Μ. Ζαβρού: Πολλές οι προκλήσεις για τον κλάδο του international business

Η πανδημία του κορωνοϊού έχει ανατρέψει πολλά από τα δεδομένα στον επιχειρηματικό κόσμο. Σε συνέντευξή της στον «Φ» η πρόεδρος της Επιτροπής Διεθνών Επιχειρήσεων και Ξένων Επενδύσεων του Συνδέσμου Εγκεκριμένων Λογιστών Κύπρου (ΣΕΛΚ) Μαρία Ζαβρού αναφέρεται στις προκλήσεις του κλάδου καθώς οι αυστηρότεροι έλεγχοι στην Κύπρο (σε σύγκριση με πρακτικές που ακολουθούν άλλες ευρωπαϊκές χώρες) καθιστούν τη χώρα εκ πρώτης όψεως ως ένα μη ευέλικτο προορισμό, αφού οι διαδικασίες τις πλείστες φορές είναι χρονοβόρες. Τονίζει ότι η τεχνολογία θα παίξει σημαντικό ρόλο στο να είναι σε θέση η Κύπρος να προσφέρει γρήγορες, ευέλικτες και αξιόλογες υπηρεσίες, που δεν θα υστερούν σε κανένα σημείο συγκριτικά με άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Σχολιάζει δε, ότι θα πρέπει να προσπαθήσουμε για προσέλκυση επενδύσεων από τις ΗΠΑ αλλά και την Κίνα.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Σ. Καρακατσάνη: Με ειλικρίνεια αποφεύγονται οι κρίσεις

Ποιες προκλήσεις αντιμετωπίζει ο κλάδος παροχής υπηρεσιών σε ξένες εταιρείες;

Ο τομέας παροχής επαγγελματικών υπηρεσιών σε ξένες εταιρείες αποτελεί εδώ και δεκαετίες αναπόσπαστο κομμάτι της κυπριακής οικονομίας, το οποίο συμβάλλει με ουσιαστικό τρόπο ως προς την προώθηση της Κύπρου ως ενός αξιόπιστου περιφερειακού χρηματοοικονομικού κέντρου για τη διεξαγωγή εργασιών από εταιρείες διεθνούς ενδιαφέροντος. Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι μετά την κρίση του 2013, μεγάλοι ξένοι όμιλοι (από Ρωσία, Κίνα, Νότιο Αφρική) επέλεξαν την Κύπρο ως έδρα για τη διεξαγωγή των εργασιών τους.

Στην εποχή της πανδημίας που ζούμε, όλες οι εκτιμήσεις συνηγορούν για σημαντική επιβράδυνση όχι μόνο της τοπικής οικονομίας, αλλά και της παγκόσμιας. Είναι ξεκάθαρο ότι τα περιοριστικά μέτρα που επιβλήθηκαν επηρέασαν σημαντικά σχεδόν όλους τους τομείς της οικονομίας αλλά και την κατανάλωση, την εφοδιαστική αλυσίδα και την επιχειρηματικότητα. Αναπόφευκτα, μεγάλο πλήγμα δέχθηκε και ο τομέας των επαγγελματικών υπηρεσιών. Όμως όπως έγινε και στο παρελθόν με τη χρηματοοικονομική κρίση του 2013, ο τρόπος παροχής των επαγγελματικών υπηρεσιών θα δείξει την ανάλογη ευελιξία και θα αλλάξει για ακόμα μια φορά. Όπως ο τομέας ξεπέρασε τις προκλήσεις που έφεραν στο πρόσφατο παρελθόν οι νέες οδηγίες των εποπτικών και διεθνών εποπτικών αρχών σε νομικό και φορολογικό πλαίσιο, έτσι και τώρα θα προσαρμοστεί στις συνθήκες του νέου επιχειρηματικού περιβάλλοντος. Μπορώ να πω με σιγουριά πως οι επαγγελματικές υπηρεσίες συνεχώς αναβαθμίζονται, ώστε να μπορούν να εξυπηρετήσουν τις μεταβαλλόμενες ανάγκες των επιχειρήσεων, των επενδυτών και της κοινωνίας στην μετά Covid-19 εποχή. 

Άλλες προκλήσεις αποτελούν αφενός η εναρμόνιση με τις ευρωπαϊκές οδηγίες που αφορούν διαδικασίες για την αντιμετώπιση καταπολέμησης ξεπλύματος βρόμικου χρήματος, καθώς οι διαδικασίες είναι τις πλείστες φορές επίπονες και χρονοβόρες, και αφετέρου, η εφαρμογή της οδηγίας DAC 6, καθώς οι πάροχοι τώρα επιφορτίζονται με την αναφορά διεθνών σχημάτων που θεωρούνται επιθετικός φορολογικός σχεδιασμός. Δύο άλλες προκλήσεις που ο τομέας επαγγελματικών υπηρεσιών καλείται να διαχειριστεί αποτελεσματικά είναι η αλλαγή στη συμφωνία αποφυγής διπλής φορολογίας με την Ρωσία, με την οποία η Κύπρος διατηρεί διαχρονικά ισχυρές σχέσεις, καθώς και το καθεστώς ανταλλαγής πληροφοριών σε ό,τι αφορά τους χρηματοοικονομικούς λογαριασμούς, με την πληροφόρηση πλέον να δίνεται από τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και διάφορους οργανισμούς παροχής υπηρεσιών προς τις φορολογικές αρχές.

