Εννέα από τα 14 προαπαιτούμενα του Ταμείου Ανάκαμψης έχει υλοποιήσει μέχρι στιγμής η Δημοκρατία για να εκταμιεύσει τη δεύτερη δόση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ύψους €85 εκατ. Ο χρόνος άρχισε να μετρά αντίστροφα και τα περιθώρια είναι πολύ πιεστικά, καθώς μέχρι το τέλος του μήνα το Υπουργείο Οικονομικών θα πρέπει να προωθήσει στην Κομισιόν την έκθεση προόδου για την επίτευξη των οροσήμων για τα οποία είχε δεσμευθεί η χώρα πως θα υλοποιούνταν μέχρι την 31η Δεκεμβρίου του 2021.
Από τα πέντε προαπαιτούμενα που δεν έχουν ακόμη υλοποιηθεί, δύο από αυτά θα πρέπει να περάσουν προηγουμένως τον σκόπελο της Βουλής. Πρόκειται για το νομοσχέδιο για τη σύσταση και τη λειτουργία Αρχής κατά της Διαφθοράς, το οποίο μετά από συζητήσεις επί συζητήσεων έχει ολοκληρωθεί η εξέτασή του και στις 17 του μήνα θα τεθεί προς ψήφιση στην Ολομέλεια.
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Επίσης, μια εβδομάδα νωρίτερα θα οδηγηθεί στην Ολομέλεια και το νομοσχέδιο για το λόμπινγκ, το οποίο συνδέεται έμμεσα με τα ορόσημα της δεύτερης δόσης.
Ανοικτό εξακολουθεί να είναι και το θέμα με τα νομοσχέδια για την ενδυνάμωση του νομικού πλαισίου για την αντιμετώπιση των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Για τα νομοσχέδια είχαν έντονες επιφυλάξεις τα κόμματα της αντιπολίτευσης, τα οποία κατέθεσαν και σχετική τροπολογία, με την οποία περιορίζεται η πρόσβαση των εταιρειών διαχείρισης πιστωτικών διευκολύνσεων στη βάση δεδομένων Άρτεμις και στη βάση του Κτηματολογίου, για να λαμβάνουν πληροφορίες για τους εγγυητές, τους παρόχους εξασφαλίσεων και τα συνδεδεμένα πρόσωπα. Και για αυτό το ζήτημα είναι κοντά μια συμβιβαστική λύση, καθώς τις επόμενες ημέρες θα προωθηθούν στη Βουλή τα αναθεωρημένα κείμενα των νομοσχεδίων, από τα οποία θα αφαιρεθούν οι πάροχοι εξασφάλισης και τα συνδεδεμένα πρόσωπα από τον έλεγχο των δεδομένων τους από τους διαχειριστές δανείων. Επίσης, θα υπάρξει προστασία των εγγυητών, ωστόσο απομένει η διατύπωση των περιορισμών σε σχέση με τον έλεγχο που θα τους γίνεται. Στόχος των μελών της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών είναι να υπάρξει συναίνεση για τα νομοσχέδια, έτσι ώστε να τεθούν σε ψηφοφορία πριν από το τέλος του μήνα.
Εκκρεμότητες στο Υπουργείο Ενέργειας
Την ίδια ώρα, δεν έχουν υλοποιηθεί δύο σχέδια από το Υπουργείο Εμπορίου, το οποίο εντός του μήνα αναμένεται να προχωρήσει στην προκήρυξη τους. Πρόκειται για τα σχέδια που προβλέπουν την προώθηση επενδύσεων ενεργειακής απόδοσης σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις, δήμους, κοινότητες και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, καθώς και την ενθάρρυνση της χρήσης των ΑΠΕ και μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας σε δημόσιες και τοπικές αρχές, για την αντιμετώπιση και την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή
Επιπρόσθετα, έμεινε πίσω και το πληροφοριακό σύστημα παρακολούθησης, ωστόσο τις επόμενες ημέρες αναμένεται να είναι έτοιμη η βασική του λειτουργία.
Ο Γενικός Διευθυντής της Γενικής Διεύθυνσης Ανάπτυξης του Υπουργείου Οικονομικών Θεοδόσης Τσιόλας, δήλωσε στον «Φ» πως οι διαδικασίες κινούνται προς την ορθή κατεύθυνση, παρά το γεγονός ότι ο χρόνος πιέζει τη Δημοκρατία. Όπως είπε, υπάρχει στενή συνεργασία της κυβέρνησης με τη Βουλή, καθώς και με την τεχνοκρατική ομάδα, στις οποία συμμετέχουν εκπρόσωποι των κομμάτων. Υπέδειξε, παράλληλα, πως όταν εγκριθούν τα εκκρεμούντα νομοσχέδια από τη Βουλή (για τα ΜΕΔ, την Αρχή κατά της Διαφθοράς και το λόμπινγκ) ανοίγει ο δρόμος για την εκταμίευση της δεύτερης δόσης, επισημαίνοντας πως τις επόμενες ημέρες αναμένεται να υλοποιηθούν και τα υπόλοιπα ορόσημα από την κυβέρνηση. Σύμφωνα με τον κ. Τσιόλα, παρόλο που η μεταρρύθμιση της Δικαιοσύνης και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης δεν περιλαμβάνονται στα προαπαιτούμενα του Δεκεμβρίου, τα νομοσχέδια θα πρέπει να εγκριθούν άμεσα από τη Βουλή, έτσι ώστε να αρχίσει η υλοποίηση των δράσεων που έχουν αναληφθεί από τη Δημοκρατία. Να σημειωθεί πως τον περασμένο μήνα οι κυπριακές αρχές προώθησαν στις Βρυξέλλες το Σχέδιο Δράσης για μείωση των καθυστερημένων υποθέσεων κατά 20% μέχρι τον Ιούνιο 2024 και κατά 40% μέχρι τον Ιούνιο 2026.
