Η μια μετά την άλλη οι έρευνες -τοπικές, διεθνείς και ευρωπαϊκές- επιβεβαιώνουν το τεράστιο, όπως αποδεικνύεται πρόβλημα που αντιμετωπίζει η Κύπρος με την παιδική παχυσαρκία. Μάλιστα, στις πιο πρόσφατες έρευνες, οι οποίες καταδεικνύουν, ότι σχεδόν το ένα στα δύο κυπριόπουλα (49%) των ηλικιών 7-9 ετών είναι παχύσαρκα, τα παιδιά της Κύπρου παρουσιάζονται να είναι και από τα πλέον αγύμναστα μεταξύ των παιδιών στην Ευρώπη, με την Κύπρο, ταυτόχρονα να έχει και τον πιο χαμηλό βαθμό ως προς την μεσογειακή διατροφή. 

Μια σειρά από έρευνες και τα αποτελέσματα τους παρουσιάστηκαν χθες στην κοινοβουλευτική Επιτροπή Υγείας, με τους παρευρισκόμενους να τονίζουν ότι δεν υπάρχει πλέον περιθώριο για χάσιμο χρόνου. Τα δεδομένα αποδεικνύουν άλλωστε το πραγματικό πρόβλημα και το γεγονός ότι όλες οι έρευνες καταλήγουν στα ίδια σχεδόν συμπεράσματα, κρούει τον κώδωνα του κινδύνου στο Σύστημα Υγείας της χώρας καθώς όπως ανέφεραν και οι γιατροί που συμμετείχαν στη χθεσινή συνεδρίαση, τα σημερινά παχύσαρκα παιδιά είναι οι αυριανοί καρδιοπαθείς, διαβητικοί κ.λπ.. 

Οι έρευνες στις οποίες έγινε αναφορά διενεργήθηκαν από διαφορετικούς φορείς οι οποίες και παρουσίασαν τα αποτελέσματα στη Βουλή. 

Σε ό,τι αφορά το Ινστιτούτο «Υγεία του Παιδιού», ο κ. Μιχάλης Τορναρίτης ανέφερε ότι: 

⦁    Το 1995 το ποσοστό παιδικής παχυσαρκίας στην Κύπρο ήταν 22%.

⦁    Το 2000 ανέβηκε στο 23%.

⦁    Το 2010 έφθασε το 30% και αυτή τη στιγμή βρίσκεται γύρω στο 35% και αφορά όλα τα παιδιά, δηλαδή από 0 μέχρι 18 ετών.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Η Κύπρος στις πρώτες χώρες με πολύ ψηλό ποσοστό παιδικής παχυσαρκίας

Παράλληλα, στις ευρωπαϊκές μελέτες που διεξάγονται από το 2007 μέχρι σήμερα και η Κύπρος συμμετέχει με άλλες επτά ευρωπαϊκές χώρες «η Κύπρος βρέθηκε (στα πιο πρόσφατα δεδομένα) να έχει μετά την Ιταλία τα πιο υπέρβαρα και παχύσαρκα παιδιά. Ακόμη βρέθηκε να έχει τον πιο χαμηλό βαθμό ως προς την μεσογειακή διατροφή με καλύτερη βαθμολογία αυτή της Σουηδίας». 

Η Κύπρος επίσης έχει τα πιο αγύμναστα κορίτσια και το δεύτερο χαμηλότερο ποσοστό μετά την Ιταλία στα αγύμναστα αγόρια. Επιπρόσθετα, ένας στους τρεις μαθητές έχουν συγκέντρωση χοληστερόλης στο αίμα τους μεγαλύτερη της κανονικής ενώ η ψυχική υγεία των μαθητών μας, δεν βρέθηκε στα καλύτερα επίπεδα». 

«Πρέπει να σοβαρευτούμε, να αντιληφθούμε τη βαρύτητα και τη σοβαρότητα των καταστάσεων, τη σημασία τους και να δουλέψει ο καθένας για τον εαυτό του, την οικογένεια και τους γύρω του» τόνισε ο κ. Τορναρίτης. 

Στην έρευνα που χρηματοδοτήθηκε για την «Εθνική διατροφή των Κυπρίων» τα αποτελέσματα ήταν παρόμοια. Η έρευνα εξέτασε από νήπια μέχρι άτομα 75 ετών. 

