Μια από τις ειδήσεις που σημάδεψαν την εσωτερική μας επικαιρότητα την περασμένη βδομάδα ήταν η συνάντηση των αρχηγών του ΔΗΣΥ και του ΑΚΕΛ και τα εξ αυτής απορρέοντα. Με τις δηλώσεις τους στο τέλος της συνάντησης, στη διάρκεια της οποίας ήταν συμβολική η φιλοφρονητική ανταλλαγή «κανισhιών» (και μια ζιβάνα να πάνε κάτω τα φαρμάκια της υπόλοιπης επικαιρότητας), υπογράμμισαν μια ενδιαφέρουσα σύγκλιση απόψεων στο Κυπριακό, με ευσεβοποθικές προσδοκίες για την επικείμενη άτυπη πενταμερή και χωρίς προσπάθεια για προληπτικό καταλογισμό ευθυνών…
Γενικά, είναι αισιόδοξο ένα μήνυμα ενότητας, στο επίπεδο των ηγεσιών των δυο μεγαλύτερων κομμάτων, τουλάχιστον για ένα από τα κυρίαρχα θέματα, το Κυπριακό. Σε καιρούς (προεκλογικά) δύσκολους κατάφεραν να ξεπεράσουν, έστω για λίγο, τη συχνά εξοντωτική αντιπαλότητά τους για τα πολλά άλλα θέματα που ταλανίζουν τον τόπο, από τα διαβατήρια μέχρι τη διαπλοκή, από την αναξιοκρατία μέχρι την κακοδιαχείριση, τα οικονομικά και τα κοινωνικά θέματα. Είναι γεγονός ότι μερικά από αυτά τα θέματα δεν αφήνουν ανεπηρέαστο το ίδιο το Κυπριακό αφού είτε διαμορφώνουν κατά καιρούς ή και διαχρονικά μια ατμόσφαιρα προετοιμασίας του εδάφους ενόψει «λύσης» (αλήθεια, πού τη βλέπουν;) είτε χρησιμοποιούνται πονηρά για να στραφεί αλλού το ενδιαφέρον και η έγνοια των ιθαγενών…
Βέβαια η ενότητα δεν είναι αυτοσκοπός! Σίγουρα όμως είναι εργαλείο απαραίτητο για να επιτύχεις δύσκολους αλλά κοινούς στόχους. Μπορεί να διευρυνθεί αυτή η συγκεκριμένη ενότητα; Θα είναι για καλό; Πριν απαντηθεί το ερώτημα, είναι χρήσιμο να ξαναδούμε (τόσο οι εντός όσο και οι εκτός ενότητας), πέρα από τον εντυπωσιασμό και την επικοινωνιακή χρησιμότητα συναντήσεων και δηλώσεων, πού πάμε, τι και πώς το «διεκδικούμε» και τι ακριβώς σημαίνουν οι ορολογίες που έγιναν σύνθημα χωρίς πολλές – πολλές εξηγήσεις. Είναι γεγονός πως, μένοντας στην επιφάνεια κι εγκλωβισμένοι σε ένα επαναλαμβανόμενο εκβιαστικό δίλημμα, μοιάζει να ενδιαφέρει μόνο μια μονολεκτική απάντηση στο ερώτημα περί διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας (ΔΔΟ) – «υπέρ ή κατά;». Κάποιοι έψαχναν για το «σωστό περιεχόμενο» αλλά ούτε γι’ αυτό έγινε ιδιαίτερη κουβέντα. Δεν έχουμε δικαιολογία να μη συζητούμε πώς να ενώσουμε τους ανθρώπους και την κοινωνία μια και διακηρύττουμε πως αυτός είναι ο στόχος. Μπορεί αυτό να έχει πολλές ερμηνείες; Να ΄ναι, άραγε, θέμα αμέλειας ή (αν)ειλικρίνειας; Δεν έχουμε δικαιολογία να μη διερωτώμαστε αν η τωρινή «διεκδίκηση» για ΔΔΟ (ο πάλαι ποτέ οδυνηρός συμβιβασμός) συμβάλλει, έστω και εξελικτικά, στην πραγμάτωση ή την προσέγγιση του στόχου. Δεν είναι ορατό πως οδεύουμε (μάς οδεύουν) σε δυο ζώνες ή άλλως πως ονομαζόμενες οντότητες, με εθνική ομοιογένεια (αυτό που λέγεται εθνοκάθαρση); Μα δεν είναι αυτό που ισχύει τώρα; Ναι, αλλά δικαιωματικά εξακολουθούμε(;) να διαμαρτυρόμαστε και να διεκδικούμε. Δεν θα μπορούμε, όμως, μετά με την ψήφο και την υπογραφή μας νομιμοποίησή της!
