Η Ιζαμπέλ ντος Σάντος έχτισε μια αυτοκρατορία αξίας άνω των 2 δισ. δολαρίων εκμεταλλευόμενη τη θέση του πατέρα της ο οποίος επί σειρά ετών διετέλεσε πρόεδρος της Αγκόλας. Τώρα φαίνεται ότι η αυτοκρατορία της άρχισε να καταρρέει.

Την περασμένη Τετάρτη (22/1) -και αφού προηγήθηκε η συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε ο Γενικός Εισαγγελέας της Αγκόλας όπου ανακοίνωσε ότι η Ιζαμπέλ ντος Σάντος κατηγορείται για υπεξαίρεση και ξέπλυμα χρήματος, σύμφωνα με το BBC- μια τράπεζα στην Πορτογαλία όπου η κόρη του πρώην προέδρου της Αγκόλας διατελούσε βασικός μέτοχος, ανακοίνωσε ότι η ντος Σάντος πούλησε το ποσοστό που διατηρούσε στο μετοχικό της κεφάλαιο.

Παράλληλα, η EuroBic, μια μικρή ιδιωτική τράπεζα στη Λισαβόνα όπου η ντος Σάντος κατείχε ποσοστό 42,5%, ανακοίνωσε την προηγούμενη Δευτέρα (20/1) ότι διακόπτει την επιχειρηματική της σχέση με την ντος Σάντος καθώς και τις οντότητες που συνδέονται μαζί της. Την Τετάρτη (22/1) η EuroBic επανήλθε ανακοινώνοντας ότι η ντος Σάντος αποφάσισε να πουλήσει το ποσοστό της στην τράπεζα, η οποία διαθέτει περιουσιακά στοιχεία αξίας περίπου 8 δισ. δολαρίων. Το Forbes πρόσφατα αποτίμησε την αξία του ποσοστού αυτού (42,5%) σε περίπου 200 εκατ. δολάρια.

Η ντος Σάντος τέθηκε στο μικροσκόπιο των αρχών την προηγούμενη εβδομάδα, αφότου τα μέσα ενημέρωσης, μεταξύ αυτών οι New York Times, το BBC και ο Guardian, δημοσίευσαν σειρά άρθρων με βάση τα στοιχεία που αποκάλυψαν τα λεγόμενα “Luanda Leaks” – ένα πακέτο περίπου 700.000 εγγράφων που έφερε στο φως της δημοσιότητας η Διεθνής Κοινοπραξία Ερευνητών Δημοσιογράφων (International Consortium of Investigative Journalists – ICIJ) βάσει των οποίων η ντος Σάντος φέρεται να εμπλέκεται σε ύποπτες επιχειρηματικές συναλλαγές.

Η Ιζαμπέλ ντος Σάντος διορίστηκε επικεφαλής της Sonangol, της κρατικής πετρελαϊκής εταιρείας της Αγκόλας, το 2016, όταν ακόμη ο πατέρας της διατελούσε πρόεδρος της χώρας. (Ο τελευταίος αποχώρησε από την προεδρία το 2017, μετά από 38 συναπτά έτη στο τιμόνι της χώρας).

Σύμφωνα με δημοσίευμα του Guardian, ενόσω η ντος Σάντος ήταν επικεφαλής της Sonangol, φέρεται ότι ενορχήστρωσε τη μεταφορά ποσού 57 εκατ. δολαρίων, σε μία ημέρα (τον Νοέμβριο του 2017) από τον τραπεζικό λογαριασμό της κρατικής πετρελαϊκής εταιρείας σε επιχείρηση στο Ντουμπάι, τη Matter Business Solutions, της οποίας επικεφαλής είναι η Πάολα Ολιβέιρα, που σύμφωνα με τον Guardian είναι προφανώς στενή φίλη της ντος Σάντος.

Αποδείχθηκε ότι ο τραπεζικός λογαριασμός της Sonangol από τον οποίο μεταφέρθηκε το ανωτέρω ποσό διατηρούνταν στην EuroBic. Στη δήλωσή της (22/1) όπου ανακοινώνει τη διακοπή των επιχειρηματικών της δεσμών με την ντος Σάντος, η EuroBic επισημαίνει ότι κατά την πληρωμή στη Matter Business Solutions που ζήτησε η Sonangol “τηρήθηκαν οι επίσημες νομικές και κανονιστικές διαδικασίες… από την τράπεζα και τη Sonangol, και συγκεκριμένα οι διαδικασίες που σχετίζονται με την πρόληψη νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες”.

