«Μεγαλύτερη επιτυχία: Το 82% των πολιτών οι οποίοι βάσει ανεξάρτητης έρευνας δηλώνουν ικανοποιημένοι από τις υπηρεσίες που λαμβάνουν από το ΓεΣΥ, ενώ πρόσφατη έκθεση της Κομισιόν καταγράφει σημαντική βελτίωση σε όλους τους σημαντικούς δείκτες υγείας λόγω εφαρμογής του ΓεΣΥ. Μεγαλύτερη πληγή: Η ανάγκη επεξήγησης του αυτονόητου. Η ανάγκη δηλαδή να επεξηγήσουμε ότι το Σύστημα πρέπει να το χρησιμοποιούμε με σύνεση. Μεγαλύτερη πρόκληση: Να διατηρήσουμε το ΓεΣΥ στις σωστές ράγες, μακριά από σκοπιμότητες. Με προσοχή να το εξελίσσουμε συνεχώς, προς όφελος των συμπατριωτών μας». 

Ο διευθυντής του ΟΑΥ Ανδρέας Παπακωνσταντίνου σε συνέντευξή του στον «Φ», ξεκαθαρίζει ότι το «ΓεΣΥ δεν κινδυνεύει με κατάρρευση», λέει ότι «ως ΟΑΥ δεν θεωρούμε ότι τα κάνουμε όλα σωστά, όμως κάναμε πράγματα. Δεν μείναμε στις θεωρίες, στις ατέρμονες συζητήσεις και στους σχεδιασμούς επί χάρτου. Πήραμε ρίσκα και κινηθήκαμε με αποφασιστικότητα, ακόμα και σε φάσεις όπου τα ”όπλα” μας ήταν πολύ περιορισμένα. Τίποτα από όσα έγιναν δεν πλησιάζει την τελειότητα. Όμως επιτέλους έγιναν πράγματα στον τομέα της υγείας και μάλιστα καλά και σημαντικά πράγματα τα οποία θα έχουν διάρκεια».  

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: ΦΑΚΕΛΟΣ ΓεΣΥ: «Το ΓεΣΥ δίνει δικαίωμα για αχρείαστες πράξεις»

Για τις καταχρήσεις: «Πραγματικά το θεωρώ λάθος που συνεχώς όταν μιλούμε για το ΓεΣΥ, η συζήτηση περιστρέφεται σε αυτό το θέμα. Το ΓεΣΥ είναι ένα δυναμικό σύστημα το οποίο, μεταξύ πολλών σημαντικών καλών, έχει παράλληλα να αντιμετωπίσει και κάποιες παθογένειες, που σημειώνω δεν αφορούν το σχεδιασμό του ΓεΣΥ. Δηλαδή, ό,τι ΓεΣΥ και να κτίζαμε, το θέμα των καταχρήσεων το οποίο προκύπτει από την έλλειψη σωστής παιδείας και κουλτούρας, θα υφίστατο ούτως ή άλλως. Είναι αλήθεια ότι το θέμα γενικότερα ελκύει το ενδιαφέρον, όμως δεν σημαίνει ότι αποτελεί το σημαντικότερο κομμάτι του ΓεΣΥ. Αποτελεί μια πτυχή που οπωσδήποτε χρήζει διαχείρισης, όμως υπάρχουν πολλές άλλες πτυχές του ΓεΣΥ, οι οποίες πρέπει να συνυπολογιστούν για να μπορέσουμε να φωτογραφίσουμε σωστά την πραγματική εικόνα του Συστήματος. Μια πτυχή παραδείγματος χάριν που αδίκως δεν τυγχάνει σχεδόν καθόλου προβολής είναι η υπερπροσπάθεια που καταβάλλει η πλειοψηφία των ιατρών, των νοσηλευτήριων, των φαρμακοποιών, των εργαστηρίων και των άλλων παροχέων μας να ανταποκριθούν στις καθημερινές και αυξανόμενες ανάγκες των ασθενών μας». 

