Δύο μήνες μετά το κλείσιμο των συνόρων και το lockdown, κάποια ευρωπαϊκά κράτη άρχισαν να ανακοινώνουν ημερομηνίες που θα επιτρέψουν τη διακίνηση των πολιτών τους σε άλλες χώρες, ενώ χθες η Κομισιόν κοινοποίησε μια κοινή προσέγγιση στη σταδιακή άρση των περιορισμών στα σύνορα που είχαν επιβάλει οι χώρες-μέλη. Αυτό περίμενε και η Κύπρος προκειμένου να ολοκληρώσει το σχέδιο δράσης -που είναι στα σκαριά- για το άνοιγμα των αερομεταφορών. Οι τουριστικοί φορείς -και όχι μόνο- αναμένουν τις λεπτομέρειες για τη λειτουργία των αεροδρομίων και με ποιες χώρες θα γίνει η αρχή.
 
Κριτήριο δεν θα είναι η απόσταση, όπως ξεκαθάρισε η Κομισιόν αλλά τα παρόμοια επιδημιολογικά χαρακτηριστικά, ενώ για τις λεπτομέρειες πέταξε την μπάλα στα κράτη μέλη. Δηλαδή, το κάθε κράτος μέλος θα επιδιώξει να συνάψει συμφωνίες με άλλες χώρες για να καθορίσουν κατά πόσο θα χρειάζεται από τον ταξιδιώτη ένα υγειονομικό πιστοποιητικό (τεστ κορωνοϊού) για είσοδο σε κάποια άλλη χώρα.
 
Η Κύπρος καλείται να κάνει συμμαχίες με χώρες που έχουν τους ίδιους επιδημιολογικούς δείκτες, προκειμένου, ίσως, να συμφωνήσει σε «χαλαρότερα» μέτρα ασφαλείας. Δηλαδή, την αποφυγή του υγειονομικού πιστοποιητικού εάν ταξιδέψει κάποιος σε χώρες όπου υπάρχει μικρός ή και μηδενικός αριθμός κρουσμάτων.
 
Αυτές είναι και οι χώρες oι οποίες χειρίστηκαν έγκαιρα κι αποτελεσματικά την πανδημία, όπως η Αυστρία, το Ισραήλ, η Ελλάδα, η Μάλτα και η Κύπρος. Η Κύπρος θα συζητήσει με αυτές τις χώρες για να βολιδοσκοπήσει τις προθέσεις τους. Από εκεί και πέρα, θα υπάρξουν χώρες που θα ζητήσουν το υγειονομικό πιστοποιητικό, γι’ αυτό και η πορεία της πανδημίας και οι επιδημιολογικοί δείκτες θα είναι καθοριστικοί στην επίτευξη συμφωνίας.
 
Όπως είχε αναφέρει ο υπουργός Μεταφορών Γιάννης Καρούσος, θα υπάρξουν διμερείς συμφωνίες με κάθε χώρα, ενώ ο υφυπουργός Τουρισμού Σάββας Περδίος δήλωσε ότι στο επίκεντρο των συζητήσεων βρίσκεται και το υγειονομικό πιστοποιητικό. 
 
«Η υποχρέωση κάποιου να κάνει εξετάσεις για τον κορωνοϊό προκειμένου να ταξιδέψει, είναι κάτι που συζητείται αυτή τη στιγμή», ανέφερε σε παρέμβασή του στο Omega, εκτιμώντας ότι είναι μια καλή λύση διότι θα παρέχει μια στοιχειώδη ασφάλεια στους επισκέπτες. Σύμφωνα με τον κ. Περδίο, ο κόσμος δεν φοβάται να έρθει διακοπές στην Κύπρο, αλλά, αυτό που φοβάται είναι να ταξιδέψει με αεροπλάνο. «Επομένως, εκείνο που προσφέρει το πιστοποιητικό είναι η γνώση ότι κατά τη διάρκεια του ταξιδιού συνταξιδεύει με άτομα που έχουν κάνει το τεστ». Επεσήμανε ότι η Κύπρος που έχει κάνει καλή δουλειά ίσως επωφεληθεί κάποιων χαλαρώσεων στο κομμάτι της διακίνησης, τονίζοντας ότι μπορεί κάποιες χώρες να μην ζητήσουν ένα τέτοιο πιστοποιητικό. 

Αντιδράσεις

Οι διαφαινόμενες θετικές προτάσεις της ΕΕ, αποτελούν το πρώτο βήμα επανεκκίνησης του τουρισμού, όπως δηλώνουν στον «Φ» οι σύνδεσμοι της τουριστικής βιομηχανίας. Πλέον, η έναρξη πτήσεων, οι διακρατικές συμφωνίες, τα πρωτόκολλα λειτουργίας, η στήριξη της εργασίας και τα εργαλεία ρευστότητας, θα καθορίσουν τη συνέχεια.

