Η Μεγάλη Βδομάδα για τα κόμματα της αντιπολίτευση και την προοπτική δημιουργίας μίας ευρύτερης συνεργασίας ενόψει προεδρικών εκλογών έχει ήδη φτάσει. Ο Γολγοθάς της όλης διαδικασίας με πρωταγωνιστές το ΑΚΕΛ και το ΔΗΚΟ ήταν αρκετά μακρύς και σίγουρα δεν θα λάβει τέλος πριν το άνοιγμα των καλπών το 2023 για κανένα κόμμα και κανέναν υποψήφιο. Το τέλος της βδομάδας αυτής ωστόσο, θα δώσει κατά πάσα πιθανότητα και την απάντηση στο μεγάλο ερώτημα που απασχολεί τον πολιτικό κόσμο σε σχέση με τις ζυμώσεις που αφορούν τις προεδρικές εκλογές ως προς τη συνεργασία ή όχι των δύο μεγάλων κομμάτων της αντιπολίτευσης. 

Παρά το γεγονός ότι βρισκόμαστε κυριολεκτικά στο παρά πέντε της διαδικασίας, το σκηνικό εξακολουθεί να είναι θολό με ακόμα και τους ίδιους τους πρωταγωνιστές να μην μπορούν να εκφράσουν μία ασφαλή εκτίμηση για το πώς θα εξελιχθεί η τελευταία και καθοριστική συνάντηση Στέφανου Στεφάνου και Νικόλα Παπαδόπουλου όταν και εφόσον αυτή προγραμματιστεί. Ακόμα και οι πιο στενοί συνεργάτες των δύο πολιτικών αρχηγών δηλώνουν άγνοια για το τι πρόκειται να συζητήσουν οι δύο τους και εάν τελικά θα έχουν κάτι να συζητήσουν ή αν απλά θα κηρύξουν αδιέξοδο στη διαδικασία αφήνοντας μια χαραμάδα συνεννόησης για τον β’ γύρο των εκλογών και αυτό υπό μία σειρά προϋποθέσεων που θα μπορούν να επιτρέπουν την προοπτική συνεργασίας στον β΄γύρο.

Αυτό το οποίο προκαλεί εντύπωση είναι οι εκ διαμέτρου αντίθετες εκτιμήσεις που απαντώνται και μεταξύ στελεχών του ΑΚΕΛ και του ΔΗΚΟ, αλλά και ευρύτερα από στελέχη κομμάτων της αντιπολίτευσης ως προς την προοπτική μίας συνεργασίας. Αφενός υπάρχουν τα άτομα που εστιάζουν στην πρωτοφανή, όπως τη χαρακτηρίζουν, βούληση που επιδεικνύουν οι Στέφανος Στεφάνου και Νικόλας Παπαδόπουλος για συνεργασία, υποδεικνύοντας πως αυτό είναι το «κλειδί» που θα ξεκλειδώσει τελικά την πόρτα της συνεργασίας παρά τις όποιες δυσκολίες και παρά το γεγονός ότι δεν φαίνεται να έχουν υπόψη τους οτιδήποτε που να δημιουργεί συνθήκες άρσης του αδιεξόδου στο οποίο βρίσκεται εδώ και μέρες η διαδικασία. Αφετέρου είναι και η άλλη ομάδα κομματικών στελεχών, η οποία θεωρεί ότι η διαδικασία ήταν ήδη σε τέλμα πριν την έναρξη των επαφών και πως τα ίδια τα κόμματα έχουν εγκλωβιστεί μέσα στις αποφάσεις που έχουν λάβει. 

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: 

Τα δεδομένα αυτή τη στιγμή έχουν ως εξής:

 Το ΑΚΕΛ έχει ουσιαστικά προαποκλείσει (παρά τις δημόσιες δηλώσεις ότι δεν υπάρχουν προαποκλεισμοί) τους αρχηγούς κομμάτων, αλλά και τα ηγετικά στελέχη των κομμάτων. Απέκλεισε επίσης (όπως ήταν λογικό) τον Αβέρωφ Νεοφύτου και τον Νίκο Χριστοδουλίδη. Οι αντιδράσεις γύρω από τις φήμες για το ενδεχόμενο συζήτησης του ονόματος του Γιώργου Παμπορίδη, απέκλεισαν ουσιαστικά και όλους τους πρώην υπουργούς της Κυβέρνησης Αναστασιάδη και τους πρώην συναγερμικούς, προτάσσοντας βασικά, τη στήριξη μιας ανεξάρτητης προσωπικότητας. Φτάνοντας στο διά ταύτα, ουσιαστικά τα ονόματα που έβαλε στο τραπέζι υπό τη μορφή βολιδοσκόπησης το ΑΚΕΛ είναι αυτά του Αχιλλέα Δημητριάδη (ο οποίος ήδη εξήγγειλε υποψηφιότητα), της Ερατώς Κοζάκου- Μαρκουλλή και του Πρύτανη Τάσου Χριστοφίδη. Και οι τρεις απορρίπτονται ασυζητητί από το ΔΗΚΟ. Η τελική απόφαση για το ΑΚΕΛ θα ληφθεί την πρώτη ή τη δεύτερη εβδομάδα Μαΐου στο πλαίσιο της παγκύπριας συνδιάσκεψης και αφού προηγηθεί ο δεύτερος κύκλος του εσωκομματικού διαλόγου.

