Διιστάμενες είναι οι εκτιμήσεις αναλυτών ως προς την επίδραση που θα έχει στις τιμές του πετρελαίου, του φυσικού αερίου και του ηλεκτρισμού και κατ’ επέκταση στις παρατηρούμενες σοβαρές πληθωριστικές πιέσεις σε όλες τις χώρες της ΕΕ, η χθεσινή δημοσιοποίηση -στο Ευρωκοινοβούλιο- από την πρόεδρο της Κομισιόν της πρότασης για το 6ο πακέτο κυρώσεων εναντίον της Ρωσίας. Περίοπτη θέση στο νέο πακέτο τιμωρητικών μέτρων κατέχει το εμπάργκο που θα επιβληθεί (αν εγκριθεί από τις 27 κυβερνήσεις) στις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου από τα μέσα στης χρονιάς, σε ό,τι αφορά το αργό πετρέλαιο από ρωσικές πηγές, και από το τέλος του 2022 αναφορικά με τα διυλισμένα -ρωσικά- πετρελαϊκά προϊόντα.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: ΕΕ: Χωρίς συμφωνία οι «27» για το πακέτο κυρώσεων στη Ρωσία

Από τη μια, πολλοί αναλυτές υποστηρίζουν ότι η αναμενόμενη μείωση της διάθεσης πετρελαίου στις ευρωπαϊκές αγορές λόγω του εμπάργκο και η όλη αβεβαιότητα που επιτείνεται θα οδηγήσει σε σοβαρές αυξήσεις στις τιμές του αργού πετρελαίου διεθνώς, κάτι που με τη σειρά του θα προκαλέσει περαιτέρω αύξηση του πληθωρισμού, αρχής γενομένης από τα ενεργειακά προϊόντα και κατ’ επέκταση σε πρώτες ύλες και βασικά προϊόντα. Οι πληθωριστικές πιέσεις λόγω του εμπάργκο δυνατό να είναι πιο επώδυνες για τις ευρωπαϊκές οικονομίες αν το επόμενο διάστημα η ρωσική κυβέρνηση προχωρήσει σε αντίμετρα, κάτι που σύμφωνα με τον εκπρόσωπο του Κρεμλίνου είναι κάτι που εξετάζεται. Ακόμα χειρότερα θα είναι τα πράγματα αν επιβεβαιωθούν όσοι προβλέπουν πως το τρίτο δεκαήμερο του Μαϊου η Gazprom θα διακόψει και σε άλλες εταιρείες-χώρες την παροχή φυσικού αερίου, αν δεν αποδεχθούν τη νέα φόρμουλα πληρωμής.

Από την άλλη, αναλυτές εκτιμούν πως οι ήδη επώδυνες για τους καταναλωτές -μικρούς και μεγάλους- συνέπειες από τον πολύ ψηλό πληθωρισμό, που ενδεχομένως να συνεχίσει να αυξάνεται τις επόμενες εβδομάδες ή μήνες, θα οδηγήσει σταδιακά σε μείωση της κατανάλωσης και της οικονομικής δραστηριότητας (ήδη αναθεωρούνται προς τα κάτω οι προβλέψεις για τα ποσοστά ανάπτυξης στις χώρες της ΕΕ) και αυτό θα οδηγήσει σε δημιουργία σημαντικών αποθεμάτων αργού πετρελαίου στη διεθνή αγορά, αποτρέποντας περαιτέρω αύξηση των τιμών και οδηγώντας σταδιακά σε μειώσεις τιμών.

