Ο Μάρτιος του 2022 τελικά αποδεικνύεται πιο δύσκολος από τον Μάρτιο του 2021, ο οποίος αποδείχτηκε πιο δύσκολος από τον Μάρτιο του 2020, τη χρονιά δηλαδή που ξεκίνησε η πανδημία.
Για του λόγου το αληθές αρκεί να κοιτάξει κάποιος την κατάταξη της είδησης του “λοκ-ντάουν” σε μεγάλες επαρχίες της Κίνας…
Η εισβολή στην Ουκρανία και οι κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας θα μπορούσαμε να πούμε πως μοιάζουν με τη σταγόνα που έκανε το ποτήρι να ξεχειλίσει.
Την προηγούμενη εβδομάδα, ο Πρόεδρος Μακρόν ανέφερε πως: “Ο πόλεμος μεταξύ της Ουκρανίας και της Ρωσίας, δύο από τους κορυφαίους παραγωγούς σιτηρών στον κόσμο, πιθανότατα θα οδηγήσει σε επισιτιστική κρίση τους επόμενους 12-18 μήνες στην Αφρική και τη Μέση Ανατολή…”.
Φοβάμαι πως τούτο αποτελεί μια μικρή πτυχή του προβλήματος, καθώς οι πληθωριστικές πιέσεις είναι ήδη αισθητές και αυξανόμενες και στις πλέον ισχυρές και σταθερές οικονομίες της Δύσης.
Οι αναταράξεις στις οικονομίες θα δρομολογήσουν σύντομα και πολιτικές αναταράξεις. Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως η άνοδος των τιμών των τροφίμων και της ενέργειας στα τέλη της δεκαετίας του 2000-2010 δρομολόγησε την “Αραβική Άνοιξη”, που σάρωσε τα καθεστώτα της Βόρειας Αφρικής και της Μέσης Ανατολής. Η ελληνική χρεοκοπία το 2010 και η κατάρρευση των περισσότερων από τις χώρες που ονομάστηκαν PIGS, 2-3 χρόνια μετά το διεθνές χρηματοπιστωτικό κραχ, συνέπεσε και με την εκτόξευση της τιμής του πετρελαίου στα 150 δολάρια το βαρέλι το 2008 και, μετά από ένα μικρό διάλειμμα το 2009, τη διατήρησή της περί τα 100 δολ. μέχρι το 2015.
Πριν λίγες μέρες, ο Yaneer Bar-Yam, πρόεδρος του New England Complex Systems Institute, σε δηλώσεις του στο Barron’s προειδοποιούσε πως οι ραγδαίες αυξήσεις στις τιμές των τροφίμων απειλούν τα κοινωνικά συστήματα, καθώς αποτελούν τον κύριο παράγοντα των κοινωνικών αναταράξεων που κρύβεται πίσω από ευκαιριακές πολιτικές αντιπαραθέσεις.
“Ο Δείκτης Τιμών Τροφίμων του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών βρίσκεται σε επίπεδο ρεκόρ, με την κίνησή του να θυμίζει εκείνη που προηγήθηκε της Αραβικής Άνοιξης το 2011”, λέει ο Bar-Yam.
“Οι τιμές των τροφίμων ανεβαίνουν τόσο γρήγορα. Οι πιθανότητες κοινωνικής αναταραχής είναι εξαιρετικά υψηλές, ειδικά καθώς το τρέχον σοκ έρχεται μετά από μια πανδημία, λέει ο ίδιος. “Όταν ένας πολύ ισχυρός οδηγός των πραγμάτων αλλάζει γρήγορα, πρέπει να καταλάβουμε ότι το σύστημα γίνεται ασταθές”.
Η άνοδος του κόστους και της ενέργειας θα αναγκάσουν τα νοικοκυριά να αναδιαρθρώσουν τις προτεραιότητες των οικογενειακών προϋπολογισμών προς όφελος αυτών που καλύπτουν βασικές ανάγκες.
Χώρες που έχουν εισοδήματα από τον τουρισμό, την ψυχαγωγία κλπ όπως η Ελλάδα θα υποστούν πλήγμα στα έσοδα ενώ οι δαπάνες θα αυξηθούν λόγω των υψηλότερων τιμών.
Οι επιχειρήσεις θα δουν το κόστος παραγωγής να αυξάνεται και λόγω της μείωσης των δαπανών των καταναλωτών θα δυσκολευτούν να μετακυλήσουν το κόστος. Αυτό σημαίνει μείωση της κερδοφορίας ή και ζημιές…
Οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς κρατικά ταμεία, τράπεζες, εταιρείες ενέργειας και ύδρευσης θα αυξηθούν…
Το σενάριο οι οικονομίες να μπουν σε ύφεση φέτος, δεν πρέπει να αποκλείεται…
Η κατάσταση είναι αρκετά πιο δύσκολη. Αυτή τη στιγμή βλέπουμε μόνο την κορυφή του παγόβουνου. Κανένας δεν ξέρει το μέγεθος που βρίσκεται κάτω από το νερό.
Όπως έχουμε ξαναγράψει, αυτή η δεκαετία θα είναι απίθανο να μην αποδειχτεί η χειρότερη που έχουμε ζήσει…
* Από το capital.gr, αποκλειστική συνεργασία με Φιλελεύθερο
