Καθώς βρισκόμαστε στις αρχές μιας νέας χρονιάς, είναι χρήσιμο να αναφερθούμε στους στόχους τους οποίους αναμένουμε να δούμε στην ατζέντα των Επιτροπών Ελέγχου μέσα το 2020.
Καθορισμός και παρακολούθηση της ατζέντας
Στο σημερινό, οικονομικό και επιχειρηματικό γίγνεσθαι, τα θέματα τα οποία οι Επιτροπές Ελέγχου αλλά και τα Διοικητικά Συμβούλια καλούνται να διαχειριστούν είναι αρκετά και πολυσύνθετα. Θέματα που αφορούν οικονομικά ρίσκα, κυβερνοασφάλεια και πληροφορική, λειτουργικούς κινδύνους, νομικά και κανονιστικά θέματα.
Άρα είναι σημαντικό, αφού ληφθούν υπόψη η εμπειρία, οι γνώσεις των μελών της Επιτροπής και ο χρόνος που θα έχουν στη διάθεση τους, να καθοριστούν τα θέματα τα οποία θα την απασχολήσουν με τη νέα χρονιά. Για παράδειγμα, ίσως θέματα όπως κυβερνοασφάλεια και διαχείριση πληροφοριών να χρήζουν χειρισμού από το Διοικητικό Συμβούλιο στο σύνολό του.
Θα πρέπει επίσης να καθοριστεί η σημαντικότητα των διάφορων θεμάτων, αφού αυτό θα επιτρέψει κατά τη διάρκεια της χρονιάς να αποφασιστεί εάν κάποια θέματα καλό θα ήταν αντικατασταθούν με νέα που θα προκύψουν.
Εξωτερικοί ελεγκτές
Η Επιτροπή Ελέγχου παραμένει υπεύθυνη για τη διεξαγωγή ενός ποιοτικά ανεξάρτητου ελέγχου των Οικονομικών Καταστάσεων της εταιρείας από τους εξωτερικούς ελεγκτές. Η εμπλοκή της Επιτροπής μέσω συναντήσεων με τους εξωτερικούς ελεγκτές και παρακολούθησης της πορείας του ελέγχου, διασφαλίζει την παροχή των απαραίτητων πληροφοριών και στοιχείων στους ελεγκτές και γενικά λειτουργεί καθοριστικά σε ό,τι αφορά την ποιότητα και ολοκλήρωση του ελέγχου στα καθορισμένα χρονικά πλαίσια.
Τα νέα λογιστικά πρότυπα
Η Επιτροπή θα πρέπει να βεβαιωθεί ότι η οικονομική διεύθυνση της εταιρείας έχει ετοιμαστεί κατάλληλα για την ορθή εφαρμογή των νέων λογιστικών προτύπων. Αναφέρουμε πιο κάτω ονομαστικά τα λογιστικά πρότυπα για τα οποία η εφαρμογή τους χρήζει ιδιαίτερης προσοχής:
ΔΠΧΑ 16 «Μισθώσεις» (ισχύει για ετήσιες περιόδους που αρχίζουν την ή μετά την 1 Ιανουαρίου 2019)
ΔΠΧΑ 9 «Χρηματοοικονομικά Μέσα» (ισχύει για ετήσιες περιόδους που αρχίζουν την ή μετά την 1 Ιανουαρίου 2018)
ΔΠΧΑ 15 «Έσοδα από συμβάσεις με πελάτες» (ισχύει για ετήσιες περιόδους που αρχίζουν την ή μετά την 1 Ιανουαρίου)
Νέα τεχνολογία και η επίδραση στο οικονομικό τμήμα
Υπάρχουν σήμερα τεχνολογικές αλλαγές οι οποίες θα μπορούσαν να επηρεάσουν σημαντικά τον τρόπο διεξαγωγής των εργασιών του οικονομικού τμήματος μιας εταιρείας, επιτρέποντας του να επανακαθορίσει τον τρόπο λειτουργίας του με στόχο την απόδοση μεγαλύτερης αξίας προς την επιχείρηση. Καθώς η Επιτροπή Ελέγχου θα παρακολουθεί και υποβοηθά αυτές τις αλλαγές, υπάρχουν συνήθως δύο θέματα στα οποία θα ήταν ορθό να επικεντρωθεί:
Στα σχέδια για εισαγωγή αυτοματισμών (παραδείγματος χάρη μέσω της χρήσης ρομπότ) σε σχέση με αρκετές «χειρωνακτικές» δραστηριότητες, με στόχο την μείωση του κόστους και την αύξηση της παραγωγικότητας, καθώς ένα σημαντικό ποσοστό της εργασίας του οικονομικού τμήματος αφορά στην συλλογή πληροφοριών (60% με 80%).
