Μπορεί το διάταγμα με το οποίο θα εφαρμοστεί από την 1η Ιανουαρίου 2023 ο Εθνικός Κατώτατος Μισθός να μην αναφέρεται σε πόσες ώρες αυτός θα αναλογεί, ωστόσο κάθε επιχείρηση και εργοδότης που απασχολεί με ακανόνιστο ωράριο εργαζόμενους ή και προσωπικό μερικής απασχόλησης οφείλει να προβεί σε συγκεκριμένες ρυθμίσεις, προκειμένου να ορίσει το ωρομίσθιο που προκύπτει αναλογικά, βάσει των όσων θα τεθούν σε ισχύ, και να το αποδώσει.

Κάθε επιχείρηση γνωρίζει ήδη το ωράριο πλήρους απασχόλησης βάσει του οποίου λειτουργεί και μπορεί να ορίσει και το ωρομίσθιό της, στη βάση του διατάγματος, το οποίο θέτει οριζόντια και για το σύνολο των εργαζομένων στη Δημοκρατία, με συγκεκριμένες εξαιρέσεις, ως Εθνικό Κατώτατο Μισθό (ΕΚΜ) για πλήρη απασχόληση τα 940 ευρώ ακαθάριστα και τα 885 ευρώ ως μισθό πρόσληψης.

Διαιρώντας τα 940 ευρώ με το ωράριο πλήρους απασχόλησης κάθε επιχείρησης που μπορεί να είναι από 37,5 ώρες έως και 48 ώρες την εβδομάδα, το μέγιστο που επιτρέπει η νομοθεσία, θα έχει το κατώτατο ωρομίσθιο βάσει του διατάγματος. Το ωρομίσθιο θα υπολογίζεται για τυχόν υπερωρίες αλλά και πληρωμή αναλογικά των part –timers, εφόσον φυσικά μια επιχείρηση εργοδοτεί προσωπικό μερικής απασχόλησης- οι οποίοι προστατεύονται και από ξεχωριστή νομοθεσία.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: 

Το ίδιο ωρομίσθιο θα λαμβάνει και το προσωπικό που εργάζεται σε επιχειρήσεις σε μόνιμη βάση αλλά με ακαθάριστο ωράριο, πχ όσοι πληρώνονται με την ώρα. Σε περίπτωση, για παράδειγμα, μιας επιχείρησης που λειτουργεί με βασικό ωράριο τις 48 ώρες την εβδομάδα, όπως πολλές καφετέριες, ο κατώτατος ωριαίος μισθός με βάση το διάταγμα που προωθείται ανέρχεται ακάθαρτα στα 4,52 ευρώ, όπως μας αναφέρθηκε. Σε περίπτωση επιχείρησης με πλήρες ώρες εργασίας τις 40 εβδομαδιαίως, το κατώτατο ωρομίσθιο υπολογίζεται στα 5,43 ευρώ. Τα πιο πάνω φυσικά θα εφαρμοστούν δεδομένου ότι ο ΕΚΜ επηρεάζει την επιχείρηση, δηλαδή εφόσον σήμερα καταβάλλει μικρότερο ωρομίσθιο ή μηνιαίο μισθό από όσα θα ισχύσουν την 1η Ιανουαρίου.

Στο μεταξύ, για τον μη καθορισμό ωριαίας απόδοσης του ΕΚΜ, που προκάλεσε σωρεία αντιδράσεων μεταξύ των συντεχνιών, καθώς στην ουσία ο ΕΚΜ δεν θα είναι ο ίδιος για όσους καλύπτει το διάταγμα λόγω απουσίας ενιαίου ωραρίου εργασίας στη Δημοκρατία, ο υπουργός δεσμεύτηκε προχτές ότι το ζήτημα θα συζητηθεί εντός του μήνα στο πλαίσιο συνεδρίασης του Εργατικού Συμβουλευτικού Σώματος. Στην ίδια συνεδρίαση αναμένεται να συζητηθεί και το θέμα των αργιών καθώς κι άλλα ζητήματα ου απασχολούν τους κοινωνικούς εταίρους σε σχέση με τον ΕΚΜ.

Πρώτη αναπροσαρμογή σε 12 μήνες

Σε ένα μόλις χρόνο μετά την εφαρμογή του ΕΚΜ αναμένεται να γίνει η πρώτη αναπροσαρμογή του, λαμβάνοντας υπόψη και τη διαφοροποίηση του κόστους διαβίωσης. Ο μηχανισμός αναπροσαρμογής περιλαμβάνεται στο διάταγμα που εγκρίθηκε, στο οποίο καταγράφεται επίσης η ημερομηνία της πρώτης αναπροσαρμογής, η 1η Ιανουαρίου 2024. Αναπροσαρμογή στη συνέχεια θα γίνεται κάθε δύο χρόνια. Η συγκεκριμένη πρόνοια προσφέρει και πεδίο στις συντεχνίες για βελτιώσεις στον ΕΚΜ, όπως ήδη ζητούν, καθώς θα έχουν συμμετοχή στην Επιτροπή που θα συσταθεί για αναπροσαρμογή του ΕΚΜ. Βάσει του διατάγματος, η Επιτροπή θα διορίζεται από το Υπουργικό και θα αποτελείται από τρεις εκπρόσωπους των εργαζομένων, τρεις των εργοδοτών και τρεις ακαδημαϊκούς, εκ των οποίων ο ένας θα προεδρεύει. Η Επιτροπή θα συντάσσει εισηγητική έκθεση προς τον υπουργό  Εργασίας, ο οποίος θα έχει την αρμοδιότητα της απόφασης.

