Είναι γεγονός πως ως  εργαζόμενοι, ως κοινωνία και γενικότερα ως χώρα, την τελευταία οκταετία περάσαμε πολύ δύσκολες ώρες στα εργασιακά και κοινωνικοοικονομικά μας πράγματα.

Ο δημοσιονομικός εφιάλτης που εμφανίσθηκε το 2011 και η μετέπειτα κατάρρευση του τραπεζικού συστήματος έσυραν τον τόπο σε οδυνηρές περιπέτειες. Ασφαλώς, το βαρύτερο τίμημα πλήρωσαν όσοι έχασαν την εργασία τους και οι μικρομεσαίοι εισοδηματίες που είδαν τα εισοδήματά τους να μειώνονται λόγω της επελθούσας κρίσης, αλλά και οι καταθέτες των δύο συστημικών τραπεζών που έχασαν ολόκληρες περιουσίες εν μια νυχτί.

Μέσα στο διαμορφωθέν σκηνικό της βαθιάς οικονομικής ύφεσης που έπληξε την Κύπρο με φόντο το τροϊκανό μνημόνιο, τα εργατικά συνδικάτα με τη ΣΕΚ σε πρωταγωνιστικό ρόλο συνέβαλαν καθοριστικά στην τιτάνια προσπάθεια οικονομικής ανόρθωσης. Πρώτιστο μέλημα ήταν η διαφύλαξη της εργασιακής ομαλότητας με αποφυγή συγκρούσεων στους χώρους εργασίας, σε μια προσπάθεια να κρατηθεί αλώβητη η εμπιστοσύνη ντόπιων και ξένων επενδυτών στην κυπριακή οικονομία.  Παράλληλα, οι εργαζόμενοι τόσο στον δημόσιο όσο και τον ιδιωτικό τομέα, με καθοδήγηση των συνδικάτων, αποδέκτηκαν μείωση απολαβών προκειμένου να τονωθούν τα δημόσια οικονομικά και να ανακάμψει η οικονομία το γρηγορότερο.
Δυστυχώς, κατά την περίοδο της οικονομικής κρίσης, κυρίως την τετραετία 2013 – 16, ήκμασε η αδήλωτη και η παράνομη εργασία λόγω της υψηλής ανεργίας που άγγιξε πρωτόγνωρα ύψη για τα κυπριακά δεδομένα. Ιδιαίτερα στην οικοδομική βιομηχανία και στον ευρύτερο τομέα του τουρισμού-επισιτισμού, παρατηρήθηκαν φαινόμενα στυγνής εργασιακής εκμετάλλευσης με πρωτεργάτες επιτήδειους εργοδότες που δεν σεβάστηκαν καθόλου τα εργασιακά θέσμια. Σε πλείστες περιπτώσεις ο θεσμός των συλλογικών συμβάσεων επλήγη βαρύτατα ηλεκτρίζοντας επικίνδυνα τις εργασιακές σχέσεις. Παρά ταύτα, το συνδικαλιστικό κίνημα επέδειξε ψυχραιμία, σύνεση και υπευθυνότητα προκειμένου να αποτραπεί η σύγκρουση που θα οδηγούσε αναπόδραστα σε εμβάθυνση της κρίσης και περαιτέρω επιδείνωση του οικονομικού κλίματος. 

Πρόσφατα, η Βουλή ψήφισε τη νομοθεσία για καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας. Ωστόσο, η νομοθεσία αυτή παραμένει γράμμα κενό αν δεν ψηφισθούν και τεθούν σε εφαρμογή οι κανονισμοί που διέπουν τη σύσταση και λειτουργία της Ενιαίας Υπηρεσίας Επιθεωρητών, συμβάλλοντας καταλυτικά στην εξάλειψη κάθε μορφής παρανομίας που παρατηρείται στους χώρους εργασίας. Επίσης, τον τελευταίο καιρό, μια νέα μορφή επισφαλούς απασχόλησης, η λεγόμενη αγορά υπηρεσιών, έχει εισαχθεί παράτυπα στην αγορά εργασίας, με αποτέλεσμα να πλήττονται τα δικαιώματα των εργαζομένων και να δημιουργούνται επισφαλείς θέσεις εργασίας με δυσμενέστερους όρους απασχόλησης. Αυτή η εξέλιξη σε συνδυασμό με την παραβίαση των συλλογικών συμβάσεων προκάλεσαν επικίνδυνο μείγμα σε βάρος της εργασιακής ειρήνης. 

Είναι γεγονός ότι από πέρυσι, η οικονομική κατάσταση στην Κύπρο, μετά από έξι χρόνια παρατεταμένης κρίσης και βαθιάς ύφεσης, μπήκε σε τροχιά ανάκαμψης. Φέτος, προβλέπονται ρυθμοί ανάπτυξης που θα ξεπεράσουν το 4% καταγράφοντας ευοίωνες προοπτικές για το αύριο. Παράλληλα, η ανεργία μειώνεται σταδιακά, πέφτοντας σε μονοψήφιο αριθμό, κάτι που στέλλει αισιόδοξα μηνύματα στο μέτωπο της απασχόλησης. Καλούμε, λοιπόν, το εργατικό δυναμικό του τόπου με αιχμή τη νέα γενιά να αξιοποιήσει τις ευκαιρίες που δημιουργούνται, λαμβάνονατας  σοβαρά υπ’ όψιν τους πως η οργάνωσή τους στα εργατικά συνδικάτα αποτελεί μοναδική ομπρέλα προστασίας στην επαγγελματική τους σταδιοδρομία.

Στο νέο σκηνικό που διαμορφώνμεται στην αγορά εργασίας και με δεδομένο ότι οι νευραλγικοί τομείς του τουρισμού και των οικοδομών-κατασκευών απογειώνονται, πιστεύουμε βαθύτατα ότι προβάλλει αδήριτη η ανάγκη δημιουργίας μιας νέας σχέσης εμπιστοσύνης μεταξύ εργοδοτών και εργατικών συνδικάτων. Αυτή η σχέση πρέπει να εδράζεται σε ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο τιμής που θα διέπει τις σχέσεις των κοινωνικών εταίρων και θα επικεντρώνεται στον σεβασμό των θεσμίων αλλά και στην επίλυση των εργατικών διαφορών μέσα σε ανοιχτό πνεύμα υψηλής κοινωνικής ευθύνης. Αυτό θα ‘ναι και το εφαλτήριο για νέα κοινωνικοοικονομικά επιτεύγματα προς όφελος των εργαζομένων, των εργοδοτών και της κοινωνίας ευρύτερα. 

Ήρθε η ώρα να γίνει συνείδηση όλων των συντελεστών της παραγωγικής διαδικασίας ότι με την αγαστή σχέση εργοδοτών-εργατικών συνδικάτων με άξονα τον αλληλοσεβασμό αλλά και την προσήλωση στον κοινό στόχο της δίκαιης ανάπτυξης, ο τόπος θα προχωρήσει μπροστά προς όφελος όλων.

*Αρχισυντάκτης ΕΡΓΑΤΙΚΗΣ ΦΩΝΗΣ.