεπιστήμια και άλλα ιδρύματα, ούτως ώστε να πραγματοποιηθεί ένα μαζικό πρόγραμμα δεντροφύτευσης το φθινόπωρο του 2019.
 
Όπως σημείωσε ο κ. Πιτταράς, η δενδροφύτευση υπολογίζεται να ξεκινήσει τον Νοέμβριο και να συνεχιστεί κατά τη διάρκεια του χειμώνα, ενώ τα δέντρα θα ποτίζονται από εισφορές εταιρειών που εδρεύουν στα Λατσιά στο πλαίσιο της κοινωνικής εταιρικής ευθύνης τους.  
 
«Φεγγάρι στο κοχύλι»
Με σκοπό να γνωρίσουν οι Κύπριοι και να ενδιαφερθούν για το φαράγγι, συμβάλλοντας με τον τρόπο τους στη διάσωσή του, πραγματοποιούνται τα τελευταία χρόνια από τον Δήμο Λατσιών διάφορες εκδηλώσεις. Μια εκδήλωση, η οποία έχει πλέον καθιερωθεί ως θεσμός είναι το «Φεγγάρι στο κοχύλι», κατά την οποία καλλιτέχνες τραγουδούν προς τιμήν του φεγγαριού και της νύχτας, εφόσον το καλλιτεχνικό συμβάν, λαμβάνει χώρα κατά την πρώτη πανσέληνο του Σεπτεμβρίου. 
 
 
Στη φετινή εκδήλωση, η οποία συγκέντρωσε τρεις χιλιάδες επισκέπτες, μαζί με τη δημοτική χορωδία Λατσιών εμφανίστηκε ένας από τους πιο καταξιωμένους τραγουδιστές της γενιάς του, ο Κώστας Μακεδόνας, καθώς και  ο Κύπριος τραγουδιστής Δημήτρης Φανής.