Ανάλυση: Διαβατήρια ανεμίζουν – γεωτρύπανα αρμενίζουν

 

Γιατί εάν υπάρχει και το ελάχιστο είναι βέβαιο ότι στο Προεδρικό θα το χρησιμοποιούσαν προκειμένου να ξεφύγουν από τον ασφυκτικό κλοιό που έχουν βρεθεί, κυρίως την τελευταία εβδομάδα, για τα «χρυσά διαβατήρια» που δίνονταν –απ’ ό,τι φαίνεται– όχι μόνο σε εκείνους που είχαν καλές προθέσεις, αλλά και σε άτομα τα οποία δεν ήταν μόνο πλούσια από οικονομικής σκοπιάς, αλλά είχαν και πλούσιο παρελθόν.

 

Ξανακοιτάζοντας τις σημειώσεις μου καταγράφω επί καθημερινής βάσεως την ίδια απάντηση από πλευράς κυβερνώντων: «Περιμένουμε τη Λουτ». Βεβαίως, αυτό δεν αποτελεί ούτε είδηση ούτε σημαντική εξέλιξη. Είναι όμως κάτι που μπορεί να ταράξει τα νερά. Η κάθοδος της ειδικής αποστελμένης του Γ.Γ. του ΟΗΕ ανακοινώθηκε χθες. Το πρωί της προσεχούς Παρασκευής θα συναντηθεί με τον Μουσταφά Ακιντζί και το απόγευμα με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη. 

 

Η Λουτ, κρίνοντας από τις προηγούμενες επισκέψεις της, δεν έχει αγωνία να προβεί σε ανακοινώσεις εβδομάδες πριν για το ταξίδι της. Μπορεί να το κάνει λίγα 24ωρα πριν μπει στο αεροπλάνο. Αυτό που εκτιμούν στη Λευκωσία είναι πως η Τζέιν Χολ Λουτ θα πρέπει να αναμένεται μετά τις 15 Νοεμβρίου. Θα λειτουργήσει, εκτιμούν, προπαρασκευαστικά για τη συνάντηση της 25ης Νοεμβρίου που θα γίνει στο Βερολίνο. 

 

Σύμφωνα με τις έως τώρα πληροφορίες στο Βερολίνο ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών θα συναντήσει τους δύο ηγέτες το βράδυ της Δευτέρας 25 Νοεμβρίου, όπου θα παρακαθίσουν σε δείπνο για να συζητήσουν τις εξελίξεις στο Κυπριακό. Η ελληνοκυπριακή πλευρά πιστεύει πως σ’ αυτή τη συνάντηση θα καταφέρουν να τα βρουν με τους όρους αναφοράς.

 

Λαμβανομένης υπόψη της στάσης που τηρεί η Τουρκία στο όλο θέμα η εκτίμηση που υπάρχει είναι πως δεν θα γίνουν ανακοινώσεις επί των όρων αναφοράς. Ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών θα κρατήσει τις σημειώσεις του για να τις παρουσιάσει στη συνέχεια όταν θα πραγματοποιηθεί η άτυπη πενταμερής συνάντηση. Αυτή η σύναξη δεν έχει ακόμα καθοριστεί. Κάποιες πληροφορίες την τοποθετούν κάπου κοντά στις 20 Δεκεμβρίου, αλλά αυτό δεν είναι δεδομένο και θα εξαρτηθεί από διάφορους παράγοντες. 

 

Ένας παράγοντας που θα επηρεάσει την πραγματοποίηση της πενταμερούς, λένε στη Λευκωσία, θα είναι η στάση που θα τηρήσει η Τουρκία. Βλέπουν ότι προσπαθεί και σ’ αυτό το θέμα να επιβάλει τους δικούς της όρους. Αυτό όμως δεν πρέπει να ξενίζει κανένα, γιατί η πορεία των εξελίξεων, τουλάχιστον όσον αφορά τα διαδικαστικά, από το Κραν Μοντάνα και μετά κινείται λίγο ή πολύ στη βάση των όρων που θέτει η τουρκική πλευρά, η Άγκυρα. 

 

Όπως θα διαφανεί και στις επόμενες εβδομάδες, η συνάντηση του Βερολίνου δεν θα βγάλει αποτέλεσμα. Γιατί η Άγκυρα είχε πει προηγουμένως ότι δέχεται να πάει ο Μουσταφά Ακιντζί σε μια συνάντηση με τον Νίκο Αναστασιάδη και τον Αντόνιο Γκουτέρες, όχι για να συμφωνήσουν αλλά για να συζητήσουν. Η προϊστορία προϊδεάζει μια συνάντηση χωρίς αποτέλεσμα, δηλαδή δεν θα υπάρξει ανακοίνωση όρων αναφοράς. 