Εν τω μεταξύ, το BBC μετέδωσε ότι ο υπάλληλος της EuroBic, ο οποίος διαχειριζόταν τον επίμαχο λογαριασμό της Sonangol, ονόματι Νούνο Ριμπέιρο ντα Κούνχα, 45 ετών, βρέθηκε νεκρός στη Λισαβόνα την Τετάρτη (22/1). Αστυνομική πηγή ανέφερε στο BBC ότι “όλα δείχνουν πως αυτοκτόνησε”.

Η Ιζαμπέλ ντος Σάντος εξέδωσε ανακοίνωση την Πέμπτη (23/1), όπου αναφέρει: “Οι κατηγορίες που εξαπολύονται εις βάρος μου τις τελευταίες ημέρες είναι απόλυτα παραπλανητικές και αναληθείς”, προσθέτοντας ότι “είμαι μια επιχειρηματίας που έχει περάσει 20 χρόνια χτίζοντας επιτυχημένες εταιρείες από το μηδέν” και συμπληρώνοντας ότι “πάντοτε λειτουργούσα βάσει του νόμου και όλες οι συναλλαγές μου είχαν την έγκριση δικηγόρων, τραπεζιτών, των ελεγκτικών και ρυθμιστικών αρχών”.

Το Forbes είχε ασχοληθεί για πρώτη φορά με τη “σκοτεινή προέλευση” της περιουσίας της Ιζαμπέλ ντος Σάντος, με τη βοήθεια του Αγκολέζου ερευνητή δημοσιογράφου Ραφαέλ Μαρκές ντε Μορέ, σε μια εκ βαθέων έρευνα το 2013.

Στα τέλη Δεκεμβρίου του 2019, δικαστήριο της Αγκόλας διέταξε το πάγωμα των περιουσιακών στοιχείων της ντος Σάντος στην Αγκόλα – τα οποία το Forbes εκτιμά ότι ανέρχονται σε εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια. Ωστόσο, το μεγαλύτερο μέρος της περιουσίας της ντος Σάντος -η οποία σύμφωνα πάντα με το Forbes υπολογίζεται σε 2,1 δισ. δολάρια- βρίσκονται εκτός των συνόρων της Αγκόλας, κυρίως στην Πορτογαλία.

Ως εκ τούτου προκύπτει το ερώτημα εάν οι άλλες πορτογαλικές εταιρείες όπου η ντος Σάντος είναι μέτοχος θα ακολουθήσουν τα βήματα της EuroBic (σ.μ. που διέκοψε τις επιχειρηματικές της σχέσεις με την κόρη του πρώην προέδρου της Αγκόλας).

Στις 24 Ιανουαρίου, η πορτογαλική εταιρεία Efacec Power Solutions με ανακοίνωσή της ανέφερε ότι η κα Ιζαμπέλ ντος Σάντος σχεδιάζει να πουλήσει το ποσοστό που κατέχει στο μετοχικό της κεφάλαιο. Στο πλαίσιο της απόφασης αυτής μάλιστα, ο Μάριο Λέιτε ντα Σίλβα, επί χρόνια συνεργάτης της ντος Σάντος, παραιτήθηκε από τη θέση του προέδρου στο διοικητικό συμβούλιο της Efacec. Επίσης, ο Χόρχε Μπρίτο Περέιρα, που είχε διατελέσει δικηγόρος της ντος Σάντος, παραιτήθηκε από πρόεδρος της γενική συνέλευσης των μετόχων της Efacec Power Solutions. Η ντος Σάντος είναι αποκτήσει ποσοστό της Efacec Power Solutions το 2015, καταβάλλοντας τίμημα 200 εκατ. ευρώ.

Το Reuters μεταδίδει ότι ο Γενικός Εισαγγελέας της Αγκόλας ενδεχομένως να ζητήσει από τις πορτογαλικές αρχές να παγώσουν τα περιουσιακά στοιχεία της Ιζαμπέλ ντος Σάντος στη χώρα. Σε αυτά περιλαμβάνονται οι συμμετοχές της στην εταιρεία τηλεπικοινωνιών NOS και στην πετρελαϊκή εταιρεία Galp.

Της Kerry A. Dolan

Πηγή: Forbes