Πόσοι χορδιστές πιάνου υπάρχουν στον κόσμο;

Γράφουν οι Δρ. Σάββας Χατζηχριστοφής, καθηγητής τεχνητής νοημοσύνης, Πανεπιστήμιο Νεάπολις Πάφου και Κωνσταντίνα Χατζηγιάννη, απόφοιτος Τμήματος Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού, μεταπτυχιακό στη Διοίκηση Επιχειρήσεων

Σύμφωνα με το Glassdoor και το Business Insider, ανάμεσα στις εταιρείες τεχνολογίας, η Google θεωρείται ως ένας από τους καλύτερους εργοδότες και συγκαταλέγεται ανάμεσα στις πρώτες επιλογές των αποφοίτων πληροφορικής. Tα κριτήρια που διαμορφώνουν τη δημοφιλία της περιλαμβάνουν το σύνολο των απολαβών που προσφέρει, τα ωράρια εργασίας, την ποιότητα του χώρου απασχόλησης, τις δυνατότητες ανέλιξης και το υγειές περιβάλλον ανάμεσα σε συνεργάτες και διοίκηση. Σήμερα, η εταιρεία Google διατηρεί γραφεία σε 69 σημεία στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και τον Καναδά, 40 γραφεία σε διάφορες ευρωπαϊκές πόλεις, 28 γραφεία σε πόλεις της Ασίας και 7 στην περιοχή της Αφρικής και της Mέσης Ανατολής. Aναντίλεκτα, όνειρο των περισσότερων νέων που δραστηριοποιούνται στον χώρο της πληροφορικής, είναι η απασχόληση τους στην εν λόγω εταιρεία. Tο ερώτημα όμως είναι το εξής: Mε ποια κριτήρια η Google επιλέγει τους συνεργάτες της; Ένας καλός βαθμός πτυχίου ή ένα πτυχίο από καλό πανεπιστήμιο ανοίγει τις πόρτες σε εταιρείες ή χρειάζεται κάτι ακόμα;

Αναντίλεκτα, τα πτυχία, η εμπειρία και το καλό βιογραφικό σάς δίνουν την ευκαιρία να κληθείτε για συνέντευξη από την εταιρεία Google. Το αν θα καταφέρετε όμως να πάρετε τη θέση, εξαρτάται αυστηρά από την απόδοσή σας σε αυτή.

Οι διαδικασίες συνεντεύξεων στη Google είναι γνωστές για τις έξυπνες αλλά παράλληλα περίεργες ερωτήσεις οι οποίες πέρα από τις γνώσεις, θέτουν σε δοκιμασία και ένα σύνολo άλλων ικανοτήτων των υποψηφίων. Στις επόμενες ενότητες, θα χαρτογραφήσουμε μερικές από τις πιο παράξενες ερωτήσεις που συνάντησαν οι υποψήφιοι και θα επιχειρήσουμε να εντοπίσουμε τις ιδανικές απαντήσεις. Προφανώς, κατά τη διαδικασία της συνέντευξης οι υποψήφιοι δοκιμάζονται και σε ένα σύνολο τεχνικών ερωτήσεων. Το άρθρο φυσικά επικεντρώνεται μόνο σε ερωτήσεις που αξιολογούν συμπληρωματικά προσόντα και παρουσιάζουν έντονο ενδιαφέρoν.   

ΠΩΣ ΘΑ ΕΛΕΓΞΟΥΜΕ ΑΝ ΕΝΑΣ ΓΝΩΣΤΟΣ ΜΑΣ ΕΧΕΙ ΤΟΝ ΑΡΙΘΜΟ ΤΗΛΕΦΩΝΟΥ ΜΑΣ;

Θέλουμε να δούμε αν ο Bob έχει τον αριθμό τηλεφώνου μας αλλά δεν μπορούμε να τον ρωτήσουμε ευθέως. Θα πρέπει να γράψουμε κάτι σε ένα χαρτάκι το οποίο η Eva θα δώσει στον Bob. Το περιεχόμενο στο χαρτάκι πρέπει να είναι τέτοιο έτσι ώστε να μπορούμε να μάθουμε αν ο Bob ξέρει το τηλέφωνό μας αλλά σε καμία περίπτωση η Eva να μην καταλάβει ούτε ότι δεν ξέρουμε αν ο Bob έχει το τηλέφωνο μας, αλλά και να μη μάθει αυτή τον αριθμό μας. Τι θα γράφατε στο χαρτάκι;

