Ενός κακού δοθέντος μύρια έπονται. Το κακό δεν έρχεται ούτε περνά μόνο του. Σχετίζεται με πολλές αιτίες, πολλές αφορμές, πολλά συμφέροντα κι οι συνωμοσίες έχουν πολλές ουρές και πολλές συνέπειες. Το εξελισσόμενο δράμα, που θυματοποιεί τον ουκρανικό λαό και απλώνει καραβάνια αγωνίας και προσφυγιάς, δεν είναι πρόβλημα που προέκυψε σε χρόνο απρόβλεπτο. Κυοφορήθηκε στην παγκόσμια αναστάτωση της περιόδου Κέννεντι – Κρούτσεφ, που οι κίνδυνοι έφθασαν στο χείλος της αβύσσου. Θα βύθιζαν την οικουμένη στην κόλαση της αφανιστικής σύγκρουσης Ηνωμένων Πολιτειών – Σοβιετικής Ένωσης, που απεφεύχθη με τη θεία παρέμβαση. Από τότε άρχισε ο δαίμονας της πολιτικής να ανάβει τις φωτιές των σήμερα εξελισσόμενων γεγονότων, αρχής γενομένης από την «αποψίλωση» των δεδομένων της σοβιετικής ισχύος. 

Στα υπόγεια της διπλωματίας των μεγάλων συμφερόντων η μια μετά την άλλη οι χώρες του σοβιετικού περίγυρου μετακυλιούνταν από τα συμμαχικά κυκλώματα προς τη Δύση, κι έβλεπες αργά και μεθοδικά την περιθωριακή γραμμή που χάρασσε τα όρια της ανατολικής φιλίας να αλλοιώνουν τους πολιτικοστρατιωτικούς συσχετισμούς με την κλίση προς τη δυτική πλάστιγγα των επιλογών. Οι χώρες που νόμιζες πως ήταν άρρηκτα δεμένες με τη Μόσχα, εντάσσονταν στη Βορειοατλαντική Συμμαχία με διάταξη αντισοβιετική και παράλληλα αγκαλιάζονται από τη χάρτινη πλάνη της Ευρωπαϊκής Ενώσεως, που ναι μεν εξυπηρετούσε οικονομικά κυρίως τις δυνάμεις που τη στήριζαν, χωρίς όμως να μπορούν να ασκήσουν αποφασιστικό ρόλο στη μοίρα των αδύνατων συμμαχικών χωρών. 

Έτσι η Κύπρος κατάντησε έρμαιο της τουρκικής λαίλαπας το 1974 και διακόσιες χιλιάδες του κόσμου της σχημάτιζαν τις φάλαγγες του ξεριζωμού και της προσφυγοποίησης στην ίδια την πατρίδα της με ιθύνοντα στρατηγό τον Κίσσινγκερ. Έκτοτε είναι προδιαγεγραμμένη η καταδίκη της Κύπρου με ταυτόχρονη την πολιτική ήττα των ελληνικών κυβερνήσεων, που αδρανούσαν στα πάθη του ακριτικού Ελληνισμού. Του κόσμου που ζει στο άνοιγμα των σιαγόνων του τουρκικού επεκτατισμού που, με την ανοχή αν μη τη συμπαράσταση του αγγλοσαξωνικού παράγοντα, μετεξελίσσεται σε σουλτανική αυτοκρατορία, με πρώτο στόχο τα νησιά του βορείου Αιγαίου και, βέβαια, την υπόλοιπη Κύπρο.

Το σχεδίασμα είναι προέκταση της συνωμοσίας του ’74. Οι «φίλοι» αποδυναμώνονται, αλλάζουν θέσεις, οι πολιτικές αναπροσαρμόζονται, οι προοπτικές διαλύονται στο μισοσκόταδο της διπλωματικής απάτης και οι ελπίδες γίνονται καπνός. Πρόσφατο παράδειγμα η πολιτική του Ισραήλ. Με την κυβερνητική αλλαγή στο Τελ Αβίβ παρατηρείται αντιστροφή της διπλωματίας και αποδεικνύεται άνθρακας ο θησαυρός των επιθυμιών, ότι σε περίπτωση πολεμικής σύγκρουσης ο βρυχηθμός των «φιλικών» βομβαρδιστικών δεν θα ξεκουφαίνει τον εισβολέα αλλά τα σμήνη των ακρίδων των αραβικών ερήμων. Οι ευρωχώρες που θεωρούσαμε πολιτικά στηρίγματα ήδη μετώκησαν στο ΝΑΤΟ, που ουδέποτε συμπαραστάθηκε στον χρόνιο πόνο μας. Άλλωστε η «ιδιοφυΐα» μας απέρριψε από την πρώτη στιγμή ένταξή μας στη συμμαχία, αποκλείοντας βοήθεια σε επερχόμενες απειλές! Η πολιτική υποστήριξη των Ευρωπαίων είναι πια χειρωνακτικό παίγνιο της πήλινης πλάνης της ΕΟΚ. Ο ΟΗΕ είναι ένα άθλιο όργανο εμπαιγμού, που χορεύει στα δάκτυλα ενός αδιάντροπου ταχυδακτυλουργού. Και η αφορμή ενός ελληνοβόρου νέου πολέμου καραδοκεί στα Δαρδανέλια. Στα αιώνια Στενά, που γεννούν συγκρούσεις από τον καιρό του Τρωϊκού πολέμου της πρώτης εικοσαετίας του 12ου π.Χ. αιώνα.

