«Η Δερύνεια μπορεί να δώσει πολλά στη μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης» τόνισε ο δήμαρχος Δερύνειας Άντρος Καραγιάννης σε συνέντευξη του στον «Φ», με αφορμή την παρουσία του την περασμένη Κυριακή 19η τρέχοντος στην ετήσια συνεστίαση των προσφύγων της κατεχόμενης Κάτω Δερύνειας, που συνδιοργάνωσαν όπως κάθε χρόνο ο Δήμος Δερύνειας και η Επιτροπή Προσφύγων «Αδούλωτοι» Κάτω Δερύνειας. «Έχω τη τύχη ή την ατυχία να είμαι ο τελευταίος δήμαρχος Δερύνειας αφού μετά τον Μάϊο 2024 δεν θα υφίσταται πλέον ο Δήμος Δερύνειας υπό τη σημερινή μορφή του και θεωρώ ότι αν και είναι ένας μικρός δήμος που λειτουργεί με λιγότερο από είκοσι άτομα προσωπικό, παράγει σημαντικό έργο – κι αυτό οφείλεται βέβαια και στους προκατόχους μου από το 1994 τη Φλώρα Ιωάννου και τον Ανδρέα (Άντη) Σιαπάνη. Πάντως εγώ κρατώ μικρό καλάθι, έχω την άποψη μου για τη μεταρρύθμιση, θεωρώ ότι η Δερύνεια αδικήθηκε κάπως γι’ ακόμα μια φορά και το λέω και δημόσια και δεν κρύβομαι, αλλά είμαι αισιόδοξος… το θετικό είναι ότι έγινε η μεταρρύθμιση, πέρασε και προχωρούμε μπροστά».
Υπενθυμίζουμε ότι στις αρχές Μαρτίου 2022 η ολομέλεια της Βουλής ενέκρινε τα τρία νομοσχέδια για τη μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης με τα οποία δημιουργούνται συνολικά 20 Δήμοι σε ολόκληρη την Κύπρο. Ο περί Δήμων Νόμος πέρασε κατά πλειοψηφία με 52 ψήφους υπέρ και 4 εναντίον. Στην επαρχία Αμμοχώστου δημιουργείται εκτός από τον Δήμο Αγίας Νάπας, ο Δήμος Παραλιμνίου-Δερύνειας με έδρα το Παραλίμνι που αποτελείται από τους Δήμους Παραλιμνίου και Δερύνειας, καθώς και τις κοινότητες Αχερίτου-Βρυσούλλες και Φρενάρους που μετονομάζονται στα αντίστοιχα ομώνυμα δημοτικά διαμερίσματα του Δήμου Παραλιμνίου. Στη Δερύνεια λειτουργούν τρία δημοτικά σχολεία, δύο δημόσια νηπιαγωγεία, ένα κοινοτικό νηπιαγωγείο με παιδική απογευματινή λέσχη και το εξατάξιο Γυμνάσιο-Λύκειο Ειρήνης και Φιλίας Δερύνειας Σωτήρας. Στον δήμο λειτουργεί από το 2018 το «Δικοινοτικό Γκαράζ» που είναι πολιτιστικό κέντρο για κοινές εκδηλώσεις με Τουρκοκύπριους. «Οι πιο δραστήριοι επαναπροσεγγιστές είναι οι γυναίκες» μας είπε χαρακτηριστικά ο κ. Καραγιάννης.
-Έκανε βήματα μπροστά ο Δήμος Δερύνειας αυτά τα τελευταία δέκα χρόνια;
-Δεν είμαι εγώ που θα το κρίνω αυτό, ας το κρίνουν άλλοι. Είμαστε μικρός δήμος κι έχουμε διαφορετικά προβλήματα από τους μεγάλους. Εμείς ασχολούμαστε με το κάθε τι, ακόμα και με το πιο μικρό πρόβλημα… σε άλλους δήμους δεν υπάρχει αυτό, υπάρχει μια απόσταση του δημάρχου από τον δημότη. Όμως το γραφείο του δημάρχου Δερύνειας είναι ανοικτό στον καθένα… Πρέπει όμως πλέον να μάθει ο κόσμος στη μικρή κοινωνία της Κύπρου ότι ο καθένας αναλαμβάνει τις ευθύνες του και λύνει το πρόβλημα του, που δεν αφορά απαραιτήτως τον επικεφαλής του δήμου. Αν λοιπόν η μεταρρύθμιση λειτουργήσει όπως περίγραψα, αν δηλαδή ο καθένας θα αναλαμβάνει τις ευθύνες που του αναλογούν και θα λύνει προβλήματα, θα πάει καλά. Αλλά αν θα κάνουμε μεταρρύθμιση και θα υπάρχει περισσότερη γραφειοκρατία και ταλαιπωρία του κόσμου – δηλαδή αντί το πρόβλημα σου να λύνεται σε μια δυο μέρες, θα χρειάζεται δύο μήνες – τότε γιατί κάνουμε τη μεταρρύθμιση; Πρέπει να γίνει μεταρρύθμιση και όχι απορρύθμιση.
