Ο αγαπημένος ηθοποιός μιλά για το θεατρικό που πρωταγωνιστεί και φέρνει στην Κύπρο, για την απειλή του φασισμού στην εποχή μας, αλλά και για τον νέο κινηματογραφικό του ρόλο ως Αλέξης Τσίπρας στην ταινία του Κώστα Γαβρά.

– Ποιo ήταν το πιο δύσκολο πράγμα που είχατε να διαχειριστείτε ερμηνεύοντας τον ρόλο του Αμερικανού αξιωματικού Άρνολντ; Η πορεία του ήρωα μου είναι πολύ μεγάλη μέσα στο έργο κι αυτό από μόνο του είχε και έχει τρομερή δυσκολία για το πώς θα τη διαχειριστώ. Είναι ένας σύνθετος ρόλος που δεν σ’ αφήνει σε ησυχία, με συναρπαστικές ψυχολογικές μεταπτώσεις και για τον ηθοποιό αλλά και για το κοινό! Πρέπει να τονίσω ότι, και σωματικά ο Ταγματάρχης Άρνολντ πρέπει να κρατήσει μια ισορροπία μεταξύ της στρατιωτικής του πειθαρχίας και του νευρικού του συστήματος που καταρρέει, όσο μπαίνει στα σκοτάδια των εφιαλτών του, που κουβαλά από τις εικόνες του Άουσβιτς.

– Πώς προσεγγίζετε κάθε φορά ένα ρόλο; Είναι μια μεγάλη διαδικασία που έχει να κάνει με τη ματιά του σκηνοθέτη της εποχής που παίζεται το έργο και το βιογραφικό του χαρακτήρα που υποδύομαι. Ο ρόλος είναι μαύρα στίγματα σε άσπρο χαρτί και καλούμαστε κάθε φορά να τα μετασχηματίσουμε σε εικόνες και συναισθήματα. Η διαδικασία των προβών ίσως τελικά με τα χρόνια να έχει μεγαλύτερο ενδιαφέρον από την ίδια την παράσταση και όσο παίζεται η παράσταση καλό είναι να μην αντιμετωπίζεις το αποτέλεσμα που έχεις φτιάξει ως κάτι δεδομένο. Κάθε φορά θα πρέπει αυτά τα μαύρα στίγματα να σε τροφοδοτούν για να φτιάχνεις από την αρχή την ιστορία που θα πεις στο κοινό.

– Το έργο του Ρόναλντ Χάργουντ πραγματεύεται μια αληθινή ιστορία. Ποιες είναι οι σκέψεις σας για την προσωπικότητα του Βίλχελμ Φουρτβένγκλερ; Υπήρξε μια σημαντική προσωπικότητα στον χώρο της κλασικής μουσικής. Πολλοί ειδικοί έχουν την άποψη πως ο τρόπος που διηύθυνε την ορχήστρα του ήταν μοναδικός. Στο έργο του Χάργουντ, ο Φουρτβένγκλερ είναι το πρόσωπο κλειδί, είναι ο άνθρωπος που αντιπροσωπεύει ό,τι πιο ύψιστο υπάρχει για την ανθρώπινη ύπαρξη, αυτό που μας ξεχωρίζει από τα υπόλοιπα όντα σε αυτό τον πλανήτη. Την τέχνη… Μέσα από την ανάκρισή του προσπαθούμε να αντιληφθούμε αν ο μαέστρος υπήρξε μέλος του ναζιστικού κόμματος και κατά πόσο πήρε ή δεν πήρε θέση απέναντι στη ναζιστική θηριωδία εκείνη την περίοδο. Παράλληλα βλέπουμε μέσα από τα μάτια του να ξεδιπλώνεται η ιστορία του ίδιου του ανθρώπινου πολιτισμού. Είμαστε ικανοί να πάρουμε θέση; Είμαστε ικανοί να γίνουμε ήρωες; Είναι ένοχος ο μαέστρος; Μπορούσε μέσα από τη στάση του να αλλάξει τον ρου των γεγονότων; Ο Φουρτβένγκλερ παραμένει ώς το τέλος του έργου μια ημιτελής απάντηση σε όλα αυτά τα καίρια ερωτήματα.

– Βλέπετε κοινά ιδεολογικά ή και κοινωνικά στοιχεία που συνδέουν εκείνη την εποχή με τη δική μας; Δείτε τι συμβαίνει γύρω μας στον κόσμο. Ο πόλεμος μαίνεται παντού και πολύ φοβάμαι ότι είναι ένα βήμα δίπλα από τη δική μας πόρτα. Αυτή η εποχή που ζούμε, είναι μια εποχή μετάβασης, μια εποχή πριν από τη μεγάλη έκρηξη. Φαινομενικά δείχνουν τα πράγματα να είναι υπό έλεγχο αλλά μάλλον πρόκειται για παγίδα, την οποία δύσκολα θα την αποφύγουμε. Μπορεί ο μεγάλος πόλεμος, όπως ήταν τότε ο Β’ Παγκόσμιος πόλεμος, να μην είναι εμφανής στο τοπίο μας αλλά το ίδιο το τοπίο σε λίγο διάστημα δεν θα μπορεί να τον κρύψει. Η Γη καταρρέει και μ’ αυτήν σιγά-σιγά θα καταρρεύσει και κάθε ελπίδα να αποφύγουμε την ιστορία που θα επαναληφθεί.