 Στο ΔΗΚΟ, η απόφαση του πολιτικού συνεδρίου του κόμματος ήταν η εισήγηση για στήριξη του προέδρου του κόμματος Νικόλα Παπαδόπουλου, θεωρώντας τον ως τον καταλληλότερο και ως το άτομο που μπορεί να συσπειρώσει στον μέγιστο βαθμό τη βάση του κόμματος. Την ίδια ώρα όμως, αφέθηκε και ένα παράθυρο ανοικτό με την εξουσιοδότηση προς τη Γραμματεία του ΔΗΚΟ να χειριστεί το θέμα των προεδρικών εκλογών και τις διαβουλεύσεις με το ΑΚΕΛ. Σε αυτό το πλαίσιο είναι που προέκυψε και η πρόταση για την αναπληρώτρια πρόεδρο του κόμματος Χριστιάνα Ερωτοκρίτου. Ούτε για την περίπτωση Νικόλα, ούτε για την περίπτωση Χριστιάνας, υπήρξε μέχρι στιγμής θετική ανταπόκριση από την Εζεκία Παπαϊωάννου. Αντίθετα οι πληροφορίες αναφέρουν ότι υπήρξε ήδη αρνητική απάντηση.

Όπως πληροφορούμαστε, αυτό το χρονικό διάστημα ολοκληρώνονται και οι τοπικές και επαρχιακές διασκέψεις του ΔΗΚΟ μέσα από τις οποίες ολοκληρώθηκε και ο διάλογος της ηγεσίας με τη βάση του κόμματος. Τα συμπεράσματα, σύμφωνα με τις πληροφορίες μας, αποτυπώνουν αυτό το οποίο και το συνέδριο έστειλε ως μήνυμα, ότι δηλαδή, θα πρέπει να προκριθεί η υποψηφιότητα του Νικόλα Παπαδόπουλου. Προχωρώντας μάλιστα ένα βήμα παρακάτω, τα μηνύματα που λαμβάνει η ηγεσία του κόμματος είναι ότι θα πρέπει το κεφάλαιο προεδρικές εκλογές να κλείσει σύντομα για το ΔΗΚΟ. Μάλιστα, εκφράζεται και μία δυσαρέσκεια για τη στάση του ΑΚΕΛ με τον κόσμο του ΔΗΚΟ να στέλλει το μήνυμα πώς με την πρόταση για την Χριστιάνα Ερωτοκρίτου, ο Νικόλας Παπαδόπουλος έχει δείξει ότι διαθέτει πραγματική βούληση για συνεργασία και ότι αυτό που θα έπρεπε να κάνει το βήμα είναι το κόμμα της Αριστεράς.

Οι εξελίξεις γύρω από τις επαφές των δύο κομμάτων, ουσιαστικά θα καθορίσουν σε μεγάλο βαθμό και τις αποφάσεις των υπολοίπων για τις προεδρικές εκλογές. ΕΔΕΚ και Οικολόγοι είχαν ήδη επαφές και με το ΑΚΕΛ και το ΔΗΚΟ με προοπτική υπό προϋποθέσεις και οι δύο να χωρέσουν σε ένα σχήμα ευρύτερης συνεργασίας.

Kαι σενάριο για τρίτο πρόσωπο…

Καθώς τα χρονικά περιθώρια στενεύουν και ο χρόνος πιέζει έντονα τους ηγέτες των δύο μεγάλων κομμάτων της αντιπολίτευσης, κομματικά στελέχη και από τις δύο πλευρές που θέλουν να «κλειδώσει» η συνεργασία, διαρρέουν τις τελευταίες ώρες ότι Στέφανος Στεφάνου και Νικόλας Παπαδόπουλος έχουν καθημερινή επικοινωνία και θα βρουν σημείο προσέγγισης Σημειώνουν μάλιστα ότι τα όσα ανταλλάζουν μεταξύ τους, τα γνωρίζουν μόνο οι ίδιοι, αφήνοντας όμως να νοηθεί ότι «κάτι νέο ψήνεται» με ένα τρίτο πρόσωπο που δεν θα προκαλεί πρόβλημα ούτε στο ένα ούτε στο άλλο κόμμα και θα έχει πρόσθετα και προοπτική να «περπατήσει». Όπως υποστηρίζουν οι ίδιες πηγές, οι ηγέτες των δύο κομμάτων κρατούν ως επτασφράγιστο μυστικό τα όσα συζητούν για να αποφύγουν διαρροές που να προκαλέσουν αντιδράσεις και συζητήσεις που θα τορπιλίσσουν για ακόμα μια φορά την όλη προσπάθεια.  