Λέγοντας αυτά, σε καμία περίπτωση δεν προσπαθώ να υποβαθμίσω την αδήριτη ανάγκη να επιληφθούμε του συγκεκριμένου θέματος. Σε αυτά τα πλαίσια θα αξιοποιήσουμε όλα τα διαθέσιμα εργαλεία. Η αυστηροποίηση των ποινών, η δημιουργία σωστής κουλτούρας μεταξύ παρόχων και δικαιούχων, οι εντατικότεροι έλεγχοι, η ανάπτυξη συνεργασιών με εξειδικευμένους οργανισμούς για ανάλυση δεδομένων, η σύναψη συμφωνιών με εξειδικευμένες ελεγκτικές εταιρείες για αριθμό επιτόπιων ελέγχων, η εφαρμογή του θεσμού της επιτόπιας προέγκρισης σε νοσηλευτήρια, η εξατομίκευση των περιορισμών, η εφαρμογή πιο έξυπνων μεθόδων αμοιβής, η προώθηση της αποτελεσματικής συνεργασίας προσωπικών ιατρών και ειδικών ιατρών, η αξιοποίηση του συστήματος πληροφορικής σε συνδυασμό με έξυπνα εργαλεία ανίχνευσης, η ενθάρρυνση των ασθενών να καταγγέλλουν παράξενες ή ύποπτες συμπεριφορές, η εφαρμογή πρωτοκόλλων, η ενίσχυση της αποτελεσματικότητας του θεσμού του Προσωπικού Ιατρού, η υποχρέωση για κλινική τεκμηρίωση είναι μεταξύ των μέτρων που είτε έχουν ήδη τεθεί σε εφαρμογή είτε προγραμματίζονται. Το σημαντικό είναι ότι όλα αυτά αποτελούν πραγματική επένδυση για το Σύστημα μας. Θα ήταν παράλειψη να μην αναφέρω ότι υπάρχουν και άλλες γραμμές άμυνας για να προστατευτεί το Σύστημα από τις καταχρήσεις. Δηλαδή το γεγονός ότι λειτουργεί σφαιρικός προϋπολογισμός και οι όποιες καταχρήσεις δεν επιβαρύνουν το ταμείο του ΓεΣΥ, αποτελεί αναμφιβόλως μια έξυπνη ασφαλιστική δικλείδα». 

Για τα φάρμακα: «Πρέπει να παραδεχτούμε ότι είχαμε καθυστερήσεις στην ένταξη κάποιων καινοτόμων θεραπειών στο Σύστημα. Ο λόγος αφορά το γεγονός ότι για αρκετά χρόνια τα πρωτόκολλα δεν έτυχαν επικαιροποίησης με αποτέλεσμα τώρα όλα αυτά να πρέπει να τύχουν διαχείρισης σε μικρό χρονικό διάστημα. Τον τελευταίο χρόνο όμως οι διαδικασίες έχουν επιταχυνθεί και ήδη ανακοινώσαμε την ένταξη αριθμού θεραπειών στο ΓεΣΥ. Απ’ εκεί και πέρα όμως, πρέπει να πούμε ότι με την εφαρμογή του ΓεΣΥ έχουν ενταχθεί πέραν των 1.600 φαρμακευτικών προϊόντων και, σε αρκετές περιπτώσεις, για πρώτη φορά δόθηκε στον ασθενή το δικαίωμα της επιλογής. Επίσης με την εισαγωγή της δεύτερης φάσης έχουν συμπεριληφθεί περισσότερα από 500 νοσοκομειακά ή/και εξειδικευμένα φάρμακα».

Για την καθυστέρηση στην ένταξη υπηρεσιών 

«Το ΓεΣΥ είναι ένα ζωντανό σύστημα το οποίο εξελίσσεται και βελτιώνεται διαρκώς» 

