Ο Χρήστος Στυλιανίδης θα μπορούσε να είναι ο υποψήφιος της αντιπολίτευσης και ο επόμενος Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας. Είναι ο Κύπριος πολιτικός που χαίρει τεράστιας εκτίμησης ανάμεσα στους εταίρους μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, σαν αποτέλεσμα μιας πολύ πετυχημένης θητείας ως Ευρωπαίος Επίτροπος για τη Διεθνή Συνεργασία, την Ανθρωπιστική Βοήθεια και τη Διαχείριση Κρίσεων. Ο πρωθυπουργός της Ελλάδας, αναγνωρίζοντας τις ικανότητες του τον διόρισε πρόσφατα Υπουργό Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας. 

Είναι ο Κύπριος πολιτικός με τον άμεμπτο χαρακτήρα, ο οποίος παραιτήθηκε το 1999, μετά από μια σύντομη θητεία σαν κυβερνητικός Εκπρόσωπος στην κυβέρνηση Γλαύκου Κληρίδη για λόγους αρχής μετά από καταγγελίες για διαφθορά που διατυπώθηκαν εναντίον του υπουργού Εσωτερικών Ντίνου Μιχαηλίδη και ο οποίος συγκρούστηκε μετωπικά με τον πρόεδρο Αναστασιάδη για το θέμα των χρυσών διαβατηρίων, αλλά και για τους χειρισμούς του στο Κυπριακό, με αποτέλεσμα να μην επαναδιοριστεί στη θέση του Ευρωπαίου Επιτρόπου. Είναι ο άνθρωπος ο οποίος υποστηρίζει διακαώς μια δίκαιη λύση του Κυπριακού μέσα στα πλαίσια της συμφωνημένης μορφής λύσης και έχει εργαστεί για την προώθηση της αθόρυβα και συστηματικά. 

Και όμως ο λαμπρός αυτός Κύπριος πολιτικός απορρίφθηκε από το ΑΚΕΛ, επειδή α) διετέλεσε στέλεχος και βουλευτής του ΔΗΣΥ και κυβερνητικός εκπρόσωπος του Γλαύκου Κληρίδη (1998-99) και του Νίκου Αναστασιάδη (1913- 14), β) δεν τον εγκρίνει η βάση του κόμματος, και γ) δεν τον εγκρίνει το ΔΗΚΟ. Στις προφάσεις του ΑΚΕΛ προστέθηκε και η υπουργοποίηση του από τον Μητσοτάκη, κάτι που έγινε μετά που εξανεμίστηκαν οι όποιες προοπτικές να είναι υποψήφιος της αντιπολίτευσης για τις προεδρικές εκλογές. 

Μετά από πολλές περιπλανήσεις το ΑΚΕΛ κατέληξε στη στήριξη του Ανδρέα Μαυρογιάννη.  Το γεγονός ότι υπήρξε στενός συνεργάτης του Αναστασιάδη για εννιά χρόνια, μέχρι και προ ολίγων ημερών  δεν αποτέλεσε εμπόδιο στην  επιλογή του. Ούτε το γεγονός ότι δεν τυγχάνει της στήριξης της βάσης του κόμματος. Ούτε το γεγονός ότι δεν έχει τη στήριξη του ΔΗΚΟ. Το σχοινί του χωριάτη, όντας μονό,  ήταν κοντό για τον Στυλιανίδη. Τώρα που διπλώθηκε στα δύο είναι αρκετό για τον Μαυρογιάννη.

Ο φίλος Ανδρέας Μαυρογιάννης είναι ένας έντιμος άνθρωπος, όμως, κατά την προσωπική ταπεινή άποψη μου, δεν έχει το ανάστημα του Στυλιανίδη ούτε τα χαρακτηριστικά που θα τον καθιστούσαν έναν επιτυχημένο Πρόεδρο. Όσοι έχουν υπηρετήσει στο υπουργείο Εξωτερικών της Κύπρου, με ελάχιστες εξαιρέσεις, έχουν κάποια τυπικά χαρακτηριστικά: Τυπολατρεία, προσκόλληση στην επίσημη προπαγάνδα, ξύλινη γλώσσα, έλλειψη φαντασίας, έλλειψη πρωτοβουλίας. Δεν είμαι σίγουρος κατά πόσο ο φίλος Μαυρογιάννης εμπίπτει στις εξαιρέσεις του κανόνα. 

Έχω αρθρογραφήσει στο παρελθόν για τον ερασιτεχνικό τρόπο με τον οποίο η πλευρά μας έχει αντιμετωπίσει τις συνομιλίες, με αποτέλεσμα η άλλη πλευρά να καταφέρνει να είναι, κατά κανόνα, ένα βήμα πιο μπροστά από εμάς. Πολύ συνοπτικά θα αναφέρω α) την έλλειψη συντονισμού μεταξύ των διαφόρων φορέων που εμπλέκονται στις συνομιλίες με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, β) το γεγονός ότι οι πλείστοι από αυτούς τους «εμπλεκόμενους» δεν λαμβάνονται καθόλου υπόψη και υπάρχουν μόνο για το θεαθήναι, και γ) το γεγονός ότι για τη διαμόρφωση και σύνταξη των προτάσεων μας υπεύθυνη είναι μια ανεπαρκέστατη ομάδα υπηρεσιακών του υπουργείου Εξωτερικών. Για τις ελλείψεις αυτές, σοβαρές είναι οι ευθύνες του διαπραγματευτή.

Όμως σοβαρές είναι οι ευθύνες του και για την ουσία των διαπραγματεύσεων και για το ναυάγιο στο οποίο μας οδήγησαν οι χειρισμοί Αναστασιάδη. Το γεγονός ότι τις αποφάσεις ελάμβανε ένας αυταρχικός Πρόεδρος δεν αποτελούν δικαιολογία. Ο Ανδρέας Μαυρογιάννης γνώριζε για τις ερωτοτροπίες του Προέδρου με την λύση δύο Κρατών. Γνώριζε για την προτροπή του Έλληνα πρωθυπουργού να μην εγκαταλειφθούν οι συνομιλίες. Γνώριζε τις θέσεις του ΓΓ του ΟΗΕ και την επίμονη ειλικρινή προσπάθεια του να διανυθεί και το τελευταίο μίλι. Όμως δεν ύψωσε το ανάστημα του είτε παραιτούμενος είτε καταγγέλλοντας δημόσια τους ολέθριους χειρισμούς του Προέδρου. Κάτι που θα έπραττε χωρίς αμφιβολία ο Χρήστος Στυλιανίδης αν ήταν στη θέση του. 

Ας ελπίσουμε ότι το διπλό σχοινί του χωριάτη δεν θα γίνει θηλιά στον λαιμό μας που θα πνίξει και την τελευταία ελπίδα για ένα ευνομούμενο κράτος και για μια δίκαιη λύση του κυπριακού.

*Επισκέπτης Λέκτορας, Πανεπιστήμιο Νεάπολις Πάφου