Για χειρότερες μέρες στο ΓεΣΥ σε ό,τι αφορά τον τομέα των φαρμάκων προειδοποιούν οι φαρμακευτικές εταιρείες, τονίζοντας ότι σε περίπτωση που ενταχθεί η διαδικασία των προσφορών για την προμήθεια φαρμάκων στο Σύστημα, δεκάδες φαρμακευτικά σκευάσματα θα σταματήσουν να είναι διαθέσιμα στην Κύπρο αφού ουσιαστικά δεν θα υπάρχει λόγος κυκλοφορίας τους στην κυπριακή αγορά και την ίδια ώρα οι δικαιούχοι του Συστήματος θα χάσουν το δικαίωμα τους στην επιλογή φαρμάκων. 

Υποστηρίζουν ότι ο Οργανισμός Ασφάλισης Υγείας επιβάλλεται να τηρήσει πιστά τη νομοθεσία και τα συμφωνηθέντα και υπογραμμίζουν ότι η κατάσταση στον τομέα των φαρμάκων στο Γενικό Σύστημα Υγείας τρία χρόνια μετά την εφαρμογή, «δεν είναι η αναμενόμενη».  Η Συμβουλευτική Επιστημονική Επιτροπή Φαρμάκων, «λειτουργεί υπό την επιτήρηση και την επίβλεψη του ΟΑΥ και όχι ως ανεξάρτητη Αρχή» ενώ «το Αναθεωρητικό Συμβούλιο, εξακολουθεί να βρίσκεται μόνο στα χαρτιά, παρά τις πρόνοιες της νομοθεσίας». Καινοτόμες θεραπείες παραμένουν εκτός Συστήματος και ακολουθούνται «κυπρογενή» πρωτόκολλα «τα οποία έχουν ως σημαντική παράμετρο πρωτίστως το κόστος και όχι το τι προσφέρουν τα νέα φάρμακα στους ασθενείς».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Δεν άφησε αναπάντητες τις αναφορές ΑΚΕΛ για ΓεΣΥ το Υπουργείο Υγείας

«Βρισκόμαστε σχεδόν τρία χρόνια μετά την εφαρμογή του Γενικού Συστήματος Υγείας, αλλά, διαπιστώνουμε πως η κατάσταση σε σχέση με τα φάρμακα εντός του Συστήματος, δεν είναι η αναμενόμενη», ανέφερε στον «Φ» ο πρόεδρος της Κυπριακής Ένωσης Φαρμακευτικών Εταιρειών Έρευνας και Ανάπτυξης (ΚΕΦΕΑ) Κυριάκος Μικέλλης. Σχολιάζοντας τα όσα λέγονται το τελευταίο διάστημα, εντός και εκτός Βουλής, τα οποία οδηγούν προς την ένταξη των διαδικασιών προσφορών για την προμήθεια φαρμάκων στο ΓεΣΥ, τόνισε ότι «η «απειλή» αυτή επαναλαμβάνεται συνεχώς από κάποιους, σαν να πρόκειται για απλά καταναλωτικά υλικά και όχι για το πιο ελεγχόμενο αγαθό που υπάρχει. Αυτή η θέση επαναλαμβάνεται σε σημείο που ωθεί όλους τους εμπλεκόμενους φορείς να διερωτηθούν κατά πόσο έχουμε αφήσει πίσω μας οριστικά την προ ΓεΣΥ εποχή, όπου η πλειοψηφία των ασθενών είχε πρόσβαση σε ένα μόνο φάρμακο – το φθηνότερο». 

Την ίδια ώρα, πρόσθεσε, «είναι θλιβερή η διαπίστωση ότι, ενώ σε ευρωπαϊκό επίπεδο γίνονται προσπάθειες για επίσπευση της ένταξης καινοτόμων φαρμάκων και εμβολίων στο Σύστημα προς όφελος των ασθενών, στην Κύπρο κάποιοι αναζητούν τρόπους να δημιουργήσουν επιπρόσθετα προβλήματα και να επαναφέρουν παρωχημένες πρακτικές και διαδικασίες, αντί απλώς να φροντίσουν για την εφαρμογή των συμφωνηθέντων». 

Πέραν της αρνητικής επίπτωσης που θα έχει στην ποιότητα των υπηρεσιών που παρέχονται στους πολίτες, είπε, «η επαναφορά της διαδικασίας των διαγωνισμών για την εξασφάλιση φαρμάκων θα οδηγήσει αναπόφευκτα στη διακοπή της κυκλοφορίας σημαντικού αριθμού φαρμάκων από την αγορά. Με δεδομένο ότι πλέον όλος ο πληθυσμός είναι ενταγμένος στο ΓεΣΥ και λαμβάνοντας υπόψη το μικρό μέγεθος της αγοράς όπως επίσης και τις σημαντικές και δαπανηρές υποχρεώσεις για διατήρηση των αδειών κυκλοφορίας φαρμάκων, δεν θα υπάρχει εναλλακτική επιλογή για τα φάρμακα που δεν θα κερδίζουν τους διαγωνισμούς. Σε μια τέτοια περίπτωση η εξασφάλιση φαρμάκων και εμβολίων θα γίνει πιο δύσκολη, ενώ το κόστος θα ανέβει σημαντικά».  

Στρέφοντας τα πυρά του κατά των διαδικασιών που σήμερα ακολουθούνται από τον Οργανισμό Ασφάλισης Υγείας, ο πρόεδρος της ΚΕΦΕΑ τόνισε ότι «ο δρόμος προς την καθολική πρόσβαση των ασθενών σε όλα τα φάρμακα και θεραπείες, δεν είναι άλλος από αυτόν της άμεσης εφαρμογής των συμφωνηθέντων». 

