Τέρμα στο απόρρητο των τηλεφωνικών επικοινωνιών έβαλε χθες η Βουλή με την ψήφιση νόμου που επιτρέπει υπό προϋποθέσεις σε αστυνομικούς να στήνουν αυτί στα τηλέφωνά μας.
Μετά από 18 συνεδρίες και πέραν των τριών ετών συζητήσεων και αφού οι βουλευτές έκαναν αγνώριστο το κρατικό νομοσχέδιο, ψήφισαν χθες νόμο που δίνει στην Αστυνομία πρόσβαση στις τηλεφωνικές συνδιαλέξεις των πολιτών με σκοπό την πάταξη του εγκλήματος και την προστασία της ασφάλειας της Δημοκρατίας. Εκτός από αυτί θα μπορούν να βλέπουν και να καταγράφουν και τις ζωντανές συνομιλίες μας από ηλεκτρονικά μέσα (Skype, msn, Facebook κ.ά.)
Υπέρ του νομοσχεδίου ψήφισαν ο ΔΗΣΥ, το ΔΗΚΟ, η Συμμαχία Πολιτών και η Αλληλεγγύη, ενώ αποχή τήρησαν το ΑΚΕΛ και η ΕΔΕΚ. Εναντίον ψήφισε το ΕΛΑΜ. Με τον νόμο θα μπορεί εξουσιοδοτημένος αστυνομικός να λαμβάνει έγκριση από τον Γενικό Εισαγγελέα για να απευθύνεται σε δικαστή, ώστε να εξασφαλίσει άδεια για να παρακολουθεί το τηλέφωνο ή τα τηλέφωνα ενός πολίτη. Το καταγεγραμμένο περιεχόμενο θα ελέγχεται από τον Γενικό Εισαγγελέα και θα καταστρέφεται αν διαπιστωθεί ότι δεν σχετίζεται με την υπό εξέταση υπόθεση. Την τελευταία στιγμή εγκρίθηκαν οι τροπολογίες που κατέθεσε ο βουλευτής της ΕΔΕΚ Κωστής Ευσταθίου και οι οποίες προέβλεπαν ότι απαγορεύεται η παρακολούθηση της επικοινωνίας δικηγόρου–κατηγορουμένου και πως για να γίνει αίτηση στο δικαστήριο για παρακολούθηση ενός τηλεφώνου θα πρέπει πρώτα να υπάρχει σοβαρός λόγος και εύλογη υποψία πως θα διαπραχθεί ή ότι διαπράχθηκε ένα αδίκημα.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ: Εγκρίθηκε με τροπολογίες η άρση απορρήτου
Η Βουλή απέρριψε τροπολογίες του προέδρου των Οικολόγων Γιώργου Περδίκη για κατάργηση του νόμου αυτού σε πέντε χρόνια και για τη φύλαξη των στοιχείων από παρακολουθήσεις για πέντε συν πέντε χρόνια.
Η κοινοβουλευτική εκπρόσωπος του ΔΗΚΟ Χριστιάνα Ερωτοκρίτου, αφού ανέφερε ότι νόμος που επιτρέπει την παρακολούθηση ιδιωτικών επικοινωνιών, υφίσταται στη Δημοκρατία εδώ και χρόνια, τόνισε ότι τώρα αλλάζουν κάποιοι όροι και προϋποθέσεις, ενώ μπαίνουν αυστηρές ποινές για αυτούς που θα παραβούν τους όρους του δικαστικού εντάλματος για παρακολούθηση. Το έγκλημα, είπε, έχει φοβερά μέσα στη διάθεσή του για να εγκληματεί σε βάρος των πολιτών και θα πρέπει να αναχαιτιστεί. Έχουμε υποχρέωση ως νομοθετικό Σώμα να υπερασπιζόμαστε τα δικαιώματα των πολιτών. Αν είχαμε την επιλογή και ζούσαμε σε αγγελικά πλασμένο κόσμο, δεν θα υπήρχε πολιτική δύναμη να ψηφίσει ένα τέτοιο νομοσχέδιο. Όμως, η ανάγκη αναχαίτισης του εγκλήματος επιβάλλει να ψηφίσουμε νοουμένου ότι υπάρχουν ασφαλιστικές δικλίδες ελέγχου για αυτόν που ενδεχομένως θα καταχραστεί το σύστημα.