Να και οι γλώσσες, με μόνο τη μια από αυτές να χρησιμοποιείται στην «αντίστοιχη» ζώνη, να και οι «χρήστες» που θα προηγούνται των νόμιμων ιδιοκτητών, να τα σχολεία που θα είναι αντίστοιχα στην κάθε ζώνη, να και η περιοριστική προϋπόθεση μόνιμης διαμονής σε όσους, περνώντας όλα τα απαγορευτικά φίλτρα, θελήσουν (ή, τολμήσουν;) να επιστρέψουν (αν εγκριθούν). Είναι για αυτές τις συγκλίσεις που μιλούν όταν μάς παραπέμπουν στα συμφωνηθέντα που (μάλλον κοροϊδεύοντάς μας) επαναλαμβάνουν πως «τίποτε δεν έχει συμφωνηθεί αν δεν συμφωνηθούν όλα»… Μήπως, έστω και τώρα 47 χρόνια μετά, θα πρέπει να δούμε, με μεγαλύτερη λεπτομέρεια και περισσότερο προσεχτικά, πού οδηγούμαστε; Να συνειδητοποιήσουμε πόσο καθοριστικά και δεσμευτικά είναι βασικά χαρακτηριστικά της πορείας και κυρίως του τέλους της; Να δούμε πόσα πολλά είναι τα χωριστικά στοιχεία που εμπεριέχει, με τρόπο δεσμευτικό και ουδόλως δυναμικό κι ευέλικτο, και πώς προδιαγράφεται η συγκεκριμένη πορεία και ο «ποθητός» της στόχος;
Θα ήταν περισσότερο αποτελεσματικό κι ελπιδοφόρο αν αυτά τα θέματα δεν περιορίζονταν μόνο ανάμεσα στα κόμματα και ιδιαίτερα τις ηγεσίες τους που μετρούν με τον δικό τους τρόπο την (πάντα επίκαιρη) εκλογική αγορά! Εμείς οι πολίτες έχουμε δικαίωμα στην πλήρη, έγκυρη και έγκαιρη ενημέρωση. Γιατί είμαστε εμείς οι πολίτες που θα ενώσουμε την κοινωνία αν τελικά μας αφήσουν να το προσπαθήσουμε!
Η είδηση από τη συνάντηση των προέδρων του ΔΗΣΥ και του ΑΚΕΛ δεν ήταν για τη ΔΔΟ – αυτό δεν θα ήταν είδηση λόγω συνεπούς τοποθέτησης από πολλά χρόνια στην «επιλογή» αυτή. Η είδηση βρισκόταν στις παραπέρα επεξηγήσεις – διευκρινίσεις. Κατά τις δηλώσεις τους κι έχοντας πια… χαλαρώσει από την άγνωστου βαθμού δυσκολίας συνομιλία τους, επιβεβαίωσαν πως ο πρώτος επιδιώκει (αλλά κι ο δεύτερος δεν αντιτίθεται, ως θέμα αρχής) τη χαλαρή ΔΔΟ. Ο ΔΗΣΥ ήταν πιο… τεκμηριωμένος, επικαλούμενος πως έτσι θα μειωθούν οι τριβές, εννοώντας ανάμεσα σε Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους –όλες οι άλλες, ιδεολογικές, αναπτυξιακές, ποδοσφαιρικές, δεν αφορούν στη λύση ούτε και θα αρθούν μ΄αυτήν. Επιβεβαιώνεται, λοιπόν, ότι η νομιμοποίηση και η μονιμοποίηση της εθνοκάθαρσης θεωρεούνται δεδομένες ή αναπόφευκτες. Για να είναι αρκετή η χαλαρή σύνδεση των δυο οντοτήτων για μείωση των τριβών, σημαίνει πως τριβές εντός της κάθε μιας είναι εκτός αντικειμένου.
Ερώτηση κρίσης: Όταν μας λένε για τα πλεονεκτήματα της «χαλαρής», πώς εννοούν ότι θα επανενώσουμε τον τόπο; Μήπως, αντίθετα, πάμε στο «μακριά και φίλοι»; Το καταλαβαίνουμε πως όσο πιο μακριά τόσο πιο κοντά φτάνουμε στην «κανoνική» διχοτόμηση;
