Κωνσταντίνος Δ. Κεραμεύς, 80, Έλληνας νομικός, ομότιμος καθηγητής Πολιτικής Δικονομίας. Τώρα που στην Ελλάδα του 2017, με αφορμή μερικές δικαστικές αποφάσεις που δεν άρεσαν σε κρατούντες και άλλους, ενέσκηψε ξαφνικά μια συζήτηση περί «διάκρισης νομοθετικής και εκτελεστικής εξουσίας», θέμα που σε άλλες Πολιτείες έχει λυθεί εδώ και εκατοντάδες χρόνια, ανακάλυψα σε ένα παλιό τεύχος (συγκεκριμένα το 409 του Ιανουαρίου του 2006) του περιοδικού «Ευθύνη» (Περιοδικό Ελευθερίας και Γλώσσας, όπως λέγεται) ένα εξαιρετικό, μικρό κείμενο του κ. Κεραμέως με τίτλο «Δέσμευση και Ελευθερία ως Παράμετροι του Δικαίου», απόσπασμα του οποίου θα ήθελα να αναδημοσιεύσω εδώ, χωρίς περαιτέρω σχόλια. 

«Στις 10 Ιουνίου 2004, κατά την τελετή αποφοιτήσεως και απονομής πτυχίων και διακρίσεων στο Πανεπιστήμιο Harvard, ο πρόεδρος του Πανεπιστημίου, Lawrence H. Summers, απευθυνόμενος ειδικότερα στους νομικούς, είπε μεταξύ άλλων τα εξής: Η λειτουργία του δικαίου συνίσταται στον στοχασμό επί των δεσμεύσεων, οι οποίες στην κοινωνική ζωή μας κάνουν ελεύθερους (The function of law consists in reflecting on constraints in social life which make us free). Με τον τρόπο αυτό και από αυτή την οπτική γωνία κατευθύνθηκε η προσοχή και πάλι στο θεμελιώδες ζήτημα της δεσμεύσεως, που χαρακτηρίζει εξ ορισμού οποιαδήποτε έννομη τάξη.

Δεν χρειάζεται να τονισθεί εδώ –συνεχίζει- ο υποχρεωτικός χαρακτήρας ως εγγενές στοιχείο οποιουδήποτε νομικού συστήματος. Κάθε συγκροτημένο σύνολο κανόνων δικαίου δεν διατυπώνει απλώς ευχές, γνώμες, συστάσεις ή επιθυμίες του (οποιουδήποτε) νομοθέτη, αλλά προχωρεί κατ’ ανάγκην πέρα από τη συναισθηματική αυτή ενθάρρυνση στη ρύθμιση της κοινωνικής συμβιώσεως μέσω υποχρεωτικών κανόνων κοινωνικής συμπεριφοράς.

Αναγορεύεται έτσι ο υποχρεωτικός χαρακτήρας των δικαιικών κανόνων σε εγγενές γνώρισμα οποιουδήποτε νομικού συστήματος: το δίκαιο δεν συμβουλεύει, αλλά υποχρεώνει ή απαγορεύει και, σε κάθε περίπτωση, συνοδεύει με κυρώσεις την ενδεχόμενη παράβαση των επιβαλλόμενων επιταγών (υποχρεώσεων ή απαγορεύσεων)», καταλήγει, υπενθυμίζοντας το Άρθρο 3 του ελληνικού Αστικού Κώδικα, που λέει ότι «Η ιδιωτική βούληση δεν μπορεί να αποκλείσει την εφαρμογή κανόνων δημόσιας τάξης». 

Την περασμένη Τρίτη, λοιπόν, δικαστήριο της Αθήνας απέρριψε αίτημα προσωρινής αποφυλάκισης με περιοριστικούς όρους μιας 29χρονης γυναίκας, γνωστής με το μικρό της όνομα, Ηριάννα, και τα αρχικά Β.Λ., που εκτίει ποινή κάθειρξης 13 χρόνων για συμμετοχή στη δράση της τρομοκρατικής οργάνωσης των «Πυρήνων της Φωτιάς». Η κρατούμενη ζητούσε να μπορεί να βγει από τη φυλακή για να συνεχίσει να εργάζεται, αλλά και για να ολοκληρώσει τις σπουδές της. Η απορριπτική απόφαση ελήφθη κατά πλειοψηφία. Συγκεντρωμένοι φίλοι και υποστηρικτές της μέσα στο δικαστήριο εκσφενδόνισαν μπουκάλια και ύβρεις κατά των δικαστών. Κάποιοι φώναζαν «τον Τσοχατζόπουλο τον αποφυλακίσατε ρε». Τα επεισόδια επεκτάθηκαν και στους δρόμους της Αθήνας. Στον πιο εμπορικό από αυτούς, την οδό Ερμού, προκλήθηκαν ζημιές ύψους 155.000 ευρώ σε 42 επιχειρήσεις, όπως ανακοίνωσε ο εμπορικός σύλλογος Αθηνών. 

Μετά την ανακοίνωση της δικαστικής απόφασης, ο υπουργός Δικαιοσύνης της Ελλάδος, πρώην υφυπουργός Αθλητισμού, Σταύρος Κοντωνής, χαρακτήρισε «δυσάρεστη έκπληξη» την απόφαση και μιλώντας στη Βουλή υπαινίχθηκε ότι η Δικαιοσύνη έχει δύο μέτρα και δύο σταθμά και δεν κρίνει επί ίσοις όροις. «Οι πολίτες ζητάνε και απαιτούν από τη Δικαιοσύνη ίσα μέτρα και σταθμά για όλους», είπε. «Και είναι τουλάχιστον περίεργο ορισμένοι καταδικασμένοι σε πολλά χρόνια φυλάκισης για εμπόριο ναρκωτικών να μπορούν να έχουν το ευεργέτημα της αναστολής ώς την εκδίκαση της έφεσης και να μην το έχει η συγκεκριμένη».
Αυτά, περί «διάκρισης εξουσιών»…
Εικονογράφηση: Victor Ruiz ~ Το Μονοπάτι.

Κι ένα πικρό επίμετρο…
Έγραψε, ο Μουσικός Παραγωγός (και είναι από τους λίγους που αναφέρω με κεφαλαία γράμματα), Μάριος Παπαδόπουλος, στον λογαριασμό του στο facebook, και προσυπογράφω κάθε του λέξη: «Μετά τη Συναυλία Ξαρχάκου, πήγαμε αργά σ’ ένα καφέ. Ντράπηκα για τα ελληνικά τραγούδια που ακούγονταν. Αυτά τα πλαστικά και ανούσια που όλη μέρα τα επαναλαμβάνουν οι μουσικοί σταθμοί… λυπάμαι τη νέα γενιά που μόνο αυτά έχει στα αφτιά της και αγνοεί τους συνθέτες που έγραψαν την ιστορία του ελληνικού τραγουδιού».