Λέμε συχνά πως ένα από τα θετικά των ανθρώπων στον τόπο μας είναι το πνεύμα φιλοξενίας που μας διακρίνει. Το αναφέρουμε με ικανοποίηση ως προτέρημα των κατοίκων της Κύπρου. Το πόσο εντελώς έξω πέφτουμε το βλέπει κανείς στην ανακοίνωση της Επιτρόπου Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού. Αφορμή ήταν οι απάνθρωπες συνθήκες διαβίωσης παιδιών και μεταναστών στο περιβόητο πλέον Κέντρο Υποδοχής Πουρνάρα. Τριάντα απ’ αυτά τα παιδιά προτίμησαν την περασμένη Τετάρτη να φύγουν από το Πουρνάρα και να περάσουν τη νύχτα στο δρόμο παρά να βιώνουν καταστάσεις που δεν αρμόζουν σε κανένα. Και μάλιστα όταν αυτά συμβαίνουν σε μια χώρα που κατά τα άλλα επαίρεται για την ευρωπαϊκή της υπόσταση, τον πολιτισμό και τη φιλοξενία της.

Λειτουργοί από το γραφείο της Επιτρόπου, Δέσπως Μιχαηλίδου, πήγαν επιτόπου στο Κέντρο «Υποδοχής» και διερεύνησαν το πώς διαβιώνουν εκεί ασυνόδευτοι ανήλικοι. «Οι συνθήκες που επικρατούν στους χώρους διαμονής είναι άθλιες και ανθυγιεινές. Σε κάθε δωμάτιο  διαμένουν περίπου 15 άτομα, τα οποία μοιράζονται συνήθως ανά δύο ένα κρεβάτι, ενώ κάποια παιδιά κοιμούνται στο πάτωμα σε κουβέρτες» ανέφερε η Επίτροπος στην ανακοίνωσή της. Και τόνισε πως σύμφωνα με τις μαρτυρίες των ίδιων των παιδιών «το πρωινό αποτελείτο από ένα μόνο μικρό κομμάτι ψωμί, χωρίς αυτό να συνοδεύεται από οποιοδήποτε ρόφημα» και ότι το απόγευμα παραχωρείται σε κάθε παιδί ένα μικρό μπουκαλάκι νερό για ολόκληρη τη μέρα.

Αυτή είναι η φιλοξενία σε παιδιά που υποχρεώθηκαν να φύγουν χωρίς τους γονείς από τον τόπο τους για να γλιτώσουν από δεινά και να εξασφαλίσουν ένα καλύτερο μέλλον. Το απίστευτο είναι ότι η κ. Μιχαηλίδου δεν παίρνει απάντηση στις επιστολές και τα τηλεφωνήματα που απευθύνει στον υπουργό Εσωτερικών. Είναι αξιοκατάκριτο μάλιστα το γεγονός ότι ακόμα και μετά τη δημόσια καταγγελία της Επιτρόπου, και μέχρι την Πέμπτη, ουδείς από τους αρμόδιους είχε ενδιαφερθεί για την τύχη όχι μόνο των τριάντα παιδιών, που προτίμησαν να φύγουν, αλλά και των υπολοίπων 270 ασυνόδευτων ανηλίκων που έμειναν στο Πουρνάρα. Όταν άκουσα την είδηση, θεώρησα ότι για την αδιαφορία των πολλών «κατοίκων» του Πουρνάρ, παίζει τελικά ρόλο και το χρώμα. Και σκέφθηκα αν οι αρχές θα μεταχειρίζονταν με τον ίδιο απάνθρωπο τρόπο Ευρωπαίους πολίτες που θα είχαν την ατυχία να βρεθούν έχοντες ανάγκη στην Κύπρο. 

Την επομένη το πρωί επιβεβαίωσα ότι το πνεύμα «φιλοξενίας» που μας διακρίνει αγγίζει τελικά και Ευρωπαίους. Ανθρώπους που έφυγαν από τα πεδία μαχών στην Ουκρανία, αναζητώντας καταφύγιο στην Κύπρο. Άκουσα, λοιπόν, στο ραδιόφωνο πως οι αρχές στο αεροδρόμιο ζητούσαν από τους ταλαιπωρημένους πρόσφυγες βιομετρικά διαβατήρια για να τους επιτρέψουν να μπουν στη χώρα. Και να ήταν μόνο αυτό. Τους ζητούσαν επίσης και συμπληρωμένο «Cyprus Flight Pass». Θα μου πείτε πως οι λειτουργοί εφάρμοζαν τους κανονισμούς και το νόμο. Θέλει, όμως, πολύ μυαλό για να καταλάβει κανείς πως όταν κάποιος τρέχει να γλιτώσει από τις σφαίρες, σε έναν τόπο χωρίς τρόφιμα και ηλεκτρισμό, δεν έχει τη δυνατότητα να μπει στο διαδίκτυο για να συμπληρώσει την αίτηση για τον Covid. Αμήχανος, ο εκπρόσωπος Τύπου του υπουργείου Εξωτερικών ψέλιζε ότι πολύ σύντομα αυτά θα αλλάξουν σε ότι αφορά των υποδοχή των Ουκρανών προσφύγων. Και παρέπεμψε για περισσότερα στο υπουργείο Εσωτερικών. Πάλι εκεί καταλήγουμε, στο υπουργείο Εσωτερικών, όταν διαπιστώνουμε ολιγωρία και αδιαφορία του κράτους για συνανθρώπους μας που δεν έχουν την «τύχη» να είναι Κύπριοι πολίτες. Εδώ που τα λέμε το κράτος «τιμωρεί» με τη συμπεριφορά του και Κύπριους, πόσω μάλλον αλλοδαπούς και δη έγχρωμους.

Θα ένιωθα πραγματικά καλύτερα, αν μπορούσα να σας πω ότι μαθαίνουμε από τα λάθη μας. Δυστυχώς κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει. Στην Κύπρο ο κόσμος έζησε πόλεμο, χάθηκαν ζωές και περιουσίες, το νησί διχοτομήθηκε και ουδείς διερωτάται αν φταίμε κι εμείς κάπου γι αυτό που συνέβη. Ακούει κανείς συνέχεια ότι φταίνε οι άλλοι, οι κακοί που μόνο τους μέλημα είναι να βλάψουν το κατακαημένο αυτό τόπο και τους ανθρώπους τους. Τελικά, είναι καιρός να αναγνωρίσουμε και τα δικά μας σφάλματα. Που είναι πολλά. Ειδάλλως, κάθε απόπειρα για βελτίωση και πραγματική πρόοδο θα είναι ουτοπική.

Ελεύθερα, 13.3.2022.