Στο ότι στην πλειοψηφία τους οι επαγγελματίες στο οικονομικό τμήμα έχουν ικανότητες και εμπειρία σε ό,τι αφορά θέματα «παραδοσιακής» λογιστικής και κατά συνέπεια θα πρέπει να εξεταστεί κατά πόσο χρήζουν επιμόρφωσης σχετικά με τη χρήση της νέας τεχνολογίας ή εάν προκύπτει ανάγκη εργοδότησης ατόμων με εξειδικευμένες γνώσεις.
Εν κατακλείδι, είναι σημαντικό όπως η Επιτροπή Ελέγχου αφιερώσει ικανοποιητικό χρόνο για κατανόηση της προσαρμοσμένης στρατηγικής της Εταιρείας στα πλαίσια της χρήσης νέας ψηφιακής τεχνολογίας και πως αυτή θα μεταμορφώσει το οικονομικό της τμήμα.
Προγραμματισμός του τμήματος εσωτερικού ελέγχου
Η Επιτροπή Ελέγχου, σε συνεργασία με τον επικεφαλής του τμήματος εσωτερικού ελέγχου και τον Γενικό Διευθυντή ή τον υπεύθυνο Διαχείρισης Κινδύνων, θα πρέπει να συμβάλει στην αναγνώριση των κινδύνων εκείνων οι οποίοι δημιουργούν τη μεγαλύτερη απειλή σε ό,τι αφορά τη φήμη της επιχείρησης, τη στρατηγική και τις δραστηριότητες της. Το τμήμα εσωτερικού ελέγχου θα πρέπει να επικεντρωθεί σε αυτούς ακριβώς τους κινδύνους και τις σχετικές δικλίδες ασφαλείας.
Επιπρόσθετα, το ετήσιο πρόγραμμα ελέγχου θα πρέπει να είναι ευέλικτο ώστε να μπορεί να διαφοροποιείται όταν αυτό απαιτείται από τυχόν αλλαγές στις επιχειρηματικές συνθήκες και τους σχετικούς κινδύνους.
Καθορισμός και παρακολούθηση της ατζέντας
Στο σημερινό, οικονομικό και επιχειρηματικό γίγνεσθαι, τα θέματα τα οποία οι Επιτροπές Ελέγχου αλλά και τα Διοικητικά Συμβούλια καλούνται να διαχειριστούν είναι αρκετά και πολυσύνθετα. Θέματα που αφορούν οικονομικά ρίσκα, κυβερνοασφάλεια και πληροφορική, λειτουργικούς κινδύνους, νομικά και κανονιστικά θέματα.
Άρα είναι σημαντικό, αφού ληφθούν υπόψη η εμπειρία, οι γνώσεις των μελών της Επιτροπής και ο χρόνος που θα έχουν στη διάθεση τους, να καθοριστούν τα θέματα τα οποία θα την απασχολήσουν με τη νέα χρονιά. Για παράδειγμα, ίσως θέματα όπως κυβερνοασφάλεια και διαχείριση πληροφοριών να χρήζουν χειρισμού από το Διοικητικό Συμβούλιο στο σύνολό του.
Θα πρέπει επίσης να καθοριστεί η σημαντικότητα των διάφορων θεμάτων, αφού αυτό θα επιτρέψει κατά τη διάρκεια της χρονιάς να αποφασιστεί εάν κάποια θέματα καλό θα ήταν αντικατασταθούν με νέα που θα προκύψουν.
Εξωτερικοί ελεγκτές
Η Επιτροπή Ελέγχου παραμένει υπεύθυνη για τη διεξαγωγή ενός ποιοτικά ανεξάρτητου ελέγχου των Οικονομικών Καταστάσεων της εταιρείας από τους εξωτερικούς ελεγκτές. Η εμπλοκή της Επιτροπής μέσω συναντήσεων με τους εξωτερικούς ελεγκτές και παρακολούθησης της πορείας του ελέγχου, διασφαλίζει την παροχή των απαραίτητων πληροφοριών και στοιχείων στους ελεγκτές και γενικά λειτουργεί καθοριστικά σε ό,τι αφορά την ποιότητα και ολοκλήρωση του ελέγχου στα καθορισμένα χρονικά πλαίσια.