Να έχουν τον νου τους οι συντεχνίες για τον κατώτατο

Η θεσμοθέτηση Εθνικού Κατώτατου Μισθού δεν πρέπει να φοβίζει πολύ καθώς δεν αναμένεται να έχει σημαντικές αρνητικές επιδράσεις στην οικονομικά εκτιμούν οικονομολόγοι που μίλησαν χθες στο ΚΥΠΕ χωρίς, όμως, να αποκλείουν στρεβλώσεις στην αγορά εργασίας.

Στο ΚΥΠΕ και στον Κώστα Σταυρινό μίλησαν οι οικονομολόγοι Μάριος Κληρίδης και Μάριος Χρίστου. Ο τελευταίος εξέφρασε ανησυχία να μην υπάρξουν οποιεσδήποτε στρεβλώσεις από επιχειρήσεις που ενδεχομένως θα προχωρήσουν σε προσλήψεις στην βάση των ωρών εργασίας ή μίσθωση υπηρεσιών. Ανέφερε, όμως, πως η αύξηση του κατώτατου μισθού «έπρεπε να γίνει», αν και σημείωσε ότι έχουν και οι δύο πλευρές δίκιο, τόσο οι εργοδοτικές οργανώσεις όσο και οι συνδικαλιστικές οργανώσεις, σχολιάζοντας τις αντιδράσεις τους για το ύψος του ΕΚΜ που ορίστηκε. Συγκεκριμένα ο κ. Χρίστου εξέφρασε ανησυχία να μην υπάρξουν οποιεσδήποτε στρεβλώσεις, με την έννοια να προχωρήσουν οι επιχειρήσεις να εργοδοτούν κόσμο με τις ώρες εργασίας (ωρομίσθιους) και πρόσθεσε ότι σε αυτή την περίπτωση δεν γνωρίζει πώς μπορεί να γίνει η ρύθμιση με την φόρμουλα η οποία έχει υπολογιστεί ή «ακόμη χειρότερα με την μίσθωση αγοράς υπηρεσιών». Δηλαδή, όπως εξήγησε, «αντί μια επιχείρηση να σε εργοδοτεί, να αγοράζει υπηρεσίες», ανέφερε και πρόσθεσε ότι σε μια τέτοια περίπτωση «όλο το κόστος των εισφορών του εργοδότη και του εργοδοτούμενου βαρύνουν τον εργοδοτούμενο» καθώς η επιχείρηση δεν σε προσλαμβάνει ως υπάλληλο της, αλλά ως υπεργολάβο. Ο κ. Χρίστου είπε ότι αυτά είναι θέματα που θα πρέπει να προσεχθούν ιδιαίτερα από τις συντεχνίες.

Από πλευράς του, ο οικονομολόγος Μάριος Κληρίδης δήλωσε στο ΚΥΠΕ ότι το βρίσκει παράξενο που κοιτάζουμε τον κατώτατο μισθό «σαν μικροοικονομικό φαινόμενο και ξεχνούμε λίγο τα μακροοικονομικά στοιχεία του κατώτατου μισθού, που είναι ότι στον βαθμό που αυτοί που θα πάρουν τον κατώτατο μισθό θα αρχίσουν να ξοδεύουν, κάτι που μπορεί να έχει θετική επίδραση πάνω στην οικονομική δραστηριότητα».

«Δεν είναι μόνο θέμα ανακατανομής από την εταιρεία που έχει τους χαμηλόμισθους ή ότι θα χάσει η εταιρεία από τα κέρδη της ή την ανταγωνιστικότητα της, αλλά (με τον κατώτατο μισθό) έχει και μια επιπλέον ένεση η οικονομία, αγοραστικής δύναμης, την οποία παίρνουν οι χαμηλόμισθοι», πρόσθεσε. Ο κ. Κληρίδης είπε ότι δεν πρέπει να φοβόμαστε πολύ με τον κατώτατο μισθό, ενώ επικαλούμενος τελευταίες διεθνείς μελέτες, ανέφερε ότι «ο κατώτατος μισθός όταν ορίστηκε δεν είχε τόσες αρνητικές επιδράσεις, όπως θα μας φαινόταν, εκ πρώτης όψεως, κοιτάζοντας το στο μικροοικονομικό επίπεδο».

ΑΠΟΨΗ

Η ώρα των επιθεωρητών

Μεγάλο βάρος για εφαρμογή του εθνικού κατώτατου μισθού πέφτει στους ώμους της νεοσύστατης Υπηρεσίας Επιθεωρήσεων του Υπουργείου Εργασίας αλλά και στο Τμήμα Εργασιακών Σχέσεων. Ο Κυριάκος Κούσιος παραδέχτηκε ότι το Τμήμα Εργασιακών Σχέσεων είναι επιφορτισμένο με τον έλεγχο και την εφαρμογή του διατάγματος, διαβεβαιώνοντας πως με κανένα τρόπο δεν θα επιτρέψουν εκτροπή το διάταγμα. «Δεν θα επιτραπεί σε κανέναν να εκμεταλλευτεί είτε ατέλειες λεκτικές, ή νομικές ή άλλως πως», είπε. Ενόψει τούτων, πρέπει η Υπηρεσία Επιθεωρήσεων να ενισχυθεί επαρκώς. Θα πρέπει επίσης όλοι να γνωρίζουν πως το Τμήμα Εργασιακών Σχέσεων δέχεται καταγγελίες (και για το θέμα του κατώτατου) και ΑΝΩΝΥΜΑ.