Φοβίζουν οι αυστηρότεροι έλεγχοι από τις εποπτικές Αρχές και τους διεθνείς οργανισμούς; Θα αποτελέσουν παράγοντα για να δούμε φυγή εταιρειών;

Οι έλεγχοι των εποπτικών αρχών και των διεθνών οργανισμών είναι πολύ σημαντικοί για τη διασφάλιση της ακεραιότητας και αξιοπιστίας της χώρας μας. Εξίσου σημαντικό είναι να υπάρχει μια δομημένη διαδικασία που να επιτρέπει στους φορείς να ασκούν τη σωστή κριτική μετά την αξιολόγηση των δεδομένων και των εκάστοτε συνθηκών. Από την άλλη, σίγουρα, θα μπορούσε κάποιος να πει πως αυτήν τη στιγμή οι αυστηρότεροι έλεγχοι στην Κύπρο (σε σύγκριση με πρακτικές που ακολουθούν άλλες ευρωπαϊκές χώρες), καθιστούν τη χώρα εκ πρώτης όψεως ως ένα μη ευέλικτο προορισμό για τη διεξαγωγή των εμπορικών τους δραστηριοτήτων, αφού οι διαδικασίες τις πλείστες φορές είναι χρονοβόρες.

Ποιες ενέργειες πρέπει να γίνουν για να εκσυγχρονιστεί το μοντέλο παροχής υπηρεσιών;

Αναμένω να υλοποιηθούν μεταρρυθμίσεις οι οποίες είναι αναγκαίες για την Κύπρο, ειδικά στον δημόσιο τομέα, όπως π.χ. ο περιορισμός της γραφειοκρατίας). Επίσης, γίνεται προσπάθεια αναδιάρθρωσης του δικαστικού συστήματος, καθώς οι επιχειρηματίες και οι επενδυτές θέλουν ένα δικαστικό σύστημα που να είναι ευέλικτο, γρήγορο και αποτελεσματικό. Σε ό,τι αφορά την επιχειρηματικότητα, αναμένουμε από την πολιτεία, στα πλαίσια της διαδικασίας εναρμόνισης με την ΕΕ, να διευρύνει τις δέσμες κινήτρων που προσφέρονται σε νεοφυείς επιχειρήσεις, καθώς και την στοχευμένη προώθηση σύγχρονων επιχειρηματικών δραστηριοτήτων με στόχο τη δημιουργία βιώσιμων, δυναμικών, εξελίξιμων και ανταγωνιστικών μικρομεσαίων επιχειρήσεων.

Πόσο σημαντικό ρόλο θα παίξει η τεχνολογία στην όλη προσπάθεια;

Ενόψει της πανδημίας, η τεχνολογία έχει τεθεί στο επίκεντρο της οικονομικής δραστηριότητας σε όλο τον πλανήτη, καθώς η σταδιακή ενσωμάτωσή της έχει αλλάξει άρδην τον τρόπο που σκέφτεται ο πελάτης, τις ανάγκες του και κατ’ επέκταση τις ίδιες τις υπηρεσίες που του προσφέρονται, καθώς και τον τρόπο που αυτές προσφέρονται. Πρέπει να γίνονται διαρκώς επενδύσεις στην τεχνολογία, την έρευνα και την καινοτομία, τρεις πολύ σημαντικούς τομείς που κατέχουν εξέχουσα θέση σε ένα μελλοντικό προοδευτικό σχεδιασμό του μοντέλου των επαγγελματικών υπηρεσιών της χώρας. Ο διεθνής ανταγωνισμός είναι πολύ μεγάλος και η Κύπρος υστερεί. Η τεχνολογία θα παίξει σημαντικό ρόλο στο να είναι σε θέση η Κύπρος να προσφέρει γρήγορες, ευέλικτες και αξιόλογες υπηρεσίες, που δεν θα υστερούν σε κανένα επίπεδο συγκριτικά με άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Ποιες δυσκολίες αντιμετωπίζουν οι ξένοι και ποιες ηλεκτρονικές αναβαθμίσεις πρέπει να γίνουν προκειμένου να διευκολυνθεί το επιχειρείν;

Η τεχνολογική αναβάθμιση και ενοποίηση όλων των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών των κρατικών υπηρεσιών είναι απαραίτητη. Η διαδικτυακή παρουσία και εξέλιξη των κρατικών υπηρεσιών όπως το κτηματολόγιο και η πολεοδομία δείχνουν πως είμαστε στον σωστό δρόμο. Με ιδιαίτερη χαρά χαιρετίζω τη δημιουργία υφυπουργείου καινοτομίας και την ψηφιακή αναβάθμιση εταιρειών, με απώτερο στόχο την τεχνολογική αναβάθμιση των υπηρεσιών με κύριο χαρακτηριστικό την ταχύτητα, σμικρύνοντας έτσι το χάσμα μεταξύ εγχωρίων και διεθνών αγορών.

