Όταν μας επισκεπτόταν ο αόρατος εχθρός, η χώρα μας, όπως και όλος ο πλανήτης, πήρε αμέσως μέτρα. Έκλεισαν σύνορα, τέθηκαν περιορισμοί και όλη η υφήλιος ανέμενε το εμβόλιο που θα μας επέτρεπε να επιστρέψουμε στην κανονικότητα μας. Υπήρχε, πάντως, παρά τον αρχικό τον πανικό, κάτι να αναμένεις, ελπίζοντας σε καλύτερες μέρες. Ο πόλεμος κατά της πανδημίας μάλιστα δεν είχε, στην αρχή τουλάχιστον, επιθετικά όπλα, αλλά διέθετε άμυνα. Ένα από τα πρώτα μηνύματα που πήραμε όλοι οι πολίτες στα κινητά μας το 2020 μάς ενημέρωνε πως μέχρι να βρεθεί το εμβόλιο η ασπίδα μας κατά της πανδημίας ήταν το τρίπτυχο «χέρια – μάσκες – αποστάσεις».

Τα θυμήθηκα αυτά σκεπτόμενος όσα συμβαίνουν τώρα στην Ουκρανία και βλέποντας όπως όλοι μας στις τηλεοράσεις χιλιάδες κόσμο να προσπαθεί να εγκαταλείψει τα σπίτια του για να γλιτώσει από έναν κανονικό πόλεμο και που όπως αποδεικνύεται δεν έχει να περιμένει κανένα εμβόλιο. Που δεν έχει επίσης καμία ασπίδα για να προστατευτεί. Παρόλα αυτά, εμάς η πρώτη μας έγνοια είναι πώς θα περιορίσουμε τις δικές μας απώλειες. Όχι εμάς μόνο, για να είμαστε δίκαιοι, αλλά και όλων των κρατών, που αναμένεται να επηρεαστούν οικονομικά ή άλλως πως. Αποδεικνύοντας, έτσι, πόσο λείπει πλέον η αλληλεγγύη μεταξύ της ανθρωπότητας, πόσοι ρηχοί γίναμε όλοι, παρά τις κατά καιρούς λεκτικές ευαισθησίες όσων μας κυβερνούν για την κλιματική αλλαγή, για το περιβάλλον και για βοήθεια προς τις αναπτυσσόμενες χώρες.

Το αποδείξαμε εξάλλου και με τα εμβόλια, αφού αρκετές χώρες συνεχίζουν ακόμα τη μάχη κατά του κορωνοϊού χωρίς όπλα και έχοντας μόνο ασπίδες. Έτσι, η ανησυχία και τα δημοσιεύματα για την τιμή της ενέργειας, για την αντίδραση των χρηματαγορών στη ρωσική εισβολή δεν  προκάλεσαν έκπληξη. Το ίδιο και η αντίδρασή μας εδώ στην Κύπρο. Ξέσπασε πόλεμος, τον βλέπουμε μέσα από τα κινητά μας και ανησυχούμε εάν θα έρθουν φέτος οι Ρώσοι και Ουκρανοί τουρίστες. Λογικές ανησυχίες που φανερώνουν όχι μόνο την… ευαισθησία μας, αλλά και πάλι τις παθογένειες του κυπριακού τουρισμού. Την εξάρτησή του από δυο – τρεις αγορές.

Οι προσπάθειες, πάντως, που γίνονται για άνοιγμα νέων αγορών βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη, με θετικές για την ώρα ενδείξεις, αν και το κτίσιμο νέων αγορών απαιτεί χρόνο. Αλλά και συλλογική προσπάθεια και από τους επιχειρηματίες του κλάδου. Το Υφυπουργείο Τουρισμού, τα αεροδρόμια, το Υπουργείο Μεταφορών συνεχίζουν να αυξάνουν τις πτήσεις και προς άλλους περιορισμούς, εξέλιξη που δημιουργεί κάποιες προσδοκίες ότι θα μετριαστούν πιθανές απώλειες, αλλά απαιτούνται κινήσεις και από τους ξενοδόχους. Εξάλλου, η πανδημία έδειξε πως τα μεμονωμένα ταξίδια και επισκέψεις κερδίζουν έδαφος έναντι του οργανωμένου τουρισμού. Μεμονωμένοι τουρίστες που μπορεί να γίνουν επαναλαμβανόμενοι, εφόσον μείνουν ικανοποιημένοι από τις παρεχόμενες υπηρεσίες και τη φιλοξενία της οποίας θα τύχουν.

Εξάλλου, ουδείς ανέμενε φέτος, παρά τις καλές προοπτικές, ότι θα γυρίζαμε πίσω στους αριθμούς του 2019, αλλά πως το 2022 θα είναι μια μεταβατική περίοδος. Και σε αντίθεση με τους Ουκρανούς, ο τουρισμός στη χώρα μας έχει και ασπίδα και όπλα να αντιμετωπίσει την κρίση. Ως εκ τούτου, απαιτείται αυτοσυγκράτηση, δράσεις για αντιμετώπιση των προκλήσεων που είναι αρκετές για τον τουρισμό και την οικονομία αλλά και αποδείξεις ότι έγνοια μας δεν είναι μόνο οι αριθμοί αλλά και οι άνθρωποι.