Ετήσιο ποσό ύψους €323.000 καταβάλλει σήμερα η Κυπριακή Δημοκρατία ως ενοίκιο στην εταιρεία DP World Limassol Ltd για χρήση του χώρου στο λιμάνι Λεμεσού στον οποίο ανεγέρθηκε το σιλό.
Και όλα αυτά γιατί η κυβέρνηση στις 25/4/2016, στη συμφωνία που υπογράφτηκε µεταξύ της Κυπριακής ∆ηµοκρατίας και της DP Limassol για την παραχώρηση του αποκλειστικού δικαιώµατος χρήσης, διαχείρισης και εκµετάλλευσης του τερµατικού σταθµού πολλαπλών χρήσεων (LOT 3) στο λιµάνι Λεµεσού, δεν κατάφερε να εξαιρέσει τη συμφωνία για παραχώρηση άδειας χρήσης του χώρου όπου στεγάζεται το σιλό Λεμεσού ημερ. 1/10/1976. Σε μια προσπάθεια να απαλλαγεί από τα ενοίκια η κυβέρνηση, αλλά παράλληλα να παραμείνει στην κυριότητά της το σιλό Λεμεσού και να μην περάσει στα χέρια της DP World, μετά και την απόφαση της στις 19/4/2021, προχωρεί αυτό το διάστημα σε διαδικασία για εξεύρεση στρατηγικού επενδυτή.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Νέο κύμα ακρίβειας φέρνουν νέες ταρίφες στο λιμάνι Λεμεσού
Για να γίνει κατορθωτό αυτό, πρέπει πρώτα η Επιτροπή Οικονομικών να δώσει το πράσινο φως για αποδέσμευση του ποσού των €90 χιλ. για τη διενέργεια των κατάλληλων μελετών που θα οδηγήσουν και στον διεθνή διαγωνισμό. Το θέμα θα συζητηθεί την ερχόμενη Δευτέρα στη Βουλή στη βάση επιστολής που απέστειλε το υπουργείο Οικονομικών στις 17/3/2022. Συγκεκριμένα, με την επιστολή το υπουργείο Οικονομικών, ζητά να αποδεσμευτεί κονδύλι ύψους €90 χιλ. για αγορά υπηρεσιών για σκοπούς επικαιροποίησης και οριστικοποίησης των όρων διαγωνισμού και προκήρυξης διαγωνισμού για επιλογή στρατηγικού επενδυτή στον οποίο θα παραχωρηθεί το δικαίωμα χρήσης του σιλό Λεμεσού. Σε περίπτωση που η Βουλή δεν εγκρίνει την αποδέσμευση του ποσού, ελλοχεύει ο κίνδυνος, πέραν της οικονομικής επιβάρυνσης για την καταβολή του ενοικίου, το σιλό να περάσει σε πλήρη αχρησία με καταστροφικές συνέπειες για τη λειτουργικότητά του.
Η παραχώρηση του σιλό σε επενδυτή θα βάλει ακόμη έναν μεγάλο παίκτη στο παιχνίδι της αγοράς και προμήθειας πρώτων υλών ζωοτροφών στην Κύπρο, με άμεσες θετικές επιπτώσεις στον ανταγωνισμό και στις τιμές. Σημειώνεται ότι η Κυβέρνηση προχώρησε στη διάλυση της Επιτροπής Σιτηρών, η οποία πραγματοποιούσε τα τελευταία έτη €4 εκατ. ζημιές ετησίως και με μαθηματική ακρίβεια θα κατέληγε σε στάση πληρωμών.
Στη συμφωνία ιδιωτικοποίησης του λιμανιού Λεμεσού περιλαμβάνεται πρόνοια κατά την οποία το κράτος πληρώνει ετήσιο ενοίκιο προς την εταιρεία €322.849 (€271.310 συν ΦΠΑ), το χρόνο εκ των οποίων βέβαια το 50%+ επιστρέφει πίσω στη Δημοκρατία, βάσει της συμφωνίας με την DP World για επιστροφή στο Κράτος των μισών εσόδων της. Στη συμφωνία περιλαμβάνεται πρόνοια ότι θα αυξάνεται το ενοίκιο κατά 25% κάθε 5 χρόνια. Σημειώνεται ότι η αρχική συμφωνία του 1976 μεταξύ Αρχής Λιμένων και Επιτροπής Σιτηρών, προνοούσε την καταβολή ενοικίου ύψους £20 χιλ. με πρόνοια για αύξηση 25% ανά πενταετία για να φθάσουμε στα σημερινά ποσά. Σημειώνεται ότι το ύψος του ενοικίου σήμερα (€271,302 συν ΦΠΑ) θα ισχύει μέχρι τις 31/12/2024.