Πόσο φοβίζει το ενδεχόμενο επιβολής ενός ενιαίου φορολογικού συντελεστή σε επίπεδο ΕΕ και τι επιπτώσεις μπορεί να δημιουργήσει;

Το ενδεχόμενο επιβολής ενός ενιαίου φορολογικού συντελεστή δεν πρέπει να μας φοβίζει αυτή την στιγμή. Εκείνο που προέχει είναι η επαναδραστηριοποίηση των επιχειρήσεων καθώς και η επανεκκίνηση της οικονομίας. Διάφοροι φορείς ετοιμάζουν μια δέσμη εισηγήσεων με φορολογικά μέτρα και κίνητρα. Πρόκειται θα έλεγα για μια γενική αξιολόγηση σε ό,τι αφορά τις μελλοντικές πολίτικες που η κυβέρνηση θα αποφασίσει, αν τελικά εφαρμοστεί ο ενιαίος φορολογικός συντελεστής.

Σε ποιες αγορές πρέπει να στραφεί η Κύπρος για να ενδυναμώσει αυτό που αποκαλούμε International business;

Κατά τη γνώμη μου, για να ενδυναμώσουμε το international business της Κύπρου, θα πρέπει να στραφoύμε προς Δύση και προς Ανατολή. Πιο συγκεκριμένα, πρέπει να κινηθούμε μεθοδικά για προσέλκυση επενδύσεων από τις Η.Π.Α. αλλά και την Κίνα, δύο από τις μεγαλύτερες οικονομίες του πλανήτη, αναδεικνύοντας τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα της Κύπρου. Τα όποια μελλοντικά βήματα γίνουν, πρέπει να αποτελούν μέρος ενός σωστά συγκροτημένου εθνικού πλάνου επαναφοράς της οικονομικής δραστηριότητας και μεσοπρόθεσμης διαχείρισης της ύφεσης, στη βάση της εκτίμησης της νέας κατάστασης πραγμάτων αλλά και των διαφοροποιημένων προοπτικών για την κυπριακή οικονομία, σε συνεργασία με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς. Στις νέες εταιρείες πρέπει να προσφερθεί ευελιξία προσαρμογής και πακέτο κινήτρων, κινήσεις που θα ενισχύσουν περαιτέρω την ανταγωνιστικότητα της χώρας.

Διαφοροποίηση από τις άλλες αγορές

Πόσο σημαντική εκτιμάτε ότι θα είναι η απώλεια ρωσικών εταιρειών και κεφαλαίων έπειτα από την τροποποίηση της φορολογικής συμφωνίας; Σε ποιο στάδιο βρισκόμαστε στις διαπραγματεύσεις;

Το αίτημα της Ρωσίας για την αλλαγή ποσοστού παρακράτησης φόρου από μερίσματα και τόκους εξετάζεται από τις αντίστοιχες φορολογικές επιτροπές. Υπάρχει μια συνεχή επικοινωνία με στόχο να αποφευχθεί αυτή η αλλαγή. Θα πρέπει να γίνουν συντονισμένες προσπάθειες ούτως ώστε η Κύπρος να διαφοροποιηθεί σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες προσφέροντας τέτοια κίνητρα που να καθιστούν την Κύπρο τον επικρατέστερο προορισμό.

Καλοί και κακοί πελάτες

Πόσο σημαντική εκτιμάτε ότι θα είναι η απώλεια ρωσικών εταιρειών και κεφαλαίων έπειτα από την τροποποίηση της φορολογικής συμφωνίας; Σε ποιο στάδιο βρισκόμαστε στις διαπραγματεύσεις;

Το αίτημα της Ρωσίας για την αλλαγή ποσοστού παρακράτησης φόρου από μερίσματα και τόκους εξετάζεται από τις αντίστοιχες φορολογικές επιτροπές. Υπάρχει μια συνεχή επικοινωνία με στόχο να αποφευχθεί αυτή η αλλαγή. Θα πρέπει να γίνουν συντονισμένες προσπάθειες ούτως ώστε η Κύπρος να διαφοροποιηθεί σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες προσφέροντας τέτοια κίνητρα που να καθιστούν την Κύπρο τον επικρατέστερο προορισμό.