Πολλή συζήτηση γίνεται για τους μισθούς των εργαζομένων και ειδικά για την καταβολή της ΑΤΑ, ένα μέτρο από το οποίο επωφελούνται κατά κύριο λόγο όσοι εργάζονται στον δημόσιο τομέα. Λίγοι είναι οι εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα που έχουν αυτό το προνόμιο και για τους πληβείους εργαζόμενους ούτε καν συζήτηση για καταβολή ΑΤΑ. Και λίγες είναι οι επιχειρήσεις που συμπεριφέρονται ως σωστοί εργοδότες, καταβάλλοντας την ΑΤΑ και δίνοντας δείγματα γραφής τόσα χρόνια στην αγορά, όταν άλλες επιχειρήσεις την τερμάτισαν πριν χρόνια. Μάλιστα, όσοι εργαζόμενοι λαμβάνουν ΑΤΑ, την παίρνουν κουτσουρεμένη από το 2018, καθώς δίνεται μόνο το 50%. Η Αυτόματη Τιμαριθμική Αναπροσαρμογή δεν αποτελεί αύξηση των αποδοχών που καταβάλλονται στους υπαλλήλους, αλλά συνιστά διορθωτικό μέτρο, το οποίο χορηγείται ως αντιστάθμισμα για τη μείωση του εισοδήματος των εργαζομένων λόγω πληθωρισμού, ώστε να παραμένει αναλλοίωτη η αγοραστική αξία των αποδοχών τους.
Δεν είναι τα 15, 20 ή 30 ευρώ που θα κάνουν τη διαφορά, ανάλογα με τον μισθό που έχει ο εργαζόμενος. Είναι όμως το ελάχιστο αντιστάθμισμα απέναντι στην ακρίβεια και αυτά τα μικροποσά κάπου θα πιάσουν τόπο στο γενικότερο περιβάλλον ανόδου των τιμών. Ένα από τα επιχειρήματα που χρησιμοποιούν οι εργοδοτικές οργανώσεις είναι ότι η ΑΤΑ έχει καταργηθεί σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες και εξαίρεση είναι μόνο η Κύπρος και η Μάλτα. Το γεγονός ότι έχει καταργηθεί σε άλλες χώρες δεν σημαίνει ότι πρέπει να καταργηθεί και στην Κύπρο και ο,τιδήποτε είναι προς όφελος των εργαζομένων ή τουλάχιστον των τυχερών εργαζομένων να διαγράφεται.
Άλλωστε και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης σε δηλώσεις του με αφορμή τον πληθωρισμό και την ακρίβεια αναφέρθηκε στο θέμα της ΑΤΑ που υπάρχει στην Κύπρο. Γιατί δεν βγήκαν οι εργοδοτικές οργανώσεις να αντικρούσουν τη θέση του Προέδρου; Γιατί δεν έγινε η παραμικρή νύξη; Θεσμικός σεβασμός θα μπορούσε να πει κάποιος στη διπλωματική γλώσσα, γιατί κατάλαβαν ότι δεν τους παίρνει.
Ας μας πούνε και οι υποψήφιοι πρόεδροι, θέλουν ή δεν θέλουν την ΑΤΑ, με τον τρόπο που καταβάλλεται σήμερα; Γιατί οποιαδήποτε άλλη πρόταση δεν σημαίνει ΑΤΑ ή δεν έρχεται να αντισταθμίσει κάθε μήνα μέρος των χαμένων εισοδημάτων. Και επειδή οι εργοδότες έχουν ως επιχείρημα την αύξηση της ανταγωνιστικότητας με την κατάργηση της ΑΤΑ, να δώσουν στοιχεία πόσο ανταγωνιστικές έγιναν οι επιχειρήσεις που δεν καταβάλλουν ΑΤΑ στους εργαζόμενους. Άραγε πόσο ανταγωνιστικές έγιναν οι επιχειρήσεις τα προηγούμενα χρόνια, όταν είχαμε υποπληθωρισμό; Το πρόβλημα των επιχειρήσεων ακόμη και τώρα δεν είναι η ΑΤΑ, ούτε ήταν στο παρελθόν. Πιθανότατα δεν υπάρχει εξορθολογισμός των εξόδων ή καλή διαχείριση των οικονομικών δεδομένων, ούτε ψηλή παραγωγικότητα, με τη χρήση τεχνολογίας. Αν ανατρέξουμε πίσω θα δούμε επιχειρήσεις υπερδανεισμένες, με κόκκινα δάνεια, επενδυτικά πλάνα που δεν είχαν σχέση με την πραγματικότητα, χρέη του ξενοδοχειακού τομέα ακόμη και στις χρυσές εποχές του τουρισμού.
Η ΑΤΑ δεν είναι η αιτία για το λουκέτο επιχειρήσεων, ούτε για την αδυναμία τους να ορθοποδήσουν, ούτε γιατί δεν τους βγήκαν τα επιχειρηματικά τους σχέδια. Ακόμη και το επιχείρημα των εργοδοτικών οργανώσεων ότι η ΑΤΑ τροφοδοτεί τον πληθωρισμό είναι η μια όψη του νομίσματος. Υπάρχει και η άλλη πλευρά. Όσο καλύτεροι είναι οι μισθοί, τόσο ευνοημένο είναι το οικονομικό και τραπεζικό περιβάλλον, τόσο καλύτερα πηγαίνει η κατανάλωση και κατά προέκταση οι επιχειρήσεις, που παράγουν και πωλούν προϊόντα ή υπηρεσίες.
Μια σοβαρή και τεκμηριωμένη μελέτη μπορεί να δώσει τροφή για σκέψη τόσο σε εργοδοτικές όσο και σε συνδικαλιστικές οργανώσεις, για το πόσο ανταγωνιστικές έγιναν οι επιχειρήσεις με ΑΤΑ ή χωρίς ΑΤΑ στον μισθό, ανάλογα και με τον τομέα που δραστηριοποιούνται. Συνεπώς δεν μπορεί οι εργοδοτικές οργανώσεις μόνο στο άκουσμα της λέξης ΑΤΑ να παθαίνουν αλλεργία και να αρχίζουν οι αφορισμοί.
Συνήθως αυτοί που κάνουν εισηγήσεις για περικοπές ή μη καταβολή ΑΤΑ, είναι αυτοί που έχουν μηνιαίο μισθό αρκετές χιλιάδες και δεν ζορίζονται πώς θα πληρώσουν τα πάγια έξοδά τους, ούτε αν υπάρχει ακρίβεια. Προφανώς δεν τους ενδιαφέρουν τα πρόσθετα 20, 30 ή 50 ευρώ κάθε μήνα.