 

Μπαίνει ερωτηματικό για την πενταμερή, επειδή κι εδώ η Τουρκία προσπαθεί να βάλει τη συνάντηση στα δικά της πλαίσια. Θέλει να πάρει τη συζήτηση όχι για να καταλήξουν στο πώς θα επαναρχίσουν οι διαπραγματεύσεις, αλλά στο ποιο θα είναι το αντικείμενο των διαπραγματεύσεων. Δηλαδή, θέλει η πενταμερής να αναλωθεί στο να εξεταστούν τα διαφορετικά μοντέλα λύσης, ώστε να καταλήξουν στο ποιο από αυτά θα συζητήσουν. 

 

Εάν προϋπάρξει της πενταμερούς συμφωνία Αναστασιάδη-Ακιντζί επί των όρων αναφοράς αυτό σημαίνει ότι κοινή θέση όλων είναι πως οι συνομιλίες θα είναι για επίτευξη λύσης διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας. Και ως γνωστό η Τουρκία αυτή τη στιγμή δεν συζητά αυτή τη μορφή λύσης. Θέλει να βρεθεί μια άλλης μορφής λύση. 

 

Αλλά και μετά την πραγματοποίηση μιας πενταμερούς έστω και χωρίς τους όρους της Τουρκίας, αλλά με βάση τη γνωστή φόρμουλα είναι κοινά αποδεκτό ότι δεν θα δώσει αποτέλεσμα. Γιατί όλοι συμφωνούν στο ότι οι εξελίξεις θα πρέπει να αναμένονται μετά τις «εκλογές» στα κατεχόμενα και την ανάδειξη νέας τουρκοκυπριακής ηγεσίας. Οι πληροφορίες φέρουν την Άγκυρα να μην θέλει τον Μουσταφά Ακιντζί να προχωρά σε συμφωνίες στο Κυπριακό πέραν του σημείου που η ίδια επιτρέπει.

 

Άρα θα θελήσει να κρατήσει το θέμα μακριά από την όποια συμφωνία μέχρι και τις «εκλογές» του 2020 στα κατεχόμενα. 
Έτσι ως έχουν τα πράγματα και χωρίς να υπάρχει πίεση για το Κυπριακό η προσοχή μπορεί να στραφεί προς άλλες κατευθύνσεις. Η κυβέρνηση μπορεί να συνεχίσει να ανεμίζει τα διαβατήρια προκειμένου να προσελκύσει ξένους πολυεκατομμυριούχους για να φέρουν στην Κύπρο χρήματα. Όπως εξάλλου το είπε προσφάτως και ο Πρόεδρος Αναστασιάδης με αυτά τα εκατομμύρια ωφελήθηκε η οικονομία του τόπου. Αν και κατέγραψε ορισμένους κλάδους που είχαν οφέλη από τα χρυσά διαβατήρια εντούτοις για τον μέσο πολίτη αυτό δεν έχει οποιοδήποτε ουσιαστικό αντίκρισμα. Γιατί ο μέσος πολίτης δεν έχει ουσιαστική αλλαγή είτε στα δικά του εισοδήματα είτε στις συνθήκες εργασίας του. Βλέπουν πίσω από τα χρυσά διαβατήρια ένα μεγάλο φαγοπότι συγκεκριμένων ομάδων και ατόμων και τίποτε πέραν αυτού. 

 

Στη θάλασσα της Κύπρου μπορεί και τα γεωτρύπανα να συνεχίσουν να αρμενίζουν. Ακόμα και τα τουρκικά, τα οποία μέχρι στιγμής δεν έχουν δείξει να επηρεάζονται τόσο πολύ από τα μέτρα που ανακοίνωσε η Κυπριακή Δημοκρατία είτε από αποφάσεις που περιμένει να ανακοινωθούν και να ληφθούν σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αλλά και γι’ αυτό το θέμα, το ενεργειακό, το οποίο βρισκόταν στην ατζέντα της κυβέρνησης τα τελευταία χρόνια πλέον δεν μπορεί να το διαχειριστεί με τον σωστό τρόπο.

 

Χαρακτηριστικό παράδειγμα η ανακοίνωση της περασμένης Πέμπτης για την υπογραφή των συμβολαίων για την εμπορική εκμετάλλευση του κοιτάσματος «Αφροδίτη». Εκμετάλλευση που σημαίνει και ανακοινώσεις για τα έσοδα που θα αρχίσουν σιγά-σιγά να μπαίνουν στα κυπριακά ταμεία. 