Αυτά που έγιναν
Τα εννέα προαπαιτούμενα τα οποία έχουν μέχρι σήμερα υλοποιηθεί για την εκταμίευση των €85 εκατ., σύμφωνα με τον κ. Τσιόλα, αφορούν μεταξύ άλλων την ανεξαρτοποίηση του Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς από την ΑΗΚ. Ο νόμος δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας τον περασμένο Οκτώβριο.
Επίσης, έχει επιτευχθεί ο στόχος της μεταρρύθμισης της Δημόσιας Υπηρεσίας, με την έγκριση τον περασμένο μήνα του νομοθετικού πακέτου από τη Βουλή. Με τους νόμους εισάγεται νέο πλαίσιο για την αξιολόγηση και την επιλογή των υποψηφίων για την πλήρωση κενών θέσεων στη δημόσια υπηρεσία και νέων κανονισμών για την αξιολόγηση των επιδόσεων των εργαζόμενων.
Παράλληλα, πριν από μερικές εβδομάδες εγκρίθηκε η νομοθεσία για την προστασία των πληροφοριοδοτών, που αναφέρουν κακές πρακτικές και πράξεις διαφθοράς. Σύμφωνα με τις δεσμεύσεις που έδωσαν οι κυπριακές αρχές στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τροποποιήθηκαν οι κανόνες μεταφοράς και διανομής ηλεκτρισμού, οι οποίοι δημοσιεύθηκαν.
Εξάλλου, επιτεύχθηκε ο στόχος για ενίσχυση της κυκλικής οικονομίας στη βιομηχανία. Το Σχέδιο Δράσης εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο τον περασμένο Ιούνιο. Αφορά το σχέδιο δράσης για τις ηλεκτρονικές δεξιότητες (e-skills) και το σχέδιο για προώθηση των ΑΠΕ και των μέτρων ενεργειακής απόδοσης σε κατοικίες. Το δεύτερο σχέδιο προκηρύχθηκε τον περασμένο Απρίλιο.
Πριν από μερικούς μήνες έχει εγκατασταθεί και ο εξοπλισμός για ενίσχυση υφιστάμενων ισοτοπικών βάσεων δεδομένων των κυπριακών τροφίμων και ποτών, με στόχο τη διασφάλιση της ταυτότητας των προϊόντων, μέσα από την ανάπτυξη πλατφόρμας με τη χρήση τεχνολογίας Blockchain. Βάσει των σχετικών στοιχείων έγινε και αναβάθμιση των υποδομών των δικαστηρίων.
Ετοιμάζονται για τα υπόλοιπα
Όταν η Κύπρος ξεμπερδέψει με τα προαπαιτούμενα της δεύτερης δόσης και λάβει τα χρήματα από την ΕΕ, η τεχνοκρατική ομάδα, στην οποία συμμετέχουν λειτουργοί των υπουργείων και εκπρόσωποι κομμάτων, θα συνέλθει εκ νέου τον Μάρτιο, για να οριστικοποιήσει τα ορόσημα που πρέπει να επιτευχθούν μέχρι το καλοκαίρι. Βάσει των σχεδιασμών, μέχρι την 30η Ιουνίου θα πρέπει να υλοποιηθούν άλλα 18 ορόσημα, εκ των οποίων τα πέντε αφορούν νομοθετικές ρυθμίσεις, έτσι ώστε η χώρα τον Αύγουστο να λάβει άλλα €85 εκατ. από την Κομισιόν. Εξάλλου, μέχρι την 31η Δεκεμβρίου θα πρέπει να υλοποιηθούν άλλα 30 ορόσημα, εκ των οποίων οι τέσσερις στόχοι θα πρέπει να εγκριθούν από το Κοινοβούλιο, για να λάβει η Κύπρος άλλα €115 εκατ. μέχρι τον Φεβρουάριο τον 2023.
Φυσικά, θα ακολουθήσουν και άλλα ορόσημα, τα οποία θα πρέπει να επιτευχθούν μέχρι το τέλος του 2026, για να πάρει η χώρα το συνολικό ποσό του €1.2 δισ. από το Ταμείο Ανάκαμψης. Συνολικά, θα πρέπει να υλοποιηθούν 58 μεταρρυθμίσεις και 75 επενδύσεις. Υπενθυμίζεται πως τον περασμένο Σεπτέμβριο, μετά την υπογραφή της σχετικής συμφωνίας χρηματοδότησης, η Δημοκρατία έλαβε την πρώτη δόση, ύψους €156.8 εκατ., από την Κομισιόν, η οποία αποτελούσε το 13% του συνολικού ποσού και δεν συνδεόταν από προαπαιτούμενα.