Ιδιαίτερα ανησυχητικά ήταν τα δεδομένα που παρουσίασε η πρόεδρος της Επιτροπής Ποιότητας Ζωής, Ελίζα Μαρκίδου, τονίζοντας ότι και η πανδημία συντέλεσε στην αύξηση του προβλήματος. 

Από το 2007, είπε, η Κύπρος συμμετέχει σε έρευνα στην οποία συμμετέχουν άλλες 39 χώρες. Τα τελευταία στοιχεία (2020) παρουσιάζουν την Κύπρο να έχει το ψηλότερο ποσοστό παιδικής παχυσαρκίας καταγράφοντας 49% στα παιδιά ηλικίας 7-9 ετών. 

Υπέδειξε επίσης ότι: 

⦁    Το 2012 το ποσοστό ήταν 22%.

⦁    Το 2017 έφθασε το 33%. 

⦁    Το 2020 ανέβηκε στο 49%. 

Τα δεδομένα για το 2022 βρίσκονται τώρα υπό αξιολόγηση αλλά όπως είπε, «διαφαίνεται ότι μάλλον τα ποσοστά αυτά θα είναι τώρα ακόμα πιο μεγάλα». 

Από τα δεδομένα που κατατέθηκαν στη Βουλή και προέρχονται από την τελευταία αναφορά του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, η Κύπρος στον ευρωπαϊκό τομέα του ΠΟΥ παρουσιάζεται πρώτη στην παιδική παχυσαρκία σε όλους τους δείκτες. 

Όπως είπε η κ. Μαρκίδου, «από το 2015 έχει ετοιμαστεί σχέδιο δράσης το οποίο όμως αν και επικαιροποιείται κάθε χρόνο δεν έχει ακόμα εγκριθεί από το υπουργείο Υγείας για να αρχίσει η υλοποίηση του». 

Η πρόεδρος του Συνδέσμου διαιτολόγων Κύπρου Ελένη Ανδρέου ανέφερε ότι βάσει των δεδομένων, το 55% των παχύσαρκων παιδιών, έχουν πιθανότητες 80% να γίνουν παχύσαρκοι έφηβοι και 90% πιθανότητες να γίνουν παχύσαρκοι ενήλικες. Στις ηλικίες 6-12 ετών, είπε το ποσοστό της παιδικής παχυσαρκίας βρίσκεται στο 28% για τα αγόρια και στο 26% για τα κορίτσια. 

«Η παχυσαρκία είναι η πιο μακρόχρονη πανδημία που πλήττει τον παγκόσμιο πληθυσμό», επεσήμανε από πλευράς του ο πρόεδρος της παιδιατρικής εταιρείας Μιχάλης Αναστασιάδης. Για τους γιατρούς, είπε, «η παχυσαρκία θεωρείται νόσος και τονίζουμε ότι η πρόληψη σήμερα θα προλάβει τους αυριανούς καρδιοπαθείς, διαβητικούς κ.λπ.». 

Σε ό,τι αφορά τα υπουργεία Παιδείας και Υγείας, εκπρόσωποι τους παρουσίασαν τα προληπτικά προγράμματα που εφαρμόζονται εδώ και χρόνια σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης με την επιθεωρήτρια Φυσικής Αγωγής η οποία συμμετείχε στη συνεδρίαση να είναι ιδιαίτερα έντονη στην τοποθέτηση της λέγοντας ότι τα παιδιά στην Κύπρο είναι αγύμναστα. «Δεν επιτρέπεται στην πρώτη Λυκείου να έχουμε μια μόνο περίοδο γυμναστικής», είπε χαρακτηριστικά, προσθέτοντας ότι «όλες οι μετρήσεις που γίνονται στα σχολεία καταλήγουν στα συρτάρια και δεν αξιοποιούνται». Επιβάλλεται τόνισε, να αυξηθούν οι περίοδοι γυμναστικής στην εκπαίδευση, να ενταχθεί η γυμναστική στο ολοήμερο σχολείο και να λειτουργήσουν αθλητικοί όμιλοι. Έκανε επίσης λόγο για «έλλειψη πολιτικής βούλησης» στο θέμα αυτό. 