 

Η υπογραφή των συμβολαίων και οι ανακοινώσεις πέρασαν σε δεύτερη και τρίτη μοίρα. Γιατί η συζήτηση ήταν επικεντρωμένη στο θέμα των διαβατηρίων. Όχι γιατί το επέλεξε η αντιπολίτευση ή γιατί έκαναν παιχνίδι τα Μέσα Ενημέρωσης. Ένα σημαντικό γεγονός δεν απασχόλησε, γιατί τα λάθη και οι παραλείψεις φρόντισαν στο μεταξύ να το σκεπάσουν πάρα πολύ καλά.

Στέλνει μήνυμα από Ουάσινγκτον

 

Η έως τώρα συγκρουσιακή σχέση μεταξύ Ερντογάν και Τραμπ είχε αφήσει κάποια οφέλη για την Κύπρο σε διάφορα θέματα. Δεν θα λέγαμε ότι η Λευκωσία είχε επενδύσει σ’ αυτή την αντιπαράθεση αλλά σίγουρα προσπάθησε να εκμεταλλευθεί αυτό το κενό στις διαχρονικές αγαστές σχέσεις Ηνωμένων Πολιτειών και Τουρκίας. 

 

Μετά την εισβολή της Τουρκίας στη Συρία βλέπουμε να υπάρχει μια αλλαγή και το κλίμα να γίνεται όλο και πιο ζεστό στις μεταξύ τους σχέσεις. Γι’ αυτό και η επικείμενη επίσκεψη του Ερντογάν στην Ουάσινγκτον αυτή την εβδομάδα στέλνει κάποιο μήνυμα το οποίο η Λευκωσία θα πρέπει να αναγνώσει με ιδιαίτερη προσοχή. 

 

Ιδιαίτερη βαρύτητα θα πρέπει να δοθεί ότι το μεγάλο αγκάθι στις σχέσεις των δύο χωρών είναι η απόκτηση από την Τουρκία πυραυλικών συστημάτων από τη Ρωσία. Το αγκάθι δεν είναι τόσο στρατιωτικό αλλά εμπορικό. Γι’ αυτό κι αν στη συνάντηση της 13ης Νοεμβρίου βρεθεί μια μέση οδός σ’ αυτό το θέμα τότε πολλά μπορούν να αλλάξουν.

Άρχισε το ροκάνισμα του Μουσταφά Ακιντζί

Οι προηγούμενες δημοσκοπήσεις στα κατεχόμενα έδειχναν τον Μουσταφά Ακιντζί να προηγείται των πιθανών αντιπάλων του για τις «εκλογές» του 2020 στα κατεχόμενα. Σύμφωνα με εκείνες τις μετρήσεις ο νυν ηγέτης των Τουρκοκυπρίων συγκέντρωνε ένα ποσοστό της τάξης του 30% με αρκετή διαφορά από τους πιθανούς αντιπάλους. 

 

Αυτά τα μηνύματα και δείχνοντας την τουρκοκυπριακή δεξιά να μην μπορεί να αντεπεξέλθει φαίνεται πως ενόχλησαν την Άγκυρα, η οποία φρόντισε να κινηθεί στοχευμένα. Ευθύς μετά τη γνωστή δήλωση του Μουσταφά Ακιντζί για την επέμβαση της Τουρκίας στη Συρία και τις αντιδράσεις που προκλήθηκαν βρέθηκε στα κατεχόμενα η τουρκική εταιρεία δημοσκοπήσεων Γκέζιτσι. Διοργάνωσε δημοσκόπηση μεταξύ 26 και 28 Οκτωβρίου. 

 

Σ’ αυτή τη δημοσκόπηση προστέθηκε και το όνομα του Ερσίν Τατάρ, ηγέτη του Κόμματος Εθνικής Ενότητας και «πρωθυπουργού» του κατοχικού καθεστώτος. Στις προηγούμενες δημοσκοπήσεις ο Ερσίν Τατάρ δεν συμμετείχε, καθώς ο ίδιος υποστήριζε πως δεν θα είναι υποψήφιος. 

 

Φαίνεται όμως ότι η αρχική επιλογή, ο Κουντρέτ Οζερσάι, δεν τραβούσε γι’ αυτό και προωθείται η υποψηφιότητα Ερσίν Τατάρ. 

 

Πέραν των άλλων η συγκεκριμένη δημοσκόπηση θέλει να παρουσιάσει τον Ερσίν Τατάρ ως τη μοναδική υποψηφιότητα νίκης για την τουρκοκυπριακή δεξιά στις «εκλογές» του 2020. Αυτό ενισχύεται και από το γεγονός ότι σε όλα τα σενάρια εμφανίζεται να κερδίζει υποψήφιους της αριστεράς είτε είναι ο Μουσταφά Ακιντζί είτε ο Τουφάν Ερχιουρμάν.