Οι δύο ηγέτες, σύμφωνα με κομματικές πηγές, θα ανακοινώσουν την όποια κατάληξη της προσπάθειας τους στο πλαίσιο της επίσημης συνάντησης που θα έχουν και εν συνεχεία θα το θέσουν ενώπιων των κομματικών οργάνων τους για έγκριση.

Ο άλλος δρόμος… αν προκύψει ναυάγιο

Στα κομματικά γραφεία συζητούνται ήδη οι εναλλακτικές επιλογές στην περίπτωση ναυαγίου της συνεργασίας των δύο μεγάλων κομμάτων της αντιπολίτευσης που αυτόματα επηρεάζει και την πορεία των αποφάσεων για τα υπόλοιπα κόμματα. Για το κάθε κόμμα τα δεδομένα ασφαλώς είναι διαφορετικά, με την κάθε επιλογή να κρύβει το δικό της ρίσκο

 ΑΚΕΛ: Μια συνεργασία με το ΔΗΚΟ δίνει και τη μεγαλύτερη προοπτική για παρουσία του υποψηφίου τους στο β’ γύρο των εκλογών, κρατώντας ανοικτό το δρόμο για τη νίκη. Με βάση τα δεδομένα αυτή τη στιγμή η συνεργασία, σύμφωνα με δηκοϊκά στελέχη, μπορεί να επιτευχθεί είτε με το να υπαναχωρήσει από τη θέση για απόρριψη των ηγεσιών των κομμάτων και άρα να δεχθεί να μπει στο τραπέζι το όνομα του Νικόλα Παπαδόπουλου ή της Χριστιάνας Ερωτοκρίτου, είτε με το να φέρει πρόταση με κάποιο άλλο όνομα που να μπορεί να τύχει αποδοχής από το ΔΗΚΟ. 

Το δεύτερο σενάριο θεωρείται πολύ δύσκολο έως απίθανο. Όσον αφορά το πρώτο, δηλαδή την αποδοχή του Νικόλα ή της Χριστιάνας είναι κάτι που δεν μπορεί να αποκλειστεί, αν και θα είναι μία κίνηση που θα προκαλέσει διάφορες αντιδράσεις εντός και εκτός κόμματος και θα φέρει την ηγεσία απέναντι στους χειρισμούς που προηγήθηκαν. Αν δεν ισχύσει ούτε το ένα ούτε το άλλο, το επόμενο σενάριο είναι η υποστήριξη μιας ανεξάρτητης υποψηφιότητας με πιθανότερη αυτήν του Αχιλλέα Δημητριάδη και με προοπτική συνεργασίας με τους Οικολόγους. Η αυτόνομη πορεία σε κάθε περίπτωση διατρέχει πολύ μεγαλύτερο ρίσκο για μη συμμετοχή του όποιου υποψηφίου στον β΄γύρο. Αποτυχία του ΑΚΕΛ να περάσει στον δεύτερο γύρο θα φέρει τα πάνω-κάτω στο κόμμα της Αριστεράς, με ό,τι αυτό συνεπάγεται, ιδιαίτερα εάν οι τελικοί μονομάχοι ήταν Αβέρωφ Νεοφύτου ή Νίκος Χριστοδουλίδης.