Με αναφορές στην περίπτωση του κατασκοπευτικού βαν, ο βουλευτής της ΕΔΕΚ Κωστής Ευσταθίου είπε ότι το άρθρο 6 του νομοσχεδίου εξουσιοδοτεί για παρακολούθηση και μη μέλη της Αστυνομίας και πως ο νόμος επιτρέπει στις αστυνομικές αρχές ν’ αγοράζουν υπηρεσίες από ιδιώτες. Αυτό ανοίγει πόρτες κατάχρησης των διαδικασιών. Είπε επίσης ότι αν έρθει αίτημα από τρίτη χώρα στην Κύπρο, τότε είναι υποχρεωμένη να παρακολουθεί συγκεκριμένο πρόσωπο ακόμα και Κύπριο.
Το ΑΚΕΛ αναγνωρίζει τις προσπάθειες για εισαγωγή ασφαλιστικών δικλίδων, ωστόσο για λόγους αρχής τήρησε αποχή. Ο βουλευτής Άριστος Δαμιανού στην τοποθέτησή του ανέφερε ότι η Βουλή έχει μπροστά της ένα εντελώς διαφορετικό νομοσχέδιο από αυτό που κατατέθηκε και σημείωσε τη συνεργασία που επέδειξε ο υπουργός Δικαιοσύνης. Όπως είπε, οι δικλίδες ασφαλείας που τέθηκαν, δεν μπορούν να αποκλείσουν τις παράνομες παρακολουθήσεις που εξακολουθούν να γίνονται και σήμερα. Δώσαμε, είπε, βαρύτητα στην ενημέρωση των θιγέντων προσώπων. Θα καταρριφθούν και κάποιοι μύθοι που κτίζουν οι ανακριτικές Αρχές για να δοθούν και «άλλα εργαλεία» για πάταξη του εγκλήματος. Δώσαμε και άλλα εργαλεία και τίθεται το ερώτημα πώς αξιοποιήθηκαν. Αναφέρθηκε για το σκάνδαλο της οικονομίας, για τις εξαφανισμένες γυναίκες λέγοντας ότι «αν δεν ξέβραζαν τα πηγάδια πτώματα, ακόμα θα δολοφονούσε γυναίκες».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Κατέληξε σε νομοσχέδιο για άρση απορρήτου η Επιτροπή Νομικών
Ο βουλευτής της Αλληλεγγύης Μιχάλης Γιωργάλλας, αφού τόνισε ότι πολλοί από εμάς καταργούμε το απόρρητο των επικοινωνιών με τις ηλεκτρονικές συσκευές μας, τόνισε ότι οι ασφαλιστικές δικλίδες που εισάγονται, εξασφαλίζουν πως η νομοθεσία θα λειτουργήσει χωρίς προβλήματα χωρίς να αποκλείουμε την όποια κατάχρηση. Παραμένει ο φόβος να γίνονται «νόμιμες» μαζικά παρακολουθήσεις.
Ο πρόεδρος της Επιτροπής Νομικών βουλευτής ΔΗΣΥ Γιώργος Γεωργίου είπε ότι οι παρακολουθήσεις θα επιτρέπονται για τα αδικήματα που προβλέπει το Σύνταγμα και τόνισε ότι όσοι θα παρακολουθούνται θα είναι γνωστά άτομα. Καθορίζονται οι προϋποθέσεις για να ζητηθεί ένα διάταγμα, θα εξουσιοδοτείται συγκεκριμένο πρόσωπο, για συγκεκριμένα άτομα και συγκεκριμένη περίοδο και έτσι θα απαγορεύεται η κατάχρηση εξουσίας. Προβλέπεται η καταστροφή πληροφορίας που έχει ληφθεί και δεν σχετίζεται με όσα εξετάζονται. Υπεραμύνθηκε του νομοσχεδίου λέγοντας ότι ώς τώρα καμία υπόθεση για θέματα διαπλοκής σε στημένους αγώνες δεν έχει εξιχνιαστεί και ούτε πρόκειται αν δεν αξιοποιηθούν οι τηλεφωνικές παρακολουθήσεις. Αναμφίβολα θα πρέπει να κρατάμε μικρό καλάθι, η πάταξη του οργανωμένου εγκλήματος δεν θα γίνει από τη μια μέρα στην άλλη, τόνισε ο κ. Γεωργίου, προσθέτοντας ότι μπορεί να συνιστά περιορισμό του δικαιώματος επικοινωνίας, όμως έχουμε υποχρέωση έναντι των πολιτών να διασφαλίσουμε το ανθρώπινο δικαίωμα της ασφάλειας των πολιτών.