-Ποια είναι αυτή τη στιγμή τα θέματα άμεσης προτεραιότητας για τον δήμο;
-Είναι η περίοδος που πρέπει να εντάξουμε ώριμα έργα στον στρατηγικό σχεδιασμό 2021-2027 και πρώτο μας έργο είναι η αναβάθμιση της λαϊκής αγοράς με επιχορήγηση από την ΕΕ και από εθνικά, ευρωπαϊκά και τοπικά κονδύλια. Το μεγαλύτερο όμως έργο που θέλουμε να προωθήσουμε είναι η κλειστή αίθουσα πολιτισμού και συνεδριακό κέντρο. Το έργο είναι ώριμο, δηλαδή έχει όλες τις σχετικές άδειες και είναι επίσης συγχρηματοδοτούμενο από το κράτος, την ΕΕ και τον δήμο – επειδή είμαστε ακριτικός δήμος η συνεισφορά μας υπολογίζω να κυμανθεί στο 10-15%. Η έναρξη του έργου έχει περίοδο υλοποίησης μέχρι τέλος της θητείας μας τον Μάϊο 2024.
-Ο δήμος θα συμπληρώνει τότε 30 χρόνια ζωής έτσι δεν είναι;
-Ναι αφού είναι δήμος από το 1994. Στο πλαίσιο της μεταρρύθμισης θα είναι τοπικό διαμέρισμα Δερύνειας του Δήμου Παραλιμνίου-Δερύνειας. Επαναλαμβάνω ότι έπρεπε να γίνει μεταρρύθμιση και καλώς έγινε… όμως εμείς ως ακριτικός δήμος θέλαμε να συνενωθούμε με τον κατεχόμενο Δήμο Αμμοχώστου αφού είμαστε η φυσική προέκταση της Αμμοχώστου… δυστυχώς κανένας δεν μας άκουσε γιατί ήθελαν να αφήσουν τους κατεχόμενους δήμους έξω από τη μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Έγινε βέβαια μια εξαίρεση με ένα άλλο ακριτικό δήμο την Αθηένου που θα μείνει δήμος μαζί με το Αβδελλερό… Όμως εμείς ως ακριτικός δήμος θα συνενωθούμε με ένα καθαρά τουριστικό δήμο το Παραλίμνι… εντάξει εμείς βλέπουμε μπροστά, θα συνεργαστούμε και πιστεύω ότι επιτέλους θα αναγνωρίσουν κάποιοι τις αξίες της Δερύνειας…
-…οι οποίες είναι;
-Τόσα χρόνια εμείς λέγαμε και λέμε ότι είμαστε οικονομικά νοικοκυρεμένοι… Πάνω απ’ όλα για μας είναι η χρηστή διοίκηση, η εξυπηρέτηση του δημότη, η εγγύτητα με τον δημότη… νομίζω κάποιοι θα πάρουν καλά παραδείγματα από τη Δερύνεια όπως π.χ. στο θέμα της κοινωνικής πολιτικής και της στήριξης ευπαθών ομάδων – ας μη ξεχνάμε ότι στηρίζουμε εκατό οικογένειες σε καθημερινή βάση. Και βέβαια μια σημαντική εμπειρία της Δερύνειας είναι το ότι διαπραγματευόμαστε για χρόνια με την Ειρηνευτική Δύναμη των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο (ΟΥΝΦΙΚΥΠ) για τη λειτουργία των εκκλησιών μας όπως της Αγίας Μαρίνας που γιορτάζει στις 16-17 Ιουλίου μετά από διαβήματα από τον δήμο στην ΟΥΝΦΙΚΥΠ. Ή για τους αγρότες μας που δραστηριοποιούνται στη Νεκρή Ζώνη και παίρνουν άδεια από τα ΗΕ για να καλλιεργούν τα χωράφια τους. Πρέπει εγώ ως δήμαρχος να πηγαίνω κάθε τόσο για να διαπιστώνω κατά πόσο οι Ελληνοκύπριοι γεωργοί που καλλιεργούν τα χωράφια τους δίπλα από το τουρκικό φυλάκιο εργάζονται χωρίς ενοχλήσεις και απειλές από τους Τούρκους και να ενημερώνω τα εμπλεκόμενα υπουργεία της Κυπριακής Δημοκρατίας. Από την άλλη πρέπει να διαπραγματεύομαι με τις Βρετανικές Βάσεις αφού τα Στροβίλια όπου κατοικούν έστω λιγοστοί δημότες μας είναι έδαφος Δερύνειας μέσα στις Βρετανικές Βάσεις. Όλα αυτά είναι προβλήματα που δεν τα έχει ένας κανονικός ελεύθερος δήμος.