Ενδεικτικά, έγινε χθες γνωστό ότι ο OPEC+ προβλέπει πλεόνασμα παραγωγής κατά 1,9 εκατ. βαρέλια πετρελαίου την ημέρα το 2022, εν μέσω σταδιακού περιορισμού της ζήτησης. Σύμφωνα με δημοσιεύματα στον ευρωπαϊκό Τύπο, η προηγούμενη εκτίμηση του OPEC+ προέβλεπε μικρότερο πλεόνασμα, περίπου 600 χιλ. βαρέλια την ημέρα, ωστόσο αναθεωρήθηκε ανοδικά κυρίως λόγω της αύξησης του πληθωρισμού και των περιοριστικών μέτρων (λοκντάουν) στην Κίνα, για περιορισμό της εξάπλωσης της μετάλλαξης Όμικρον.

Χθες πάντως, το συμβόλαιο Ιουλίου του Brent ενισχύθηκε σε κάποια φάση κατά 3,74% ή 3,93 δολάρια και η τιμή του είχε διαμορφωθεί στα 108,91 δολ. το βαρέλι. Το δε αμερικανικό WTI αυξήθηκε 3,84% ή 3,92 δολάρια, με την τιμή του να διαμορφώνεται στα 106,31 δολ. το βαρέλι. Με ενδιαφέρον αναμένονται οι διακυμάνσεις τις επόμενες μέρες, αναλόγως και της υποδοχής της πρότασης για το 6ο πακέτο κυρώσεων από τις κυβερνήσεις των χωρών της ΕΕ και των όποιων αντιδράσεων από τη Ρωσία. Σύμφωνα δε με το Bloomberg, οι τιμές του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας σημείωσαν χθες “άλμα” άνω του 5%.

Η ΕΕ εξαρτάται από τη Ρωσία για περίπου το 25% του πετρελαίου που καταναλώνει και για περίπου 40% των αναγκών της σε φυσικό αέριο. Ωστόσο, οι ανάγκες σε ρωσική ενέργεια μεταξύ των χωρών – μελών είναι σημαντικά ανομοιόμορφες.

Οι κυρώσεις του 6ου πακέτου της Κομισιόν που… δεν μυρίζουν πετρέλαιο

Σύμφωνα με όσα ανακοίνωσε στους ευρωβουλευτές η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, στο 6ο πακέτο κυρώσεων θα περιληφθούν απαγορευτικά μέτρα για καταθέσεις και περιουσιακά στοιχεία Ρώσων υψηλόβαθμων στρατιωτικών και άλλων ατόμων που θεωρείται ότι διέπραξαν εγκλήματα πολέμου στην Μπούτσια και των υπευθύνων για την απάνθρωπη πολιορκία της Μαριούπολης. «Αυτό», είπε, «στέλνει ένα άλλο σημαντικό μήνυμα σε όλους τους αυτουργούς του πολέμου του Κρεμλίνου: Ξέρουμε ποιοι είστε και θα λογοδοτήσετε», είπε η πρόεδρος της Κομισιόν.

Επίσης, τίθενται εκτός SWIFT ακόμα τρεις ρωσικές τράπεζες: Η Sberbank, η μεγαλύτερη τράπεζα της Ρωσίας, η Credit Bank Μόσχας και η Russian Agricultural Bank. Κατά την κυρία φον ντερ Λάιεν «με αυτό, χτυπούμε τράπεζες που έχουν συστημική σημασία για το ρωσικό χρηματοπιστωτικό σύστημα (…). Αυτό θα εδραιώσει την πλήρη απομόνωση του ρωσικού χρηματοπιστωτικού τομέα από το παγκόσμιο σύστημα».

Επιπλέον, θα απαγορευτεί σε τρεις μεγάλους ρωσικούς κρατικούς ραδιοτηλεοπτικούς φορείς να εκπέμπουν το περιεχόμενό τους στην ΕΕ, σε οποιαδήποτε μορφή, καλωδιακά, μέσω δορυφόρου, στο διαδίκτυο ή μέσω εφαρμογών smartphone. Είπε ότι αυτά τα τηλεοπτικά κανάλια αναγνωρίζονται ως φερέφωνα, που ενισχύουν τα ψέματα και την προπαγάνδα του Πούτιν και «δεν πρέπει να τους δίνεται άλλο βήμα για να διαδίδουν αυτά τα ψέματα».