«Καθυστέρηση, μπορούμε να πούμε ότι υπήρξε σε ό,τι αφορά την ένταξη των ΤΑΕΠ, ωστόσο πρέπει να σκεφτούμε τις συνθήκες κάτω από τις οποίες άρχισε η ενδονοσοκομειακή περίθαλψη αλλά και τις συνθήκες στις οποίες βρισκόμασταν εν καιρώ πανδημίας όταν εντάχθηκαν τα ΤΑΕΠ του ΟΚΥπΥ στο Σύστημα. Προγραμματίζαμε να διαβουλευθούμε εκ νέου με τα νοσηλευτήρια μας. Ήρθε όμως η πολυσυζητημένη γνωμάτευση για τα νοσηλευτήρια, εννοώ για τους ιατρούς εκτός ΓεΣΥ που δραστηριοποιούνταν ενδονοσοκομειακά σε νοσηλευτήρια του ΓεΣΥ, και έπρεπε και πάλι να περιμένουμε, αφού ο υπουργός Υγείας απέστειλε στον Οργανισμό επιστολή με γενικές οδηγίες να μην ενταχθούν νέα νοσηλευτήρια ή ΤΑΕΠ μέχρι να ξεκαθαρίσει το θέμα. Τώρα που το θέμα αυτό έχει ξεκαθαρίσει, αναμένω ότι ο Υπουργός πολύ σύντομα θα ανακαλέσει την εν λόγω απαγόρευση, ώστε να προχωρήσουμε με τις διαβουλεύσεις.  

Ένα άλλο θέμα που υφίσταται καθυστέρηση είναι η ιδρυματική αποκατάσταση. Μέχρι σήμερα καλύπτουμε το εξωνοσοκομειακό κομμάτι μέσω της ένταξης των πέντε κατηγοριών των άλλων επαγγελματικών υγείας. Προγραμματίζουμε μέχρι το τέλος του έτους να εντάξουμε 2-3 κέντρα ιδρυματικής αποκατάστασης.

Για την ανακουφιστική φροντίδα, έχουν ενταχθεί υπηρεσίες για τους καρκινοπαθείς και θα προχωρήσουμε με την ένταξη ιδρυματικής ανακουφιστικής και για τις υπόλοιπες κατηγορίες ασθενών. 

Για την αναμονή: «Δεχόμαστε παράπονα ότι οι δικαιούχοι μας δεν μπορούν εύκολα να διευθετήσουν τα ραντεβού με γιατρούς του ΓεΣΥ σε συγκεκριμένες ειδικότητες. Εδώ το πρόβλημα είναι πολυπαραγοντικό. Σε κάποιες ιατρικές ειδικότητες, όντως ο αριθμός των γιατρών είναι μικρός. Άρα λογικά θα υπάρχει αναμονή μέχρι να διασφαλίσουμε τη συμμετοχή και άλλων ιατρών. Σε κάποιες άλλες περιπτώσεις όμως παρατηρούμε ότι μια σημαντική μερίδα ασθενών επιλέγουν συγκεκριμένους γιατρούς, τη στιγμή που το ΓεΣΥ διαθέτει μεγάλο αριθμό γιατρών της ειδικότητας αυτής. Εδώ δεν μπορούμε να επέμβουμε, με την έννοια ότι είναι δικαίωμα του ασθενούς να επιμένει στη συγκεκριμένη επιλογή, όμως μπορούμε να εκπαιδεύσουμε τους ασθενείς να είναι πιο ενεργοί όσον αφορά στο ψάξιμο του κατάλληλου και διαθέσιμου ιατρού. Τέλος, είναι γεγονός ότι σε κάποιες περιπτώσεις και οι περιορισμοί που έχουν επιβληθεί και εφαρμόζονται για την αντιμετώπιση των καταχρήσεων δυσκολεύουν τους ασθενείς. Αυτό είναι κάτι το οποίο βλέπουμε ως ΟΑΥ και εργαζόμαστε για τη διόρθωση του. Βέβαια και ο περιορισμός των αχρείαστων επισκέψεων μέσω των μέτρων που έχω προαναφέρει θα βελτιώσει την πρόσβαση σε αυτούς που πραγματικά την έχουν ανάγκη». 