Αν και η συγκεκριμένη ερώτηση δε φαίνεται σε καμία περίπτωση να σχετίζεται με τις υπηρεσίες πληροφορικής που η Google προσφέρει, στην πραγματικότητα αποτελεί μία από τις πλέον συχνές ερωτήσεις που συνάντησαν οι υποψήφιοι κατά τη συνέντευξή τους. Η απάντησή της προϋποθέτει ότι οι υποψήφιοι είναι σε θέση να εντοπίζουν πρακτικές λύσεις σε περίεργα προβλήματα, γεγονός το οποίο τους καθιστά ικανούς να ανταπεξέλθουν σε προκλήσεις της καθημερινότητας. Όσον αφορά την απάντηση, αυτό που θα έπρεπε να είχαμε γράψει στο σημείωμα είναι το «Κάλεσε τον Σάββα». Αν ο Bob είχε το τηλέφωνό μας, λογικά θα μας καλούσε. Αν δε λαμβάναμε κλήση, ενδεχομένως ο Bob να μην είχε το τηλέφωνό μας. Σε κάθε περίπτωση, και ανεξαρτήτως του αν ο Bob μας καλέσει, η Eva δεν θα μάθει το τηλέφωνό μας.

ΓΙΑΤΙ ΤΑ ΦΡΕΑΤΙΑ ΕΙΝΑΙ ΣΤΡΟΓΓΥΛΑ;

Άλλη μια ερώτηση που δοκιμάζει την κριτική σκέψη των υποψηφίων επικεντρώνεται σε ένα αντικείμενο, χιλιόμετρα μακριά από τα ερευνητικά ενδιαφέροντα της εταιρείας. Γιατί τα καπάκια από τα φρεάτια είναι στρογγυλά; Η απάντηση είναι απλή, αρκεί ο υποψήφιος να μπορεί να συνδυάσει πληροφορίες από γνωστικά πεδία, έξω από το πεδίο ειδίκευσής του. Μια τέτοια δεξιότητα είναι σημαντική και καθιστά τον υποψήφιο αρκετά ικανό στο να εντοπίζει λύσεις σε προβλήματα που ενδεχομένως να συναντήσει. Η απάντηση της ερώτησης κρύβεται σε διάφορες μικρές λεπτομέρειες. Καταρχάς, είναι δεδομένο ότι με βάση τα εργαλεία που διαθέτουμε, σήμερα είναι σαφέστερα ευκολότερο να ανοίγουμε στρογγυλές τρύπες από οποιοδήποτε άλλο σχήμα. Παράλληλα, το στρογγυλό καπάκι μπορεί να τοποθετηθεί υπό κάθε γωνία, επιταχύνοντας τις διαδικασίες επιδιόρθωσης. Στα θετικά προσμετράται επίσης ότι το στρογγυλό καπάκι, λόγω σχήματος μπορεί να μεταφερθεί ευκολότερα και ότι σε καμία περίπτωση, δεν μπορεί να πέσει μέσα στο φρεάτιο.

ΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ ΤΟΥ ΡΟΛΟΓΙΟΥ…

Η ερώτηση αυτή θα μπορούσε να αποτελέσει γρίφο ή σπαζοκεφαλιά σε μαθητές Δημοτικού Σχολείου. Πόσες φορές την ημέρα, οι δείκτες του ρολογιού ταυτίζονται; Η συγκεκριμένη ερώτηση αξιολογεί την παρατηρητικότητα του υποψηφίου, αλλά παράλληλα και την εμμονή του στη λεπτομέρεια. Χαρακτηριστικά, τα οποία μετατρέπουν τον καλό εργαζόμενο σε άριστο. Αν απαντήσατε 24, τότε συγχαρητήρια γιατί έχετε την ικανότητα να απαντάτε γρήγορα. Δυστυχώς όμως η απάντηση είναι λανθασμένη και προδίδει την τάση σας να αγνοείτε τις λεπτομέρειες. Οι δείκτες του ρολογιού ταυτίζονται στις 12:00, στη 01:05, στις 02:10, στις 03:15, στις 04:20, στις 05:25, στις 06:30, στις 07:35, στις 08:40, στις 09:45 και στις 10:50. Στις 11:55 οι δείκτες δεν ταυτίζονται, γιατί ο δείκτης της ώρας προσεγγίζει το 12. Άρα, σε ένα εικοσιτετράωρο, οι δείκτες ταυτίζονται μόνο 22 φορές. Δεν είναι κρίμα να χάσετε τη θέση σας στη Google για μια τόσο απλή ερώτηση;

