Η σοβαρότερη κατάσταση έκτακτης ανάγκης που έχουν αντιμετωπίσει οι ΗΠΑ εδώ και δεκαετίες “έτυχε στη βάρδια” ενός μοναδικά ακατάλληλου προέδρου.

Σε μια εποχή κατά την οποία ο κόσμος θα έπρεπε να αποζητεί τη σοφία και την άσκηση ηγεσίας από πλευράς του Λευκού Οίκου, εκείνο που βρίσκει στη θέση τους είναι μόνον το χαρακτηριστικό μείγμα ανικανότητας και ανειλικρίνειας του Ντόναλντ Τραμπ.

Τα φληναφήματά του την περασμένη εβδομάδα περί “καταπολέμησης” του ιού μέσω κατάποσης απολυμαντικού ήταν ένα πραγματικό δώρο για τους κωμικούς, ωστόσο, όπως ισχύει πάντα με τον Τραμπ, το “αστείο” είναι σε βάρος μας.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Ο κορωνοϊός θα καταστήσει τις μεγάλες εταιρείες κυρίαρχες

Ευτυχώς, πολλοί δήμαρχοι και κυβερνήτες (αν και όχι όλοι) έχουν ανταποκριθεί στην πρόκληση, αναλαμβάνοντας δράση, ακολουθώντας με επιμέλεια τις οδηγίες της επιστήμης, επικοινωνώντας αξιόπιστες πληροφορίες και συνεργαζόμενοι μεταξύ τους.

Στην Ουάσινγκτον, η Ομοσπονδιακή Κεντρική Τράπεζα (Federal Reserve) προχώρησε σε άμεσες και ολοκληρωμένες παρεμβάσεις για την υποστήριξη του χρηματοοικονομικού συστήματος.

Ακόμη και το Κογκρέσο, παρ’ όλη τη γενική δυσλειτουργικότητά του, ενήργησε εντυπωσιακά γρήγορα, αν αναλογιστεί κανείς την παράδοσή του στην “παράλυση” λόγω των κομματικών διαξιφισμών.

Το ομοσπονδιακό σύστημα διακυβέρνησης “σώζει” τις ΗΠΑ

Ένα από τα πλεονεκτήματα του – ομοσπονδιακού τύπου – συστήματος διακυβέρνησης των ΗΠΑ είναι ότι έχει αρκετή ισχύ και βάθος προκειμένου να συνεχίζει να λειτουργεί ακόμη και στην περίπτωση κατά την οποία το άτομο το οποίο βρίσκεται στην θέση του αρχηγού του κράτους δεν είναι αντάξιο του ρόλου που έχει αναλάβει.

Σε διεθνές επίπεδο, ωστόσο, η εικόνα είναι πολύ ανησυχητική. Η παραίτηση της Αμερικής από την άσκηση ηγεσίας σε μια κρίση η οποία απαιτεί διεθνή συνεργασία είναι ένα πρόβλημα πολύ δυσκολότερο ως προς την αντιμετώπισή του.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Οι επιστήμονες συμβουλεύουν, αλλά οι πολιτικοί αποφασίζουν

Η πανδημία του κορονοϊού είναι μια παγκόσμια κατάσταση έκτακτης ανάγκης η οποία καθιστά και αναγκαία και δυνατή την ευθυγράμμιση των κυβερνήσεων ως συμμάχων σε έναν πόλεμο ενάντια στην ασθένεια. Ωστόσο αυτό δεν συνέβη.

Οι πόροι – υλικά, πληροφορίες, έρευνα – θα έπρεπε να έχουν κατανεμηθεί με τέτοιο τρόπο που να μην υπάρχει σπατάλη τους, ούτε αλληλεπικαλύψεις.

Οι έλεγχοι επί εξαγωγών αναγκαίου εξοπλισμού θα έπρεπε να είχαν συζητηθεί και ρυθμιστεί σε διεθνή βάση – και μόνο στον βαθμό που θα ήταν απαραίτητοι. Αντ’ αυτού, οι διάφορες χώρες τελικά τούς επέβαλαν μονομερώς.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) και άλλοι διεθνείς οργανισμοί θα έπρεπε να έχουν αναγνωριστεί ως ζωτικής σημασίας παγκόσμια περιουσιακά στοιχεία, με ανάλογη χρηματοδότηση και στελέχωση. Ο πρόεδρος Τραμπ, σε μια προσπάθεια να αποσείσει τις ευθύνες από τον Λευκό Οίκο, ανακοίνωσε ότι θα παρακρατούσε χρηματικούς πόρους από τον ΠΟΥ.