Μιλώντας στον «Φ», ο πρόεδρος του ΠΑΣΥΞΕ Χάρης Λοϊζίδης, δήλωσε ότι οι αποφάσεις της Κομισιόν είναι ικανοποιητικές καθώς μπαίνουν κάποιες κατευθυντήριες γραμμές (παρά κανόνες) στους τρόπους διεξαγωγής των ταξιδιών. Αξιολογεί, μάλιστα, ως θετικό το ότι αφήνεται μεγάλο περιθώριο στα κράτη μέλη, ενώ τόνισε ότι προκαλεί ανακούφιση η υιοθέτηση του θεσμού των voucher. «Επίσης, το πλαίσιο που αφορά συγκεκριμένα τα ξενοδοχεία είναι καλό και θα χτίσουμε πάνω σε αυτό προκειμένου να οριστικοποιήσουμε τα δικά μας πρωτόκολλα», σχολίασε ο κ. Λοϊζίδης. Ικανοποιημένος δηλώνει και ο επίτιμος πρόεδρος του ACTA (Σύνδεσμος Ταξιδιωτικών Πρακτόρων Κύπρου) Άκης Κελεπέσιης, προσθέτοντας ότι η μπάλα πλέον βρίσκεται στα κράτη μέλη. «Είναι ενθαρρυντικά τα μέτρα εκ πρώτης όψεως και θα λειτουργήσουν προς όφελος της τουριστικής βιομηχανίας», σημείωσε, προσθέτοντας ότι θα αναμένει να δει τι συμφωνίες θα κάνουν τα κράτη μεταξύ τους: εάν δηλαδή θα γίνονται τα τεστ του κορωνοϊού πριν από κάθε ταξίδι ή όχι. Πάντως, από την πλευρά του ο πρόεδρος του ΣΤΕΚ, Άκης Βαβλίτης, επιμένει στην υποχρεωτική εξέταση κάποιου ταξιδιώτη για το τεστ του κορωνοϊού διότι θα μηδενίσει τους κινδύνους. Παράλληλα, ο κ. Βαβλίτης εισηγήθηκε ότι το κράτος θα μπορούσε να διαθέσει κάποιες κλίνες μόνο για τους τουρίστες. «Είναι κάτι που θα προκαλέσει περαιτέρω ασφάλεια στους ξένους επισκέπτες», ανέφερε, προσθέτοντας ότι είναι σημαντικό να υπάρχει επαρκής χωρητικότητα του συστήματος υγείας τόσο για τους ντόπιους όσο και για τους ξένους τουρίστες. 

Και η Κυβέρνηση εμφανίζεται ικανοποιημένη με τις ανακοινώσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Μάλιστα, ο υφυπουργός έστειλε το μήνυμα ότι η Κύπρος θα είναι έτοιμη να υποδεχτεί τουρίστες σε ενάμιση μήνα, με την Ελλάδα να είναι η πρώτη χώρα με την οποία θα ανοίξουν οι πτήσεις.

Χαμηλά οι τιμές

Πάντως, όπως σχολιάζουν οι τουριστικοί πράκτορες, οι τιμές των αεροπορικών εισιτηρίων αυτήν τη στιγμή είναι σε χαμηλά επίπεδα, ενώ η απόφαση για τη μη ύπαρξη κενής θέσης ανάμεσα στους επιβάτες θα συμβάλει στο να παραμείνουν χαμηλές οι τιμές. 

Σύμφωνα με τον Σάββα Περδίο, η Κύπρος και η Ελλάδα πίεσαν προς αυτή την κατεύθυνση επειδή θα ήταν πλήγμα για τη βιωσιμότητα των αεροπορικών εταιρειών. Σύμφωνα με τον υφυπουργό, είναι λογικό οι τιμές, αυτή τη στιγμή, να είναι χαμηλότερες του κανονικού. Συνέστησε, ωστόσο, στους επιβάτες να κρατήσουν μικρό καλάθι γιατί όπως εκτίμησε, δεν θα παραμείνουν αυτά τα δεδομένα. «Θα εξαρτηθούν τα πάντα από το ποιες αεροπορικές εταιρείες θα διασφαλίσουν τη βιωσιμότητά τους και θα διατηρήσουν τα δρομολόγια προς την Κύπρο», κατέληξε.  

Σημαντική αβεβαιότητα

Παρά τα σταδιακά βήματα που γίνονται, υπάρχουν και πολλοί άλλοι παράγοντες που θα πρέπει να σταθμιστούν. Για παράδειγμα, ο τρόπος που θα κινηθούν οι ταξιδιωτικοί πράκτορες αλλά και οι αεροπορικές εταιρείες. Αντίστοιχα σημαντική είναι και η υγειονομική κατάσταση σε κάθε χώρα και ειδικά σε Ηνωμένο Βασίλειο και Ρωσία που αποτελούν τις παραδοσιακά μεγάλες αγορές για την Κύπρο, με τα μέχρι στιγμής δεδομένα να είναι ιδιαίτερα αρνητικά. 

Σε έρευνα που δημοσιοποίησε χθες η PwC Κύπρου εκτιμά πως η πτώση στην Καθαρή Προστιθέμενη Αξία από τους τομείς των ξενοδοχείων και εστιατορίων θα κυμανθεί μεταξύ -60% και -93% αναλόγως του εύρους της ύφεσης. Στα ίδια πλαίσια, καταγράφονται και οι μεγάλες επιφυλάξεις των ξενοδόχων κατά πόσον θα επαναλειτουργήσουν φέτος τα ξενοδοχεία τους, αν δεν έχουν πληρότητες που να ικανοποιούν σε κάποιο βαθμό τη δημιουργία λειτουργικού κέρδους.