«Μπήκε» η Κύπρος στα ευρωπαϊκά σαλόνια, εγκαταλείποντας μια για πάντα τους… τριτοκοσμικούς, αλλά κατ΄ επιλογή παρέμεινε στην Ε.Ε. ο φτωχός συγγενής. Όχι λόγω μεγέθους, αλλά πρωτίστως επειδή αυτή είναι η μίζερη επικρατούσα αντίληψη. Έγινε -και ορθώς- η στρατηγική επιλογή για ένταξη στην Ε.Ε., αλλά ακόμη δεν έχει η Κυπριακή Δημοκρατία, αντιληφθεί τη σημασία της. Κόπηκαν, για παράδειγμα, οι δεσμοί με τους Αδέσμευτους, γιατί κρίθηκε προφανώς ότι δεν τους έχει η χώρα ανάγκη. Η… σωστή πλευρά της ιστορίας δεν σημαίνει και ρήξη με το παρελθόν και τους δεσμούς. Δεκαοκτώ χρόνια μετά την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η Κυπριακή Δημοκρατία κατάφερε να εισπράττει τα ψίχουλα από τα ευρω-πάρτι και να θεωρείται πονοκέφαλος. Δεν κατάφερε, για παράδειγμα, να καταστήσει το Κυπριακό ευρωπαϊκό θέμα. Χάνει μάχες έχοντας απέναντι ένα κράτος, που δεν είναι μέλος. Χάνει μάχες γιατί δεν δείχνει αποφασιστικότητα. Γιατί τα δίκαια αιτήματα είτε δεν τίθενται όπως πρέπει είτε εγείρονται λανθασμένα. Γενικώς έχει κουράσει. Κι αυτό γιατί δεν συνδέονται θέσεις, αιτήματα, απαιτήσεις με τα γεωπολιτικά πλεονεκτήματα της χώρας, με τη στρατηγική προίκα που διαθέτει. 

Σχεδόν μισός αιώνας κατοχής και το κράτος αυτό δεν κατάφερε να οικοδομήσει άμυνα. Ακόμη και τότε που τα… λεφτά υπήρχαν και μάλιστα μπόλικα. Το πάλαι ποτέ Δόγμα του ενιαίου αμυντικού χώρου Ελλάδος και Κύπρου μπήκε στο ράφι και τούτο είναι ευθύνη και των δυο κρατών. Η Κύπρος επενδύει αφελώς στη δήθεν στήριξη τρίτων. Κάποτε ήταν το «ξανθό γένος», άλλοτε η Γαλλία, οι ΗΠΑ, το Ισραήλ. Δημιουργήθηκαν σχέσεις με το Ισραήλ, αν και ως θύμα κατοχής είμαστε πιο κοντά στους Παλαιστίνιους. Αυτό, όμως, στις διεθνείς σχέσεις είναι συνήθως… λεπτομέρεια. Τι διδάχθηκαν από το Ισραήλ; Το μοντέλο επιβίωσής του το έχει μελετήσει κανείς; Αναμένουμε, μονίμως, βοήθεια από τρίτους. 

Σαράντα οκτώ χρόνια μετά την εισβολή, με την κατοχή να συνεχίζεται, τι άμυνα έχουμε οικοδομήσει; Αντί της άμυνας, εδραιώθηκε το αφήγημα πως για να είμαστε δυνατοί έναντι στον κατακτητή πρέπει να έχουμε ισχυρή οικονομία. Σωστά. Και οικονομία αλλά και άμυνα. Κι όχι οικονομία για τους λίγους. Όχι οικονομία των «χρυσών διαβατηρίων», των πύργων, που με την πρώτη τρικυμία (πανδημία, κατάργηση προγράμματος πολιτογραφήσεων) είναι έτοιμοι να καταρρεύσουν. Όχι, γενικώς,  οικονομία της αρπαχτής, της σημαίας ευκαιρίας, του χρηματιστηρίου. Εντάχθηκε η χώρα στην Ε.Ε. και κάποιοι θεώρησαν πως επειδή έγινε η σημαία μας, σημαία ευκαιρίας, θα μπορούσε η Κυπριακή Δημοκρατία να πωλεί και τα ευρωπαϊκά διαβατήρια. 

Η στρατηγική επιλογή της ένταξης έγινε και λόγω Κυπριακού, ώστε να διευκολυνθούν οι προσπάθειες, να προσαρμοστούν οι πρόνοιες μιας συμφωνίας με το κοινοτικό δίκαιο, το κοινοτικό κεκτημένο. Υπάρχει και εδώ αποτυχία. Οι συζητήσεις δεν προσαρμόσθηκαν στα νέα δεδομένα, καθώς η Λευκωσία παρέμεινε κολλημένη σε σκουριασμένες ταμπέλες ενός ξεπερασμένου διαχωριστικού μοντέλου. Δεν αναδείχθηκε ο ευρωπαϊκός παράγοντας ως καταλύτης. Αυτά είναι απόρροια της έλλειψης σχεδιασμού και οράματος. 

Η ένταξη στην Ε.Ε., η αναβάθμιση της Κυπριακής Δημοκρατίας λόγω των σχέσεων με τις γειτονικές χώρες και των ανοιγμάτων στα ενεργειακά, δεν άλλαξαν πολιτικές. Κι αυτό γιατί δεν αξιοποιήθηκαν σωστά και προς όφελος και των δικών μας συμφερόντων.

Ενταχθήκαμε στα σαλόνια της Ευρώπης, αλλά μείναμε στη γαλαρία και στα ρηχά νερά. Και ταυτόχρονα κόπηκαν σχέσεις και γέφυρες με χώρες εκτός της Ε.Ε., που για χρόνια στήριζαν την Κύπρο και πορεύονταν μαζί. Αυτές οι χώρες, μπορεί να είναι φτωχές, αδύνατες, αλλά συγκροτούν πλειοψηφίες. Ιδιαίτερα τώρα, που η Τουρκία ξεκίνησε εκστρατεία αναγνώρισης του ψευδοκράτους. Την ίδια ώρα, ούτε το ουκρανικό αξιοποιείται, ιδιαίτερα σε σχέση με τα εργαλεία που χρησιμοποιούν οι εταίροι μας κατά της Ρωσίας, τις κυρώσεις δηλαδή. Αντί αυτού, προτάσσονται ΜΟΕ!

Αυτό που χρειάζεται είναι προσανατολισμός, πυξίδα. Προς το παρόν αλλού η θάλασσα κι αλλού το πλοίο. Από τύχη δεν έπεσε το πλοίο στα βράχια.