Η πανδημία COVID-19 ανάγκασε όλους μας να προσαρμοζόμαστε γρήγορα στις μεταβαλλόμενες συνθήκες. Η ανθρωπότητα αναγκάζεται να αλλάξει ρυθμούς ζωής. Ως επακόλουθο της πανδημίας, η απομόνωση στο σπίτι είναι συχνό φαινόμενο και εισβάλλει για τα καλά στη ζωή μας. Η νέα πραγματικότητα έχει αυξήσει τις απαιτήσεις έτσι ώστε οι εσωτερικοί δημόσιοι και ιδιωτικοί χώροι να παρέχουν ασφάλεια στη χρήση και να είναι προσβάσιμοι και φιλικοί προς το περιβάλλον. Δυστυχώς, η εμπειρία ήταν πρωτόγνωρη για όλους και σίγουρα η καταγραφή και μελέτη σημερινών δεδομένων θα αποτελέσουν σημαντικά εργαλεία για τα επόμενα βήματα που θα πρέπει να πραγματοποιηθούν αφού η απομόνωση στα σπίτια ήταν καθοριστική για την πρόληψη της εξάπλωσης των λοιμώξεων.

Η τεχνική έκθεση ISO/TR 22845:2020, Resilience of buildings and civil engineering works αποτελεί μια εναλλακτική μορφή πρότυπου και είναι ένα καλό σημείο εκκίνησης, διότι παρέχει ένα δείκτη τυπικών υφιστάμενων πληροφοριών σχετικά με τις έννοιες, τον κίνδυνο καταστροφών και τα μέτρα που θα πρέπει να ληφθούν για την ανθεκτικότητα των κτηρίων και των έργων πολιτικής μηχανικής.

Στα σκαριά βρίσκεται και η εκπόνηση ακόμη μιας σχετικής τεχνικής έκθεσης με σκοπό να παρέχει κατευθυντήριες οδηγίες όσον αφορά στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας των κτηρίων και τη μείωση κινδύνων εν καιρώ πανδημίας και έτσι να αποτελέσει εργαλείο για μελλοντική ανάπτυξη προτύπων. Πιο συγκεκριμένα, για την αντιμετώπιση της πανδημίας COVID-19, βρίσκονται σε εξέλιξη εργασίες για την εκπόνηση της διεθνούς τεχνικής έκθεσης Buildings and civil engineering works – Building resilience strategies related to public health emergencies – Compilation of relevant information.

Η εν λόγω έκθεση θα παρέχει πληροφορίες σχετικά με τη συλλογή και καταγραφή πληροφοριών αναφορικά με τα κτήρια από πολλαπλές καταστάσεις έκτακτης ανάγκης στον τομέα της δημόσιας υγείας ανά το παγκόσμιο, θα περιλαμβάνει επίσης την καταγραφή και τη διερεύνηση τυπικών περιπτώσεων, μέτρων έκτακτης ανάγκης και κατευθυντήριων γραμμών, με σκοπό τη βελτίωση του ρόλου των κτηρίων και των εγκαταστάσεών τους σε σχέση με τα πρότυπα  και πλαίσια που εκδίδονται από τις εθνικές και τοπικές Κυβερνήσεις κατά τη διάρκεια ή και μετά την κατάσταση έκτακτης ανάγκης στον τομέα της δημόσιας υγείας. 

Στις περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης στον τομέα της δημόσιας υγείας θα καταγράφουν από τη μια πλευρά αρνητικές πτυχές που έχουν διαφανεί για  διάφορους τύπους κτηρίων που δεν μπόρεσαν να ανταποκριθούν ικανοποιητικά εν καιρώ πανδημίας και από την άλλη θα καταγράφουν τις θετικές πτυχές που διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο στη μείωση της εξάπλωσης του ιού.

Τον τελευταίο χρόνο, οι Κυβερνήσεις προχωρούν με την έκδοση κατευθυντήριων οδηγιών έκτακτης ανάγκης, χωρίς δυστυχώς όλες αυτές να αποδεικνύονται αποτελεσματικές. Η τεχνική έκθεση θα παρέχει πληροφορίες για οδηγίες που έχει διαφανεί σε μεγάλο βαθμό η αποτελεσματικότητά τους ενώ παράλληλα θα μελετηθούν περαιτέρω με σκοπό τη βελτίωσή τους. Επιπρόσθετα, θα παρέχει πληροφορίες για τις ενέργειες έκτακτης ανάγκης που θα πρέπει να υλοποιηθούν λαμβάνοντας υπόψη τα μέχρι σήμερα αποτελεσματικά μέτρα που έχουν παρθεί αλλά και τις πληροφορίες για ενέργειες που αποδείχθηκαν μη αποτελεσματικές.  

Τέλος η έκθεση θα περιλαμβάνει προβληματισμούς και έρευνες έτσι ώστε να διαφανεί πώς η κατασκευή ενός κτηρίου επηρεάζει την εξάπλωση του ιού, με σκοπό να πραγματοποιηθούν αλλαγές που θα επιτρέπουν στις κτηριακές εγκαταστάσεις να αποτρέπουν την εξάπλωση του ιού.

Η υγεία και η ασφάλεια, το περιβάλλον και η άνεση είναι οι τρεις κύριες πτυχές των κτηρίων που έχουν δοκιμαστεί κατά τη διάρκεια της πανδημίας και ως εκ τούτου αναμένεται να υποστούν σημαντικές μετατροπές προς τη βιωσιμότητα. Τα κτήρια θα πρέπει να παρέχουν προστατευτικά μέτρα για την υγεία και την ασφάλεια στους ενοίκους τους, όπως την εφαρμογή νέων τεχνολογιών, τη μείωση της πιθανότητας μόλυνσης και την ανάπτυξη πράσινων χώρων που θα συμβάλουν στην αποκατάσταση και τη βελτίωση της ψυχικής υγείας.

Είναι επιτακτική ανάγκη να δράσουμε σήμερα και ο Διεθνής Οργανισμός Τυποποίησης (ISO) έχει ήδη αρχίσει. Είναι ευθύνη μας προς τις επόμενες γενιές. Οι εκθέσεις που έχουν δημοσιευθεί αλλά και αυτές που βρίσκονται στο στάδιο της εκπόνησης θα αποτελέσουν σημαντικά εργαλεία για ανάπτυξη μελλοντικών προτύπων. Η πανδημία COVID-19 έχει επιφέρει αλλαγές και επιβάλλεται να αλλάξουμε τον τρόπο με τον οποίο σχεδιάζουμε τους χώρους διαβίωσής μας και να επαναξιολογήσουμε τις απαιτήσεις βιωσιμότητας των κτηρίων.

Η υιοθέτηση, εφαρμογή και προώθηση ευρωπαϊκών και διεθνών προτύπων στην Κύπρο πραγματοποιούνται μέσω του Κυπριακού Οργανισμού Τυποποίησης (CYS), ο οποίος είναι ο εθνικός φορέας τυποποίησης της χώρας. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να προμηθευτούν τα πρότυπα από το Κέντρο Πληροφόρησης και Εξυπηρέτησης (ΚΕΠΕ) του CYS.

*Η Άννα Διονυσίου είναι πολιτικός μηχανικός και εργάζεται ως λειτουργός Τυποποίησης στον Κυπριακό Οργανισμού Τυποποίησης (CYS).