Τα νέα λογιστικά πρότυπα
Η Επιτροπή θα πρέπει να βεβαιωθεί ότι η οικονομική διεύθυνση της εταιρείας έχει ετοιμαστεί κατάλληλα για την ορθή εφαρμογή των νέων λογιστικών προτύπων. Αναφέρουμε πιο κάτω ονομαστικά τα λογιστικά πρότυπα για τα οποία η εφαρμογή τους χρήζει ιδιαίτερης προσοχής:
ΔΠΧΑ 16 «Μισθώσεις» (ισχύει για ετήσιες περιόδους που αρχίζουν την ή μετά την 1 Ιανουαρίου 2019)
ΔΠΧΑ 9 «Χρηματοοικονομικά Μέσα» (ισχύει για ετήσιες περιόδους που αρχίζουν την ή μετά την 1 Ιανουαρίου 2018)
ΔΠΧΑ 15 «Έσοδα από συμβάσεις με πελάτες» (ισχύει για ετήσιες περιόδους που αρχίζουν την ή μετά την 1 Ιανουαρίου)
Νέα τεχνολογία και η επίδραση στο οικονομικό τμήμα
Υπάρχουν σήμερα τεχνολογικές αλλαγές οι οποίες θα μπορούσαν να επηρεάσουν σημαντικά τον τρόπο διεξαγωγής των εργασιών του οικονομικού τμήματος μιας εταιρείας, επιτρέποντας του να επανακαθορίσει τον τρόπο λειτουργίας του με στόχο την απόδοση μεγαλύτερης αξίας προς την επιχείρηση. Καθώς η Επιτροπή Ελέγχου θα παρακολουθεί και υποβοηθά αυτές τις αλλαγές, υπάρχουν συνήθως δύο θέματα στα οποία θα ήταν ορθό να επικεντρωθεί:
Στα σχέδια για εισαγωγή αυτοματισμών (παραδείγματος χάρη μέσω της χρήσης ρομπότ) σε σχέση με αρκετές «χειρωνακτικές» δραστηριότητες, με στόχο την μείωση του κόστους και την αύξηση της παραγωγικότητας, καθώς ένα σημαντικό ποσοστό της εργασίας του οικονομικού τμήματος αφορά στην συλλογή πληροφοριών (60% με 80%).
Στο ότι στην πλειοψηφία τους οι επαγγελματίες στο οικονομικό τμήμα έχουν ικανότητες και εμπειρία σε ό,τι αφορά θέματα «παραδοσιακής» λογιστικής και κατά συνέπεια θα πρέπει να εξεταστεί κατά πόσο χρήζουν επιμόρφωσης σχετικά με τη χρήση της νέας τεχνολογίας ή εάν προκύπτει ανάγκη εργοδότησης ατόμων με εξειδικευμένες γνώσεις.
Εν κατακλείδι, είναι σημαντικό όπως η Επιτροπή Ελέγχου αφιερώσει ικανοποιητικό χρόνο για κατανόηση της προσαρμοσμένης στρατηγικής της Εταιρείας στα πλαίσια της χρήσης νέας ψηφιακής τεχνολογίας και πως αυτή θα μεταμορφώσει το οικονομικό της τμήμα.
Προγραμματισμός του τμήματος εσωτερικού ελέγχου
Η Επιτροπή Ελέγχου, σε συνεργασία με τον επικεφαλής του τμήματος εσωτερικού ελέγχου και τον Γενικό Διευθυντή ή τον υπεύθυνο Διαχείρισης Κινδύνων, θα πρέπει να συμβάλει στην αναγνώριση των κινδύνων εκείνων οι οποίοι δημιουργούν τη μεγαλύτερη απειλή σε ό,τι αφορά τη φήμη της επιχείρησης, τη στρατηγική και τις δραστηριότητες της. Το τμήμα εσωτερικού ελέγχου θα πρέπει να επικεντρωθεί σε αυτούς ακριβώς τους κινδύνους και τις σχετικές δικλίδες ασφαλείας.
Επιπρόσθετα, το ετήσιο πρόγραμμα ελέγχου θα πρέπει να είναι ευέλικτο ώστε να μπορεί να διαφοροποιείται όταν αυτό απαιτείται από τυχόν αλλαγές στις επιχειρηματικές συνθήκες και τους σχετικούς κινδύνους.
* Διοικητικός Σύμβουλος, KPMG Limited, 22 209 000, [email protected]
Οι απόψεις και γνώμες που διατυπώνονται στο παρόν είναι αυτές του συγγραφέα και δεν εκπροσωπούν κατ’ ανάγκη τις απόψεις και γνώμες της KPMG International ή Οίκων μελών της KPMG. Η επωνυμία της KPMG και το λογότυπο της KPMG είναι εγγεγραμμένα εμπορικά σήματα της KPMG International Cooperative, ελβετικού οργανισμού.