Το κόστος της “ηγεσίας” Τραμπ θα μετρηθεί με ανθρώπινες ζωές και θέσεις εργασίας

Η πλήρης αποτυχία του προέδρου να διαδραματίσει ηγετικό ρόλο στον συντονισμό της παγκόσμιας απάντησης στην κρίση έχει ένα τρομακτικό κόστος, το οποίο πιθανότατα θα φανεί τόσο στον αριθμό των χαμένων ζωών, όσο και σε εκείνον των χαμένων θέσεων εργασίας.

Πριν από το χτύπημα της πανδημίας, ένα χρηματιστήριο το οποίο είχε φτάσει “στον Θεό” συγκάλυπτε βαθιά οικονομικά προβλήματα, συμπεριλαμβανομένων των ασθενών κεφαλαιακών επενδύσεων, των χαμηλών ρυθμών ανάπτυξης και της αύξησης των ανισότητων, φαινομένων τα οποία επιδεινώνονταν από τους λανθασμένους και αντιπαραγωγικούς εμπορικούς πολέμους, αλλά και τις φορολογικές πολιτικές του Τραμπ.

Πλέον, εάν η επίθεση του Τραμπ στο σύστημα του διεθνούς εμπορίου συνεχιστεί, η οικονομική ανάκαμψη, όταν και όποτε επιτευχθεί, θα είναι αργή και χλιαρή.

Όλα αυτά τα ζητήματα θα έπρεπε να αποτελούν προτεραιότητες στην ατζέντα του προέδρου. Αυτό δεν συμβαίνει – η εμμονή του με τη μεταχείριση του ίδιου από πλευράς των μέσων μαζικής ενημέρωσης παραμένει κομβική – και σε πολλά επίπεδα αυτό το γεγονός έκανε απλώς τα πράγματα χειρότερα.

Υπάρχουν όμως τόσα πολλά που οι υπόλοιπες κυβερνήσεις ανά τον κόσμο μπορούν να κάνουν προκειμένου να καλύψουν το κενό. Ενεργώντας σε συνεργασία με φιλανθρωπικούς οργανισμούς και προσωπικότητες, αλλά και συμμάχους τους από τον επιχειρηματικό κόσμο ανά τον πλανήτη, πρέπει πραγματικά να κάνουν ό, τι μπορούν.

Σε ποιον εναπόκειται ο “βαρύς” ρόλος της άσκησης ηγεσίας

Για παράδειγμα: Η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Συνολική και Προοδευτική Συμφωνία για την Εταιρική Σχέση των Δύο Πλευρών του Ειρηνικού και άλλες περιφερειακές προσπάθειες εταιρικής συνεργασίας και αλληλοβοήθειας θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην κάλυψη του κενού.

Η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιαπωνία, το Ηνωμένο Βασίλειο και άλλες δυνάμεις μπορούν να συνεργαστούν για την κινητοποίηση της Ομάδας των G20.

Η Κίνα μπορεί να διαδραματίσει ρόλο στην παροχή ελάφρυνσης χρέους και στην προμήθεια εξοπλισμού στις αναπτυσσόμενες χώρες. Όλες οι παραπάνω κυβερνήσεις πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι με τον Λευκό Οίκο στο περιθώριο, πρέπει να βγουν μπροστά – και γρήγορα.

Οι μη κυβερνητικές οργανώσεις (ΜΚΟ) και τα ιδρύματα πρέπει επίσης να αναλάβουν περισσότερα βάρη. Οι συμμαχίες που συναρθρώνουν φιλανθρωπικές, εταιρικές, κρατικές και δημοτικές προσπάθειες για την καταπολέμηση του ιού έχουν αποδειχθεί ήδη πολύτιμες.

Το Ίδρυμα Bill & Melinda Gates ξοδεύει ήδη πολλά για την ανάπτυξη εμβολίων και θεραπειών και για αρωγή προς την Αφρική και τη Νότια Ασία. Το ίδρυμα Bloomberg Philanthropies έχει αναλάβει πρωτοβουλίες προκειμένου να βοηθήσει πόλεις ως προς την διαχείριση της πανδημίας και προκειμένου να υποστηρίξει ευάλωτες χώρες με χαμηλό και μεσαίο μέσο εισόδημα, μέσω της συνεργασίας του με τον ΠΟΥ.

Η περιφρόνηση του Τραμπ για τη διεθνή συνεργασία θα πρέπει να ατσαλώσει όσους φιλοδοξούν να παίξουν ηγετικό ρόλο, τόσο εντός των ΗΠΑ, όσο και σε όλο τον κόσμο.

Φυσικά, η ηγεσία ενός προέδρου των ΗΠΑ δεν μπορεί να υποκατασταθεί πλήρως. Ωστόσο, σε μια εποχή πολέμου, πρέπει να πολεμούμε με τα όπλα και τον στρατό που έχουμε.

Του Michael R. Bloomberg

Capital.gr/BloombergOpinion