ΟΙ ΧΟΡΔΙΣΤΕΣ ΠΙΑΝΟΥ…

Ένα χαρακτηριστικό το οποίο αναζητά η Google από τους εργαζομένους της είναι οι ικανότητά τους να κάνουν λογικές εκτιμήσεις. Εκτιμήσεις οι οποίες βασίζονται σε δεδομένα, τα οποία πολλές φορές θα πρέπει να αναζητήσουν. Μία ερώτηση που δοκιμάζει αυτή τη δεξιότητα είναι η εξής: Πόσοι χορδιστές πιάνου υπάρχουν στην πόλη Χ; Προφανώς, κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει την ακριβή απάντηση. Ο φλύαρος και επιπόλαιος υποψήφιος πιθανόν να απαντήσει με φράσεις του τύπου: «όσους χρειάζεται η αγορά» ή «αρκετούς». Ο υποψήφιος όμως με έντονη την ικανότητα επίλυσης προβλημάτων (problem solver) θα αναζητήσει την ουσία στην ερώτηση και θα επιχειρήσει να εκτιμήσει με σχετική ακρίβεια τον αριθμό που θα δώσει.  Εκτιμούμε λοιπόν ότι για το χόρδισμα ενός πιάνου, ένας χορδιστής χρειάζεται δύο ώρες. Άρα, υποθέτουμε ότι, στην καλύτερη περίπτωση, ένας χορδιστής μπορεί να κουρδίσει 20 πιάνα την εβδομάδα. Ο χρόνος περιλαμβάνει 50 εργάσιμες εβδομάδες.  Σύμφωνα με αυτή τη λογική, η αγορά χρειάζεται έναν κουρδιστή για κάθε 1000 πιάνα το χρόνο. Η επόμενη υπόθεση αφορά το πλήθος των πιάνων που υπάρχουν στην πόλη Χ. Σε μία πόλη με 200,000 κατοίκους, αριθμούμε 50,000 οικογένειες. Ας θεωρήσουμε ότι ανά 50 οικογένειες υπάρχει ένα πιάνο. Σε αυτά τα δεδομένα, η πόλη έχει συνολικά 1000 πιάνα. Άρα ένας κουρδιστής πιάνου είναι αρκετός γι΄ αυτήν την πόλη. Αυτά τα προβλήματα είναι γνωστά ως προβλήματα Fermi. Προβλήματα στα οποία δεν αξιολογούμαστε απαραίτητα από την ορθότητα των απαντήσεων μας, αλλά από την ορθότητα των υποθέσεων μας.  

ΑΝΑΛΟΓΙΑ ΑΓΟΡΙΩΝ – ΚΟΡΙΤΣΙΩΝ

Μήπως όμως αναζητώντας τη λεπτομέρεια και κάνοντας υποθέσεις, αφήνουμε πίσω τα θεμέλια των θεωρημάτων; Μπορούμε, αν χρειαστεί, να μείνουμε πιστοί και ακλόνητοι στις απόψεις μας ακόμα κι αν οι υποθέσεις προδίδουν στρεβλώσεις; Μία ερώτηση που δοκιμάζει αυτήν την ικανότητα των υποψηφίων είναι η εξής: «Σε μια χώρα που το καθεστώς επιτρέπει στις οικογένειες να κάνουν παιδιά έως ότου κάνουν αγόρι, ποιά είναι η αναλογία αγοριών με κοριτσιών;». Η προφανής απάντηση είναι ότι τα κορίτσια θα είναι περισσότερα. Στο συγκεκριμένο καθεστώς, μια οικογένεια που απέκτησε κόρη, δύναται να κάνει και άλλα παιδιά έως ότου τεκνοποιήσει αγόρι. Μια οικογένεια όμως που γέννησε αγόρι, δε μπορεί να κάνει άλλα παιδιά. Αρά έχοντας πάρει το μάθημά μας από την ερώτηση με τους κουρδιστές πιάνου, κάνουμε υποθέσεις και απαντάμε με λογικές εκτιμήσεις σωστά; Φυσικά και όχι. Αυτή η ερώτηση στηρίζεται σε θεμελιώδεις αξίες των μαθηματικών και των πιθανοτήτων και δεν πρέπει σε καμία περίπτωση ο υποψήφιος να κλονιστεί από την ασάφεια που εσωκλείει η ερώτηση. Η ορθή απάντηση είναι 50:50, ίδιος αριθμός αγοριών και κοριτσιών. Για να γίνει κατανοητό, ας υποθέσουμε μια πόλη με 100 οικογένειες οι οποίες απέκτησαν παιδί. Δεδομένου του ότι η πιθανότατα να γεννηθεί αγόρι ή κορίτσι είναι ίδια, εκτιμούμε ότι στην πόλη αυτή γεννήθηκαν 50 αγόρια και 50 κορίτσια. Οι οικογένειες που απέκτησαν κορίτσι έχουν τη δυνατότητα να κάνουν ακόμα ένα παιδί. Με βάση τους ίδιους κανόνες, εκτιμούμε ότι οι δεύτερες γεννήσεις περιλαμβάνουν 25 αγόρια και 25 κορίτσια. Άρα συνολικά, η πόλη έχει 75 νέα αγόρια και 75 νέα κορίτσια. Οι 25 οικογένειας που και το δεύτερο παιδί τους ήταν κόρη, έχουν την ευκαιρία για τρίτο παιδί. Οι πιθανότητες δείχνουν ότι αναμένεται να γεννηθούν 13 (στρογγυλοποιώντας το 12.5) αγόρια και 13 κορίτσια. Άρα ακόμα και τώρα, το σύνολο των αγοριών και των κοριτσιών είναι ίδιο, 83 από κάθε φύλο. Το ίδιο αποτέλεσμα φυσικά προκύπτει για όσους κύκλους γεννήσεων κι αν μελετήσουμε. Εύκολος ο υπολογισμός, ακόμα πιο εύκολο όμως να κάνει κανείς λάθος υπόθεση.  