«Το ΓεΣΥ είναι ένα ζωντανό σύστημα το οποίο εξελίσσεται και βελτιώνεται διαρκώς. Στόχος του Οργανισμού είναι να βελτιώσουμε πραγματικά την ποιότητα ζωής των συμπατριωτών μας μέσω της παροχής ποιοτικών υπηρεσιών υγείας χωρίς εξαιρέσεις και αποκλεισμούς. Είναι υποχρέωση μας να εργαστούμε για τη βελτίωση και την εξέλιξη του ΓεΣΥ ώστε να παραδώσουμε και στις επόμενες γενεές ένα υγιές, σύγχρονο και αποτελεσματικό σύστημα υγείας. Δεν φθάσαμε ακόμη στον τελικό στόχο, όμως κινούμαστε αποφασιστικά προς αυτή την κατεύθυνση». 

ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΑΝΘΟΥΣΗ

«Η περίοδος χάριτος έχει παρέλθει για όλους»

«Το ΓεΣΥ πρέπει να το διαφυλάξουμε προς όφελος όλων διότι όλοι είμαστε εν δυνάμει ασθενείς», δηλώνει η υφυπουργός κοινωνικής πρόνοιας Αναστασία Ανθούση, η οποία την περίοδο εφαρμογής του Συστήματος κατείχε τη θέση της προϊστάμενης του γραφείου του υπουργού Υγείας. 

«Δεν θα κρύψω ότι στην έναρξη του ΓεΣΥ κυριαρχούσε η αγωνία, η έγνοια, το άγχος. Συναισθήματα που προκαλεί κάθε νέα αρχή. Είχαμε όλοι τη σιγουριά ότι κάναμε το σωστό, ότι οι πολίτες της Κύπρου επιτέλους και δικαιωματικά μπορούσαν να απολαμβάνουν πολύτιμες υπηρεσίες υγείας. Όμως, οι αντιπαραθέσεις δεν είχαν καταλαγιάσει και οι αντιθέσεις εκφράζονταν σε ψηλούς τόνους, δημιουργώντας «θόρυβο» που εμπόδιζε το σωστό μήνυμα να φτάσει στους πολίτες.

Οι γιατροί που εξ αρχής σήκωσαν το ΓεΣΥ στα χέρια τους λιγοστοί, μόλις 484, ως επί το πλείστον γιατροί του δημοσίου. Θα έλεγε κανείς ότι το εγχείρημα κινδύνευε να αποτύχει. Στο πλευρό του ΓεΣΥ όμως βρέθηκαν τον Ιούνιο του 2019 πέραν των 500.000 δικαιούχων που μαζί με όλους τους παρόχους που πίστεψαν στην αλλαγή, άρχισαν να αναστρέφουν το κλίμα υπέρ του ΓεΣΥ. Η ανυπομονησία και ο ενθουσιασμός των πολιτών ανέβασαν το αίσθημα αισιοδοξίας, και, τρία χρόνια μετά, χαιρόμαστε που τα δεδομένα ξεπέρασαν όλες μας τις προσδοκίες. 

Παρόλα αυτά, δεν μπορούμε να κλείνουμε τα μάτια στα προβλήματα που αντιμετωπίζει το ΓεΣΥ. Για αυτά, ευθύνη έχουμε όλοι: ΟΑΥ, ασθενείς, πολιτική ηγεσία και κόμματα. Αφενός, ο ΟΑΥ οφείλει να εντατικοποιήσει τους ελέγχους, να εφαρμόσει τους μηχανισμούς και τα πρωτόκολλα που θα περιορίσουν τις καταχρήσεις, θα νοικοκυρέψουν τις αμοιβές των γιατρών, θα βελτιώσουν την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών. Αφετέρου, όλοι εμείς, ως εν δυνάμει ασθενείς, πρέπει να γνωρίζουμε πως εκτός από δικαιώματα εντός του Συστήματος έχουμε και πολλές υποχρεώσεις. Η περίοδος χάριτος έχει παρέλθει για όλους.

Είμαστε ακόμα στην αρχή και όλη προσπάθεια πρέπει να γίνεται με ιδιαίτερη προσοχή αλλά και με αποφασιστικότητα. Το ΓεΣΥ αποδεικνύει το κοινωνικό πρόσωπο ενός πραγματικού Κράτους πρόνοιας. Επιβάλλεται να το διαφυλάξουμε και να το προστατεύσουμε προς όφελος όλων διότι όλοι είμαστε εν δυνάμει ασθενείς».