Στο μεταξύ αναδύεται στο προσκήνιο φόβος νέος. Οι πατέρες μας ανατρίχιαζαν στο άκουσμα των σαλπίγγων και των κροτάλων του. Ο ήχος από την μπότα του αντιλαλεί μέσα στον χρόνο σαν τη φωνή κατάρας βαριάς. Οι Γερμανοί ανασυντάσσονται. Και ήδη αναγγέλλουν τη διάθεση των δισεκατομμυρίων που πλεονάζουν στα θησαυροφυλάκια του Βερολίνου για την αναδημιουργία του Γερμανικού στρατού. Και ο πλανήτης αναριγεί στη μνήμη της ΒΕΡΜΑΧΤ με τη σκιά του Χίτλερ να πλανάται πάνω από τον κόσμο. Και ας μη παροράται το γεγονός της αλληλοσύνδεσης των Τούρκων του Κεμάλ (Ταλαάτ, Νουρετίν, Εμβέρ) με τα τάγματα του γερμανικού τρόμου. Οι Γερμανοί στρατηγοί που κατεύθυναν τη Μικρασιατική Καταστροφή προλόγιζαν την απαισίας μνήμης επέλαση της ΒΕΡΜΑΧΤ που σάρωσε την Ευρώπη (Κάιτελ, Μπράουχιτς, Γιολτ, Φον Λιστ, Λίμαν φον Σάντερς, Σνέλεντροφ…). Και οι Τούρκοι του Ετζεβίτ το ‘74 ήταν οι φρικτοί μιμητές των Ες Ες. Ο μισελληνικός γερμανοτουρκικός κίνδυνος δεν είναι εφεύρημα ευφάνταστης φαντασίας μίσους και αποστροφής. Και η συνθήκη του Μοντραί του 1937 δεν διατηρήθηκε τυχαία, παρά την παρέλευση της προβλεπομένης τεσσαρακονταετίας. Η ιστορική γνώση και η σοβαρότητα των δυνατοτήτων προβλέψεών της δεν είναι ονειρικές φαντασιώσεις. Ούτε έγνοιες αβάσιμες οι πολιτικές μεταλλάξεις «φίλων». Να μη λησμονείται ότι ζητούσαν την Κύπρο από τον Ρότσιλθ «για να έχουν πάτημα και των δυο ποδιών στην περιοχή». Η μελέτη του Χερτς και οι προσδοκίες του δεν είναι παραμύθια. Και θα ‘ταν καλό να μελετηθεί η ιστορία από την εποχή του Αρτεμίωνα με την επανάσταση του 241 μ.Χ. όταν κατά Ξιφιλίνο σφάχτηκαν 240 χιλιάδες Κυπρίων, (Paul Diacon βιβλίο Sakel): «απώλοντο μυριάδες 4 και 20 (24.10= 240.000). Και διά τούτο ουδενί Ιουδαίο επιβήναι αυτής έξεστιν, αλλά και εν ανέμω τις βιασθείς εις την νήσον εκπέση θανατούται). 

Κατά ταύτα και υπό το φως των ιστορικών γεγονότων, οφειλή της φρόνησης είναι να εξετάζουμε τα πράγματα σ’ όλο το βάθος τους, χωρίς επηρεασμούς από επιφανειακές εντυπώσεις ή και φιλικές διαχύσεις. Από αυτές τις σελίδες χαιρετίσαμε την προσέγγιση με τους γείτονες. Και δεν αποκρύψαμε την ανακούφισή μας από τις διαδηλώσεις φιλίας ή τις πτήσεις της αεροπορίας με υποσχέσεις και προοπτικές, υπό το καθεστώς της ανάγκης. Και ναι μεν δεν ερχόμεθα εισαγγελείς φίλων υπό κατηγορίαν. Αλλά αισθανόμεθα την υποχρέωση ανάκλησης της μνήμης, της οποίας η αλήθεια επιβάλλει σκέψεις πιθανοτήτων προσοχής, για να μην πετάμε στα σύννεφα και οι διαπιστώσεις να μας ρίχνουν στην απογοήτευση από τη δυσαρέσκεια των δεδομένων…