Σύμφωνα με την υφιστάμενη νομοθεσία, «η διαδικασία εισδοχής ενός φαρμάκου στο Σύστημα δεν πρέπει να διαρκεί πέραν των 90 ημερών. Η διαδικασία προβλέπει όπως οι κάτοχοι των αδειών κυκλοφορίας (ΚΑΚ) των φαρμάκων υποβάλουν αίτηση για ένταξη στο Σύστημα. Η αίτηση εξετάζεται από δύο επιτροπές: τη Συμβουλευτική Επιτροπή Φαρμάκων (ΣΕΦ) για αξιολόγηση του κλινικού μέρους και διαμόρφωση του ανάλογου πρωτοκόλλου και τη Συμβουλευτική Επιτροπή Αποζημίωσης Φαρμάκων (ΣΕΑΦ) η οποία έχει την ευθύνη διαπραγμάτευσης για συμφωνία επί της τιμής αγοράς των φαρμάκων, κυρίως μέσα από εμπιστευτικές συμφωνίες ελεγχόμενης εισόδου. Παράλληλα, η νομοθεσία προνοεί τη λειτουργία Αναθεωρητικού Συμβουλίου, όπου σε περίπτωση μη κατάληξης σε συμφωνία, ο ΚΑΚ έχει δικαίωμα να προσφύγει για τελική αξιολόγηση της αίτησής του». 

Δυστυχώς, είπε ο κ. Μικέλλης, «η ΣΕΑΦ έχει μόλις πρόσφατα καταρτιστεί σε σώμα, ενώ, σε αντίθεση με όσα προνοεί η νομοθεσία, το Αναθεωρητικό Συμβούλιο εξακολουθεί ακόμα και σήμερα να βρίσκεται μόνο στα χαρτιά. Παράλληλα η ΣΕΦ, αντί να λειτουργεί ως ανεξάρτητη Αρχή, λειτουργεί κάτω από την επίβλεψη και επιτήρηση του ΟΑΥ. Το σκηνικό συμπληρώνει η προώθηση «κυπρογενών» πρωτοκόλλων, τα οποία έχουν ως σημαντική παράμετρο πρωτίστως το κόστος και όχι το τι προσφέρουν τα νέα φάρμακα στους ασθενείς, αγνοώντας μάλιστα σε κάποιες περιπτώσεις ακόμα και όσα συνιστούν οι διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες».  

«Προς αποφυγή χειρότερων εξελίξεων σε σχέση με τα φάρμακα εντός ΓεΣΥ» προειδοποίησε ο πρόεδρος των φαρμακευτικών εταιρειών, «πρέπει να υιοθετηθούν άμεσα οι διεθνείς κατευθυντήριες Οδηγίες. Παράλληλα οι φαρμακευτικές εταιρείες να εντάξουν τα φάρμακα τους στο σύστημα με χρήση της επίσημης χονδρικής τιμής, την οποία καθορίζει το κράτος, με τη δέσμευση όμως, ότι σε εύλογο χρονικό διάστημα (μέγιστο 6 μήνες) θα καταλήξουν σε συμφωνίες ένταξης με τον ΟΑΥ. Στην περίπτωση συμφωνίας, αυτή θα έχει αναδρομική ισχύ από την ημερομηνία ένταξης του φαρμάκου στο Σύστημα και σε περίπτωση μη συμφωνίας πρέπει να υπάρχει δυνατότητα προσφυγής στο Αναθεωρητικό Συμβούλιο. Με την άμεση υιοθέτηση αυτής της πρακτικής, οι ασθενείς εξασφαλίζουν πρόσβαση σε όλα τα φάρμακα, ενώ ο ΟΑΥ δεν θα έχει οικονομική επιβάρυνση, λόγω της αναδρομικής ισχύος των συμφωνηθέντων».

«Οι δαπάνες στα φάρμακα είναι οι ίδιες με την προ- ΓεΣΥ εποχή»

Απαντώντας στα όσα λέχθηκαν στη Βουλή γύρω από το κόστος των φαρμάκων στο ΓεΣΥ αλλά και τις καταγγελίες από πλευράς βουλευτών αλλά και Ελεγκτικής Υπηρεσίας ότι ο ΟΑΥ αγοράζει φάρμακα σε πολύ ψηλές τιμές, ο πρόεδρος της ΚΕΦΕΑ εξήγησε: «Κατ’ αρχάς, πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι σε αντίθεση με το σύστημα προ ΓεΣΥ, πλέον όλοι οι ασθενείς έχουν πρόσβαση στα πλείστα φάρμακα της πρώτης φάσης, τα οποία είναι διαθέσιμα εντός Συστήματος και μπορούν να τα προμηθευτούν από το φαρμακείο της γειτονιάς τους, με ελάχιστη συμμετοχή στο κόστος. Πρέπει επίσης να γίνει κατανοητό, ότι παρά την αλλαγή στο σύστημα, η επένδυση/δαπάνη του ΟΑΥ για εξασφάλιση των φαρμάκων δεν έχει διαφοροποιηθεί, σε σχέση με το τι κάλυπτε το σύστημα προ ΓεΣΥ σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα». Οι εκκρεμότητες είναι πολλές, είπε ο κ. Μικέλλης, και τόνισε ότι «είναι πολλά αυτά που πρέπει να υιοθετηθούν ώστε να μπορούμε να κάνουμε λόγο για καθολική πρόσβαση των ασθενών στα φάρμακα»,  ωστόσο, είπε, «οι λύσεις είναι εκεί. Αρκεί να υπάρχει η απαραίτητη βούληση από πλευράς αρμοδίων».