Οι εγκαταστάσεις του σιλό στο λιμάνι Λεμεσού ήταν το σημαντικότερο περιουσιακό στοιχείο της Επιτροπής Σιτηρών Κύπρου πριν τη διάλυση της και η Κυβέρνηση αντί να το διατηρήσει ή τουλάχιστο να τροποποιήσει τη σχετική συμφωνία μεταξύ Αρχής Λιμένων και Επιτροπής Σιτηρών προς όφελος του δημοσίου συμφέροντος, την άφησε ως έχει προς όφελος του διαχειριστή του λιμανιού. Θα μπορούσε δηλαδή, πριν τη συμφωνία με την DP World, να τροποποιούσε τη συμφωνία προς όφελος της Επιτροπής Σιτηρών αλλά δεν υπήρξε διορατικότητα προς τον σκοπό αυτό. Από την άλλη, πρέπει να σημειωθεί ότι η DP World, πριν την υπογραφή της συμφωνίας, είχε θέσει ως βασική προϋπόθεση τη διατήρηση του status quo όλων των συμφωνιών που διατηρούσε η Αρχή Λιμένων.
Στην κυριότητα της DP World αν δεν γίνουν σωστοί χειρισμοί
Μετά την αρχική σύμβαση ημερ. 1/10/1976, έγινε συμπληρωματική συμφωνία που αφορούσε την επέκταση του σιλό Λεμεσού στις 16/8/1991 με αύξηση του ετήσιου ποσού ενοικίου για ακόμα £10 χιλ. Με την αλλαγή αυτή μέχρι και τις 31/12/1994 η Επιτροπή Σιτηρών πλήρωνε £41 χιλ. και ακολούθως τηρήθηκε η πρόνοια για αύξηση του ενοικίου κατά 25% κάθε επόμενη πενταετία.
Η συμφωνία έληξε στις 30/9/2021, η πρώτη αρχική 45ετής περίοδος.
Το παράδοξο που ανακάλυψαν στην κυβέρνηση λίγο πριν λήξη η συμφωνίας του 1976, είναι η πρόνοια της παραγράφου (5) της δακτυλογραφημένης συμφωνίας, σύμφωνα με την οποία κατά τον τερματισμό της συμφωνίας, οποιαδήποτε υποστατικά ή κτίσματα ή εγκαταστάσεις βρίσκονται στον χώρο του σιλό Λεμεσού θα περιέρχονται και θα θεωρούνται περιουσία του Ιδιοκτήτη, δηλαδή της Αρχής Λιμένων Κύπρου. Η DP World Limassol Ltd ως διαχειριστής έχει δικαίωμα ανανέωσης της συμφωνίας μίσθωσης με την Επιτροπή Σιτηρών.
Όπως προκύπτει με βάση τη συμφωνία ημερ. 25/4/2016 μεταξύ υπουργείου Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων, Αρχής Λιμένων Κύπρου και Διαχειριστή του Λιμανιού DP World Limassol Ltd όλα τα δικαιώματα, ωφελήματα και υποχρεώσεις της Αρχής Λιμένων Κύπρου βάσει της συμφωνίας μεταφέρονται στην DP World. Επομένως, για να γίνει πιο κατανοητό, με τη λήξη ή τον τερματισμό της συμφωνίας του 1976 η περιουσία του σιλό Λεμεσού περιέρχεται στην κυριότητα της Αρχής Λιμένων Κύπρου και στη διαχείριση της DP World Limassol Ltd. Επιπλέον, η DP World με επιστολή ημερ. 24/11/2017 έδωσε τη συγκατάθεσή της για ανάθεση της χρήσης του σιλό Λεμεσού στον επενδυτή που θα επιλεγεί.
Σε μια προσπάθεια να μην περιέλθει το σιλό Λεμεσού στην κυριότητα της DP World Limassol Ltd χωρίς μάλιστα να πληρώσει ούτε ένα σεντ στο κράτος, αποφασίστηκε να ανανεωθεί η αρχική συμφωνία για τρία χρόνια μέχρι να γίνουν όλες οι απαραίτητες ενέργειες για την προκήρυξη μέχρι και την κατακύρωση του εν λόγω διαγωνισμού. Στη νέα συμφωνία διασφαλίζεται ότι το Κράτος, ως ο διάδοχος της Επιτροπής Σιτηρών μετά τη διάλυσή της και νέος ιδιοκτήτης του σιλό, διατηρεί το δικαίωμα ανανέωσης της συμφωνίας για το υπόλοιπο της δεύτερης 45ετούς περιόδου, δηλαδή 42 έτη.
Διαμετακομιστικός κόμβος για προμήθεια σιτηρών
Το υφιστάμενο σιλό είναι χωρητικότητας 60 χιλ. μ.τ. τόνων σιτηρών, ενώ σημειώνεται ότι ορισμένοι μεγάλοι επενδυτές που επέδειξαν ενδιαφέρον για ενοικίαση του σιλό Λεμεσού ζήτησαν να πληροφορηθούν για τη δυνατότητα επέκτασής του, ώστε να υπερδιπλασιαστεί η χωρητικότητα, για να μπορεί να λειτουργήσει ως διαμετακομιστικός κόμβος για προμήθεια σιτηρών σε χώρες της περιοχής. Σημειώνεται ότι επενδυτές επιθυμούν τη μετατροπή του σιλό σε κέντρο διακίνησης σιτηρών στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής και της Βορείου Αφρικής, ενέργεια που θα αποφέρει σημαντικά οικονομικά αλλά και άλλα οφέλη για τη Δημοκρατία.