Οι απαλλοτριώσεις και οι διαμαρτυρίες
-Ως δήμος συνδιοργανώσατε την περασμένη Κυριακή τη συνεστίαση των προσφύγων Κάτω Δερύνειας. Και κύριο θέμα συζήτησης ήταν οι απαλλοτριώσεις. Πώς έχει το πρόβλημα;
-Είναι ένα φλέγον θέμα για όλους τους πρόσφυγες που έχουν περιουσία στα κατεχόμενα και όχι μόνο για τους Κατωδερυνειώτες. Γνωρίζουμε καλά ότι πριν τριάμισι χρόνια άνοιξε το οδόφραγμα στη λεωφόρο Αμμοχώστου στη Δερύνεια που πάει μέχρι την Αμμόχωστο και γίνεται οδός Δερύνειας μετά τα δημοτικά όρια Δερύνειας. Για να διαπλατυνθεί ο δρόμος έγιναν απαλλοτριώσεις γης από το κράτος και κάποιοι ιδιοκτήτες τεμαχίων που εφάπτονται του δρόμου αποζημιώθηκαν ανάλογα με το μέγεθος του απαλλοτριωμένου τεμαχίου.
Το εύλογο παράπονο κάποιων ιδιοκτητών γης στην Κάτω Δερύνεια είναι ότι δεν πήραν αποζημίωση, ενώ άλλοι πήραν. Και τώρα εμείς προσπαθούμε μέσω της Επιτροπής Προσφύγων Κάτω Δερύνειας να ενημερώσουμε αυτούς που δεν πήραν αποζημίωση να αποταθούν στο Τμήμα Κτηματολογίου και Χωρομετρίας και στο Τμήμα Δημοσίων Έργων για να πάρουν την αποζημίωση που δικαιούνται. Κάνουμε τα σχετικά διαβήματα και τα δύο προαναφερόμενα Τμήματα έχουν κάθε καλή διάθεση να μας βοηθήσουν, αλλά επειδή είναι ιδιωτική γη εναπόκειται στον κάθε ιδιοκτήτη να αποταθεί και δεν μπορεί ο δήμος να εκπροσωπήσει τους ιδιώτες ιδιοκτήτες. Εμείς κάναμε μια επιστολή για όλους και περιμένουμε θεωρώντας ότι το θέμα θα έχει καλή κατάληξη». Σημειώνουμε ότι η συνολική έκταση προς απαλλοτρίωση είναι σύμφωνα με την Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας 5.643 τμ. και αφορά ιδιωτική ακίνητη περιουσία στις ενορίες Αγίου Μέμνωνα και Ακρόπολης του Δήμου Αμμοχώστου και του Δήμου Δερύνειας.
-Πόσοι Κατωδερυνειώτες ζουν στη Δερύνεια;
-«Πολύ λίγοι… οι περισσότεροι διαμένουν στις επαρχίες Λάρνακας και Λεμεσού, λιγότεροι στη Λευκωσία και στην Πάφο, ενώ κάποιοι ζουν στο εξωτερικό».