– Εκτός από την παράσταση φέτος πρωταγωνιστείτε και στη νέα ταινία του Κώστα Γαβρά «Ενήλικοι στο Δωμάτιο», στον ρόλο του Αλέξη Τσίπρα. Τι ήταν αυτό που σας έκανε να πείτε ναι στο συγκεκριμένο ρόλο; Ο Κώστας Γαβράς είναι από μόνος του ο ισχυρότερος λόγος για να παίξω σε αυτή την ταινία. Δεν νομίζω ότι υπάρχει Έλληνας ηθοποιός που δεν θα ήθελε να βρίσκεται σε μία ταινία του, πόσο μάλλον να πρωταγωνιστεί. Ίσως ήταν η μέχρι στιγμής σπουδαιότερη στιγμή στην πορεία μου και τον ευγνωμονώ γι’ αυτό.

– Άλλαξε η άποψή σας για τον Τσίπρα προσπαθώντας να μπείτε στο πετσί του ρόλου, από αυτήν που είχατε πριν την ταινία; Δεν υποδύθηκα τον Τσίπρα που εγώ ή εσείς έχετε στο μυαλό σας, αλλά τον Τσίπρα του Γαβρά. Είχα ένα σενάριο στα χέρια μου και αυτό προσπάθησα να υπηρετήσω, προσπάθησα να κατανοήσω αυτό το πρόσωπο, σ’ αυτήν την κρίσιμη στιγμή της ζωής του αλλά και της χώρας του. Δεν θα ’θελα να ήμουν ποτέ στη θέση του. Η άποψή μου για το πρόσωπό του είναι προσωπική και δεν θα ήθελα να εκφέρω δημόσια τι γνώμη έχω γι’ αυτόν, δεν θα με τιμούσε κάτι τέτοιο. Τον χειρότερο ήρωα να υποδυθώ, πάντα θα προσπαθώ να τον κατανοήσω.

– Πώς ζήσατε εκείνες τις ημέρες, με τα capital control; Όπως όλοι μας, έτσι και εγώ ζούσαμε ένα θρίλερ. Εκείνη την περίοδο όλοι ήμασταν στα κάγκελα, φίλοι και εχθροί μπερδεύονταν στο μυαλό μας, δεν θα ήθελα να ξαναζήσω κάτι τέτοιο, ούτε εγώ ούτε τα παιδιά μου. Πολλές φορές κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων κατακλυζόμουν με αυτά τα συναισθήματα και με έναν τρόπο εκφραζόντουσαν μέσα από το πρόσωπο του ήρωα μου. Εύχομαι και ελπίζω η χώρα μου να βγει από αυτό το τέλμα, όπως κατάφερε να κάνει και η Κύπρος.

– Είχατε σκεφτεί ότι όλο αυτό θα μπορούσε να γίνει κάποια στιγμή ταινία; Η αλήθεια είναι ότι τότε, με τους φίλους μου, λέγαμε πολύ συχνά ότι αυτό που ζούμε είναι το τέλειο πολιτικό θρίλερ. Δεν θα μπορούσα όμως να φανταστώ ότι θα παίξω και θα το σκηνοθετεί ο πατέρας του πολιτικού σινεμά στον παγκόσμιο κινηματογράφο. Νιώθω τυχερός που με εμπιστεύτηκε ο Κώστας Γαβράς και ελπίζω να τον έβγαλα ασπροπρόσωπο.

– Αλήθεια, θα θέλατε να ασχοληθείτε κάποια στιγμή με τα κοινά; Η θέση μου είναι στη σκηνή, πίσω από μία κάμερα, αυτό από μόνο του ίσως είναι και η πιο τολμηρή πολιτική πράξη. Εκτίθεμαι καθημερινά στην κρίση του κοινού και όχι κάθε τέσσερα χρόνια, είμαι ευγνώμων και γι’ αυτό.

INFO: «Προσωπκή Συμφωνία», 23/10 Λευκωσία, Δημοτικό Θέατρο Στροβόλου 77777040, 24/10 Λεμεσός, Παττίχειο Θέατρο, 25377277, 20:30. 110’.  Πληροφορίες και κρατήσεις 99141407 και 96116763 / [email protected]

Περιοδικό Go, τεύχος 85.