Την ανάγκη εφαρμογής προγραμμάτων πρόληψης επεσήμανε και το γραφείο της Επιτρόπου προστασίας δικαιωμάτων του Παιδιού. «Οι στόχοι οι στρατηγικές και οι δράσεις πρέπει να προσανατολίζονται στην ολόπλευρη ανάπτυξη και ευημερία του παιδιού χωρίς να υποτιμάται οποιαδήποτε παράμετρος», ανέφερε εκπρόσωπος της. 

Η πανδημία επιδείνωσε το πρόβλημα 

Από τον Μάρτιο μέχρι τον Μάιο του 2022 διεξήχθη η πιο πρόσφατη φάση της έρευνας «Υγεία του παιδιού». Η έρευνα αυτή, είχε σκοπό τη διαπίστωση των επιπέδων της φυσικής κατάστασης, της ψυχικής υγείας και των διατροφικών συνηθειών των εφήβων μεταξύ 12 με 15 ετών στην Κύπρο. Ζητούμενο, όπως ανέφερε ο κ. Μιχάλης Τορναρίτης, «ήταν η σύγκριση των τελευταίων αποτελεσμάτων και με τα προηγούμενα αποτελέσματα». Στις διαχρονικές συγκρίσεις, ανέφερε, «οι διαφορές στα αποτελέσματα φαίνονται μικρές κατά τις διαφορετικές χρονικές φάσεις της έρευνας (η οποία βρίσκεται συνεχώς σε εξέλιξη). Όταν όμως στην ανάλυση ληφθούν υπόψη και άλλα στοιχεία, όπως για παράδειγμα, πριν και μετά το κλείσιμο των σχολείων λόγω της πανδημίας, οι διαφορές είναι πιο εμφανείς. Στην ανάλυση μεταξύ αγοριών και κοριτσιών σε αγροτικές και αστικές περιοχές οι διαφορές του σημαντικού δείκτη για τον προβληματισμό για τη διατροφική πρόληψη, είναι εμφανέστερες. Εμφανείς είναι και οι διαφορές για τη δυσαρέσκεια με το σώμα στην ανάλυση μεταξύ αγοριών και κοριτσιών σε αγροτικές και αστικές περιοχές». Η ανάλυση των δεδομένων, είπε ο κ. Τορναρίτης, βρίσκεται σε εξέλιξη και τα αποτελέσματα θα ανακοινωθούν σύντομα. 

Στις επιπτώσεις της πανδημίας αναφέρθηκε και η πρόεδρος της Επιτροπής Ποιότητας Ζωής, λέγοντας ότι «τα δεδομένα που βλέπουμε στις τελευταίες έρευνες καταδεικνύουν ότι το πρόβλημα έχει όντως επιδεινωθεί. Τα αποτελέσματα για το 2022 βρίσκονται ακόμα υπό ανάλυση». 

ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΙΣ ΓΡΑΜΜΕΣ

Ό,τι τους δίνουμε τρώνε

Για την πρωτιά μας στην παιδική παχυσαρκία, δεν ευθύνονται βεβαίως τα παιδιά μας. Η ευθύνη βαραίνει όλους εμάς και σίγουρα δεν αποτελεί δικαιολογία για κανένα γονιό το ότι τα εμπλεκόμενα υπουργεία δεν εφαρμόζουν προγράμματα πρόληψης. Το παιδί μας τρώει ό,τι εμείς του δίνουμε, του μαγειρεύουμε ή πιο σωστά του μαγειρεύει το πλησιέστερο ταχυφαγείο. Το παιδί μας δεν ασκείται επειδή εμείς το πηγαινοφέρνουμε στο σχολείο, από φροντιστήριο σε φροντιστήριο και στη συνέχεια για τα μικρότερα παιδιά το «παρκάρουμε» στον καναπέ με το τάμπλετ στο χέρι για να μας αφήσει να κάνουμε τις δουλειές μας. Η Πολιτεία ναι, έχει μερίδιο ευθύνης, αλλά σίγουρα δεν μπορεί να βρίσκεται μέσα στο σπίτι μας. Η μεγαλύτερή μας κατάντια, είμαστε η τελευταία χώρα στη μεσογειακή διατροφή. Η Μεσόγειος δεν είναι μόνο ο ήλιος που πλασάρουμε στους τουρίστες.