Βουβή και αλειτούργητη παραμένει η εκκλησία
-Τι γίνεται με το θέμα της λειτουργίας της κατεχόμενης εκκλησίας Αγίων Τιμοθέου και Μαύρας στην Κάτω Δερύνεια που ακόμα εκκρεμεί;
-Τα τελευταία 9 χρόνια αποταθήκαμε τρεις φορές στον κατοχικό στρατό μέσω των Ηνωμένων Εθνών, του υπουργείου Εξωτερικών και της Μητρόπολης Κωνσταντίας Αμμοχώστου για να λειτουργήσουμε την εκκλησία – η τελευταία φορά ήταν αμέσως μετά τη διάνοιξη του οδοφράγματος. Δυστυχώς απορρίφθηκε το αίτημα μας και τις τρεις φορές και η εκκλησία παραμένει ακόμα βουβή και αλειτούργητη.
«Οι πολίτες δείχνουν τον δρόμο της επανένωσης»
Η ετήσια συνεστίαση που συνδιοργάνωσαν ο Δήμος Δερύνειας και η Επιτροπή Προσφύγων «Αδούλωτοι» Κάτω Δερύνειας την Κυριακή 19 Ιουνίου 2022 άρχισε με εσπερινό στην εκκλησία Αποστόλου Βαρνάβα στον προσφυγικό συνοικισμό Δερύνειας.
Ακολούθησε κατάθεση στεφάνων στο Μνημείο Πεσόντων, Δολοφονηθέντων και Αγνοουμένων Δερύνειας από τον δήμαρχο Άντρο Καραγιάννη, από τον Δημοτικό Σύμβουλο Κάτω Δερύνειας Ανδρέα Γρηγορίου εκ μέρους της Επιτροπής «Αδούλωτοι» και από μέλη των οικογενειών των πεσόντων ηρώων στη διάρκεια της τουρκικής εισβολής Θέμη Δημητριάδη, Κυριάκου Γεωργίου και Λοϊζου Χρίστου. Στεφάνι κατατέθηκε και στη μνήμη των τριών παιδιών της Χρυστάλλας και του Χριστάκη Κυριάκου Ανδρέα Κυριάκου 5 ετών, Κίκας Κυριάκου και Μαρίας Κυριάκου 3 ετών (διδύμων) που απήχθησαν από Τούρκους στρατιώτες στο σπίτι τους στην Κάτω Δερύνεια στις 19 Αυγούστου 1974.
Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν οι βουλευτές ΔΗΣΥ Αμμοχώστου Γιώργος Κάρουλλας και ΑΚΕΛ Αμμοχώστου Γιώργος Κουκουμάς και Νίκος Κέττηρος που επίσης κατέθεσαν στεφάνια.
«Η βάση είναι οι πολίτες και αυτοί δείχνουν το δρόμο της επανένωσης και της επιστροφής» είχε πει ο δήμαρχος Δερύνειας Άντρος Καραγιάννης απευθυνόμενος το μεσημέρι της Κυριακής 20ης Ιανουαρίου 2019 σε δεκάδες πρόσφυγες στην Κάτω Δερύνεια που συμμετείχαν σε εκδήλωση κοπής βασιλόπιτας, λίγα μέτρα από το οδόφραγμα Δερύνειας που είχε ανοίξει δύο μήνες προηγουμένως τον Νοέμβρη 2018. «Ο κόσμος έδειξε ότι θέλει λύση του κυπριακού, θέλει να επιστρέψουμε στα σπίτια μας και στις κατεχόμενες περιουσίες μας και πιστεύω ότι η κοινωνία των πολιτών έχει δύναμη» πρόσθεσε ο κ. Καραγιάννης. «Εμείς – συνέχισε – έχουμε ένα κοινό σημείο, αγαπούμε τον τόπο μας και η αγάπη για τον τόπο μας, μας δίνει δύναμη να δείξουμε στους πολιτικούς ότι ο απλός κόσμος θέλει να επιστρέψει στα σπίτια του. Ξέρετε ότι δεν είμαστε εμείς που κρατούμε το κλειδί της λύσης του κυπριακού, είναι άλλοι πιο πάνω από εμάς. Ο στόχος είναι να είμαστε κάθε φορά όσο το δυνατό πιο πολλοί, για να δουν κάποιοι ότι αυξάνεται ο αριθμός των πολιτών που θέλουν να περπατήσουν στην Κάτω Δερύνεια και στην Αμμόχωστο – μόνο έτσι θα διώξουμε τα συρματοπλέγματα που έχουμε πίσω μας και μας εμποδίζουν να πάμε στα σπίτια μας».