 ΔΗΚΟ: Η ηγεσία του κόμματος έχει ως πρώτο στόχο τη συνεργασία με το ΑΚΕΛ. Το δηλώνει αλλά και το θέλει. Απ’ εκεί και πέρα, τα δεδομένα δεν είναι καθόλου εύκολα όσον αφορά τα εναλλακτικά σενάρια, είναι όμως πιο ξεκάθαρα σε σχέση με το ΑΚΕΛ. Είτε αυτόνομη κάθοδος με υποψήφιο τον Νικόλα Παπαδόπουλο σε συνεργασία και με την ΕΔΕΚ, είτε στήριξη της υποψηφιότητας Νίκου Χριστοδουλίδη. Στο πρώτο σενάριο, οι πιθανότητες να μείνει εκτός δευτέρου γύρου είναι σαφώς μεγάλες και το αναγνωρίζουν στο ΔΗΚΟ. Οι υποστηριχτές όμως του σεναρίου αυτού υποδεικνύουν ότι ο Νικόλας Παπαδόπουλος συσπειρώνει το κόμμα του, τυγχάνει επίσης υψηλής αποδοχής από την ΕΔΕΚ αλλά και από άλλους χώρους. Άρα γιατί να μην είναι αυτός στον β’ γύρο; Ακόμα όμως και στην περίπτωση που μείνει εκτός έχει τη δυνατότητα να προχωρήσει σε συνεργασία με κάποιον από τους υποψηφίους του β’ γύρου διασφαλίζοντας συμμετοχή στην Κυβέρνηση. Είναι εδώ που αναβιώνει από κάποιους το σενάριο στήριξης στον τελικό γύρο του Αβέρωφ Νεοφύτου, λαμβάνοντας ισχυρά ανταλλάγματα σε υπουργεία. Στην περίπτωση στήριξης του Νίκου Χριστοδουλίδη για τον οποίο υπάρχει και ισχυρή τάση εντός του κόμματος, θεωρείται από πολλούς ότι θα είναι μία επιλογή νίκης για το ΔΗΚΟ και επιστροφής στην εξουσία. 

 ΕΔΕΚ: Αν ο Νικόλας Παπαδόπουλος είναι τελικά υποψήφιος, το πιθανότερο είναι ότι ο Μαρίνος Σιζόπουλος θα τον στηρίξει, είτε σε μία συνεργασία των δύο τους, είτε σε μία ευρύτερη συνεργασία των κομμάτων της αντιπολίτευσης. Δύσκολα όμως η ΕΔΕΚ θα μετέχει σε ένα σχήμα συνεργασίας με το ΑΚΕΛ χωρίς το ΔΗΚΟ ή με κάποιον άλλον υποψήφιο.

 Οικολόγοι: Εάν ΑΚΕΛ και ΔΗΚΟ τα βρουν σε μία συνεργασία για τις προεδρικές εκλογές, το πιθανότερο είναι να συμμετάσχουν και οι Οικολόγοι, είτε υποψήφιος θα είναι ο Νικόλας Παπαδόπουλος, είτε θα είναι κάποιος άλλος. Στην περίπτωση όμως που δεν γίνει ο γάμος, το πιθανότερο είναι οι Οικολόγοι να συνεργαστούν με το ΑΚΕΛ, αν και είναι γνωστές οι διαφορετικές τάσεις που επικρατούν διαχρονικά εντός του κινήματος.

Αυτόνομα το ΕΛΑΜ

Χωρίς συνεργασίες θα πορευθεί στις προεδρικές το ΕΛΑΜ, το οποίο ουσιαστικά απέκλεισαν από τις επαφές τους σχεδόν όλα τα κόμματα. Η απόφαση όπως πληροφορούμαστε θα ληφθεί εντός Απριλίου, με πιθανότερο την υποψηφιότητα του προέδρου του κόμματος Χρίστου Χρίστου. Απ’ εκεί και πέρα, στον δεύτερο γύρο δεν αποκλείεται να κινηθούν στην ίδια γραμμή με αυτήν της εκλογής του Προέδρου της Βουλής, παίρνοντας τελικά θέση υπέρ κάποιου εκ των δύο υποψηφίων που θα βρίσκεται στον β΄γύρο. Χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι θα γίνει αποδεκτή η οποιαδήποτε συνεργασία ή συμμετοχή του ΕΛΑΜ στη διακυβέρνηση.

ΔΗΠΑ και εθνικής ενότητας

Ο Μάριος Καρογιάν έχει σχεδόν ολοκληρώσει τον κύκλο επαφών του με τους πολιτικούς αρχηγούς, εξηγώντας την πρόταση της Δημοκρατικής Παράταξης για σύσταση Κυβέρνησης εθνικής ενότητας, χωρίς να βρίσκει ανταπόκριση. Το επόμενο στάδιο είναι η αξιολόγηση των δεδομένων όπως δημιουργούνται με τις αποφάσεις να μην είναι καθόλου εύκολες. Από τη μια, ήδη κάποια στελέχη του κόμματος δείχνουν να έχουν πάρει θέση δίπλα από τον Νίκο Χριστοδουλίδη. Από την άλλη, αυτό δεν σημαίνει ότι θα είναι και η επίσημη θέση του κόμματος καθώς θα έχουν πολλά να ζυγίσουν. Το σίγουρο είναι ότι δεν προαποκλείουν τίποτε και κανένα.