Τα πρόσθετα τροφίμων είναι ουσίες που προστίθενται στα τρόφιμα, ώστε να διατηρηθεί ή να βελτιωθεί η ασφάλεια, η φρεσκάδα, η γεύση, η υφή ή η εμφάνισή τους.
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όλα τα πρόσθετα, από τις γλυκαντικές ουσίες έως τις χρωστικές ουσίες, αξιολογούνται για την ασφάλεια τους προτού επιτραπεί η χρήση τους στα τρόφιμα.
Διαφορετικοί τύποι πρόσθετων τροφίμων έχουν αναπτυχθεί με την πάροδο του χρόνου, καθώς η παρασκευή τροφίμων σε μεγάλες ποσότητες είναι πολύ διαφορετική από την παρασκευή τους σε μικρές ποσότητες στο σπίτι. Τα πρόσθετα απαιτούνται για να διασφαλιστεί ότι τα επεξεργασμένα τρόφιμα παραμένουν ασφαλή και σε καλή κατάσταση κατά την πορεία τους μέσω της διατροφικής αλυσίδας από τα εργοστάσια ή τις βιομηχανικές κουζίνες, στις αποθήκες και τα καταστήματα τροφίμων και, τέλος, στα πιάτα μας.
Ορισμένα συστατικά των τροφίμων χρησιμοποιούνται εδώ και αιώνες για συντήρηση των τροφίμων – όπως το αλάτι (σε κρέας όπως το μπέικον ή τα παστά ψάρια), η ζάχαρη (σε μαρμελάδα) ή το διοξείδιο του θείου (στο κρασί). Επίσης ορισμένα πρόσθετα χρησιμοποιούνται για να βελτιώσουν την εμφάνιση των τροφίμων, όπως το χρώμα των τροφίμων.
«Όλα τα πρόσθετα τροφίμων αξιολογούνται για να διασφαλιστεί ότι είναι ασφαλή για κατανάλωση. Εξετάζουμε πώς αλληλεπιδρούν οι χημικές ουσίες με τα τρόφιμα στα οποία προστίθενται, πώς θα μπορούσαν να επηρεάσουν το σώμα μας όταν καταναλωθούν και πόσο μπορούμε να καταναλώνουμε με ασφάλεια καθημερινά μέσω της διατροφής μας. Μόλις η χρήση τους επιτραπεί, όταν χρησιμοποιηθούν σε προϊόντα διατροφής, τα πρόσθετα τροφίμων πρέπει να αναφέρονται στην σήμανση τους. Έτσι οι καταναλωτές γνωρίζουν τι καταναλώνουν και μπορούν να το εμπιστεύονται ότι είναι ασφαλές», λέει η Camilla Smeraldi, Τοξικολόγος στην Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων (EFSA).
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όλα τα πρόσθετα τροφίμων χαρακτηρίζονται με έναν αριθμό Ε. Η EFSA προτού εγκριθεί η χρήση τους στην ΕΕ αξιολογεί την ασφάλεια των νέων προσθέτων τροφίμων ή των προτεινόμενων νέων χρήσεων των υπαρχόντων προσθέτων τροφίμων. Επαναξιολογεί επίσης τα πρόσθετα τροφίμων, η χρήση των οποίων έχει επιτραπεί για μεγάλο χρονικό διάστημα, ώστε να διασφαλίσει ότι εξακολουθούν να είναι κατάλληλα για χρήση.
Τα πρόσθετα τροφίμων περιλαμβάνονται πάντοτε στον κατάλογο των συστατικών των τροφίμων στα οποία χρησιμοποιούνται. Οι ετικέτες των τροφίμων πρέπει να αναφέρουν τόσο τη λειτουργία του πρόσθετου στα έτοιμα τρόφιμα (π.χ. χρωστική ή συντηρητικό) όσο και τη συγκεκριμένη ουσία που χρησιμοποιείται για τον σκοπό αυτό, είτε αναφέροντας τον αντίστοιχο αριθμό Ε είτε την ονομασία της (π.χ. Ε 415 ή κόμμι ξανθάνης).
Χρήσιμοι σύνδεσμοι:
Additives | European Food Safety Authority (europa.eu)
Αρμοδιότητες Εργαστηρίου Πρόσθετων και Ειδικών Αναλύσεων Τροφίμων του Γενικού Χημείου του Κράτους της Κύπρου
https://www.moh.gov.cy/Moh/SGL/sgl.nsf/All/220F3D5CD5BD6AC5C22583850044306E?OpenDocument
https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=CELEX%3A32008R1333&qid=1652868092046
https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=CELEX%3A32011R1169&qid=1652868137218