Κατά την ίδια, το Κρεμλίνο βασίζεται σε λογιστές και συμβούλους από την Ευρώπη, κάτι που, όπως είπε, τώρα θα σταματήσει, καθώς απαγορεύεται η παροχή αυτών των υπηρεσιών σε ρωσικές εταιρείες.

Η μία μετά την άλλη οι χώρες ζητούν εξαίρεση

Παρουσιάζοντας στο Ευρωκοινοβούλιο τις κυρώσεις που αφορούν την ενέργεια, η πρόεδρος της Κομισιόν είπε: «Θα είναι μια πλήρης απαγόρευση εισαγωγής για όλο το ρωσικό πετρέλαιο, διά θαλάσσης και αγωγών, αργό και διυλισμένο». Η απαγόρευση θα γίνει σταδιακά: Μέσα στο επόμενο εξάμηνο (μέχρι και Οκτώβριο) θα πρέπει να σταματήσουν οι εισαγωγές αργού πετρελαίου και μέχρι Δεκέμβριο 2022 οι εισαγωγές διυλισμένων προϊόντων.

Όμως, ο υπουργός Οικονομίας της Σλοβακίας δήλωσε σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters ότι η χώρα του επιθυμεί τριετή μεταβατική περίοδο για να εφαρμόσει σταδιακά το εμπάργκο. Περίοδο εξαίρεσης ζήτησε και ο πρωθυπουργός της Τσεχίας, Petr Fiala. Το ίδιο και ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης της Βουλγαρίας Άσεν Βασίλεφ, ο οποίος ανησυχεί για μεγάλη αύξηση των τιμών πετρελαίου που θα προμηθεύεται η χώρα.

Πριν τη χθεσινή παρουσίαση των μέτρων, κυβερνητικές πηγές στην Ουγγαρία είχαν προειδοποιήσει πως δεν θα συναινέσουν σε εμπάργκο ρωσικού πετρελαίου που θα επηρεάσει τον ενεργειακό τομέα της χώρας τους.

Πηγή της ΕΕ δήλωσε επίσης στο Reuters ότι θα επιτραπεί στην Ουγγαρία και τη Σλοβακία να συνεχίσουν να αγοράζουν ρωσικό αργό πετρέλαιο έως τα τέλη του 2023. Αν οι πιέσεις για εξαιρέσεις και άλλων χωρών επισημοποιηθούν, θα έχει ενδιαφέρον κατά πόσο θα αλλάξει το χρονοδιάγραμμα που ανακοίνωσε χθες η φον ντερ Λάιεν.

Δυσαρεστημένες επίσης Ελλάδα και Κύπρος

Αν και δεν παρουσιάστηκε από την επικεφαλής της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν κατά την ομιλία της στο Ευρωκοινοβούλιο υπάρχει πρόταση για την απαγόρευση σε όλες τις ναυτιλιακές εταιρείες που ανήκουν στην ΕΕ ή έχουν ευρωπαϊκά συμφέροντα να μεταφέρουν ρωσικό πετρέλαιο στην Ευρώπη ή αλλού στον κόσμο εξακολουθεί να βρίσκεται στο τραπέζι σύμφωνα με το EURACTIV .

Πηγή της ΕΕ δήλωσε σότι η πρόταση αυτή έχει ως στόχο να μειώσει την πιθανότητα μιας συμφωνίας για φθηνό πετρέλαιο που μεταφέρεται από τη Ρωσία στην Κίνα για να αντισταθμίσει την απαγόρευση της ΕΕ λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ναυτιλιακές εταιρείες της ΕΕ το μεταφέρουν.

Η ίδια πηγή πρόσθεσε ότι η Αθήνα και η Λευκωσία αντέδρασαν έντονα στην πρόταση αυτή, καθώς αποτελεί σοβαρό πλήγμα για τις ναυτιλιακές τους βιομηχανίες.