ΤΟ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ ΠΟΥ ΜΕ ΚΑΤΕΣΤΡΕΨΕ

Ανάμεσα στις δεξιότητες που ο υποψήφιος πρέπει να κατέχει είναι η ικανότητα του να σκέφτεται έξω από τα στεγανά και τα προφανή. Μία ερώτηση που δοκιμάζει αυτό το χαρακτηριστικό είναι η εξής: «’Ένας άνθρωπος σπρώχνει το όχημά του προς ένα ξενοδοχείο, και ξαφνικά χάνει όλη του την περιουσία. Υποθέστε τι έχει συμβεί στον άνθρωπο;». Πολλοί υποψήφιοι εκμεταλλεύονται τέτοιου είδους ερωτήσεις για να δείξουν τις δημιουργικές ικανότητές τους. Πλάθουν ιστορίες οι οποίες αποδεικνύουν στην εταιρεία ότι είναι σε θέση να συνδυάσουν τις τεχνικές τους γνώσεις με καλλιτεχνικές πινελιές. Δυστυχώς όμως γι’ αυτούς, η απάντηση σε αυτή την ερώτηση είναι πολύ πιο απλή. Ο άνθρωπος της ιστορίας μας πρωταγωνιστεί στη «μονόπολη». Σπρώχνοντας το πιόνι του, το οποίο τυχαίνει να είναι το αυτοκίνητο, μπαίνει σε περιοχή με ξενοδοχείο το οποίο δεν του ανήκει και χάνει όλη την περιουσία του. Προφανές έτσι;

ΣΥΝΟΨΙΖΟΝΤΑΣ

Είναι σαφές ότι στο σύγχρονο ανταγωνιστικό περιβάλλον, δεν αρκούν οι γνώσεις και τα πτυχία μας. Επιβάλλεται να αναπτυχθούν επιπλέον «οριζόντιες» δεξιότητες (soft skills). Οι «οριζόντιες» δεξιότητες, γνωστές κι ως κοινές δεξιότητες ή βασικές δεξιότητες, είναι δεξιότητες που ισχύουν για όλα τα επαγγέλματα. Αυτά περιλαμβάνουν την κριτική σκέψη, την επίλυση προβλημάτων, τη δημόσια ομιλία, την επαγγελματική γραφή, την ομαδική εργασία, τον ψηφιακό γραμματισμό, την ηγεσία, την επαγγελματική στάση, την εργασιακή ηθική, τη διαχείριση σταδιοδρομίας και τη διαπολιτισμική ευχέρεια. Οι ερωτήσεις που η Google θέτει στους υποψηφίους κρύβουν λεπτομέρειες οι οποίες εμμέσως αξιολογούν αυτά τα soft skills. Και είναι δεδομένο ότι σήμερα, αυτό το σύνολο δεξιοτήτων θα μας βοηθήσει όχι να ξεχωρίσουμε αλλά να επιβιώσουμε. 

Από το περιοδικό Insider (Μάιος )