Ο πρόεδρος της Συμμαχίας Πολιτών Γιώργος Λιλλήκας ανέφερε ότι ως χώρα γνωρίσαμε εποχές όπου ο σεβασμός ατομικών δικαιωμάτων ήταν περιορισμένος αφού πολλοί ήταν θύματα παρακολουθήσεων. Πρόσθεσε, επίσης, ότι η ατομική ασφάλεια τίθεται σε κίνδυνο λόγω του οργανωμένου εγκλήματος που δραστηριοποιείται κυρίως στα ναρκωτικά και τάχθηκε υπέρ του νομοσχεδίου. Τέλος, ο πρόεδρος του ΕΛΑΜ Χρίστος Χρίστου τάχθηκε κατά του νομοσχεδίου διερωτώμενος ποιος εγγυάται ότι δεν θα γίνεται παρακολούθηση πολιτικών προσώπων και ότι δεν θα γίνουν λάθη που έγιναν στο παρελθόν.
Σύσταση επιτροπής και μετά παρακολουθήσεις
Ο νόμος που ψήφισε χθες η Βουλή δεν μπορεί να τεθεί άμεσα σε ισχύ, αφού τέθηκε όρος όπως συσταθεί η τριμελής επιτροπή που θα ελέγχει κάθε ενέργεια των ωτακουστών. Η επιτροπή αυτή διορίζεται από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και εγκρίνεται από το Υπουργικό Συμβούλιο. Προβλέπεται και για τον νόμο περί Λειτουργίας της ΚΥΠ, ωστόσο μέχρι σήμερα δεν έχει συσταθεί.
Η Βουλή έκρινε ότι η σύστασή της είναι σημαντική για έλεγχο των παρακολουθήσεων, γι’ αυτό και υπάρχει πρόνοια στον νόμο που ψηφίστηκε χθες.
Σημειώνεται ότι με τον νέο νόμο η Αστυνομία και η ΚΥΠ θα μπορούν να παρακολουθούν ό,τι εκπέμπεται ζωντανά μέσω διαδικτύου, εκτός από τις τηλεφωνικές συνδιαλέξεις. Δηλαδή, αν κάποιος μιλά από το skype, ή άλλο ηλεκτρονικό μέσο, ή το messenger με γραπτά μηνύματα ή το fb (ζωντανά), θα μπορεί να παρακολουθείται.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ: Ιστορία… πόνου και αναβολών ο νόμος για άρση απορρήτου
Άρση απορρήτου για σοβαρά εγκλήματα
Η αίτηση για άρση του απορρήτου των τηλεπικοινωνιακών δεδομένων θα υποβάλλεται στο δικαστήριο από εξουσιοδοτημένο αστυνομικό, μετά από έγκριση του Γενικού Εισαγγελέα, και θα εκδίδεται δικαστικό διάταγμα αφού το δικαστήριο ικανοποιηθεί ότι τηρούνται οι προϋποθέσεις που προνοεί ο νόμος για την άρση του.
Η άρση του απορρήτου θα γίνεται στις περιπτώσεις:
– Αδικημάτων που αφορούν την ασφάλεια της Δημοκρατίας.
– Φόνου εκ προμελέτης ή ανθρωποκτονία.
– Εμπορία ενήλικων ή ανήλικων προσώπων και αδικήματα που σχετίζονται με την παιδική πορνογραφία.
– Εμπορία, προμήθεια, καλλιέργεια ή παραγωγή ναρκωτικών φαρμάκων, ψυχοτρόπων ουσιών ή επικίνδυνων φαρμάκων.
– Αδικήματα που σχετίζονται με το νόμισμα ή το χαρτονόμισμα της Δημοκρατίας.
– Αδικήματα διαφθοράς για τα οποία προβλέπεται, σε περίπτωση καταδίκης, ποινή φυλάκισης πέντε ετών και άνω.
Οι παρακολουθήσεις θα γίνονται αποκλειστικά από τα μέλη της Αστυνομίας και την ΚΥΠ.
Σε περίπτωση που μέλη της Αστυνομίας ή της ΚΥΠ παραβούν τους όρους του νόμου και κριθούν ένοχοι θα υπόκεινται σε ποινή φυλάκιση που δεν υπερβαίνει τα πέντε έτη ή σε χρηματική ποινή που δεν υπερβαίνει τις €50.000 ή και στις δύο αυτές ποινές.
